«Սիրիական ճգնաժամ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
No edit summary
չ կետադրական, փոխարինվեց: : → ։ (14)
Տող 40. Տող 40.
|ծանոթագրություն =
|ծանոթագրություն =
}}
}}
'''Սիրիական ճգնաժամ''' ({{lang-ar|الحرب الأهلية السورية}}), ռազմական հակամարտություն Սիրիայի օրինական իշխանությունների, նրանց սատարող Սիրիայի Զինված ուժերի, դաշնակիցների (Հզբոլահ և այլն) և իրենց Սիրիայի ընդդիմություն հռչակած Սիրիայի ազատ բանակի, Ալ Քաիդայի Սիրիական խմբավորումների, Քաթարի, Սաուդյան Արաբիայի, Թուրքիայի, <ref>[http://www.pravda.ru/world/asia/middleeast/29-06-2013/1163376-syria-0/ Чьи доллары взрывают Сирию?]</ref> ԱՄՆ–ի<ref>[http://ru.scribd.com/doc/20916325/UNLIKELY-ALLIES-To-Check-Syria-U-S-Explores UNLIKELY ALLIES To Check Syria, U.S. Explores Bond With Muslim Brothers]</ref><ref>[http://voprosik.net/kto-finansiruet-sirijskix-terroristov/ Кто финансирует сирийских террористов]</ref> ու Եվրոպական մի շարք երկրների<ref>[http://www.ntv.ru/novosti/598340 Эксперт: Европа в Сирии финансирует «Аль-Каиду»]</ref> կողմից ռազմական ու ֆինանսական աջակցություն ստացող ահաբեկչական կազմակերպությունների (Ալ Նուսրա<ref>[http://www.state.gov/r/pa/prs/ps/2012/12/201759.htm]</ref> և այլն) միջև։ Պատերազմը սկսվել է [[2011]] թվականի Մարտի 15-ին ու դեռ շարունակվում է:
'''Սիրիական ճգնաժամ''' ({{lang-ar|الحرب الأهلية السورية}}), ռազմական հակամարտություն Սիրիայի օրինական իշխանությունների, նրանց սատարող Սիրիայի Զինված ուժերի, դաշնակիցների (Հզբոլահ և այլն) և իրենց Սիրիայի ընդդիմություն հռչակած Սիրիայի ազատ բանակի, Ալ Քաիդայի Սիրիական խմբավորումների, Քաթարի, Սաուդյան Արաբիայի, Թուրքիայի,<ref>[http://www.pravda.ru/world/asia/middleeast/29-06-2013/1163376-syria-0/ Чьи доллары взрывают Сирию?]</ref> ԱՄՆ–ի<ref>[http://ru.scribd.com/doc/20916325/UNLIKELY-ALLIES-To-Check-Syria-U-S-Explores UNLIKELY ALLIES To Check Syria, U.S. Explores Bond With Muslim Brothers]</ref><ref>[http://voprosik.net/kto-finansiruet-sirijskix-terroristov/ Кто финансирует сирийских террористов]</ref> ու Եվրոպական մի շարք երկրների<ref>[http://www.ntv.ru/novosti/598340 Эксперт: Европа в Сирии финансирует «Аль-Каиду»]</ref> կողմից ռազմական ու ֆինանսական աջակցություն ստացող ահաբեկչական կազմակերպությունների (Ալ Նուսրա<ref>[http://www.state.gov/r/pa/prs/ps/2012/12/201759.htm]</ref> և այլն) միջև։ Պատերազմը սկսվել է [[2011]] թվականի Մարտի 15-ին ու դեռ շարունակվում է։


== Քաղաքացիական պատերազմը ==
== Քաղաքացիական պատերազմը ==
Տող 47. Տող 47.


=== Ընդդիմադիր ուժերի պառակտում ===
=== Ընդդիմադիր ուժերի պառակտում ===
[[2013]] թվականի սեպտեմբերին հակամարտություն է սկսվում ընդդիմության ուժերի միջև: 2014 թվականի Հունվարի 3-ին Ազատ բանակը հարձակում է սկսում [[Իսլամական պետություն|Իսլամական Պետության]] դեմ (Իսլամական Պետությունը զինված կազմակերպություն է): Հենց այս իրադարձությունից հետո պատերազմում ստեղծվում է նոր կողմ: Պատերազմում արդեն մասնակցում էին 4 խմբավորումներ (ընդդիմություն, քրդեր, կառավարություն, Իսլամական Պետություն):
[[2013]] թվականի սեպտեմբերին հակամարտություն է սկսվում ընդդիմության ուժերի միջև։ 2014 թվականի Հունվարի 3-ին Ազատ բանակը հարձակում է սկսում [[Իսլամական պետություն|Իսլամական Պետության]] դեմ (Իսլամական Պետությունը զինված կազմակերպություն է)։ Հենց այս իրադարձությունից հետո պատերազմում ստեղծվում է նոր կողմ։ Պատերազմում արդեն մասնակցում էին 4 խմբավորումներ (ընդդիմություն, քրդեր, կառավարություն, Իսլամական Պետություն)։
[[Պատկեր:Syrian civil war.png|մինի|աջից|Պատերազմի քարտեզը ու հակամարտող կողմերը (2014 թվական օգոստոս ամիս). կարմիրով նշվածը այն տարածքներն են, որոնք գտնվում են կառավարության հսկողության ներքո, կանաչը՝ ընդդիմություն, սեվը՝ Իսլամական Պետություն, դեղինը՝ քրդեր]]
[[Պատկեր:Syrian civil war.png|մինի|աջից|Պատերազմի քարտեզը ու հակամարտող կողմերը (2014 թվական օգոստոս ամիս). կարմիրով նշվածը այն տարածքներն են, որոնք գտնվում են կառավարության հսկողության ներքո, կանաչը՝ ընդդիմություն, սեվը՝ Իսլամական Պետություն, դեղինը՝ քրդեր]]
Իսլամական Պետության նպատակն է՝ հաստատել իսլամական կարգեր Սիրիայում ու Իրաքում:{{փաստ}}
Իսլամական Պետության նպատակն է՝ հաստատել իսլամական կարգեր Սիրիայում ու Իրաքում։{{փաստ}}


=== 2014 թվականի նախագահական ընտրություններ ===
=== 2014 թվականի նախագահական ընտրություններ ===
[[2014]] թվականի հունիսի 3-ին տեղի ունեցավ նախագահական ընտրություններ: Ըստ Սիրիայի ներքին նախարարության՝ ընտրություններին մասնակցեց 16 միլիոն մարդ: Մի քանի տասնյակ հազար մարդ մասնակցեց ընտրություններին Սիրիայից դուրս: Ընտրատարածքներ ստեղծվեցին Սիրիայից դուրս, որպեսզի ընտրություններին մասնակցեն նաև փախստականները: Սիրիայի տարածքի այն հատվածը, որը այդ ժամանակ, գտնվում էր ընդդիմության ու Իսլամական Պետության հսկողության ներքո, տեղի չունեցավ ընտրություններ: Բաշար ալ-Ասադը հաղթեց ընտրությունները՝ հավաքելով ձայների 88,7 տոկոսը: Ընդդիմադիրները ընտրություններին խոչընդոտեցին, որի արդյունքում զոհվեց 12 մարդ:
[[2014]] թվականի հունիսի 3-ին տեղի ունեցավ նախագահական ընտրություններ։ Ըստ Սիրիայի ներքին նախարարության՝ ընտրություններին մասնակցեց 16 միլիոն մարդ։ Մի քանի տասնյակ հազար մարդ մասնակցեց ընտրություններին Սիրիայից դուրս։ Ընտրատարածքներ ստեղծվեցին Սիրիայից դուրս, որպեսզի ընտրություններին մասնակցեն նաև փախստականները։ Սիրիայի տարածքի այն հատվածը, որը այդ ժամանակ, գտնվում էր ընդդիմության ու Իսլամական Պետության հսկողության ներքո, տեղի չունեցավ ընտրություններ։ Բաշար ալ-Ասադը հաղթեց ընտրությունները՝ հավաքելով ձայների 88,7 տոկոսը։ Ընդդիմադիրները ընտրություններին խոչընդոտեցին, որի արդյունքում զոհվեց 12 մարդ։


== Հակամարտող ուժերի նկարագիր ==
== Հակամարտող ուժերի նկարագիր ==
Տող 67. Տող 67.


==== Իրան ====
==== Իրան ====
Սիրիական պատերազմի սկզբից Իրանը տարբեր տեսակի օգնություն է ցուցաբերում Սիրիային, այդ թվում մարդասիրական, ֆինանսական և ռազմական։ [[Իսլամական Հեղափոխության Պահապաններ]]ի կորպուսի հազարավոր զինծառայողներ կռվում են Սիրիայի զինված ուժերի կազմում։
Սիրիական պատերազմի սկզբից Իրանը տարբեր տեսակի օգնություն է ցուցաբերում Սիրիային, այդ թվում մարդասիրական, ֆինանսական և ռազմական։ [[Իսլամական Հեղափոխության Պահապաններ]]ի կորպուսի հազարավոր զինծառայողներ կռվում են Սիրիայի զինված ուժերի կազմում։


==== Հեզբոլլահ ====
==== Հեզբոլլահ ====
Տող 76. Տող 76.
==== «Ազատ բանակ» ====
==== «Ազատ բանակ» ====
[[Պատկեր:FSA soldiers in truck moving.jpg|մինի|աջից|«Ազատ բանակի» զինյալները]]
[[Պատկեր:FSA soldiers in truck moving.jpg|մինի|աջից|«Ազատ բանակի» զինյալները]]
Ազատ բանակը կազմավորվել է [[2011]] թվականի հուլիսի 29–ին, երբ Սիրիայի զինված ուժերից դասալքված Ռիյադ ալ—Ասադը ու մի քանի այլ զինվորականներ հանդես եկան տեսաելույթով, որի ընթացքում կոչ արեցին Սիրիայի զինված ուժերի զինծառայողներին միանալ իրենց և կռվել Սիրիայի օրինական իշխանությունների դեմ:<ref>[http://www.joshualandis.com/blog/free-syrian-army-established-to-fight-the-syrian-army/ Free Syrian Army Founded by Seven Officers to Fight the Syrian Army]</ref>։ Տարբեր տվյալների համաձայն՝ այս ռազմական կազմակերպությունը ունի շուրջ 80000 զինյալ, որոնց մեծ մասը Սիրիա են ժամանել այլ երկրներից, հիմնականում Թուրքիայի տարածքով։<ref>[http://www.independent.co.uk/news/world/middle-east/freedom-fighters-cannibals-the-truth-about-syrias-rebels-8662618.html Freedom fighters? Cannibals? The truth about Syria’s rebels]</ref> Խմբավորմանը բացահայտ և գաղտնի ֆինանսական, ռազմական ու այլ տեսակի աջակցություն է տրամադրում ԱՄՆ–ն,<ref>[http://russian.rt.com/article/29678 Сирийские боевики надеются победить Асада американским оружием, которое уже начали получать]</ref><ref>[http://inosmi.ru/asia/20120628/194209015.html Как ЦРУ поставляет оружие сирийским повстанцам]</ref> Թուրքիան,<ref>[http://www.rosbalt.ru/main/2012/08/01/1017333.html Турция передала оппозиции Сирии первую партию зенитно-ракетных комплексов]</ref><ref>[http://inosmi.ru/asia/20120628/194209015.html Как ЦРУ поставляет оружие сирийским повстанцам]</ref> Եվրպական երկրները,<ref>[http://inosmi.ru/asia/20120628/194209015.html Как ЦРУ поставляет оружие сирийским повстанцам]</ref>, Սաուդիան Արաբիան, Քաթարը, Քուվեյթը և այլն։
Ազատ բանակը կազմավորվել է [[2011]] թվականի հուլիսի 29–ին, երբ Սիրիայի զինված ուժերից դասալքված Ռիյադ ալ—Ասադը ու մի քանի այլ զինվորականներ հանդես եկան տեսաելույթով, որի ընթացքում կոչ արեցին Սիրիայի զինված ուժերի զինծառայողներին միանալ իրենց և կռվել Սիրիայի օրինական իշխանությունների դեմ։<ref>[http://www.joshualandis.com/blog/free-syrian-army-established-to-fight-the-syrian-army/ Free Syrian Army Founded by Seven Officers to Fight the Syrian Army]</ref>։ Տարբեր տվյալների համաձայն՝ այս ռազմական կազմակերպությունը ունի շուրջ 80000 զինյալ, որոնց մեծ մասը Սիրիա են ժամանել այլ երկրներից, հիմնականում Թուրքիայի տարածքով։<ref>[http://www.independent.co.uk/news/world/middle-east/freedom-fighters-cannibals-the-truth-about-syrias-rebels-8662618.html Freedom fighters? Cannibals? The truth about Syria’s rebels]</ref> Խմբավորմանը բացահայտ և գաղտնի ֆինանսական, ռազմական ու այլ տեսակի աջակցություն է տրամադրում ԱՄՆ–ն,<ref>[http://russian.rt.com/article/29678 Сирийские боевики надеются победить Асада американским оружием, которое уже начали получать]</ref><ref name="inosmi.ru">[http://inosmi.ru/asia/20120628/194209015.html Как ЦРУ поставляет оружие сирийским повстанцам]</ref> Թուրքիան,<ref name="inosmi.ru"/><ref>[http://www.rosbalt.ru/main/2012/08/01/1017333.html Турция передала оппозиции Сирии первую партию зенитно-ракетных комплексов]</ref> Եվրպական երկրները,<ref name="inosmi.ru"/>, Սաուդիան Արաբիան, Քաթարը, Քուվեյթը և այլն։


==== Իսլամական խալիֆայություն ====
==== Իսլամական խալիֆայություն ====

18:03, 23 փետրվարի 2015-ի տարբերակ

Սխալ՝ չի նշվել կաղապարի ավելացման ամսաթիվը:

Սիրիական ճգնաժամ
Արաբական գարուն
Պատկերներ Սիրիական ճգնաժամից
Թվական 2011թ. Մարտի 15 - Շարունակվում է
Վայր Սիրիա
Արդյունք շարունակվում է
Հակառակորդներ
Սիրիա Սիրիա
  • Սիրիայի բանակ
  • Սիրիայի ազգային պաշտպանություն
  • Լիբանան Հեզբոլլահ

Իրան Իրան

Ընդդիմություն
  • Ազատ բանակ
  • Ալ-Նուսրա
  • Իսլամական ճակատ
Իսլամական Պետություն Կոալիցիոն ուժեր (ԱՄՆ, Մեծ Բրիտանիա, Ավստրալիա, Կանադա, Հորդանան, Քաթար, Սաուդյան Արաբիա)[1][2][3]

Սիրիական ճգնաժամ (արաբ․՝ الحرب الأهلية السورية‎‎), ռազմական հակամարտություն Սիրիայի օրինական իշխանությունների, նրանց սատարող Սիրիայի Զինված ուժերի, դաշնակիցների (Հզբոլահ և այլն) և իրենց Սիրիայի ընդդիմություն հռչակած Սիրիայի ազատ բանակի, Ալ Քաիդայի Սիրիական խմբավորումների, Քաթարի, Սաուդյան Արաբիայի, Թուրքիայի,[4] ԱՄՆ–ի[5][6] ու Եվրոպական մի շարք երկրների[7] կողմից ռազմական ու ֆինանսական աջակցություն ստացող ահաբեկչական կազմակերպությունների (Ալ Նուսրա[8] և այլն) միջև։ Պատերազմը սկսվել է 2011 թվականի Մարտի 15-ին ու դեռ շարունակվում է։

Քաղաքացիական պատերազմը

Զինված պայքարի սկիզբ

Ընդդիմադիր ուժերի պառակտում

2013 թվականի սեպտեմբերին հակամարտություն է սկսվում ընդդիմության ուժերի միջև։ 2014 թվականի Հունվարի 3-ին Ազատ բանակը հարձակում է սկսում Իսլամական Պետության դեմ (Իսլամական Պետությունը զինված կազմակերպություն է)։ Հենց այս իրադարձությունից հետո պատերազմում ստեղծվում է նոր կողմ։ Պատերազմում արդեն մասնակցում էին 4 խմբավորումներ (ընդդիմություն, քրդեր, կառավարություն, Իսլամական Պետություն)։

Պատերազմի քարտեզը ու հակամարտող կողմերը (2014 թվական օգոստոս ամիս). կարմիրով նշվածը այն տարածքներն են, որոնք գտնվում են կառավարության հսկողության ներքո, կանաչը՝ ընդդիմություն, սեվը՝ Իսլամական Պետություն, դեղինը՝ քրդեր

Իսլամական Պետության նպատակն է՝ հաստատել իսլամական կարգեր Սիրիայում ու Իրաքում։[փա՞ստ]

2014 թվականի նախագահական ընտրություններ

2014 թվականի հունիսի 3-ին տեղի ունեցավ նախագահական ընտրություններ։ Ըստ Սիրիայի ներքին նախարարության՝ ընտրություններին մասնակցեց 16 միլիոն մարդ։ Մի քանի տասնյակ հազար մարդ մասնակցեց ընտրություններին Սիրիայից դուրս։ Ընտրատարածքներ ստեղծվեցին Սիրիայից դուրս, որպեսզի ընտրություններին մասնակցեն նաև փախստականները։ Սիրիայի տարածքի այն հատվածը, որը այդ ժամանակ, գտնվում էր ընդդիմության ու Իսլամական Պետության հսկողության ներքո, տեղի չունեցավ ընտրություններ։ Բաշար ալ-Ասադը հաղթեց ընտրությունները՝ հավաքելով ձայների 88,7 տոկոսը։ Ընդդիմադիրները ընտրություններին խոչընդոտեցին, որի արդյունքում զոհվեց 12 մարդ։

Հակամարտող ուժերի նկարագիր

Սիրիայի կառավարություն և դաշնակից ուժեր

Սիրիայի զինված ուժեր

Քրիստոնյա փոքրամասնություն

Քրդական զինված ջոկատներ

Իրան

Սիրիական պատերազմի սկզբից Իրանը տարբեր տեսակի օգնություն է ցուցաբերում Սիրիային, այդ թվում մարդասիրական, ֆինանսական և ռազմական։ Իսլամական Հեղափոխության Պահապանների կորպուսի հազարավոր զինծառայողներ կռվում են Սիրիայի զինված ուժերի կազմում։

Հեզբոլլահ

Լիբանանում մեծ ազդեցություն ունեցող[9] Հեզբոլլահ ռազմաքաղաքական կազմակերպության հազարավոր մարտիկներ Սիրիայի զինված ուժերի կազմում մասնակցում են Սիրիական պատերազմին։[10]

Ընդդիմադիր ռազմաքաղաքական խմբավորումներ

«Ազատ բանակ»

«Ազատ բանակի» զինյալները

Ազատ բանակը կազմավորվել է 2011 թվականի հուլիսի 29–ին, երբ Սիրիայի զինված ուժերից դասալքված Ռիյադ ալ—Ասադը ու մի քանի այլ զինվորականներ հանդես եկան տեսաելույթով, որի ընթացքում կոչ արեցին Սիրիայի զինված ուժերի զինծառայողներին միանալ իրենց և կռվել Սիրիայի օրինական իշխանությունների դեմ։[11]։ Տարբեր տվյալների համաձայն՝ այս ռազմական կազմակերպությունը ունի շուրջ 80000 զինյալ, որոնց մեծ մասը Սիրիա են ժամանել այլ երկրներից, հիմնականում Թուրքիայի տարածքով։[12] Խմբավորմանը բացահայտ և գաղտնի ֆինանսական, ռազմական ու այլ տեսակի աջակցություն է տրամադրում ԱՄՆ–ն,[13][14] Թուրքիան,[14][15] Եվրպական երկրները,[14], Սաուդիան Արաբիան, Քաթարը, Քուվեյթը և այլն։

Իսլամական խալիֆայություն

Ազգային փոքրամասնությունները Սիրիական պատերազմում

Սիրիայի հայերը

Սիրիայի թուրքմենները

Սիրիայի քրդեր

Ծանոթագրություններ