«Դերասան»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added

Գծային

08:25, 11 Մայիսի 2015-ի տարբերակ

Դերասանն անձ է ով խաղում է դրամատիկական կամ կատակերգական ստեղծագործություններում և աշխատում է կինոյում, թատրոնում, հեռուստատեսությունում, ռադիոյում կամ այլ նման հաստատություններում։^[1]

Տերմինաբանություն

1660 թ. հետո առաջին անգամ սկսեցին օգտագործել դերասան և դերասանուհի տերմինները։ Օրինակ անգլիացիներն այդ բառը փոխառել են ֆրանսերենից։^[2] Դերասան բառն առաջ բնորոշում էր բեմի վրա գործող անձ՝ անկախ սեռական պատկանելիությունից։ Բայց հասարակական կյանքում մեծ տարածում գտավ դերասանուհի տերմինը, որը բնորոշում էր կոնկրետ իգական սեռի ներկայացուցիչներին։^[2] Գործնականում դերասանուհի տերմինը մեծ կիրառում գտավ 1950-1960 թթ., երբ կանանց ներդրումն արդեն էական էր մշակույթում։^[3] Այնուհետև մրցանակաբաշխությունների ժամանակ սկսեց օգտագործվել դերասանուհի տերմինը՝ բնորոշելու համար կին հաղթողներին։^[4]

Պատմությունը

Դերասանական խաղի ամենաառաջին գրանցված դեպքը վերաբերում է մ.թ.ա. 534 թ. (թեև օրացույցների բազմաթիվ փոփոխությունների պատճառով կոնկրետ ժամանակ նշելը դժվար է), երբ հույն դերասան Թեփսիսը ելույթ ունեցավ Դիոնիոսի թատրոնում և դարձավ առաջին հայտնի մարդը, ով պատմական կերպար էր բեմադրել։ Մինչ Թեփսիսի դերը պատմությունը արձանագրել է միայն երգիչներ, պարողներ և մեկնաբաններ։ Թեփսիսի պատվին դերասաններին հաճախ անվանում են Թեփսիաներ։ Թատերական լեգենդները մինչև հիմա էլ հավատացնում են, որ Թեփսիսը մինչ այժմ գոյություն ունի որպես ոգի, և թատերական անհաջողություններից շատերը վերագրվում են նրա ուրվականի միջամտությանը։

Դերասաններն վաղ միջնադարում ավանդաբար բարձր կարգավիճակ չունեին։ Նրանք թատերական խմբերով անընդհատ շրջագայում էին և մարդկանց վստահությանը չէին արժանանում։ Եվրոպայի շատ վայրերում դերասանները նույնիսկ քրիստոնեական կանոններով չէին հուղարկավորվում, և այդ դարաշրջանում համարում էին, որ դերասանները դատապարտված են նման ճակատագրի։ Այդ բացասական կարծիքը շարունակվում էր մինչև XIX դարասկիզբ, իսկ դրանից հետո դերասան մասնագիտությունը դարձավ ամենահարգված և ամենատարածված մասնագիտություններից մեկը արվեստի բնագավառում։^[5]

Հղումներ

↑ «Actor: Job description and activities». Prospects UK. Վերցված է 2009 թ․ փետրվարի 12-ին.
↑ ^2,0 ^2,1 «actress, n.». Oxford English Dictionaryedition=3. Oxford, England: Oxford University Press. November 2010. «Although actress remains in general use, actor is increasingly preferred for performers of both sexes as a gender-neutral term.»
↑ Goodman, Lizbeth; Holledge, Julie (1998). The Routledge reader in gender and performance. New York: Routledge. էջեր 8, 93. ISBN 0-415-16583-0.
↑ Linden, Sheri (18 January 2009). «From actor to actress and back again». Entertainment. Los Angeles Times. Վերցված է 2009 թ․ մարտի 14-ին. «It would be several decades before the word "actress" appeared -- 1700, according to the Oxford English Dictionary, more than a century after the word "actor" was first used to denote a theatrical performer, supplanting the less professional-sounding "player."»
↑ Wilmeth, Don B.; Bigsby, C.W.E. (1998). The Cambridge history of American theatre. Cambridge, U.K.: Cambridge University Press. էջեր 449–450. ISBN 978-0-521-65179-0. {{cite book}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (օգնություն)CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)

Վիքիքաղվածքն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Դերասան» հոդվածին։

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Դերասան» հոդվածին։

[1] «Actor: Job description and activities». Prospects UK. Վերցված է 2009 թ․ փետրվարի 12-ին.

[OED2010-2] 2,0 ^2,1 «actress, n.». Oxford English Dictionaryedition=3. Oxford, England: Oxford University Press. November 2010. «Although actress remains in general use, actor is increasingly preferred for performers of both sexes as a gender-neutral term.»

[De_GayGoodman1998-3] Goodman, Lizbeth; Holledge, Julie (1998). The Routledge reader in gender and performance. New York: Routledge. էջեր 8, 93. ISBN 0-415-16583-0.

[latimes-4] Linden, Sheri (18 January 2009). «From actor to actress and back again». Entertainment. Los Angeles Times. Վերցված է 2009 թ․ մարտի 14-ին. «It would be several decades before the word "actress" appeared -- 1700, according to the Oxford English Dictionary, more than a century after the word "actor" was first used to denote a theatrical performer, supplanting the less professional-sounding "player."»

[5] Wilmeth, Don B.; Bigsby, C.W.E. (1998). The Cambridge history of American theatre. Cambridge, U.K.: Cambridge University Press. էջեր 449–450. ISBN 978-0-521-65179-0. {{cite book}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (օգնություն)CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

@@ Տող 1. / Տող 1. @@
 '''Դերասանն''' անձ է ով խաղում է դրամատիկական կամ կատակերգական ստեղծագործություններում և աշխատում է կինոյում, թատրոնում, հեռուստատեսությունում, ռադիոյում կամ այլ նման հաստատություններում։<ref>
-{{cite web|url=http://www.prospects.ac.uk/cms/ShowPage/Home_page/Explore_types_of_jobs/Types_of_Job/p!eipaL?state=showocc&pageno=1&idno=465|title=Actor: Job description and activities|publisher=Prospects UK|accessdate=2009-02-12|last=|first=}}</ref>
+{{cite web|url=http://www.prospects.ac.uk/cms/ShowPage/Home_page/Explore_types_of_jobs/Types_of_Job/p!eipaL?state=showocc&pageno=1&idno=465|title=Actor: Job description and activities|publisher=Prospects UK|accessdate=2009 թ․ փետրվարի 12|last=|first=}}</ref>
 == Տերմինաբանություն ==
-թ. հետո առաջին անգամ սկսեցին օգտագործել ''դերասան'' և ''դերասանուհի'' տերմինները։ Օրինակ անգլիացիներն այդ բառը փոխառել են ֆրանսերենից։<ref name="OED2010">{{cite book|title=Oxford English Dictionaryedition=3|date=November 2010|publisher=Oxford University Press|location=Oxford, England|chapter=actress, n.|quote=Although actress remains in general use, actor is increasingly preferred for performers of both sexes as a gender-neutral term.}}</ref> ''Դերասան'' բառն առաջ բնորոշում էր բեմի վրա գործող անձ՝ անկախ սեռական պատկանելիությունից։ Բայց հասարակական կյանքում մեծ տարածում գտավ ''դերասանուհի'' տերմինը, որը բնորոշում էր կոնկրետ իգական սեռի ներկայացուցիչներին։<ref name="OED2010" /> Գործնականում ''դերասանուհի'' տերմինը մեծ կիրառում գտավ 1950-1960 թթ., երբ կանանց ներդրումն արդեն էական էր մշակույթում։<ref name="De GayGoodman1998">{{cite book|last1=Goodman|first1=Lizbeth|authorlink1=Lizbeth Goodman|last2=Holledge|first2=Julie|title=The Routledge reader in gender and performance|year=1998|publisher=Routledge|location=New York|isbn=0-415-16583-0|pages=8; 93}}</ref> Այնուհետև մրցանակաբաշխությունների ժամանակ սկսեց օգտագործվել ''դերասանուհի'' տերմինը՝ բնորոշելու համար կին հաղթողներին։<ref name="latimes">{{cite web|url=http://articles.latimes.com/2009/jan/18/entertainment/ca-actress18|title=From actor to actress and back again|last=Linden|first=Sheri|date=18 January 2009 |work=Entertainment|publisher=Los Angeles Times|accessdate=2009-03-14|quote=It would be several decades before the word "actress" appeared -- 1700, according to the Oxford English Dictionary, more than a century after the word "actor" was first used to denote a theatrical performer, supplanting the less professional-sounding "player."}}</ref>
+թ. հետո առաջին անգամ սկսեցին օգտագործել ''դերասան'' և ''դերասանուհի'' տերմինները։ Օրինակ անգլիացիներն այդ բառը փոխառել են ֆրանսերենից։<ref name="OED2010">{{cite book|title=Oxford English Dictionaryedition=3|date=November 2010|publisher=Oxford University Press|location=Oxford, England|chapter=actress, n.|quote=Although actress remains in general use, actor is increasingly preferred for performers of both sexes as a gender-neutral term.}}</ref> ''Դերասան'' բառն առաջ բնորոշում էր բեմի վրա գործող անձ՝ անկախ սեռական պատկանելիությունից։ Բայց հասարակական կյանքում մեծ տարածում գտավ ''դերասանուհի'' տերմինը, որը բնորոշում էր կոնկրետ իգական սեռի ներկայացուցիչներին։<ref name="OED2010" /> Գործնականում ''դերասանուհի'' տերմինը մեծ կիրառում գտավ 1950-1960 թթ., երբ կանանց ներդրումն արդեն էական էր մշակույթում։<ref name="De GayGoodman1998">{{cite book|last1=Goodman|first1=Lizbeth|authorlink1=Lizbeth Goodman|last2=Holledge|first2=Julie|title=The Routledge reader in gender and performance|year=1998|publisher=Routledge|location=New York|isbn=0-415-16583-0|pages=8; 93}}</ref> Այնուհետև մրցանակաբաշխությունների ժամանակ սկսեց օգտագործվել ''դերասանուհի'' տերմինը՝ բնորոշելու համար կին հաղթողներին։<ref name="latimes">{{cite web|url=http://articles.latimes.com/2009/jan/18/entertainment/ca-actress18|title=From actor to actress and back again|last=Linden|first=Sheri|date=18 January 2009 |work=Entertainment|publisher=Los Angeles Times|accessdate=2009 թ․ մարտի 14|quote=It would be several decades before the word "actress" appeared -- 1700, according to the Oxford English Dictionary, more than a century after the word "actor" was first used to denote a theatrical performer, supplanting the less professional-sounding "player."}}</ref>
 ==Պատմությունը==