Կրաքար

Պատը, որը կառուցվել կրաքարից

Կրաքար, հիմնականում կալցիտից CaC0₃ (հազվադեպ՝ արագոնիտից) կազմված նստվածքային ապար։

Ամենահաճախ հանդիպող խառնուրդներն են՝

• դոլոմիտը,
• քվարցը,
• կավային միներալները,
• երկաթի
• մանգանի օքսիդներն ու հիդրօքսիդները։

Մաքուր կրաքարի քիմիական կազմը մոտենում է կալցիտի տեսական կազմին՝ 56% CaO և 44% C0₂։

Դասակարգումն ըստ կառուցվածքի և ծագման

Կրաքարը Գորնոզավոդում

Կրաքարի անվանումը սովորաբար տրվում է կախված այն կազմող բաղադրամասերից կամ նրա կառուցվածքից (օրինակ, օլիտային, բյուրեղային)։ Ապարի 50% ից պակաս քանակությամբ բաղադրամասերի բնութագրման համար ավելացվում է համապատասխան ածական՝ ավազաքարային, դոլոմիտային, գլաուկոնիտային և այլն։

Մաքուր կրաքարը սպիտակ է կամ բաց մոխրագույն։ Կրաքարերը դասակարգվում են ըստ կառուցվածքի և ծագման։ Ըստ կառուցվածքի ստորաբաժանումը սովորաբար արտահայտում է նրանց ծագումը։

Տարբերում են՝

• բիոգեն,
• քեմոգեն,
• վերաբյուրեղացված,
• բեկորային
• խառը ծագման կրաքարեր։

Մետամորֆիզմի դեպքում կրաքարը անցնում է մարմարի։ Կրաքար կա բոլոր հասակի նստվածքներում՝ քեմբրից մինչև անթրոպոգեն։

Կիրառություն

Օգտագործվում է սև մետալուրգիայում, պորտլանդ-ցեմենտի պատրաստման համար, քիմիական արդյունաբերության մեջ։

Հայաստանում

Տարածված է ՀՀ Շիրակի, Արարատի մարզերում։ Օգտագործվում է սև մետաղաձուլության (որպես բովախառնուրդ), քիմիական արդյունաբերության և շինարարության մեջ։

Պատկերասրահ

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 

Գրականություն

• Taylor, P.D. and Wilson, M.A., 2003. Palaeoecology and evolution of marine hard substrate communities. Earth-Science Reviews 62: 1–103.[1]
• Folk RL, (1974) Petrology of Sedimentary Rocks, Hemphill Publishing, Austin, Texas
• Dunham, R.J., 1962, Classification of carbonate rocks according to depositional textures, in Ham W.E. (ed.), Classification of carbonate rocks: Am. Assoc. Petroleum Geologists Mem. 1,p. 108–121
• Robert S. Boynton-Chemistry and technology of lime and limestone- Wiley (1980) – 578 pages – ISBN 0471027715

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։