«Թուրքմենչայի պայմանագիր»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Դիտել պատմությունը
← Նախորդ տարբՀաջորդ տարբ →
Content deleted Content added
ՎիզուալԵլատեքստ
չ Ռոբոտ․ Տեքստի ավտոմատ փոխարինում (- , +, )
No edit summary
Տող 1. Տող 1.
{{Տեղեկաքարտ Պայմանագիր
| Անվանում = Թուրքմենչայի պայմանագիր
| Լրիվ_անվանում =
| Պատկեր = Turkmanchay.jpg
| Վերնագիր = Դուք Ի. Պասկևիչ և արքայազն Աբաս-Միրզա խաղաղության պայմանագրի ստորագրման պահին
| Տիպ = խաղաղության պայմանագիր
| Պատրաստման_թվական = [[1828]] թ. փետրվարի 10 (21)
| Ստորագրման_թվական =
| Ստորագրման_վայր = Թուրքմենչայ ([[Թավրիզ]]ի մոտ)
| Հաստատված_կնիքով =
| Ուժի_մեջ_է_մտել =
| Պայմաններ =
| Ուժը_կորցրել_է =
| Ստորագրել_են = [[Իվան Պասկևիչ|Ի. Պասկևիչ]] (Ռուսաստան) և [[Աբբաս-Միրզա]] (Պարսկաստան)
| Կողմեր = {{դրոշավորում|Ռուսական կայսրություն}}
----
{{դրոշավորում|Իրան|1779}}
| Պահման_վայր =
| Լեզու =
| Լեզուներ = [[ռուսերեն]], [[պարսկերեն]]
| website =
| wikisource = ru:Туркманчайский мирный договор
}}
[[Պատկեր:Map Iran 1900-fr.png|մինի|300px|աջից|Ռուսաստանի և Պարսկաստանի մարզերը պայմանագրից հետո և առաջ. Թուրքմանչայում հանձնված մասերը ցույց են տրվել կանաչ և կարմիր գծերով]]
[[Պատկեր:Map Iran 1900-fr.png|մինի|300px|աջից|Ռուսաստանի և Պարսկաստանի մարզերը պայմանագրից հետո և առաջ. Թուրքմանչայում հանձնված մասերը ցույց են տրվել կանաչ և կարմիր գծերով]]

'''Թուրքմենչայի Պայմանագիրը [[1828]]''' ([[ռուսերեն]]՝ Туркманчайский договор. [[պարսկերեն]]՝ عهدنامه ترکمنچای), ստորագրվել է [[Ռուսաստան]]ի և [[Պարսկաստան]]ի միջև փետրվարի 21-ին, [[Պարսկաստան]]ի [[Ադրբեջան (Իրան)|Արևելյան Ադրբեջան]] նահանգի '''Թուրքմենչայ''' գյուղում, [[1826]]-[[1828]] թթ. ռուս–պարսկական պատերազմներին վերջ տալու համար։
'''Թուրքմենչայի Պայմանագիրը [[1828]]''' ([[ռուսերեն]]՝ Туркманчайский договор. [[պարսկերեն]]՝ عهدنامه ترکمنچای), ստորագրվել է [[Ռուսաստան]]ի և [[Պարսկաստան]]ի միջև փետրվարի 21-ին, [[Պարսկաստան]]ի [[Ադրբեջան (Իրան)|Արևելյան Ադրբեջան]] նահանգի '''Թուրքմենչայ''' գյուղում, [[1826]]-[[1828]] թթ. ռուս–պարսկական պատերազմներին վերջ տալու համար։


1828 թվականին Թուրքմենչայի պայմանագիրը կնքվել է Ռուսաստանի և Իրանի միջև՝ նշանավորելով 1826-1828 թվականների ռուս-պարսկական պատերազմի ավարտը։ Պայմանագիրը ստորագրվել է [[փետրվարի 21]]-ին՝ Թուրքմենչայ գյուղում ([[Թավրիզ]]ի մերձակայքում)։ Ռուսական կողմից այն ստորագրել է [[Իվան Պասկևիչ]]ը, Պարսկաստանի կողմից՝ արքայազն Աբաս-Միրզան։ Խաղաղության պայմանների մշակմանը մասնակցել է [[Ալեքսանդր Գրիբոեդով]]ը<ref>{{cite web|url=http://ar.newsarmenia.ru/arm1/20080208/41818158.html|title=Երևանում բացվել է Թուրքմենչայի պայմանագրի կնքման 180-ամյակին նվիրված ցուցահանդես|accessdate=2009-1-18}}</ref>։
1828 թ. Թուրքմենչայի պայմանագիրը կնքվել է Ռուսաստանի և Իրանի միջև՝ նշանավորելով 1826-1828 թվականների ռուս-պարսկական պատերազմի ավարտը։ Պայմանագիրը ստորագրվել է [[փետրվարի 21]]-ին՝ Թուրքմենչայ գյուղում ([[Թավրիզ]]ի մերձակայքում)։ Ռուսական կողմից այն ստորագրել է [[Իվան Պասկևիչ]]ը, Պարսկաստանի կողմից՝ արքայազն Աբաս-Միրզան։ Խաղաղության պայմանների մշակմանը մասնակցել է [[Ալեքսանդր Գրիբոեդով]]ը<ref>{{cite web|url=http://ar.newsarmenia.ru/arm1/20080208/41818158.html|title=Երևանում բացվել է Թուրքմենչայի պայմանագրի կնքման 180-ամյակին նվիրված ցուցահանդես|accessdate=2009-1-18}}</ref>։


Այն կնքելով, երկու երկրները համաձայնվեցին հետևյալի մասին՝ <ref>{{cite web|url=cais-soas.com/CAIS/Iran/torkmanchai.htm|title=Թուրքմենչայի պայմանագիրը (անգլերեն)|accessdate=2009-1-18}}</ref>
Այն կնքելով, երկու երկրները համաձայնվեցին հետևյալի մասին՝ <ref>{{cite web|url=cais-soas.com/CAIS/Iran/torkmanchai.htm|title=Թուրքմենչայի պայմանագիրը (անգլերեն)|accessdate=2009-1-18}}</ref>
Տող 19. Տող 41.
# Պայմանագրի 15-րդ հոդվածի համաձայն, [[Ֆաթհալի Շահ]]ը խոստանում է հյուսիս-արևմտյան շրջանում որևէ խանությունների անջատման շարժունմերը չհալածել։
# Պայմանագրի 15-րդ հոդվածի համաձայն, [[Ֆաթհալի Շահ]]ը խոստանում է հյուսիս-արևմտյան շրջանում որևէ խանությունների անջատման շարժունմերը չհալածել։


==Աղբյուրներ==
== Աղբյուրներ ==
{{reflist}}
{{reflist}}


==Տես նաև==
== Տես նաև ==
* [[Գյուլիստանի պայմանագիր]]
* [[Գյուլիստանի պայմանագիր]]


==Արտաքին հղումներ==
== Արտաքին հղումներ ==
* [http://www.hist.msu.ru/ER/Etext/FOREIGN/turkman.htm Թուրքմենչայի պայմանագրի տեքստը (ռուսերեն)]
* [http://www.hist.msu.ru/ER/Etext/FOREIGN/turkman.htm Թուրքմենչայի պայմանագրի տեքստը (ռուսերեն)]


[[Կատեգորիա:Ռուս-պարսկական պատերազմ (1826-1828)]]
[[Կատեգորիա:Ռուս-պարսկական պատերազմ (1826-1828)]]
[[Կատեգորիա:Պայմանագրեր այբբենական կարգով]]
[[Կատեգորիա:Ադրբեջանի պատմություն]]
[[Կատեգորիա:Ադրբեջանի պատմություն]]
[[Կատեգորիա:1828]]
[[Կատեգորիա:1828]]

20:38, 23 Ապրիլի 2015-ի տարբերակ

Թուրքմենչայի պայմանագիր

Դուք Ի. Պասկևիչ և արքայազն Աբաս-Միրզա խաղաղության պայմանագրի ստորագրման պահին
Պայմանագրի տիպ խաղաղության պայմանագիր
Պատրաստվել է 1828 թ. փետրվարի 10 (21)
Ստորագրել են Ի. Պասկևիչ (Ռուսաստան) և Աբբաս-Միրզա (Պարսկաստան)
Կողմեր Ռուսական կայսրություն Ռուսական կայսրություն

Իրան Իրան

Լեզուներ ռուսերեն, պարսկերեն
Վիքիդարան պարունակում է տեքստը.
ru:Туркманчайский мирный договор
Ռուսաստանի և Պարսկաստանի մարզերը պայմանագրից հետո և առաջ. Թուրքմանչայում հանձնված մասերը ցույց են տրվել կանաչ և կարմիր գծերով

Թուրքմենչայի Պայմանագիրը 1828 (ռուսերեն՝ Туркманчайский договор. պարսկերեն՝ عهدنامه ترکمنچای), ստորագրվել է Ռուսաստանի և Պարսկաստանի միջև փետրվարի 21-ին, Պարսկաստանի Արևելյան Ադրբեջան նահանգի Թուրքմենչայ գյուղում, 1826-1828 թթ. ռուս–պարսկական պատերազմներին վերջ տալու համար։

1828 թ. Թուրքմենչայի պայմանագիրը կնքվել է Ռուսաստանի և Իրանի միջև՝ նշանավորելով 1826-1828 թվականների ռուս-պարսկական պատերազմի ավարտը։ Պայմանագիրը ստորագրվել է փետրվարի 21-ին՝ Թուրքմենչայ գյուղում (Թավրիզի մերձակայքում)։ Ռուսական կողմից այն ստորագրել է Իվան Պասկևիչը, Պարսկաստանի կողմից՝ արքայազն Աբաս-Միրզան։ Խաղաղության պայմանների մշակմանը մասնակցել է Ալեքսանդր Գրիբոեդովը[1]։

Այն կնքելով, երկու երկրները համաձայնվեցին հետևյալի մասին՝ [2]

  1. Պայմանագրի 4-րդ հոդվածի համաձայն, Իրանը հանձնում է Երևանը, և այսօր Ադրբեջանի մաս կազմող՝ Նախիջևանը, Թալիշը, Օրդուբադը, և Արրան նահանգի Մուղան շրջանները Ռուսաստանին, ինչպես նաև այն շրջանները որ Ռուսաստանին էր հանձնել Գյուլիստանի պայմանագրի ընթացքում։
  2. Արաքսն է նոր սահմանը Իրանի և Ռուսաստանի միջև, «Արարատ ղալաից մինչև Աստարա-ի գետի ելանցքը»։
  3. Պայմանագրի 6-րդ հոդվածի համաձայն, Իրանը խոստացավ Ռուսաստանին վճարել 10 քորուր ոսկի (1828թ. արժույթով)
  4. Պայմանագրի 8-րդ հոդվածի համաձայն, պարսկական նավերը կորցնում են իրենց իրավունքները Կասպից ծովում և իր ափերին շրջելու, որը տրվում է Ռուսաստանին։
  5. Իրանը ճանաչում է կապիտուլյացիայի իրավունքներ՝ Պարսկաստանում գտնվող ռուսերի համար։
  6. Պայմանագրի 10-րդ հոդվածի համաձայն, Ռուսաստանը շահում է իր հյուպատոսարան պատվիրակներին Պարսկաստանում այլուր ուղարկելու իրավունքը։
  7. Պայմանագրի 13-րդ հոդվածի համաձայն, պատերազմի գերիների փոխանակում
  8. Պայմանագրի 10-րդ հոդվածի համաձայն, Պարսկաստանը ուժադրված է տնտեսական պայմանագրեր կնքել Ռուսաստանի հետ՝ ոնց որ Ռուսաստանը կոնկրետացնի։
  9. Պայմանագրի 7-րդ հոդվածի համաձայն, Ռուսաստանը խոստանում է աջակցել Աբբաս Միրզային որպես Պարսկաստանի թագաժառանգը Ֆաթհալի Շահի մահից հետո։
  10. Պարսկաստանը պաշտոնապես ներողություն է խնդրում իր կողմից Գյուլիստանի պայմանագրի համաձայնությունների խախտման համար։
  11. Պայմանագրի 15-րդ հոդվածի համաձայն, Ֆաթհալի Շահը խոստանում է հյուսիս-արևմտյան շրջանում որևէ խանությունների անջատման շարժունմերը չհալածել։

Աղբյուրներ

  1. ↑ «Երևանում բացվել է Թուրքմենչայի պայմանագրի կնքման 180-ամյակին նվիրված ցուցահանդես». Վերցված է 2009-1-18-ին.
  2. ↑ [cais-soas.com/CAIS/Iran/torkmanchai.htm «Թուրքմենչայի պայմանագիրը (անգլերեն)»]. Վերցված է 2009-1-18-ին. {{cite web}}: Check |url= value (օգնություն)

Տես նաև

Արտաքին հղումներ

Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Թուրքմենչայի_պայմանագիր&oldid=3034716» էջից