«Ֆրիդրիխ Հյոլդերլին»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
չ clean up, փոխարինվեց: - →  -  (9), , → , (19), ։ → ։ (30), ՝ → ՝ (5), → (45), ), → ), (2), )։ → )։ (2), ( → ( (8), : → ։ (6) oգտվելով [[Վիքիպեդիա:ԱվտոՎիքիԲրաուզեր|...
չ clean up, փոխարինվեց: → (12), ;Ի → ։ Ի,   → (17), &nbsp։ → oգտվելով ԱՎԲ
Տող 1. Տող 1.
[[Պատկեր:Friedrich hoelderlin.jpg|մինի|200px|Ֆրիդրիխ Հյոլդեռլին]]
[[Պատկեր:Friedrich hoelderlin.jpg|մինի|200px|Ֆրիդրիխ Հյոլդեռլին]]
'''Յոհան Քրիստիան Ֆրիդրիխ Հյոլդեռլին''' ([[գերմաներեն]]՝ ''Johann Christian Friedrich Hölderlin'', [[1770]], [[մարտի 20]] - [[1843]], [[հունիսի 7]]), գերմանացի նշանավոր բանաստեղծ։
'''Յոհան Քրիստիան Ֆրիդրիխ Հյոլդեռլին''' ([[գերմաներեն]]՝ ''Johann Christian Friedrich Hölderlin'', [[1770]], [[մարտի 20]] - [[1843]], [[հունիսի 7]]), գերմանացի նշանավոր բանաստեղծ։


== Կյանքի ժամանակագրություն ==
== Կյանքի ժամանակագրություն ==


* 1770 - Մարտի 20-ին Նեքարի Լաուֆենում ծնվում է ''Յոհան Քրիստիան Ֆրիդրիխ Հյոլդեռլինը''։ Երկու տարեկանում կորցնում է հորը։ Ընտանիքը 1774-ին տեղափոխվում է [[Նյուրտինգեն]], որտեղ մայրն ամուսնանում է երկրորդ անգամ։
* 1770 - Մարտի 20-ին Նեքարի Լաուֆենում ծնվում է ''Յոհան Քրիստիան Ֆրիդրիխ Հյոլդեռլինը''։ Երկու տարեկանում կորցնում է հորը։ Ընտանիքը 1774-ին տեղափոխվում է [[Նյուրտինգեն]], որտեղ մայրն ամուսնանում է երկրորդ անգամ։
* 1776 - Սկսում է հաճախել դպրոց։ Միաժամանակ մասնավոր դասեր է ընդունում՝ նախապատրաստվելով [[Վյուրտենբուրգ]]ի ավետարանչական եկեղեցական դպրոց ընդունվելու։ Երեք տարի անց մահանում է նաև խորթ հայրը։
* 1776 - Սկսում է հաճախել դպրոց։ Միաժամանակ մասնավոր դասեր է ընդունում՝ նախապատրաստվելով [[Վյուրտենբուրգ]]ի ավետարանչական եկեղեցական դպրոց ընդունվելու։ Երեք տարի անց մահանում է նաև խորթ հայրը։
* 1784 - Ընդունվում է [[Դենկենդորֆ]]ի եկեղեցու հոգևոր սեմինարիայի ստորին դասարան։ Ծնվում են առաջին բանաստեղծությունները։
* 1784 - Ընդունվում է [[Դենկենդորֆ]]ի եկեղեցու հոգևոր սեմինարիայի ստորին դասարան։ Ծնվում են առաջին բանաստեղծությունները։
* 1786 - Իր դասարանի հետ տեղափոխվում է [[Մաուլբրոն]]ի եկեղեցու բարձր դասարան։ Առաջին սիրահարվածությունը Լուիզե Նաստին՝ եկեղեցու տեսուչի դստերը, ում հետ նշանվում է, սակայն 1789-ին լուծում է նշանադրությունը։
* 1786 - Իր դասարանի հետ տեղափոխվում է [[Մաուլբրոն]]ի եկեղեցու բարձր դասարան։ Առաջին սիրահարվածությունը Լուիզե Նաստին՝ եկեղեցու տեսուչի դստերը, ում հետ նշանվում է, սակայն 1789-ին լուծում է նշանադրությունը։
* 1787 - Ոգեշնչվում է Օսսիանով։ Մաուլբրոնում սկսում է ընթերցել [[Կլոպշտոկ]]ին, [[Շիլլեր]]ին, [[Շուբարտ]]ին, [[Վիլանդ]]ին։ Հաջորդ տարի կատարում է մեծ ճամփորդությունը գերմանական հողերով։ Առաջին անգամ տեսնում է [[Հռենոս]]ը։ Դասարանի հետ տեղափոխվում է Տյուբինգենյան մենաստան։ Շտուտգարտյան մենաստանի աշակերտներից մեկը [[Գեորգ Վիլհելմ Ֆրիդրիխ Հեգելն]] է։ Այստեղ սկսում է բարեկամությունը [[Քրիստիան Լուդվիգ Նոյֆեր]]ի ու [[Ռուդոլֆ Մագենաու]]ի հետ։ Ներառվում է նրանց բանաստեղծական միության մեջ։
* 1787 - Ոգեշնչվում է Օսսիանով։ Մաուլբրոնում սկսում է ընթերցել [[Կլոպշտոկ]]ին, [[Շիլլեր]]ին, [[Շուբարտ]]ին, [[Վիլանդ]]ին։ Հաջորդ տարի կատարում է մեծ ճամփորդությունը գերմանական հողերով։ Առաջին անգամ տեսնում է [[Հռենոս]]ը։ Դասարանի հետ տեղափոխվում է Տյուբինգենյան մենաստան։ Շտուտգարտյան մենաստանի աշակերտներից մեկը [[Գեորգ Վիլհելմ Ֆրիդրիխ Հեգելն]] է։ Այստեղ սկսում է բարեկամությունը [[Քրիստիան Լուդվիգ Նոյֆեր]]ի ու [[Ռուդոլֆ Մագենաու]]ի հետ։ Ներառվում է նրանց բանաստեղծական միության մեջ։
* 1789 - Այցելում է բանաստեղծ [[Քրիստիան Ֆրիդրիխ Շուբարտ]]ին։ Աշնանը [[ֆլեյտա]]յի դասեր է առնում ([[դաշնամուր]] նվագելը սկսել էր տարիներ առաջ)։ Որոշում է իրավագիտություն ուսանել։
* 1789 - Այցելում է բանաստեղծ [[Քրիստիան Ֆրիդրիխ Շուբարտ]]ին։ Աշնանը [[ֆլեյտա]]յի դասեր է առնում ([[դաշնամուր]] նվագելը սկսել էր տարիներ առաջ)։ Որոշում է իրավագիտություն ուսանել։
* 1790 - Հանձնում է մագիստրատուրայի քննությունները և փակում փիլիսոփայությանն ու բանասիրությանը նվիրված երկու ուսանողական տարիները։ Հոկտեմբերին [[Շտուտգարտ]]ում հանդիպում է բանաստեղծ, հրապարակախոս և հրատարակիչ, ֆրանսիական հեղափոխության ջերմ պաշտպան [[Գոթհոլդ Ֆրիդրիխ Շտոյդլին]]ին։ Տպագրվում են առաջին բանաստեղծությունները «1792 թվականի Մուսաների ալմանախ»-ում։ 15 տարեկանում հոգևոր սեմինարիա է գալիս [[Ֆրիդրիխ Վիլհելմ Յոզեֆ Շելլինգ]]ը, ում Հյոլդեռլինը ծանոթ էր արդեն Նյուրտինգենի լատինական դպրոցից։ Տարեվերջին սիրահարված է Էլիզ Լեբրերին։
* 1790 - Հանձնում է մագիստրատուրայի քննությունները և փակում փիլիսոփայությանն ու բանասիրությանը նվիրված երկու ուսանողական տարիները։ Հոկտեմբերին [[Շտուտգարտ]]ում հանդիպում է բանաստեղծ, հրապարակախոս և հրատարակիչ, ֆրանսիական հեղափոխության ջերմ պաշտպան [[Գոթհոլդ Ֆրիդրիխ Շտոյդլին]]ին։ Տպագրվում են առաջին բանաստեղծությունները «1792 թվականի Մուսաների ալմանախ»-ում։ 15 տարեկանում հոգևոր սեմինարիա է գալիս [[Ֆրիդրիխ Վիլհելմ Յոզեֆ Շելլինգ]]ը, ում Հյոլդեռլինը ծանոթ էր արդեն Նյուրտինգենի լատինական դպրոցից։ Տարեվերջին սիրահարված է Էլիզ Լեբրերին։
* 1791 - Ապրիլին ընկերների՝ Քրիստիան Հիլլերի և Ֆրիդրիխ Մեմինգերի հետ ճանապարհորդում է [[Շվեյցարիա]]յում։ [[Ցյուրիխ]]ում այցելում է նշանավոր մտածող, [[դիմագիտություն|դիմագիտության]] հիմնադիր [[Յոհան Կասպար Լաֆատեր]]ին։
* 1791 - Ապրիլին ընկերների՝ Քրիստիան Հիլլերի և Ֆրիդրիխ Մեմինգերի հետ ճանապարհորդում է [[Շվեյցարիա]]յում։ [[Ցյուրիխ]]ում այցելում է նշանավոր մտածող, [[դիմագիտություն|դիմագիտության]] հիմնադիր [[Յոհան Կասպար Լաֆատեր]]ին։


==Հայկական Սովետական Հանրագիտարանից ==
==Հայկական Սովետական Հանրագիտարանից ==
Ֆրանսիական մեծ հեղափոխության սկզբնական շրջանում Հյոլդեռլինը ստեղծել է գիտակցված քաղաքացիականությամբ ներթափանցված պոեզիա։
Ֆրանսիական մեծ հեղափոխության սկզբնական շրջանում Հյոլդեռլինը ստեղծել է գիտակցված քաղաքացիականությամբ ներթափանցված պոեզիա։
«Մարդկության իդեալներին ձոնված հիմներ»-ում (1790—1797) նա արտահայտել է ազատության հաղթանակի համար պայքարի ձգտումը։
«Մարդկության իդեալներին ձոնված հիմներ»-ում (1790—1797) նա արտահայտել է ազատության հաղթանակի համար պայքարի ձգտումը։


90-ական թթ. դիմել է ռուսոյական բնապաշտությանը («Բնությանը»), ձգտել Փիլիսոփայորեն հասկանալ ետհեղափոխական իրականության հակասությունները («Հիպերիոնի ճակատագրի երգը», «Մարդ» ․․․)։ Նրա իդեալը դարձել է հումանիստական ուտոպիան՝ Հելլադայի ոգով («Դիոտիմա», «Մենոնի ողբը Դիոտիմայի համար», «Արշիպելագ»)։ Ցուրահատուկ քնարական շնչով է հագեցած Հյոլդեռլինի «Հիպերիոն կամ ճգնավորը Հունաստանում» (1797—1799) վեպը։ Գրել է նաև «էմպեդոկլեսի մահը» (1798—99) ողբերգությունը։
90-ական թթ. դիմել է ռուսոյական բնապաշտությանը («Բնությանը»), ձգտել Փիլիսոփայորեն հասկանալ ետհեղափոխական իրականության հակասությունները («Հիպերիոնի ճակատագրի երգը», «Մարդ» ․․․)։ Նրա իդեալը դարձել է հումանիստական ուտոպիան՝ Հելլադայի ոգով («Դիոտիմա», «Մենոնի ողբը Դիոտիմայի համար», «Արշիպելագ»)։ Ցուրահատուկ քնարական շնչով է հագեցած Հյոլդեռլինի «Հիպերիոն կամ ճգնավորը Հունաստանում» (1797—1799) վեպը։ Գրել է նաև «էմպեդոկլեսի մահը» (1798—99) ողբերգությունը։


Մեծ ազդեցություն է ունեցել XX դ, գերմանական պոեզիայի վրա։
Մեծ ազդեցություն է ունեցել XX դ, գերմանական պոեզիայի վրա։

07:28, 17 Հունիսի 2014-ի տարբերակ

Ֆրիդրիխ Հյոլդեռլին

Յոհան Քրիստիան Ֆրիդրիխ Հյոլդեռլին (գերմաներեն՝ Johann Christian Friedrich Hölderlin, 1770, մարտի 20 - 1843, հունիսի 7), գերմանացի նշանավոր բանաստեղծ։

Կյանքի ժամանակագրություն

  • 1770 - Մարտի 20-ին Նեքարի Լաուֆենում ծնվում է Յոհան Քրիստիան Ֆրիդրիխ Հյոլդեռլինը։ Երկու տարեկանում կորցնում է հորը։ Ընտանիքը 1774-ին տեղափոխվում է Նյուրտինգեն, որտեղ մայրն ամուսնանում է երկրորդ անգամ։
  • 1776 - Սկսում է հաճախել դպրոց։ Միաժամանակ մասնավոր դասեր է ընդունում՝ նախապատրաստվելով Վյուրտենբուրգի ավետարանչական եկեղեցական դպրոց ընդունվելու։ Երեք տարի անց մահանում է նաև խորթ հայրը։
  • 1784 - Ընդունվում է Դենկենդորֆի եկեղեցու հոգևոր սեմինարիայի ստորին դասարան։ Ծնվում են առաջին բանաստեղծությունները։
  • 1786 - Իր դասարանի հետ տեղափոխվում է Մաուլբրոնի եկեղեցու բարձր դասարան։ Առաջին սիրահարվածությունը Լուիզե Նաստին՝ եկեղեցու տեսուչի դստերը, ում հետ նշանվում է, սակայն 1789-ին լուծում է նշանադրությունը։
  • 1787 - Ոգեշնչվում է Օսսիանով։ Մաուլբրոնում սկսում է ընթերցել Կլոպշտոկին, Շիլլերին, Շուբարտին, Վիլանդին։ Հաջորդ տարի կատարում է մեծ ճամփորդությունը գերմանական հողերով։ Առաջին անգամ տեսնում է Հռենոսը։ Դասարանի հետ տեղափոխվում է Տյուբինգենյան մենաստան։ Շտուտգարտյան մենաստանի աշակերտներից մեկը Գեորգ Վիլհելմ Ֆրիդրիխ Հեգելն է։ Այստեղ սկսում է բարեկամությունը Քրիստիան Լուդվիգ Նոյֆերի ու Ռուդոլֆ Մագենաուի հետ։ Ներառվում է նրանց բանաստեղծական միության մեջ։
  • 1789 - Այցելում է բանաստեղծ Քրիստիան Ֆրիդրիխ Շուբարտին։ Աշնանը ֆլեյտայի դասեր է առնում (դաշնամուր նվագելը սկսել էր տարիներ առաջ)։ Որոշում է իրավագիտություն ուսանել։
  • 1790 - Հանձնում է մագիստրատուրայի քննությունները և փակում փիլիսոփայությանն ու բանասիրությանը նվիրված երկու ուսանողական տարիները։ Հոկտեմբերին Շտուտգարտում հանդիպում է բանաստեղծ, հրապարակախոս և հրատարակիչ, ֆրանսիական հեղափոխության ջերմ պաշտպան Գոթհոլդ Ֆրիդրիխ Շտոյդլինին։ Տպագրվում են առաջին բանաստեղծությունները «1792 թվականի Մուսաների ալմանախ»-ում։ 15 տարեկանում հոգևոր սեմինարիա է գալիս Ֆրիդրիխ Վիլհելմ Յոզեֆ Շելլինգը, ում Հյոլդեռլինը ծանոթ էր արդեն Նյուրտինգենի լատինական դպրոցից։ Տարեվերջին սիրահարված է Էլիզ Լեբրերին։
  • 1791 - Ապրիլին ընկերների՝ Քրիստիան Հիլլերի և Ֆրիդրիխ Մեմինգերի հետ ճանապարհորդում է Շվեյցարիայում։ Ցյուրիխում այցելում է նշանավոր մտածող, դիմագիտության հիմնադիր Յոհան Կասպար Լաֆատերին։

Հայկական Սովետական Հանրագիտարանից

Ֆրանսիական մեծ հեղափոխության սկզբնական շրջանում Հյոլդեռլինը ստեղծել է գիտակցված քաղաքացիականությամբ ներթափանցված պոեզիա։ «Մարդկության իդեալներին ձոնված հիմներ»-ում (1790—1797) նա արտահայտել է ազատության հաղթանակի համար պայքարի ձգտումը։

90-ական թթ. դիմել է ռուսոյական բնապաշտությանը («Բնությանը»), ձգտել Փիլիսոփայորեն հասկանալ ետհեղափոխական իրականության հակասությունները («Հիպերիոնի ճակատագրի երգը», «Մարդ» ․․․)։ Նրա իդեալը դարձել է հումանիստական ուտոպիան՝ Հելլադայի ոգով («Դիոտիմա», «Մենոնի ողբը Դիոտիմայի համար», «Արշիպելագ»)։ Ցուրահատուկ քնարական շնչով է հագեցած Հյոլդեռլինի «Հիպերիոն կամ ճգնավորը Հունաստանում» (1797—1799) վեպը։ Գրել է նաև «էմպեդոկլեսի մահը» (1798—99) ողբերգությունը։

Մեծ ազդեցություն է ունեցել XX դ, գերմանական պոեզիայի վրա։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։