«Արուսյակ Փափազյան»–ի խմբագրումների տարբերություն
Նոր էջ «{{Տեղեկաքարտ Դերասան | Բնագիր անուն = Արուսյակ Փափազյան | պատկեր = | նկարագիր = | Բնագիր ԱԱՀ =Արուսյա...»: |
|||
| Տող 58. | Տող 58. | ||
== Գրականություն == |
== Գրականություն == |
||
*Գառնիկ Խաչատուրի Ստեփանյան, «Արուսյակ Փափազյան», ՀՍՍՌ ԳԱ հրատ., 1955, 112 էջ<ref>[http://books.google.am/books/about/%D4%B1%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%B5%D5%A1%D5%AF_%D5%93%D5%A1%D6%83%D5%A1%D5%A6%D5%B5%D5%A1%D5%B6.html?id=V58FoQEACAAJ&redir_esc=y Գառնիկ Խաչատուրի Ստեփանյան, «Արուսյակ Փափազյան»]</ref> |
|||
*Ալիս Նավասարդյան, «Բեմին նվիրված հայուհիներ» |
|||
== Ծանոթագրություններ == |
== Ծանոթագրություններ == |
||
07:40, 18 Մարտի 2015-ի տարբերակ
 | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | 1841 մարտի 18 |
| Ծննդավայր | Կոստանդնուպոլիս |
| Մահացել է | ապրիլի 27, 1907 (տարիքը 66) |
| Մահվան վայր | Կոստանդնուպոլիս |
| Քաղաքացիություն | .svg){kind=small} Օսմանյան կայսրություն |
| Ազգություն | հայ |
| Մասնագիտություն | Դերասանուհի |
| Պարգևներ և մրցանակներ |  |
Արուսյակ Փափազյան (Մարիամ Պեզիրճյան) (1841, մարտի 18, Կոստանդնուպոլիս - 1927, ապրիլի 27, Կոստանդնուպոլիս), հայ դերասան, ՀՀ վաստակավոր արտիստ (2003)։
Եղել է նկարիչ Սոփոն Պեզիճյանի կինը:
Կենսագրություն
Արուսյակ Փափազյանը ծնվել է 1841 թվականին, Կոստանդնուպոլսի Գում–Գափու թաղամասում։ Իսակական անունը եղել է Մարիամ: Սովորել է Խասըգյուղի Ներսիսյան դպրոցում, Պեպեքի ֆրանսիական իգական դպրոցում: Որպես ուսուցչուհի աշխատել է Ենի-Գափուի Հայկանուշյան դպրոցում: 1858 թվականին մտնում է Հեքիմյանի խումբը, ընդունելով «Արուսյակ» բեմական անունը: Եղել է հայ առաջին պրոֆեսիոնալ դերասանուհին։ 1861 թւականի դեկտեմբեր 14-ին Կ. Պոլսում հիմնված հայ առաջին պրոֆեսիոնալ թատրոնի առաջին ներկայացմանը խաղացել է առաջին կարևոր դերը՝ Թերեզա (Ռոթայի «Երկու հիսնապետ») պիեսում Պետրոս Մաղաքյանի բեմադրությամբ: 1857-1859 թթ. խաղացել է Սրապիոն Հեքիմյանի թատերախմբում: 1861-1863 թթ. եղել է «Արևելյան թատրոն»-ի առաջատար դերասանուհի: 1863 թվականից խաղացել է «Վասպուրական թաարոն»-ում: 1866 թվականին Ստեփան Էքշյանի հետ ստեղծել է սեփական թատերախումբը: Դերասանուհու գործունեությունը նպաստել է հայ երիտասարդության ազգային ինքնագիտակցության զարթոնքին[1][2]։
Դերեր
- Սանդուխտ` Թ. Թերզյանի «Սանդուխտ կույս»
- Ռոքսանա` Մկրտիչ Պեշիկթաշլյանի «Արշակ Բ»
- Փառանձեմ` Ռ. Սետեֆճյանի «Վարդան Մամիկոնյան»
- Սաֆո` Գրիլպարցերի «Սաֆո»
- Բլանշ` Հյուգոյի «Արքայն զբոսնու»
- Անտիգոնե` Սոֆոկլեսի «Անտիգոնե»
- Մերոպե` Ալֆիերիի «Մերոպե»
- Ֆրանչեսկա` Պելիկոյի «Ֆրանչեսկա դա Ռիմինի
- Էլիզա` Մոլիերի «Ագահը»
- Պամելա` Գոլդոնիի «Պամելա»
- Մեդեա՝ Եվրիպիդէսի «Մեդեա»
- Քլոտեդ՝ Շիլլերի «Ավազակներ»
- Լուկրեցիա՝ Վիկտոր Հյուգոյի «Լուկրեցիա Բորջիա»
- Բլանշ՝ Վիկտոր Հյուգոյի «Արքան զսսրճանում է»
- Սոֆի՝ Շիլլերի «Աւազակներ»
Մեջբերումներ Արուսյակ Փափազյանի մասին
|
Հայկական թատրոնի պատմությունը չէ պիտո մոռանա Արուսյակ և Աղավնի Փափազյանց արգո օրիորդների անունները, որոնք առաջինն են, որ քաջությամբ ոտք կոխեցին թատերաբեմի վերա: Քաջությամբ պատերազմեցան հասարակաց նախապաշարմունքի յուրյանց վերա արած ազդեցության հետ և հաղթելով նորանց, հրապարակ իջան: Կեցցե՛ն: | 
|
|
|
Յուրաքանչյուր ժողովրդի թատրոնի պատմության մեջ կան սրբացված անուններ` խորհրդանշային, ազգային բեմի գաղափարը կրող դեմքեր: Դրանցից է հայ առաջին ողբերգակ դերասանուհին` Արուսյակ Փափազյանը: - Հենրիկ Հովհաննիսյան
|
|
Գրականություն
- Գառնիկ Խաչատուրի Ստեփանյան, «Արուսյակ Փափազյան», ՀՍՍՌ ԳԱ հրատ., 1955, 112 էջ[3]
- Ալիս Նավասարդյան, «Բեմին նվիրված հայուհիներ»