«Սահմանային օգտակարության տեսություն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added

Գծային

07:55, 20 Սեպտեմբերի 2014-ի տարբերակ

Սահմանային օգտակարության տեսություն, ըստ տեսության` ցանկացած սուբյեկտ բարիքը գնահատում է` ելնելով դրա օգտակարությունից: Այն, որ ցանկացած բարիք արժեք ունի, պայմանավորված է սպառողի կամ գնորդի նախասիրություններով, ինչն իր հերթին կախված է բազմաթիվ գործոններից (տնտեսության ընդհանուր վիճակ, մշակութային զարգացման մակարդակ, ազգային հոգեբանություն, ճաշակ և այլն): Սահմանային օգտակարության տեսության համաձայն` արդյունքի իրացմամբ է պարզվում դրա իրական արժեքը (գնահատականը), որովհետև վերջնական որոշումը սպառողինն է` գնե՞լ, թե՞ չգնել: Ելնելով այս ընդհանուր դատողություններից` սահմանային օգտակարության տեսությունը հանգում է այն եզրակացության, որ «արժեքը ենթադրում է առարկաների քանակի ուղղակի սահմանափակություն, և արժեքի բացակայությունը ենթադրում է դրանց առատություն»:^[1] Արդյունքի արժեքի մեծությունը նախևառաջ պայմանավորված է դրա սահմանափակության աստիճանով: Սահմանային օգտակարության տեսությունը բարիքի արժեքի չափման միջոցի կամ միավորի ընտրության հարցում հենվում է գերմանացի տնտեսագետ Գ. Հոսենի սկզբունքի վրա:

Հոսենի սկզբունք

Ըատ Հոսենի սկզբունքի` պահանջմունքների բավարարմանը զուգընթաց, մեծանում է նաև արդյունքի նկատմամբ հագեցվածության աստիճանը, ինչն ազդում է դրա օգտակարության մակարդակի վրա: Հագեցվածության աստիճանի բարձրացմանը զուգընթաց, նվազում է օգտակարությունը: Սա նշանակում է, որ յուրաքանչյուր հաջորդական բարիքի օգտակարություն նվազում է նախորդի համեմատությամբ, թեև որակական պարամետրերի առումով ոչինչ չի փոխվում: Այստեղից էլ առաջացել է «սահմանային օգտակարություն» հասկացությունը:

Սահմանային օգտակարություն

Սահմանային օգտակարություն որոշելու ժամանակ անհրաժեշտություն է առաջանում որոշակիորեն գնահատելու օգտակարության նվազման սահմանը: Որպես այդպիսի սահման համարվում է բարիքի այն չափը, որը բավարարում է «անհետաձգելի պահանջմունքը»: Այսինքն` այդ չափը (քանակությունը) կամ նմուշը դեռևս բավարարման շրջանակներ ունի: Որոշակի սահմանից հետո բարիքի մասնաչափի կամ նմուշի վերջին միավորի ավելացումը, դրա նկատմամբ հագեցվածության պատճառով, այլևս չի իրացվում: Վերջին միավորը համարվում է օգտակարության սահմանը: Սահմանային օգտակարության տեսության միջոցով կարելի է բացատրել նաև «Սմիթի պարադոքսը», որի էությունը հետևյալն է.

Ինչու ջուրը, որն այդքան անհրաժեշտ է մարդուն և ունի ավելի մեծ օգտակարություն, քան ադամանդը, ավելի փոքր արժեք (գնահատական) ունի:

Դրա համար անհրաժեշտ է տարբերակել «ընդհանուր օգտակարություն» և «սահմանային օգտակարություն» հասկացությունները: Ջրի ընդհանուր օգտակարության աստիճանը, հասարակական կենսագործունեության տեսանկյունից, բարձր է ադամանդի ընդհանուր օգտակարությունից, բայց դրանց արժեքը (գնահատականը) որոշվում է ոչ թե ընդհանուր օգտակարությամբ, այլ` սահմանային, որի մեծությունը որոշվում է այդ բարիքի սահմանափակության աստիճանով: Սահմանային օգտակարության տեսության համաձայն` բարիքի կամ արդյունքի արժեքը որոշվում է դրա վերջին միավորի օգտակարությամբ, որի հիմքում ընկած է բարիքի նկատմամբ հագեցվածության աստիճանը:

Ծանոթագրություններ

↑ Бем-Баверк Е., Основы теории ценности хозяйственных благ. Австрийская школа в политической экономии. М., 1992, с. 262.

Գրականություն

Ավետիսյան Ս.Ս., Թովմասնյան Ռ.Ա., Տնտեսագիտության տեսություն. - Երևան, ։«Նահապետ», 2010 թ.,324 էջ
Աղաջանյան Հովսեփ, Տնտեսագիտության տեսության ընդհանուր հիմունքները.-Երևան, Տնտեսագետ, 2008.- 172 էջ։
Տնտեսագիտության տեսություն,Գ.Ե. Կիրակոսյանի և Ի.Ե. Խլղաթյան-Երևան, Տնտեսագետ, 2009.- 752 էջ։

[1] Бем-Баверк Е., Основы теории ценности хозяйственных благ. Австрийская школа в политической экономии. М., 1992, с. 262.

[1]

07:54, 20 Սեպտեմբերի 2014-ի տարբերակ խմբագրել Արագի մեջ (Քննարկում \| ներդրում) 8639 edits չ Արագի մեջ տեղափոխեց էջը «Սահմանային օգտակության տեսություն»-ից «Սահմանային օգտակարության տեսություն» ← Նախորդ տարբ		07:55, 20 Սեպտեմբերի 2014-ի տարբերակ խմբագրել հետ շրջել Արագի մեջ (Քննարկում \| ներդրում) 8639 edits No edit summary Պիտակ՝ Վիզուալ խմբագիր Հաջորդ տարբ →
Տող 1.		Տող 1.
	'''Սահմանային ~~օգտակության~~ տեսություն,''' ըստ տեսության` ցանկացած սուբյեկտ [[Բարիք\|բարիքը]] գնահատում է` ելնելով դրա օգտակարությունից: Այն, որ ցանկացած բարիք [[արժեք]] ունի, պայմանավորված է սպառողի կամ գնորդի նախասիրություններով, ինչն իր հերթին կախված է բազմաթիվ գործոններից (տնտեսության ընդհանուր վիճակ, մշակութային զարգացման մակարդակ, ազգային հոգեբանություն, ճաշակ և այլն): Սահմանային օգտակարության տեսության համաձայն` արդյունքի իրացմամբ է պարզվում դրա իրական արժեքը (գնահատականը), որովհետև վերջնական որոշումը սպառողինն է` գնե՞լ, թե՞ չգնել: Ելնելով այս ընդհանուր դատողություններից` սահմանային օգտակարության տեսությունը հանգում է այն եզրակացության, որ «արժեքը ենթադրում է առարկաների քանակի ուղղակի սահմանափակություն, և արժեքի բացակայությունը ենթադրում է դրանց առատություն»:<ref>Бем-Баверк Е., Основы теории ценности хозяйственных благ. Австрийская школа в политической экономии. М., 1992, с. 262.</ref> Արդյունքի արժեքի մեծությունը նախևառաջ պայմանավորված է դրա սահմանափակության աստիճանով: Սահմանային օգտակարության տեսությունը բարիքի արժեքի չափման միջոցի կամ միավորի ընտրության հարցում հենվում է գերմանացի տնտեսագետ Գ. Հոսենի սկզբունքի վրա:		'''Սահմանային օգտակարության տեսություն,''' ըստ տեսության` ցանկացած սուբյեկտ [[Բարիք\|բարիքը]] գնահատում է` ելնելով դրա օգտակարությունից: Այն, որ ցանկացած բարիք [[արժեք]] ունի, պայմանավորված է սպառողի կամ գնորդի նախասիրություններով, ինչն իր հերթին կախված է բազմաթիվ գործոններից (տնտեսության ընդհանուր վիճակ, մշակութային զարգացման մակարդակ, ազգային հոգեբանություն, ճաշակ և այլն): Սահմանային օգտակարության տեսության համաձայն` արդյունքի իրացմամբ է պարզվում դրա իրական արժեքը (գնահատականը), որովհետև վերջնական որոշումը սպառողինն է` գնե՞լ, թե՞ չգնել: Ելնելով այս ընդհանուր դատողություններից` սահմանային օգտակարության տեսությունը հանգում է այն եզրակացության, որ «արժեքը ենթադրում է առարկաների քանակի ուղղակի սահմանափակություն, և արժեքի բացակայությունը ենթադրում է դրանց առատություն»:<ref>Бем-Баверк Е., Основы теории ценности хозяйственных благ. Австрийская школа в политической экономии. М., 1992, с. 262.</ref> Արդյունքի արժեքի մեծությունը նախևառաջ պայմանավորված է դրա սահմանափակության աստիճանով: Սահմանային օգտակարության տեսությունը բարիքի արժեքի չափման միջոցի կամ միավորի ընտրության հարցում հենվում է գերմանացի տնտեսագետ Գ. Հոսենի սկզբունքի վրա:

	== Հոսենի սկզբունք ==		== Հոսենի սկզբունք ==