«Լազեր»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
չ →‎Լազերի աշխատանքի սկզբունքը: Լավ/Ընտրյալ հոդվածի կամ ցանկի կաղապարների հեռացում: Այժմ Վիքիշտեմարանից է գալիս։, ջնջվեց: {{Link FA|af}} (2), {{Link GA|ru}}
No edit summary
Տող 1. Տող 1.
[[Պատկեր:Laser pointers.jpg|մինի|300px|աջից|Կարմիր (635 nm), կանաչ (532 nm), և կապտա-երկնագույն (445 nm) լազերներ]]
[[Պատկեր:Laser pointers.jpg|մինի|300px|աջից|Կարմիր (635 nm), կանաչ (532 nm), և կապտա-երկնագույն (445 nm) լազերներ]]
=== Լազերի աշխատանքի սկզբունքը ===
=== Լազերի աշխատանքի սկզբունքը ===
Լազեր ( {{lang-en2|'''l'''ight '''a'''mplification by '''s'''timulated '''e'''mission of '''r'''adiation}} լույսի ուժեղացում հարկադրաբար արձակման ճառագայթման միջոցով), [[օպտիկա]]կան [[քվանտային գեներատոր]], [[մոնոքրոմատիկ լույս|մոնոքրոմատիկ]] [[կոհերենտություն|կոհերենտ]] [[լույս]]ի աղբյուր՝ լուսային ճառագայթի բարձր ուղղորդվածությամբ։
[[Ֆիզիկա]]յի կարևորագույն բարձունքներից մեկը [[քվանտային գեներատոր]]ի կամ լազերի ստեղծումն է։ Լազերը դա մոնոքրոմատիկ կոհերենտ [[լույսի աղբյուր]] է [[լուսային ճառագայթ]]ի բարձր ուղղորդվածությամբ։ Լազեր բառը (անգլ. light amplification by stimulated emission of radiation) նշանակում է լույսի ուժեղացում հարկադրաբար արձակման ճառագայթման արդյունքում։
Հիմնարար ֆիզիկական երևույթը կայանում է ճառագայթի հարկադրաբար արձակման մեջ։ Դա տեղի է ունենում [[ֆոտոն]]ի և գրգռված [[ատոմ]]ի փոխազդեցության արդյունքում։
Հիմնարար ֆիզիկական երևույթը հարկադրական ճառագայթումն է, ինչը տեղի է ունենում [[ֆոտոն]]ի և գրգռված [[ատոմ]]ի փոխազդեցության արդյունքում։
Ֆոտոնի գրգռված ատոմի հետ փոխազդեցության արդյունքում ատոմը գալիս է նորմալ վիճակի, իսկ ավելցուկային [[էներգիա]]ն արձակվում է ֆոտոնի տեսքով։ Ընդ որում այդ ֆոտոնը ունենում է նույն էներգիան ուղվածությունը և [[բևեռականություն]]ը ինչ որ առաջինը։ Այսպիսով պրոցեսի արդյունքում առաջացավ 2 նմանատիպ ֆոտոն։ Այդ ֆոտոներրի հետագա փոխազդեցությունների արդյունքում կատարվում է [[շղթայական ռեակցիա]] առաջանում են բազմապատիկ թվով նմանատիպ [[ֆոտոնների հոսք]] որոնք բացարձակ ճշտությամբ շաժվում են նույն ուղղությամբ։ Դա բերում է խիտ նեղ ուղվածությամբ բարձր էներգիայով լուսային ճառագայթի գոյացման։ Ճառագայթի գոյացման և պահպանման համար անհրաժեշտ է միջավայր որում գրգռված վիճակի ատոմները կլինեն ավելի շատ քան նորմալ վիճակի ատոմները, քանի որ ֆոտոնի փոխազդեցությունը չգրգռված ատոմի հետ կբերի ֆոտոնի վերացման։
Ֆոտոնի գրգռված ատոմի հետ փոխազդեցության արդյունքում ատոմը գալիս է նորմալ վիճակի, իսկ ավելցուկային [[էներգիա]]ն արձակվում է ֆոտոնի տեսքով։ Ընդ որում այդ ֆոտոնը ունենում է նույն էներգիան, ուղղվածությունը և [[բևեռականություն]]ը, ինչ որ առաջինը։ Այսպիսով պրոցեսի արդյունքում առաջացավ 2 նմանատիպ ֆոտոն։ Այդ ֆոտոներրի հետագա փոխազդեցությունների արդյունքում կատարվում է [[շղթայական ռեակցիա]] առաջանում են բազմապատիկ թվով նմանատիպ ֆոտոնների հոսք, որոնք բացարձակ ճշտությամբ շաժվում են նույն ուղղությամբ։ Դա բերում է խիտ նեղ ուղվածությամբ բարձր [[էներգիա]]յով լուսային ճառագայթի գոյացման։ Ճառագայթի գոյացման և պահպանման համար անհրաժեշտ է միջավայր, որում գրգռված վիճակի ատոմները կլինեն ավելի շատ, քան նորմալ վիճակի ատոմները, քանի որ ֆոտոնի փոխազդեցությունը չգրգռված ատոմի հետ կբերի ֆոտոնի վերացման։

Այդպիսի միջավայրը կոչվում է ինվերս ատոմների էնրգիայով բնակեցված։ Այսպիսով բացի գրգռված ատոմից ֆոտոնի ստիպողաբար արձակումից տեղի է ունենում ինքնավերականգնող պրոցես՝ ֆոտոնի առաքում գրգռված վիճակից նորմալ վիճակի անցնելիս և ֆոտոնի կլանում նորմալ վիճակից գրգռված վիճակի անցնելիս : Այդ երեք պրոցեսների և ատոմի 2 վիճակների մասին հիմարար տեսությունը տրվել է [[Ալբերտ Այնշտայն]]ի կողմից 1916 թվականին։
Այդպիսի միջավայրը կոչվում է ինվերս ատոմների էնրգիայով բնակեցված։ Այսպիսով, բացի գրգռված ատոմից ֆոտոնի ստիպողաբար արձակումից տեղի է ունենում ինքնավերականգնող պրոցես՝ ֆոտոնի առաքում գրգռված վիճակից նորմալ վիճակի անցնելիս և ֆոտոնի կլանում նորմալ վիճակից գրգռված վիճակի անցնելիս: Այդ երեք պրոցեսների և ատոմի 2 վիճակների մասին հիմարար տեսությունը տրվել է [[Ալբերտ Այնշտայն]]ի կողմից 1916 թվականին։


Լազերների տեսակներն են`
Լազերների տեսակներն են`

16:40, 20 հունվարի 2015-ի տարբերակ

Կարմիր (635 nm), կանաչ (532 nm), և կապտա-երկնագույն (445 nm) լազերներ

Լազերի աշխատանքի սկզբունքը

Լազեր ( light amplification by stimulated emission of radiation լույսի ուժեղացում հարկադրաբար արձակման ճառագայթման միջոցով), օպտիկական քվանտային գեներատոր, մոնոքրոմատիկ կոհերենտ լույսի աղբյուր՝ լուսային ճառագայթի բարձր ուղղորդվածությամբ։ Հիմնարար ֆիզիկական երևույթը հարկադրական ճառագայթումն է, ինչը տեղի է ունենում ֆոտոնի և գրգռված ատոմի փոխազդեցության արդյունքում։ Ֆոտոնի գրգռված ատոմի հետ փոխազդեցության արդյունքում ատոմը գալիս է նորմալ վիճակի, իսկ ավելցուկային էներգիան արձակվում է ֆոտոնի տեսքով։ Ընդ որում այդ ֆոտոնը ունենում է նույն էներգիան, ուղղվածությունը և բևեռականությունը, ինչ որ առաջինը։ Այսպիսով պրոցեսի արդյունքում առաջացավ 2 նմանատիպ ֆոտոն։ Այդ ֆոտոներրի հետագա փոխազդեցությունների արդյունքում կատարվում է շղթայական ռեակցիա առաջանում են բազմապատիկ թվով նմանատիպ ֆոտոնների հոսք, որոնք բացարձակ ճշտությամբ շաժվում են նույն ուղղությամբ։ Դա բերում է խիտ նեղ ուղվածությամբ բարձր էներգիայով լուսային ճառագայթի գոյացման։ Ճառագայթի գոյացման և պահպանման համար անհրաժեշտ է միջավայր, որում գրգռված վիճակի ատոմները կլինեն ավելի շատ, քան նորմալ վիճակի ատոմները, քանի որ ֆոտոնի փոխազդեցությունը չգրգռված ատոմի հետ կբերի ֆոտոնի վերացման։

Այդպիսի միջավայրը կոչվում է ինվերս ատոմների էնրգիայով բնակեցված։ Այսպիսով, բացի գրգռված ատոմից ֆոտոնի ստիպողաբար արձակումից տեղի է ունենում ինքնավերականգնող պրոցես՝ ֆոտոնի առաքում գրգռված վիճակից նորմալ վիճակի անցնելիս և ֆոտոնի կլանում նորմալ վիճակից գրգռված վիճակի անցնելիս: Այդ երեք պրոցեսների և ատոմի 2 վիճակների մասին հիմարար տեսությունը տրվել է Ալբերտ Այնշտայնի կողմից 1916 թվականին։

Լազերների տեսակներն են`

  • գազային լազերներ,
  • լազերներ ներկիչների վրա,
  • լազերներ մետաղական զույգի վրա,
  • պինդ մարմնային լազերներ,
  • կիսահաղորդչային լազերներ,
  • այլ տիպի լազերներ։