«Թուլունիների պետություն»–ի խմբագրումների տարբերություն
No edit summary |
No edit summary |
||
Տող 48. | Տող 48. | ||
| Նշումներ = |
| Նշումներ = |
||
}} |
}} |
||
'''Թուլունիներ''' ( [[868]]-[[905]] ) [[Բաղդադ]]ից անկախացած առաջին |
'''Թուլունիներ''' ( [[868]]-[[905]] ) [[Բաղդադ]]ից անկախացած առաջին իշխանություններից , որի տիրապետությունը տարածվում էր [[Եգիպտոս]]ում , [[Սիրիա]]յում , [[Պաղեստին]]ում: |
||
== Աբբասյան խալիֆայության տրոհումը == |
== Աբբասյան խալիֆայության տրոհումը == |
||
9-րդ դարի 2-րդ կեսին և 10-րդ դարի 1-ին կեսին [[խալիֆայություն]]ում աճեցին կենտրոնախույզ միտումները և սկսվեց նրա աստիճանական քայքայումը: Տնտեսության զարգացման տարբեր մակարդակով և տարբեր լեզուներով ու մշակութային ավանդույթներով միացած տարածքներով կազմված բազմազգ կայսրության գոյությունը միշտ էլ ամուր չի եղել և ունեցել է կարճ կյանք: [[Իսլամ]]ական պետությունը ևս բացառություն չեղավ: Այն առաջին հերթին պահվում էր հզոր զինվորական իշխանության հաշվին , և երբ կորցրին այդ հզորությունը, սկսվեց խալիֆայության դանդաղ տրոհումը: Արաբ -մուսուլմանների հաղթանակներից հետո ամենուրեք հսկայական չափերի հասած մուսուլմանական համայնքի հոգևոր և քաղաքական կամքի բարձրագույն արտահայտողը համարվեց խալիֆայության իշխանությունը , որը 9-րդ դարի 2-րդ կեսից սկսեց թուլանալ: Միջդինաստիական ընդհարումների արդյունքում , որի հինք դրեցին [[ալ Ամին]]ն և [[ալ Մա՛մուն]]ը և քաղաքական վարչությունների միջև չդադարող պայքարը, սկսվեց խալիֆայության քայքայումը տեղական դինաստիաների կողմից կառավարվող մի շարք [[նահանգ]]ների: Ստեղծված պայմաններից ելնելով [[խալիֆ]]ը ստիպված էր իշխանությունը կիսել տեղական էլիտայի հետ: Ձևականորեն ենթարկվելով կենտրոնական իշխանությանը ՝ մարզային առաջնորդները փաստորեն հրաժարվեցին ընդունել խալիֆի թե՛ հոգևոր , թե՛ աշխարհիկ իշխանությունը և հարկեր վճարել ընդհանուր պետական գանձարան: |
9-րդ դարի 2-րդ կեսին և 10-րդ դարի 1-ին կեսին [[խալիֆայություն]]ում աճեցին կենտրոնախույզ միտումները և սկսվեց նրա աստիճանական քայքայումը: Տնտեսության զարգացման տարբեր մակարդակով և տարբեր լեզուներով ու մշակութային ավանդույթներով միացած տարածքներով կազմված բազմազգ կայսրության գոյությունը միշտ էլ ամուր չի եղել և ունեցել է կարճ կյանք: [[Իսլամ]]ական պետությունը ևս բացառություն չեղավ: Այն առաջին հերթին պահվում էր հզոր զինվորական իշխանության հաշվին , և երբ կորցրին այդ հզորությունը, սկսվեց խալիֆայության դանդաղ տրոհումը: Արաբ -մուսուլմանների հաղթանակներից հետո ամենուրեք հսկայական չափերի հասած մուսուլմանական համայնքի հոգևոր և քաղաքական կամքի բարձրագույն արտահայտողը համարվեց խալիֆայության իշխանությունը , որը 9-րդ դարի 2-րդ կեսից սկսեց թուլանալ: Միջդինաստիական ընդհարումների արդյունքում , որի հինք դրեցին [[ալ Ամին]]ն և [[ալ Մա՛մուն]]ը և քաղաքական վարչությունների միջև չդադարող պայքարը, սկսվեց խալիֆայության քայքայումը տեղական դինաստիաների կողմից կառավարվող մի շարք [[նահանգ]]ների: Ստեղծված պայմաններից ելնելով [[խալիֆ]]ը ստիպված էր իշխանությունը կիսել տեղական էլիտայի հետ: Ձևականորեն ենթարկվելով կենտրոնական իշխանությանը ՝ մարզային առաջնորդները փաստորեն հրաժարվեցին ընդունել խալիֆի թե՛ հոգևոր , թե՛ աշխարհիկ իշխանությունը և հարկեր վճարել ընդհանուր պետական գանձարան: Խալիֆայության մայրաքաղաքում խռովություններն ու պալատական հեղաշրջումները բերեցին Բաղդադում կառավարող դինաստիայի հեղինակության անկմանը և ինչպես արևելյան , այնպես էլ արևմտյան նահանգներում նրա ազդեցության թուլացմանը: Հասարակության տարբեր խավերից հայտնվեցին մարդիկ , ովքեր իրենց շուրջը համախմբելով աղքատներին ՝ տեղական կառավարումը վերցնում էին իրենց ձեռքը ՝ խոստանալով վերջ տալ տեղական անարխիային , պետական իշխանության ինքնակամությանը և պա՛տպանել բնակիչներին ավազակներից ու շորթիչներից:Հաճախ աղքատության այդպիսի շարժումները ընդունում էին հոգևոր պատերազմենրի տեսք , եթե պետությունը չէր կարողանում պայքարել դրանց դեմ: |
17:38, 15 Օգոստոսի 2014-ի տարբերակ
Խնդրում ենք նշել կաղապարի տեղադրման ամսաթիվը 2024-04-19 21:48:21 ֆորմատով
| ||||
Քարտեզ | ||||
Ընդհանուր տեղեկանք | ||||
Լեզու | Արաբերեն | |||
Կրոն | Իսլամ | |||
Իշխանություն | ||||
Պետական կարգ | Միապետություն | |||
Դինաստիա | Թուլունիներ | |||
Պետության գլուխ | էմիր | |||
Պատմություն | ||||
- | . |
Թուլունիներ ( 868-905 ) Բաղդադից անկախացած առաջին իշխանություններից , որի տիրապետությունը տարածվում էր Եգիպտոսում , Սիրիայում , Պաղեստինում:
Աբբասյան խալիֆայության տրոհումը
9-րդ դարի 2-րդ կեսին և 10-րդ դարի 1-ին կեսին խալիֆայությունում աճեցին կենտրոնախույզ միտումները և սկսվեց նրա աստիճանական քայքայումը: Տնտեսության զարգացման տարբեր մակարդակով և տարբեր լեզուներով ու մշակութային ավանդույթներով միացած տարածքներով կազմված բազմազգ կայսրության գոյությունը միշտ էլ ամուր չի եղել և ունեցել է կարճ կյանք: Իսլամական պետությունը ևս բացառություն չեղավ: Այն առաջին հերթին պահվում էր հզոր զինվորական իշխանության հաշվին , և երբ կորցրին այդ հզորությունը, սկսվեց խալիֆայության դանդաղ տրոհումը: Արաբ -մուսուլմանների հաղթանակներից հետո ամենուրեք հսկայական չափերի հասած մուսուլմանական համայնքի հոգևոր և քաղաքական կամքի բարձրագույն արտահայտողը համարվեց խալիֆայության իշխանությունը , որը 9-րդ դարի 2-րդ կեսից սկսեց թուլանալ: Միջդինաստիական ընդհարումների արդյունքում , որի հինք դրեցին ալ Ամինն և ալ Մա՛մունը և քաղաքական վարչությունների միջև չդադարող պայքարը, սկսվեց խալիֆայության քայքայումը տեղական դինաստիաների կողմից կառավարվող մի շարք նահանգների: Ստեղծված պայմաններից ելնելով խալիֆը ստիպված էր իշխանությունը կիսել տեղական էլիտայի հետ: Ձևականորեն ենթարկվելով կենտրոնական իշխանությանը ՝ մարզային առաջնորդները փաստորեն հրաժարվեցին ընդունել խալիֆի թե՛ հոգևոր , թե՛ աշխարհիկ իշխանությունը և հարկեր վճարել ընդհանուր պետական գանձարան: Խալիֆայության մայրաքաղաքում խռովություններն ու պալատական հեղաշրջումները բերեցին Բաղդադում կառավարող դինաստիայի հեղինակության անկմանը և ինչպես արևելյան , այնպես էլ արևմտյան նահանգներում նրա ազդեցության թուլացմանը: Հասարակության տարբեր խավերից հայտնվեցին մարդիկ , ովքեր իրենց շուրջը համախմբելով աղքատներին ՝ տեղական կառավարումը վերցնում էին իրենց ձեռքը ՝ խոստանալով վերջ տալ տեղական անարխիային , պետական իշխանության ինքնակամությանը և պա՛տպանել բնակիչներին ավազակներից ու շորթիչներից:Հաճախ աղքատության այդպիսի շարժումները ընդունում էին հոգևոր պատերազմենրի տեսք , եթե պետությունը չէր կարողանում պայքարել դրանց դեմ: