«Կինիկներ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added

Գծային

17:19, 8 Հոկտեմբերի 2014-ի տարբերակ

Կինիկներ (հուն․՝ κυυικός, Κυνόσαργες՝ Կինոսարգես՝ բլուր Աթենքում), ցինիկներ (լատին․՝ cynici), այսպես կոչված, սոկրատեսյան փիլիսոփայական դպրոց Հին Հունաստանում։ Նրա նախնին համարվում է Սոկրատեսի Անտիսթենեսի ^[1] աշակերտը, ով փայլուն ներկայացուցիչն էր Դիոգենես Սինոպսկին:

Գաղափարախոսություն

Անտիկ պոլիսների ճգնաժամի պայմաններում կինիկները (Անտիսթենես, Դիոգենես Սինոպացի, Կրատես) արտահայտել են ազատ հույների աղքատ դասերի գաղափարախոսությունը։ Առավել հայտնի են նրանց բարոյական ըմբռնումները։ Կինիկները ձգտել են ծայրահեղ պարզեցված ապրելակերպի մշակման, որի սկզբունքները գործնականում կիրառել են իրենց կյանքում։ Մարդու էությունն ու երջանկությունը գտել են սոցիալական շրջապատից դուրս, անհատի բարոյական ինքնուրույնության մեջ, այս պատճառով կոչ են արել ասկետիզմ և կոսմոպոլիտիզմ, վերադարձ դեպի բնություն, ժխտել են կրոնը, բարոյականությունը, իրավունքը և ընդհանրապես քաղաքակրթությունն ու նրա նշանակությունը մարդու կյանքում, լավագույն են համարել մարդու ծայրահեղ թշվառ, նույնիսկ նվաստացուցիչ վիճակը։ Սոցիալ-բարոյական ըմբռնումների և հասարակական նորմերի նկատմամբ նրանց անտարբերության արտահայտություն են տակառում Դիոգենեսի բնակվելու և Կրատեսի՝ ուղղակի հրապարակում ամուսնանալու ավանդությունները։ Իմացաբանության մեջ կինիկները հարել են սոփեստների սենսուալիզմին։

Կինիկների ուսմունք

Կինիկների ուսմունքը ստոիցիզմի անմիջական հիմքերից է, իսկ նրանց ընդունած ապրելակերպի սկզբունքները ազդել են քրիստոնեական ասկետականության գաղափարախոսության ձևավորման վրա։

Հայտնի Կինիկներ

Գրականություն

Нахов И. М., Киническая литература, М., «Наука», 1981.
Нахов И. М. Кинизм и цинизм. Отжившее и живое (к истории понятия и слов) // Живое наследие античности. Вопросы классической филологии, Вып. IX. М., 1987, с. 231—245
Нахов И.М. Философия киников. - М. - 1982.
«Антология кинизма», М., «Наука», 1984.
Диоген Лаэртский, «О жизни, учениях и изречениях знаменитых философов», М., «Мысль», 1986.

Արտաքին հղումներ

Ծանոթագրություններ

↑ Электронная библиотека

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։

[1] Электронная библиотека

[1]

@@ Տող 1. / Տող 1. @@
+[[Պատկեր:Sanzio 01 cropped.png|400px|մինի|աջից|Կինիկներ]]
-'''Կինիկներ''', ({{lang-el|κυυικός, Κυνόσαργες}}՝ [[Կինոսարգես]]՝ բլուր [[Աթենք]]ում), ցինիկներ ({{Lang-lat|cynici}}), այսպես կոչված, սոկրատեսյան փիլիսոփայական դպրոց [[Հին Հունաստան]]ում։
+'''Կինիկներ''' ({{lang-el|κυυικός, Κυνόσαργες}}՝ [[Կինոսարգես]]՝ բլուր [[Աթենք]]ում), ցինիկներ ({{Lang-lat|cynici}}), այսպես կոչված, սոկրատեսյան փիլիսոփայական դպրոց [[Հին Հունաստան]]ում։ Նրա նախնին համարվում է Սոկրատեսի Անտիսթենեսի <ref>[http://iph.ras.ru/elib/EM7_5.html#_edn6 Электронная библиотека<!-- Заголовок добавлен ботом -->]</ref> աշակերտը, ով փայլուն ներկայացուցիչն էր Դիոգենես Սինոպսկին:
 == Գաղափարախոսություն ==
-Անտիկ պոլիսների ճգնաժամի պայմաններում կինիկները ([[Անտիսթենես]], [[Դիոգենես Սինոպացի]], [[Կրատես]]) արտահայտել են ազատ [[հույներ]]ի աղքատ դասերի գաղափարախոսությունը։ Առավել հայտնի են նրանց բարոյական ըմբռնումները։ Կինիկները ձգտել են ծայրահեղ պարզեցված ապրելակերպի մշակման, որի սկզբունքները գործնականում կիրառել են իրենց կյանքում։ Մարդու էությունն ու երջանկությունը գտել են սոցիալական շրջապատից դուրս, անհատի բարոյական ինքնուրույնության մեջ, այս պատճառով կոչ են արել ասկետիզմ և կոսմոպոլիտիզմ, վերադարձ դեպի [[բնություն]], ժխտել են [[կրոն]]ը, [[բարոյականություն]]ը, [[իրավունք]]ը և ընդհանրապես [[քաղաքակրթություն]]ն ու նրա նշանակությունը մարդու կյանքում, լավագույն են համարել մարդու ծայրահեղ թշվառ, նույնիսկ նվաստացուցիչ վիճակը։ Սոցիալ-բարոյական ըմբռնումների և հասարակական նորմերի նկատմամբ նրանց անտարբերության արտահայտություն են տակառում [[Դիոգենես]]ի բնակվելու և [[Կրատես]]ի՝ ուղղակի հրապարակում ամուսնանալու ավանդությունները։ Իմացաբանության մեջ կինիկները հարել են [[սոփեստներ]]ի սենսուալիզմին։ Կինիկների ուսմունքը [[ստոիցիզմ]]ի անմիջական հիմքերից է, իսկ նրանց ընդունած ապրելակերպի սկզբունքները ազդել են քրիստոնեական ասկետականության գաղափարախոսության ձևավորման վրա։
+Անտիկ պոլիսների ճգնաժամի պայմաններում կինիկները ([[Անտիսթենես]], [[Դիոգենես Սինոպացի]], [[Կրատես]]) արտահայտել են ազատ [[հույներ]]ի աղքատ դասերի գաղափարախոսությունը։ Առավել հայտնի են նրանց բարոյական ըմբռնումները։ Կինիկները ձգտել են ծայրահեղ պարզեցված ապրելակերպի մշակման, որի սկզբունքները գործնականում կիրառել են իրենց կյանքում։ Մարդու էությունն ու երջանկությունը գտել են սոցիալական շրջապատից դուրս, անհատի բարոյական ինքնուրույնության մեջ, այս պատճառով կոչ են արել ասկետիզմ և կոսմոպոլիտիզմ, վերադարձ դեպի [[բնություն]], ժխտել են [[կրոն]]ը, [[բարոյականություն]]ը, [[իրավունք]]ը և ընդհանրապես [[քաղաքակրթություն]]ն ու նրա նշանակությունը մարդու կյանքում, լավագույն են համարել մարդու ծայրահեղ թշվառ, նույնիսկ նվաստացուցիչ վիճակը։ Սոցիալ-բարոյական ըմբռնումների և հասարակական նորմերի նկատմամբ նրանց անտարբերության արտահայտություն են տակառում [[Դիոգենես]]ի բնակվելու և [[Կրատես]]ի՝ ուղղակի հրապարակում ամուսնանալու ավանդությունները։ Իմացաբանության մեջ կինիկները հարել են [[սոփեստներ]]ի սենսուալիզմին։
+== Կինիկների ուսմունք ==
+Կինիկների ուսմունքը [[ստոիցիզմ]]ի անմիջական հիմքերից է, իսկ նրանց ընդունած ապրելակերպի սկզբունքները ազդել են քրիստոնեական ասկետականության գաղափարախոսության ձևավորման վրա։
+== Հայտնի Կինիկներ ==
-{{ՀՍՀ}}
+* [[Անտիսթենես]]
+* [[Դիոգենես]]
+* [[Հիպարխիյա]]
+* [[Կերկիդ]]
+* [[Կրատետ Ֆիվանսկի]]
+== Գրականություն ==
+* Нахов И. М., Киническая литература, М., «[[Наука (издательство)|Наука]]», 1981.
+* [http://ec-dejavu.net/c/Cynyc.html#Nahov Нахов И. М. Кинизм и цинизм. Отжившее и живое (к истории понятия и слов)] // Живое наследие античности. Вопросы классической филологии, Вып. IX. М., 1987, с. 231—245
+* Нахов И.М. Философия киников. - М. - 1982.
+* «Антология кинизма», М., «[[Наука (издательство)|Наука]]», 1984.
+* [[Диоген Лаэртский]], «О жизни, учениях и изречениях знаменитых философов», М., «Мысль», 1986.
+== Արտաքին հղումներ ==
+* [http://www.philosophy.ru/library/losef/iae2/txt05.htm А. Ф. Лосев, «Сократики» ]
+* [http://www.plato.spbu.ru/TEXTS/diogenl/b06.htm Диоген Лаэртский. «О жизни, учениях и изречениях знаменитых философов»]
+* [http://filosof.historic.ru/books/item/f00/s00/z0000712/st000.shtml И. М. Нахов, Очерк истории кинической философии. 1984]
+* [http://terme.ru/dictionary/175/word/sokraticheskie-shkoly Сократические школы]
+== Ծանոթագրություններ ==
+{{ծանցանկ}}
 {{Փիլիսոփայություն}}
+{{ՀՍՀ}}
 [[Կատեգորիա:Հին Հունաստանի փիլիսոփայական դպրոցներ]]