«Օղակ (մաթեմատիկա)»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
չ Աշոտ1997 տեղափոխեց էջը «Օղակ»-ից «Օղակ (մաթեմատիկա)»
չ վերջակետների ուղղում, փոխարինվեց: ը: → ը։ (2) oգտվելով ԱՎԲ
Տող 6. Տող 6.


==Սահմանում==
==Սահմանում==
[[Պատկեր:Dedekind.jpeg|thumb|100px|right|Րիխարդ Դեդեկինդը` օղակների տեսության հիմնադիրներից մեկը:]]
[[Պատկեր:Dedekind.jpeg|thumb|100px|right|Րիխարդ Դեդեկինդը` օղակների տեսության հիմնադիրներից մեկը։]]
<math>( </math> <math>G, </math> <math>+, </math> <math>\cdot </math> <math>) </math> համակարգը կոչվում է օղակ, եթե՝
<math>( </math> <math>G, </math> <math>+, </math> <math>\cdot </math> <math>) </math> համակարգը կոչվում է օղակ, եթե՝


Տող 25. Տող 25.


== Դրույթներ ==
== Դրույթներ ==
Առանց ապացույցի բերենք որոշ հայտնի դրույթներ՝ օղակների և դաշտերի վերաբերյալ՝<ref>Գ.Ա.Ղարագեբակյան` Թվերի տեսության դասընթաց: Երևան 2008թ.</ref><br />
Առանց ապացույցի բերենք որոշ հայտնի դրույթներ՝ օղակների և դաշտերի վերաբերյալ՝<ref>Գ.Ա.Ղարագեբակյան` Թվերի տեսության դասընթաց։ Երևան 2008թ.</ref><br />
ա) <big>P</big> օղակում <big>a+x=0</big> հավասարումն ունի միակ լուծում, անկախ <big>a</big>-ի ընտրությունից։ Այն նշանակվում է <big>0</big> և կոչվում է զրոյական տարր (սակայն այն տեղին չէ նույնացնել <big>0</big> թվի հետ)։<br />
ա) <big>P</big> օղակում <big>a+x=0</big> հավասարումն ունի միակ լուծում, անկախ <big>a</big>-ի ընտրությունից։ Այն նշանակվում է <big>0</big> և կոչվում է զրոյական տարր (սակայն այն տեղին չէ նույնացնել <big>0</big> թվի հետ)։<br />
բ) Եթե <big>P</big> օղակի մի կամ մի քանի տարրերի արտադրյալի մեջ գոնե մի արտադրիչը <big>0</big> է, ապա այդ արտադրյալը հավասար է զրոյի։ Այնինչ՝ հակառակ պնդումն, ընդհանրապես ասած, ճիշտ չէ, այսինքն՝ հնարավոր է, որ <big>a≠0</big> և <big>b≠0</big>, բայց՝ <big>ab=0</big>։ այս պարագայում <big>a, b <math>\epsilon </math> P</big> տարրերը կոչվում են '''զրոյի բաժանարարներ'''։
բ) Եթե <big>P</big> օղակի մի կամ մի քանի տարրերի արտադրյալի մեջ գոնե մի արտադրիչը <big>0</big> է, ապա այդ արտադրյալը հավասար է զրոյի։ Այնինչ՝ հակառակ պնդումն, ընդհանրապես ասած, ճիշտ չէ, այսինքն՝ հնարավոր է, որ <big>a≠0</big> և <big>b≠0</big>, բայց՝ <big>ab=0</big>։ այս պարագայում <big>a, b <math>\epsilon </math> P</big> տարրերը կոչվում են '''զրոյի բաժանարարներ'''։

22:33, 3 Հունիսի 2015-ի տարբերակ

Դիցուք բազմության վրա տրված են երկու գործողություն, որոնցից առաջինը անվանենք "գումարում", իսկ երկրորդը՝ "բազմապատկում"։

Համապատասխանաբար օգտվենք " + " և " " նշաններից։

Սահմանում

Րիխարդ Դեդեկինդը` օղակների տեսության հիմնադիրներից մեկը։

համակարգը կոչվում է օղակ, եթե՝

1. համակարգը տեղափոխելի խումբ է։

2. =

3. - ում մի այնպիսի տարր՝ , որ -ի համար՝ = =

4. = + և = +

Եթե - ի բոլոր տարրերի համար տեղի ունի նաև = պայմանը, ապա օղակը կոչվում է տեղափոխելի(Աբելյան)։

Դաշտ

Տեղափոխելի օղակը կոչվում է դաշտ, եթե ցանկացած ոչ զրոական տարր ունի հակադարձ ըստ բազմապատկման, այսինքն՝

= = :

Դրույթներ

Առանց ապացույցի բերենք որոշ հայտնի դրույթներ՝ օղակների և դաշտերի վերաբերյալ՝[1]
ա) P օղակում a+x=0 հավասարումն ունի միակ լուծում, անկախ a-ի ընտրությունից։ Այն նշանակվում է 0 և կոչվում է զրոյական տարր (սակայն այն տեղին չէ նույնացնել 0 թվի հետ)։
բ) Եթե P օղակի մի կամ մի քանի տարրերի արտադրյալի մեջ գոնե մի արտադրիչը 0 է, ապա այդ արտադրյալը հավասար է զրոյի։ Այնինչ՝ հակառակ պնդումն, ընդհանրապես ասած, ճիշտ չէ, այսինքն՝ հնարավոր է, որ a≠0 և b≠0, բայց՝ ab=0։ այս պարագայում a, b P տարրերը կոչվում են զրոյի բաժանարարներ։

Ծանոթագրություններ

  1. Գ.Ա.Ղարագեբակյան` Թվերի տեսության դասընթաց։ Երևան 2008թ.