«Ֆիդիաս»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
չ clean up, փոխարինվեց: , → , (12), ։ → ։ (10), ՝ → ՝ (5), → (22), ), → ), (5), )։ → )։ (2), ( → ( (12) oգտվելով ԱՎԲ
չ clean up, փոխարինվեց: → (18) oգտվելով ԱՎԲ
Տող 23. Տող 23.


== Ստեղծագործություններ ==
== Ստեղծագործություններ ==
Ֆիդիասի ստեղծագործությունները հայտնի են անտիկ հեղինակների նկարագրություններից ու պատճենահանված օրինակներից։ Հանրահայտ են նրա կերտած Աթենաս Պրոմաքոսի [[բրոնզ]]ե հսկա արձանը (մ. թ. ա. մոտ 460 թ.)՝ տեղադրված Աթենքի Ակրոպոլիսում` ի հիշատակ պարսիկների դեմ հաղթանակի, քրիզոէլեֆանտային քանդակագործության եղանակով (ոսկու և փղոսկրի համադրություն) ստեղծած [[Զևս]]ի (կանգնեցվել է [[Օլիմպիա]]յում՝ Զևսի տաճարում. [[Աշխարհի յոթ հրաշալիքներ|աշխարհի 7 հրաշալիքներից]] է) և Պարթենոնի տաճարի Աթենաս Պարթենոսի (մ. թ. ա. 438 թ.) մեծածավալ մարմարե արձանները։ Լավագույն գործերից են նաև «Վիրավոր ամազոնուհին» ([[Կապիտոլիումի թանգարան]], [[Հռոմ]]), «Լեմնոսյան Աթենասը» (պատճենը Դրեզդենում է), որը կերտել է մ. թ. ա. 450–440 թթ-ին՝ Լեմնոս կղզում բնակվող աթենացիների համար։
Ֆիդիասի ստեղծագործությունները հայտնի են անտիկ հեղինակների նկարագրություններից ու պատճենահանված օրինակներից։ Հանրահայտ են նրա կերտած Աթենաս Պրոմաքոսի [[բրոնզ]]ե հսկա արձանը (մ. թ. ա. մոտ 460 թ.)՝ տեղադրված Աթենքի Ակրոպոլիսում` ի հիշատակ պարսիկների դեմ հաղթանակի, քրիզոէլեֆանտային քանդակագործության եղանակով (ոսկու և փղոսկրի համադրություն) ստեղծած [[Զևս]]ի (կանգնեցվել է [[Օլիմպիա]]յում՝ Զևսի տաճարում. [[Աշխարհի յոթ հրաշալիքներ|աշխարհի 7 հրաշալիքներից]] է) և Պարթենոնի տաճարի Աթենաս Պարթենոսի (մ. թ. ա. 438 թ.) մեծածավալ մարմարե արձանները։ Լավագույն գործերից են նաև «Վիրավոր ամազոնուհին» ([[Կապիտոլիումի թանգարան]], [[Հռոմ]]), «Լեմնոսյան Աթենասը» (պատճենը Դրեզդենում է), որը կերտել է մ. թ. ա. 450–440 թթ-ին՝ Լեմնոս կղզում բնակվող աթենացիների համար։
Ճարտարապետության և քանդակագործության համադրության կատարյալ օրինակներից է Պարթենոնի տաճարը (մ. թ. ա. 438–432 թթ., մարմարակերտ նմուշները` Բրիտանական թանգարանում ([[Լոնդոն]]), Լուվրում ([[Փարիզ]]), Ակրոպոլիսի թանգարանում (Աթենք)), որն ավերվել է [[1687]] թվականին (վերականգնվել է մասնակիորեն)։ Ֆիդիասի ստեղծագործությունը համաշխարհային արվեստի բարձրագույն նվաճումներից է, նրա ստեղծած կերպարներում համադրված են կենսականությունը, դասական ներդաշնակությունն ու գեղեցկությունը։
Ճարտարապետության և քանդակագործության համադրության կատարյալ օրինակներից է Պարթենոնի տաճարը (մ. թ. ա. 438–432 թթ., մարմարակերտ նմուշները` Բրիտանական թանգարանում ([[Լոնդոն]]), Լուվրում ([[Փարիզ]]), Ակրոպոլիսի թանգարանում (Աթենք)), որն ավերվել է [[1687]] թվականին (վերականգնվել է մասնակիորեն)։ Ֆիդիասի ստեղծագործությունը համաշխարհային արվեստի բարձրագույն նվաճումներից է, նրա ստեղծած կերպարներում համադրված են կենսականությունը, դասական ներդաշնակությունն ու գեղեցկությունը։
== Պատկերասրահ ==
== Պատկերասրահ ==
<gallery>
<gallery>
Պատկեր:Aphrodite Sappho Chiaramonti Inv1459.jpg|Աֆրոդիտե
Պատկեր:Aphrodite Sappho Chiaramonti Inv1459.jpg|Աֆրոդիտե
Պատկեր:Statue of Zeus.jpg |«[[Զևսի արձանը Օլիմպոսում]]»։ Տաճարի ներքին տեսք (վերականգնում)։
Պատկեր:Statue of Zeus.jpg |«[[Զևսի արձանը Օլիմպոսում]]»։ Տաճարի ներքին տեսք (վերականգնում)։
Պատկեր:NAMA Athéna Varvakeion.jpg|[[Աթենաս Պարթենոս]]
Պատկեր:NAMA Athéna Varvakeion.jpg|[[Աթենաս Պարթենոս]]
Պատկեր:South metope 27 Parthenon BM.jpg|27-րդ մետապը Պարթենոնի ֆրիզից
Պատկեր:South metope 27 Parthenon BM.jpg|27-րդ մետապը Պարթենոնի ֆրիզից

07:37, 29 Հունիսի 2014-ի տարբերակ

Ֆիդիաս
հին հունարեն՝ Φειδίας
Պատկեր:Портрет Фидия.jpg
Ֆիդիասի ինքնաքանդակը 438 թ. ՄԹԱ
Ի ծնեΦειδίας
Ծնվել էմ.թ.ա. 5-րդ դար
ԾննդավայրԱթենք
Մահացել էմ.թ.ա. 431
Վախճանի վայրըՀին Աթենք կամ Օլիմպիա բնակավայր, Ancient Olympia Municipality, Էլիդա, Արևմտյան Հունաստան, Հունաստան
ՔաղաքացիությունՀին Աթենք
Ազգությունհույն
ՈւսուցիչHegias of Athens? և Ageladas?
Ստեղծագործություն(ներ)Զևսի արձանը Օլիմպիայում, Աթենաս Պրոմաքոսի արձան, Lemnian Athena?, Athena Parthenos?, Aphrodite Urania statue at Elis?[1], Athena statue at Elis?[2] և Statue of youth at Olympia?[3]
Մասնագիտությունքանդակագործ, ճարտարապետ և նկարիչ
Գործունեությունըքանդակագործ
Ծնողներհայր՝ Charmides?
ԵրեխաներFidias the Younger?
 Phidias Վիքիպահեստում

Ֆիդիաս, հույն քանդակագործ, բարձր դասական արվեստի խոշորագույն վարպետ։

Մանկություն

Ֆիդիասի մանկությունն ու պատանեկությունը համընկել են հույն-պարսկական պատերազմների տարիներին։ Ըստ Պլուտարքոսի՝ Աթենքում Ակրոպոլիսի վերականգնման ժամանակ Ֆիդիասը եղել է Աթենական պետության ղեկավարի՝ Պերիկլեսի խորհրդականն ու օգնականը։

Ստեղծագործություններ

Ֆիդիասի ստեղծագործությունները հայտնի են անտիկ հեղինակների նկարագրություններից ու պատճենահանված օրինակներից։ Հանրահայտ են նրա կերտած Աթենաս Պրոմաքոսի բրոնզե հսկա արձանը (մ. թ. ա. մոտ 460 թ.)՝ տեղադրված Աթենքի Ակրոպոլիսում` ի հիշատակ պարսիկների դեմ հաղթանակի, քրիզոէլեֆանտային քանդակագործության եղանակով (ոսկու և փղոսկրի համադրություն) ստեղծած Զևսի (կանգնեցվել է Օլիմպիայում՝ Զևսի տաճարում. աշխարհի 7 հրաշալիքներից է) և Պարթենոնի տաճարի Աթենաս Պարթենոսի (մ. թ. ա. 438 թ.) մեծածավալ մարմարե արձանները։ Լավագույն գործերից են նաև «Վիրավոր ամազոնուհին» (Կապիտոլիումի թանգարան, Հռոմ), «Լեմնոսյան Աթենասը» (պատճենը Դրեզդենում է), որը կերտել է մ. թ. ա. 450–440 թթ-ին՝ Լեմնոս կղզում բնակվող աթենացիների համար։ Ճարտարապետության և քանդակագործության համադրության կատարյալ օրինակներից է Պարթենոնի տաճարը (մ. թ. ա. 438–432 թթ., մարմարակերտ նմուշները` Բրիտանական թանգարանում (Լոնդոն), Լուվրում (Փարիզ), Ակրոպոլիսի թանգարանում (Աթենք)), որն ավերվել է 1687 թվականին (վերականգնվել է մասնակիորեն)։ Ֆիդիասի ստեղծագործությունը համաշխարհային արվեստի բարձրագույն նվաճումներից է, նրա ստեղծած կերպարներում համադրված են կենսականությունը, դասական ներդաշնակությունն ու գեղեցկությունը։

Պատկերասրահ

Կաղապար:Link FA

  1. Παυσανίας 6.25.1 // Description of Greece (հին հունարեն.)
  2. Παυσανίας 6.26.3 // Description of Greece (հին հունարեն.)
  3. Παυσανίας 6.4.5 // Description of Greece (հին հունարեն.)