Շվի

Շվի,

1. Նույնը, ինչ որ պեպուկ՝ որ կավե, ձևավոր (սովորաբար՝ թռչնանման) երաժշտական գործիք-սուլիչ է՝ երկու փողով (մինչև 10 և 12 սմ երկարությամբ) և երկու ձայնանցքով։ Ներկայումս գործածվում է որպես խաղալիք։
2. Նույնը, ինչ որ թութակ։ Ներկայումս կիրառվում են ռեգիստրային տարբեր տեսակներ։ Շվի թութակի դերը որպես մենակատար և անսամբլային նվագարան զգալի մեծացել է։

Շվիի երկու տեսակները համապատասխանաբար՝ քանդվող և ամբողջական

Շվի - հայկական ազգային նվագարան: Անվանումը ծագում է «շվվոց» բառի արմատից: Շվին հնագույն հայկական նվագարաններից մեկն է և հայտնի է անհիշելի ժամանակներից: Շվին ըստ կառուցվածքի լինում է երկու տեսակի ՝ քանդվող և ամբողջական: Ի տարբերություն ամբողջական շվիի քանդվող շվին ունի ինտոնացիան փոփոխելու հնարավորություն: Նվագարանի դիապազոնը սկսում է առաջին օգտավայի C/C# (կախված գործիքից) նոտայից և ձգվում է մինչև երրորդ օկտավայի G/A (կախված գործիքից): Շվին ունենում է տարբեր լարվածքներ, բայց ամենատարածված լարվածքը A-ն է:

Շվին բաժանված երկու մասի

Պատրաստումը

Շվին պատրաստվում է բնական փայտից (հիմնականում ծիրանենուց) կամ եղեգից: Շվի չափերը տատանվում են: Միջինում շվին ունենում 30 սմ երկարություն: Տրամագիծը միջինում 1,5 սմ է (քանդվող շվիների դեպքում մուդշտուկը լայնանում է մինչև 2,5 սմ): Քանդվող շվիների մունդշտուկը երիզված է լինում մետաղյա օղակով, որը սովորաբար պատրաստվում է լատունից, իսկ հատուկ դեպքերում կարող է պատրաստվել ոսկուց կամ այլ թանկարժեք մետաղներից: Օղակը բացի զարդարանք լինելուց պահպանում է գործիքը ճաքերից (խոնավությունից փայտը ուռում է և միացման մասում է կարող են ճաքեր առաջանալ), որոնք կարող են ազդել ձայնի որակի վրա: Շվիի վրա բացվում են 8 անցքեր (չհաշված մունդշտուկի անցքը) 7 անցք վերևում և մեկ անցք ներքևում: Շվին լարվում է անցքերի մեծացումով, ինչը բարձրացնում է գործիքի ինտոնացիան: Անցքերը լայնացվում են շիկացված մետաղով: Քանդվող շվիների մասերը իրարից հեռացնելով կարելի է իջեցնել գործիքի ինտոնացիան:

Մատների դրվածքը համապատասխանապար C և C# նոտաները ստանալու համար

Նվագ

Շվիի առաջին 4 անցքերը ներառյալ ներքևինը փակվում են սովորաբար ձախ ձեռքի մատներով: Բութը փակում է ներքևի անցքը, իսկ ճկույտը չի օգտագործվում: Աջ ձեռքի մատներով փակվում են մնացած անցքերը, իսկ ճկույտով հազվադեպ փակվում է վերջին 8-րդ անցքը, որը օգտագործվում C/C# նոտաները ստանալու համար: Կիսատոներ ստանալու համար անցքերը փակվում են կիսով չափ: Օրինակ երկրորդ օկտավայի C-ն ստանալու համար փակվում է առաջին վերևի անցքը, իսկ C# համար առաջին անցքը փակվում կիսով չափ: Ներ մղված օդի ուժգնությունը պայմանավորում է նոտայի օկտավան (ավելի ուժեղ ներմղված օդը բարձրացնում է նոտան օկտավայով):

Ստեղծագործություններ

Շվին թեև ազգային նվագարանների թվին է պատկանում, սակայն շատ բազմաժանր նվագարան է, շվիով նվագում են թե՛ ազգային և թե՛ դասական ստեղծագործություններ:Շվիի համար ամենահայտնի գրված ստեղծությունը Խաչատուր Ավետիսյանի շվիի համար կոնցերտն է: Այլ հայտնի ստեղծագործություններ են ՝ Գրիգոր Հախինյանի «Ինտերմեցցո»-ն , Գրիգոր Մանասյանի «Պոեմ պար»-ը և այլն: