«Տաճարականների միաբանություն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 2. Տող 2.
'''Տամպլիերներ'''({{lang-fr|templiers}} «թեմփլ»,տաճար, «տաճարականներ»<ref name="Տամպլիեր">Նովիկով,1985, էջ 435</ref>) կամ Քրիստոսի և [[Սողոմոն]]ի տաճարի({{lang-lat|Templique Solomonici}}) Աղքատ Ասպետները, կաթոլիկական ռազմավանական <ref name="Տամպլիեր" />(հոգևոր-ասպետական) [[միաբանություն]] է, որը հիմնվել է [[Սուրբ Հող]]ի վրա Առաջին [[խաչակրաց աշրավանք]]ից հետո, [[1119]] թվականին, ասպետների սակավաթիվ խմբով` Գուգո դը Փեյնի գլխավորությամբ<ref>Walter Map. De nugis curialium / ed. M. R. James, rev. C. N. L. Brooke and R. A. B. Mynors. — Oxford, 1983, էջ 54-55</ref>։ Հոսպիտալյերների հետ միասին համարվում է առաջին կրոնական ռազմական միաբանություններից մեկը։
'''Տամպլիերներ'''({{lang-fr|templiers}} «թեմփլ»,տաճար, «տաճարականներ»<ref name="Տամպլիեր">Նովիկով,1985, էջ 435</ref>) կամ Քրիստոսի և [[Սողոմոն]]ի տաճարի({{lang-lat|Templique Solomonici}}) Աղքատ Ասպետները, կաթոլիկական ռազմավանական <ref name="Տամպլիեր" />(հոգևոր-ասպետական) [[միաբանություն]] է, որը հիմնվել է [[Սուրբ Հող]]ի վրա Առաջին [[խաչակրաց աշրավանք]]ից հետո, [[1119]] թվականին, ասպետների սակավաթիվ խմբով` Գուգո դը Փեյնի գլխավորությամբ<ref>Walter Map. De nugis curialium / ed. M. R. James, rev. C. N. L. Brooke and R. A. B. Mynors. — Oxford, 1983, էջ 54-55</ref>։ Հոսպիտալյերների հետ միասին համարվում է առաջին կրոնական ռազմական միաբանություններից մեկը։


[[12]]- [[13]] դարերին միաբանությունը բավականին հարուստ էր, նրան էին պատկանում ընդարձակ հողատարածքները, ինչպես [[Պաղեստին]]ի և [[Սիրիա]]յի տարածքներում, այնպես էլ [[Եվրոպա]]յում։ ՄԻաբանությունը տիրապետում էր նաև եկեղեցական և իրավաբանական արտոնություններով, որպես պարգև [[Հռոմի պապ]]ից, ում անվերախոս ենթարկվում էր միաբանությունը, ինչպես նաև վանականներից, որոնց հողերում միաբանությունն ուներ հողեր և անշարժ գույք։ Միաբանությունը բազմիցս իրականացնում էր պետությունների ռազմական պաշտպանության գործառնություն, որոնք ստեղծվել էին արևմուտքում խաչակիրների կողմից, չնայած որ միաբանության առաջնային նպատակը, հաստատակարգում հռչակված, համարվում էր ուխտագնացների պաշտպանությունը Սուրբ Հողում<ref name="Տամպլիեր" />։
[[12]]- [[13]] դարերին միաբանությունը բավականին հարուստ էր, նրան էին պատկանում ընդարձակ հողատարածքները ինչպես [[Պաղեստին]]ի և [[Սիրիա]]յի տարածքներում, այնպես էլ [[Եվրոպա]]յում։ ՄԻաբանությունը տիրապետում էր նաև եկեղեցական և իրավաբանական արտոնություններով, որպես պարգև [[Հռոմի պապ]]ից, ում անվերախոս ենթարկվում էր միաբանությունը, ինչպես նաև վանականներից, որոնց հողերում միաբանությունն ուներ հողեր և անշարժ գույք։ Միաբանությունը բազմիցս իրականացնում էր պետությունների ռազմական պաշտպանության գործառնություն, որոնք ստեղծվել էին արևմուտքում խաչակիրների կողմից, չնայած որ միաբանության առաջնային նպատակը, հաստատակարգում հռչակված, համարվում էր ուխտագնացների պաշտպանությունը Սուրբ Հողում<ref name="Տամպլիեր" />։


Սակայն [[1921]] թվականին խաչակիրները վտարվել են Պաղեստինից եգիպտական սուլթան Հալիլ ալ-Աշրաֆի կողմից, իսկ տամպլիերները անցում կատարեցին դեպի վաշխառություն և առևտուր, կուտակեցին զգալի հարստություն և հայտնվեցին դժվար գույքային հարաբերությունների մեջ պապի և եվրոպական պետությունների թագավորների հետ <ref name="Տամպլիեր" />։
Սակայն [[1921]] թվականին խաչակիրները վտարվել են Պաղեստինից եգիպտական սուլթան Հալիլ ալ-Աշրաֆի կողմից, իսկ տամպլիերները անցում կատարեցին դեպի վաշխառություն և առևտուր, կուտակեցին զգալի հարստություն և հայտնվեցին դժվար գույքային հարաբերությունների մեջ պապի և եվրոպական պետությունների թագավորների հետ <ref name="Տամպլիեր" />։

08:27, 1 Հունիսի 2015-ի տարբերակ

Pauperes commilitones Christi Templique Solomonici, Քրիստոսի ասպետների միաբանություն

Տամպլիերներ(ֆր.՝ templiers «թեմփլ»,տաճար, «տաճարականներ»[1]) կամ Քրիստոսի և Սողոմոնի տաճարի(լատին․՝ Templique Solomonici) Աղքատ Ասպետները, կաթոլիկական ռազմավանական [1](հոգևոր-ասպետական) միաբանություն է, որը հիմնվել է Սուրբ Հողի վրա Առաջին խաչակրաց աշրավանքից հետո, 1119 թվականին, ասպետների սակավաթիվ խմբով` Գուգո դը Փեյնի գլխավորությամբ[2]։ Հոսպիտալյերների հետ միասին համարվում է առաջին կրոնական ռազմական միաբանություններից մեկը։

12- 13 դարերին միաբանությունը բավականին հարուստ էր, նրան էին պատկանում ընդարձակ հողատարածքները ինչպես Պաղեստինի և Սիրիայի տարածքներում, այնպես էլ Եվրոպայում։ ՄԻաբանությունը տիրապետում էր նաև եկեղեցական և իրավաբանական արտոնություններով, որպես պարգև Հռոմի պապից, ում անվերախոս ենթարկվում էր միաբանությունը, ինչպես նաև վանականներից, որոնց հողերում միաբանությունն ուներ հողեր և անշարժ գույք։ Միաբանությունը բազմիցս իրականացնում էր պետությունների ռազմական պաշտպանության գործառնություն, որոնք ստեղծվել էին արևմուտքում խաչակիրների կողմից, չնայած որ միաբանության առաջնային նպատակը, հաստատակարգում հռչակված, համարվում էր ուխտագնացների պաշտպանությունը Սուրբ Հողում[1]։

Սակայն 1921 թվականին խաչակիրները վտարվել են Պաղեստինից եգիպտական սուլթան Հալիլ ալ-Աշրաֆի կողմից, իսկ տամպլիերները անցում կատարեցին դեպի վաշխառություն և առևտուր, կուտակեցին զգալի հարստություն և հայտնվեցին դժվար գույքային հարաբերությունների մեջ պապի և եվրոպական պետությունների թագավորների հետ [1]։

1307-1314 թթ. միաբանության անդամները ենթարկվեցին ձերբաբակալությունների, տանջաքների և մահապատիժների ֆրանսիացի թագավոր Ֆիլիպ IV, խոշոր ֆեոդալների և Հռոմեական կաթոլիկական եկեղեցու կողմից, ինչի հետևանքով միաբանությունը լուծարվեց Կլիմենտ V պապի կողմից 1312 թվականին [1]։

Միաբանության թվաքանակի պատճառով պատմագրության մեջ առկա է այն միտումը, որը չափազանցնում է նրա հետևորդների քանակը. Վիլկեն համարում էր, որ միաբանությունում կար մոտավորապես 15 000 ասպետ (այս թիվը ներկայացված է նաև «Աթեիստական ֆառարանում»[1]), իսկ Ցեկլերը ներկայացնում է ասպետների 20000 թվաքանակ, Մալյար դը Շամբյուրը` 30000 ասպետ։ Այս բոլոր թվերը այնքան էլ մեծ չեն և չեն համապատասխանում ասպետների թվաքանակի հետ, որոնք մասնակցել են Ֆիլիպ V պատերազմին միաբանության հետ։ Ֆրանսիայում ձերբակալվել է 538 ասպետ, Կիպրոսում` 75, Մայորկայում կռվել են 25 ասպետ, և բոլորը պարտության են մատնվել։ Թե' Կիպրոսը, թե' Մայորկան և թե' Ֆրանսիան եղել են միաբանության ուղղորդողները։ Ակնհայտ է, որ պատմաբանները Միաբանության աշխատողներին, ծառաներին և զինակիրներին ներառում են ասպետների թվաքանակի մեջ։

Տամպլիերների Միաբանության նշանավոր մագիստրները

  1. Գուգո դը Փեյն (1119մայիսի 24, 1136)
  2. Ռոբեր դը Կրաուն (1137Հունվարի 13, 1149)
  3. Էվրար դը Բար (1149—1152)
  4. Բերնարդ դը Թրեմբլ (1152 —օգոստոսի 16, 1153)
  5. Անդրե դը Մոնբար (1153—1156)
  6. Բերտրան դը Բլանշֆոր (1156—1169)
  7. Ֆիլպ դը Միլի (11691171)
  8. Օդո դը Սենտ-Աման (1171 —հոկտեմբերի 8, 1179)
  9. Արնո դը Տորոժ (1180Սեպտեմբերի 30, 1184)
  10. Ժերար դը Րիդֆոր (1185հոկտեմբերի 4, 1189)
  11. Ռոբեր դը Սաբլե (1191 —Սեպտեմբերի 23, 1193)
  12. Ժիլբեր Էրայլ (1194—1200)
  13. Ֆիլիպ դը Պլեսյե (12001209)
  14. Գիլմոն դը Շարտր (1209 —Օգոստոսի 26, 1219)
  15. Պիեր դը Մոնտեգյու (1219Հունվարի 28,1232)
  16. Արման դը Պերիգոր (1232Հոկտեմբերի 17, 1244)
  17. Րիշառ դը Բյուր (1244մայիսի 9,1247)
  18. Գիոմ դը Սոնակ (1247փետրվարի 11, 1250)
  19. Ռենո դը Վիշյե (1250 —հունվարի 20, 1256)
  20. Տոմա Բեռար (1256մարտի 25, 1273)
  21. Գիլմոն դը Բոժե (մայիսի 13, 12731291)
  22. Տիբո Գոդեն (1291—1293)
  23. Ժակ դը Մոլե (1293Մարտի 18, 1314)

Միաբանության պատմությունը

Ալ-Ակսա մզկիթը Տաճարի լեռան հարավ-արևելյան մասում: Այստեղ գտնվում էր տամպլիերների շտաբը

Մոտավորապես 1118 թվականին ֆրանսիացի ազնվական Գուգը դը Փեյնը հավաքեց իր շուրջը ութ իր բարեկամ ասպետներին, ինչպես նաև Գոտֆուրդ դը Սենտ-Օմերին, և հիմնեց Միաբանությունը, որի միակ նպատակը ուխտագնացների պաշտպանությունն էր Սուրբ Հողում, Մերձավոր Արևելքում: Իրենց միաբանությունը անվանեցին «Աղքատ ասպետներ»: Նրանք այնքան աղքատ էին, որ երկու մարդու համար նախատեսված էր մեկ ձի: Այդ իսկ պատճառով նրանց տպագրությունը երկար ժամանակ իրենից ներկայացնում էր ձիու պատկեր, որի վրա նստած են երկու ձիավոր[3]: Միաբանության գործունեության և ընդհանրապես միաբանության մասին շատ քչերը գիտեին ընդհուպ մինչև Տրուայի տաճարը (1128),որտեղ միաբանությունը պաշտոնապես ընդունվեց, իսկ վանական սբ.Բերնար Կլերովսկիին հանձնարարվեց մշակել միաբանության կանոնադրությունը, որտեղ կամբողջացվեին միաբանության բոլոր օրենքները: Արքեպիսկոպոս Վիլհելմ Տիրսկին, Երուսաղեմի թագավորության կանցլերը, միջնադարյան խոշորագույն պատմաբաններից մեկը, իր աշխատությունում նծում է միաբանության ստեղծման գործընթացը.

Մի քանի վեհանձն ասպետներ, հավատացյալ ու աստվածավախ մարդիկ, իրենց ցանկությունը հայտնեցին ապրել խստության և հնազանդության մեջ, մեկընդմիշտ հրաժարվել իրենց կալվածքներից, և, հանձնելով իրենց եկեղեցու գլխավուոթյանը, դառնալ վանական միաբանության անդամը:Նրանց մեջ առաջինները և ամենահայտնիներն էին Գուգը դը Փեյնը և Գոտֆրուա դը Սենտ-Օմերը: Քանի որ եղբայրությունը դեռևս չուներ իր տաճարը, ոչ էլ կացարանը, թագավորը նրանց տրամադրեց ժամանակավոր կացարան իր արքունիքում, որը կառուցված էր Տաճարի լեռան հարավային լանջին:
- Վ.Տիրսկի



Ծանոթագրություններ

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Նովիկով,1985, էջ 435
  2. Walter Map. De nugis curialium / ed. M. R. James, rev. C. N. L. Brooke and R. A. B. Mynors. — Oxford, 1983, էջ 54-55
  3. Ֆօ.Լոբեր, 2007, էջ 26

։