«Վազք»–ի խմբագրումների տարբերություն
No edit summary |
No edit summary |
||
| Տող 1. | Տող 1. | ||
[[Պատկեր:Run Forrest Run (6070323567).jpg|250px|մինի|աջից|Վազք]] |
[[Պատկեր:Run Forrest Run (6070323567).jpg|250px|մինի|աջից|Վազք]] |
||
'''Վազք''', տեղաշարժման եղանակ, երբ իրանը, Պ․ Ֆ․ Լեսգաֆտի բնորոշմամբ, «մեկ հպվում է գետնին՝ մի ոտքով, մեկ գտնըվում է օդում» (քայլքի ժամանակ [[մարմին]]ը մշտական հենման կետ ունի գետնի հետ մեկ կամ զույգ ոտքով)։ Վազքը ֆիզդաստիարակության առավել տարածված և արդյունավետ միջոց է։ Վազքը [[թեթև աթլետիկա]]յի հիմնական մարզաձևն է, համարվում է գրեթե բոլոր մարզաձևերի բաղկացուցիչը, ընդգրկված է «Պատրաստ աշխատանքի և ԽՍՀՄ պաշտպանության» համալիրի բոլոր աստիճաններում։ Վազքի մրցումներ անցկացվել են [[Հին Եգիպտոս]]ում, [[Հին Հունաստան]]ում, [[Ասորեստան]]ում։ Երկար ժամանակ եղել է օլիմպիական և մյուս խաղերի միակ մարզաձևը։ Միջնադարում պարտադիր կերպով մտել է ասպետների և հոգևորականների ֆիզդաստիարակության ծրագրերի մեջ։ [[Ռուսաստան]]ում վազքով կանոնավորապես զբաղվել են [[1888]] թվականից, երբ կազմակերպվել է «Վազքասերների ընկերություն |
'''Վազք''', տեղաշարժման եղանակ, երբ իրանը, Պ․ Ֆ․ Լեսգաֆտի բնորոշմամբ, «մեկ հպվում է գետնին՝ մի ոտքով, մեկ գտնըվում է օդում» (քայլքի ժամանակ [[մարմին]]ը մշտական հենման կետ ունի գետնի հետ մեկ կամ զույգ ոտքով)։ Վազքը ֆիզդաստիարակության առավել տարածված և արդյունավետ միջոց է։ Վազքը [[թեթև աթլետիկա]]յի հիմնական մարզաձևն է, համարվում է գրեթե բոլոր մարզաձևերի բաղկացուցիչը, ընդգրկված է «Պատրաստ աշխատանքի և ԽՍՀՄ պաշտպանության» համալիրի բոլոր աստիճաններում։ Վազքի մրցումներ անցկացվել են [[Հին Եգիպտոս]]ում, [[Հին Հունաստան]]ում, [[Ասորեստան]]ում։ Երկար ժամանակ եղել է օլիմպիական և մյուս խաղերի միակ մարզաձևը։ Միջնադարում պարտադիր կերպով մտել է ասպետների և հոգևորականների ֆիզդաստիարակության ծրագրերի մեջ։ [[Ռուսաստան]]ում վազքով կանոնավորապես զբաղվել են [[1888]] թվականից, երբ կազմակերպվել է «Վազքասերների ընկերություն»-ը։ [[XIX դար]]ի վերջին վազքը արդեն տարածում է գտել գրեթե բոյոր երկրներում։ Պաշտոնական առաջին մրցույթները տեղի են ունեցել [[Անգլիայում։ Տարբերակվում են հարթ (վազքուղիներ և այլ հարթ տեղանք) և խոչընդոտներով (արհեստական, բնական արգելքների հաղթահարում, կրոս) վազք։ Դասական ձևերն են․ տղամարդկանց համար՝ կարճ տարածություն (սպրինտ, 100, 200, 400 մ), միջին տարածություն (800, 1500 մ), երկար տարածություն (ստայերային․ 3000, 5000, 10000 մ), [[մարաթոնյան վազք]]ը (42 կմ 195 մ), խոչընդոտների հաղթահարումով (110, 400 մ), ստիպլ-չեյս (3000 մ), փոխանցումային , կանանց համար՝ 100, 200, 400, 800, 1500 մ, խոչընդոտների հաղթահարումով (100 և 400 մ) և փոխանցումային։ Նշված ձևերը ընդգրկված են խոշոր մրցույթների և օլիմպիական խաղերի ծրագրում։ Արտասահմանյան մարզիկներից հայտնի են` Պ․ Նուրմին ([[Ֆինլանդիա]]), Դ․ Օուենսը ([[ԱՄՆ]]), Զատոպեկը ([[Չեխոսլովակիա]]), Ռ․ Կլարկը ([[Ավստրալիա]]), Ա․ Բեքալան և Մ. Իֆտերը ([[Եթովպիա]]), Ա․ Խուանտարենան ([[Կուբա]])։ |
||
== Վազքը Հին Հայաստանում == |
== Վազքը Հին Հայաստանում == |
||
17:14, 17 Սեպտեմբերի 2014-ի տարբերակ
.jpg)
Վազք, տեղաշարժման եղանակ, երբ իրանը, Պ․ Ֆ․ Լեսգաֆտի բնորոշմամբ, «մեկ հպվում է գետնին՝ մի ոտքով, մեկ գտնըվում է օդում» (քայլքի ժամանակ մարմինը մշտական հենման կետ ունի գետնի հետ մեկ կամ զույգ ոտքով)։ Վազքը ֆիզդաստիարակության առավել տարածված և արդյունավետ միջոց է։ Վազքը թեթև աթլետիկայի հիմնական մարզաձևն է, համարվում է գրեթե բոլոր մարզաձևերի բաղկացուցիչը, ընդգրկված է «Պատրաստ աշխատանքի և ԽՍՀՄ պաշտպանության» համալիրի բոլոր աստիճաններում։ Վազքի մրցումներ անցկացվել են Հին Եգիպտոսում, Հին Հունաստանում, Ասորեստանում։ Երկար ժամանակ եղել է օլիմպիական և մյուս խաղերի միակ մարզաձևը։ Միջնադարում պարտադիր կերպով մտել է ասպետների և հոգևորականների ֆիզդաստիարակության ծրագրերի մեջ։ Ռուսաստանում վազքով կանոնավորապես զբաղվել են 1888 թվականից, երբ կազմակերպվել է «Վազքասերների ընկերություն»-ը։ XIX դարի վերջին վազքը արդեն տարածում է գտել գրեթե բոյոր երկրներում։ Պաշտոնական առաջին մրցույթները տեղի են ունեցել [[Անգլիայում։ Տարբերակվում են հարթ (վազքուղիներ և այլ հարթ տեղանք) և խոչընդոտներով (արհեստական, բնական արգելքների հաղթահարում, կրոս) վազք։ Դասական ձևերն են․ տղամարդկանց համար՝ կարճ տարածություն (սպրինտ, 100, 200, 400 մ), միջին տարածություն (800, 1500 մ), երկար տարածություն (ստայերային․ 3000, 5000, 10000 մ), մարաթոնյան վազքը (42 կմ 195 մ), խոչընդոտների հաղթահարումով (110, 400 մ), ստիպլ-չեյս (3000 մ), փոխանցումային , կանանց համար՝ 100, 200, 400, 800, 1500 մ, խոչընդոտների հաղթահարումով (100 և 400 մ) և փոխանցումային։ Նշված ձևերը ընդգրկված են խոշոր մրցույթների և օլիմպիական խաղերի ծրագրում։ Արտասահմանյան մարզիկներից հայտնի են` Պ․ Նուրմին (Ֆինլանդիա), Դ․ Օուենսը (ԱՄՆ), Զատոպեկը (Չեխոսլովակիա), Ռ․ Կլարկը (Ավստրալիա), Ա․ Բեքալան և Մ. Իֆտերը (Եթովպիա), Ա․ Խուանտարենան (Կուբա)։
Վազքը Հին Հայաստանում
Հին Հայաստանում վազք եղել է ժողովրդական տոնախմբությունների բաղկացուցիչ մասը, մեծ տեղ է հատկացվել հատկապես Նավասարդյան խաղերում։ ՀԽՍՀ-ում 1984 թվականին վազքով զբաղվել է շուրջ 45 հազար մարդ: Հայաստանի վազորդներից մարզական հաջողություններ են ունեցել Գ․ Ալավերդյանը, Ա․ Կոնովը (ԽՍՀՄ բազմակի չեմպիոն, Հռոմի օլիմպիական խաղերի մասնակից), Է. Ոսկանյանը, Ե․ Առաքելյանը, Ա․ Միկոյանը։ 1972 թվականից Երևանում գործում է վազքասերների «Եվա» ակումբը (նախագահ՝ Մ․ Մարգսյան), որը նպաստում է աշխատավորության առողջապահական գործի բարելավմանը։ Նմանատիպ ակումբներ են գործում նաև Գյումրիում,Վանաձորում, Էջմիածնում, Սևանում և այլ քաղաքներում
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։ 
|