«Ախալքալաք»–ի խմբագրումների տարբերություն
հեռացվել է Կատեգորիա:Հայաստանի պատմական շրջաններ ՀոթՔաթ գործիքով |
No edit summary |
||
| Տող 76. | Տող 76. | ||
==Քաղաքի պատմությունը== |
==Քաղաքի պատմությունը== |
||
Ախալքալաքը հիշատակվում է 12-րդ դարի վերջերից ի թիվս Հյուսիսային Հայաստանի այլ գավառների՝ վրաց [[Թամար թագուհի|Թամար թագուհու]] կողմից հայ [[Զաքարյաններ]]ին՝ որպես ժառանգական կալվածք փոխանցելու կապակցությամբ։ 1637 թ. քաղաքը գրավում են օսմանյան թուրքերը, իսկ 1829 թ. այն անցնում է Ռուսական կայսրության տիրապետության տակ։ 1830-ական թթ. Ախալքալաք քաղաք և գավառ են տեղափոխվում Էրզրումից գաղթած հազարավոր հայեր, որոնք հիմնադրում են 50 գյուղ<ref>Հայկական հարց հանրագիտարան, Երևան, 1996, էջ 25:</ref>։ 19-րդ դարի ընթացքում Ախալքալաքը դառնում է արհեստավորական կենտրոն, իսկ գավառի գյուղերը սկսում են կարևոր դեր խաղալ Անդրկովկասում հացահատիկի ու մսամթերքի արտադրության բնագավառում։ 1830-ական թթ. սկզբներին Ախալքալաքում բացվում է Մեսրոպյան ծխական արական դպրոցը։ 1918 թ. մայիսին Անդրկովկաս կատարած թուրքական արշավանքի պատճառով քաղաքի և գավառի բնակչության ճնշող մեծամասնությունն արտագաղթում է Բակուրիանի անտառներ ու Ծալկայի շրջան։ Գաղթած 80 հազար հայերից 35-40 հազարը զոհվում է։<ref>http://www.miacum.am/forum/politics/djavahk/2927</ref>։ Հայաստանի և Վրաստանի խորհրդայնացումից հետո, 1921 թ. նոյեմբերի 6-ին երկու խորհրդային հանրապետությունների միջև պայմանագիր է կնքվում, որի համաձայն Ախալքալաքն ու գավառը անցնում են Վրաստանին։ |
Ախալքալաքը հիշատակվում է 12-րդ դարի վերջերից ի թիվս Հյուսիսային Հայաստանի այլ գավառների՝ վրաց [[Թամար թագուհի|Թամար թագուհու]] կողմից հայ [[Զաքարյաններ]]ին՝ որպես ժառանգական կալվածք փոխանցելու կապակցությամբ։ 1637 թ. քաղաքը գրավում են օսմանյան թուրքերը, իսկ 1829 թ. այն անցնում է Ռուսական կայսրության տիրապետության տակ։ 1830-ական թթ. Ախալքալաք քաղաք և գավառ են տեղափոխվում Էրզրումից գաղթած հազարավոր հայեր, որոնք հիմնադրում են 50 գյուղ<ref>Հայկական հարց հանրագիտարան, Երևան, 1996, էջ 25:</ref>։ 19-րդ դարի ընթացքում Ախալքալաքը դառնում է արհեստավորական կենտրոն, իսկ գավառի գյուղերը սկսում են կարևոր դեր խաղալ Անդրկովկասում հացահատիկի ու մսամթերքի արտադրության բնագավառում։ 1830-ական թթ. սկզբներին Ախալքալաքում բացվում է Մեսրոպյան ծխական արական դպրոցը։ 1918 թ. մայիսին Անդրկովկաս կատարած թուրքական արշավանքի պատճառով քաղաքի և գավառի բնակչության ճնշող մեծամասնությունն արտագաղթում է Բակուրիանի անտառներ ու Ծալկայի շրջան։ Գաղթած 80 հազար հայերից 35-40 հազարը զոհվում է։<ref>http://www.miacum.am/forum/politics/djavahk/2927</ref>։ Հայաստանի և Վրաստանի խորհրդայնացումից հետո, 1921 թ. նոյեմբերի 6-ին երկու խորհրդային հանրապետությունների միջև պայմանագիր է կնքվում, որի համաձայն Ախալքալաքն ու գավառը անցնում են Վրաստանին։ |
||
== Պատկերասրահ == |
|||
<gallery> |
|||
Սուրբ Խաչ եկեղեցին.jpg|Սուրբ Խաչ եկեղեցին |
|||
Ախալքալաքի ամրոցը.jpg |Ախալքալաքի ամրոցը |
|||
Խաչքար եկեղեցու բակում.jpg|Խաչքար եկեղեցու բակում |
|||
Եկեղեցու բակը.jpg|Եկեղեցու բակը.jpg |
|||
Սուրբ Խաչի բակում.jpg|Սուրբ Խաչի բակում |
|||
</gallery> |
|||
==Արտաքին հղումներ == |
==Արտաքին հղումներ == |
||
10:36, 8 փետրվարի 2015-ի տարբերակ
| Քաղաք | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Ախալքալաք | |||||
| ახალქალაქი | |||||
| |||||
 Քաղաքի կենտրոնական Մեսրոպ Մաշտոցի հրապարակը | |||||
| Երկիր |  Վրաստան | ||||
| Երկրամաս | Սամցխե-Ջավախք | ||||
| Մունիցիպալիտետ | Ախալքալաքի մունիցիպալիտետ | ||||
| Հիմնադրված է | 1064 թ. | ||||
| ԲԾՄ | 1707±1 մետր | ||||
| Պաշտոնական լեզու | վրացերեն | ||||
| Բնակչություն | 60 975 մարդ (2002) | ||||
| Ազգային կազմ | Հայեր | ||||
| Կրոնական կազմ | Հայ Առաքելական եկեղեցի | ||||
| Տեղաբնականուն | ախալքալաքցի | ||||
| Ժամային գոտի | UTC+4 | ||||
| Ավտոմոբիլային կոդ | 261 | ||||
| Պաշտոնական կայք | akhalkalaki.ge | ||||
| |||||
Ախալքալաք[1] (վրաց.՝ ახალქალაქი, թարգմանաբար՝ նոր քաղաք), քաղաք Վրաստանում, Սամցխե-Ջավախք նահանգի կազմի մեջ մտնող համանուն շրջանի շրջկենտրոն, Ջավախք երկրամասի (պատմական Մեծ Հայքի Գուգարք նահանգի Վերին Ջավախք գավառի տարածք) կենտրոն։ Ըստ 2009 թ. պաշտոնական տվյալների քաղաքի բնակչության 9,4 հազար մարդ է[2], որից 90%-ը կազմում են հայերը։ Աշխարհագրական տեսանկյունից տեղակայված է Ախալքալաքի սարավանդում, Փարվանա գետի ավազանում։
Քաղաքի պատմությունը
Ախալքալաքը հիշատակվում է 12-րդ դարի վերջերից ի թիվս Հյուսիսային Հայաստանի այլ գավառների՝ վրաց Թամար թագուհու կողմից հայ Զաքարյաններին՝ որպես ժառանգական կալվածք փոխանցելու կապակցությամբ։ 1637 թ. քաղաքը գրավում են օսմանյան թուրքերը, իսկ 1829 թ. այն անցնում է Ռուսական կայսրության տիրապետության տակ։ 1830-ական թթ. Ախալքալաք քաղաք և գավառ են տեղափոխվում Էրզրումից գաղթած հազարավոր հայեր, որոնք հիմնադրում են 50 գյուղ[3]։ 19-րդ դարի ընթացքում Ախալքալաքը դառնում է արհեստավորական կենտրոն, իսկ գավառի գյուղերը սկսում են կարևոր դեր խաղալ Անդրկովկասում հացահատիկի ու մսամթերքի արտադրության բնագավառում։ 1830-ական թթ. սկզբներին Ախալքալաքում բացվում է Մեսրոպյան ծխական արական դպրոցը։ 1918 թ. մայիսին Անդրկովկաս կատարած թուրքական արշավանքի պատճառով քաղաքի և գավառի բնակչության ճնշող մեծամասնությունն արտագաղթում է Բակուրիանի անտառներ ու Ծալկայի շրջան։ Գաղթած 80 հազար հայերից 35-40 հազարը զոհվում է։[4]։ Հայաստանի և Վրաստանի խորհրդայնացումից հետո, 1921 թ. նոյեմբերի 6-ին երկու խորհրդային հանրապետությունների միջև պայմանագիր է կնքվում, որի համաձայն Ախալքալաքն ու գավառը անցնում են Վրաստանին։
Պատկերասրահ
-
Սուրբ Խաչ եկեղեցին -
Ախալքալաքի ամրոցը -
Խաչքար եկեղեցու բակում -
Եկեղեցու բակը.jpg -
Սուրբ Խաչի բակում
Արտաքին հղումներ
- Akhalkalaki.do.am
- Ախալքալաք
- Ջավախք Մեդիա – Ջավախքի միացյալ տեղեկատվական կայք
- Ա-Ինֆո - Ջավախքի տեղեկատվական կայք
- Ջավախքի տեղեկատվական շեմ
- Ջավախքի ուղեցույց
- Ջավախքի երգարան
- Ջավախքի ֆորումը
- Լուրեր և վերլուծություն Ջավախքից
- Պատմություն, լուսանկարներ, տեսահոլովակներ
Ծանոթագրություններ
- ↑ Հովհաննես Բարսեղյան (2006). «Վրացական տեղանունների հայերեն տառադարձության մասին որոշում». Տերմինաբանական և ուղղագրական տեղեկատու. Երևան: 9-րդ հրաշալիք. էջ 46. ISBN 99941-56-03-9.
- ↑ Statistical Yearbook Of Georgia, 2009
- ↑ Հայկական հարց հանրագիտարան, Երևան, 1996, էջ 25:
- ↑ http://www.miacum.am/forum/politics/djavahk/2927
 |
Տես՝ Ախալքալաք Վիքիբառարան, բառարան և թեզաուրուս |
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
