Ալաշկերտի գավառակ

Գավառակ
Ալաշկերտ
Վարչական տարածք	Արևմտյան Հայաստան
Վիլայեթ	Էրզրումի վիլայեթԷրզրումի վիլայեթ
Գավառ	Բայազետի գավառ
Այլ անվանումներ	Թոփրակկալա, Վալաշկերտ, Վաղարշակերտ
Պաշտոնական լեզու	Հայերեն
Ազգային կազմ	Հայեր (մինչև Մեծ եղեռնը), քրդեր
Կրոնական կազմ	Քրիստոնյա (մինչև Մեծ եղեռնը)
Տեղաբնականուն	ալաշկերտցի
Ժամային գոտի	UTC+3

Ալաշկերտ, Թոփրակկալա, Վալաշկերտ, Վաղարշակերտ, գավառակ Արևմտյան Հայաստանում, Էրզրումի վիլայեթի Բայազետի գավառում, Ալաշկերտի հովտի կենտրոնական մասի հյուսիսային կողմում։ Ալաշկերտը եղել է Մեծ Հայքի Այրարատ աշխարհի բաղկացուցիչ մասը։ Կենտրոնը Ալաշկերտ քաղաքն էր։

Աշխարհագրություն

Ալաշկերտ գավառակը հյուսիսից շրջապատված է եղել Հայկական Պար լեռնաշղթայով, հարավում Ծաղկանց լեռներով։ Ունի արգավանդ հողատարածքներ և արագահոս գետեր։

Բնակչության կազմը

Բնակչությունն հիմնականում կազմված էր հայերից և քրդերից։ Ըստ Ա. Երիցյանի տվյալների 1876 թվականին Ալաշկերտ գավառն ունեցել է 70 գյուղ, իսկ ըստ ռուսական աղբյուրների՝ 104 գյուղ։

Գյուղատնտեսություն

Բնակչությունն հիմնականում զբաղվում էր անասնապահությամբ, երկրագործությամբ։ Հիմնականում մշակում էին հացահատիկային կուլտուրաներ, որի մեծ մասը վաճառում էին Բիթլիսի և Վանի բնակիչներին։

Հայաթափություն

Գավառակի բնակիչները 1829 և 1878 թ թվականին գաղթել են Անդրկովկաս։ Մնացած հայությունը բնաջնջվել է 1914-1915 թ թվականին։

Մշակույթային արժեքներ

1903 թվականի դրությամբ Ալաշկերտի գավառակում կար Ս. Հովհաննես (Ուչքիլիսա) վանքը և 32 հայական եկեղեցիներ։

Աղբյուրներ

• «Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան» (5 հատորով), 1986-2001 թթ., Երևանի Համալսարանի հրատարակչություն

Տես նաև

• Էրզրումի նահանգի հայաբնակ բնակավայրեր