«Հիդրիդներ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
չ clean up, փոխարինվեց: , → , (27), ։ → ։ (22), ՝ → ՝ (9), → (56), )։ → )։ , ( → ( (6) oգտվելով ԱՎԲ
չ clean up, փոխարինվեց: → (7) oգտվելով ԱՎԲ
Տող 5. Տող 5.
==Իոնական (աղանման) Հիդրոիդներ==
==Իոնական (աղանման) Հիդրոիդներ==
Իոնական (աղանման) Հիդրոիդներ առաջացնում են ալկալիական և [[հողալկալիական մետաղներ]]ը։ Սպիտակ բյուրեղային, սովորական պայմաններում կայուն նյութեր են։ Տաքացնելիս առանց հալվելու քայքայվում են մետաղի և ջրածնի (բացի LiH-ից, հալվում է 680°C-ում)։ Ջրի հետ փոխազդելիս անջատում են [[ջրածին]]։ Ստացվում են 200 —600°C-ում մետաղները ջրածնի հետ փոխազդելով։ Իոնական կառուցվածք ունեն նաև կրկնակի Հիդրոիդները, օրինակ [[բորհիդրիդներ]]ը՝ MeBH<sub>4</sub>, և [[ալյումինհիդրիդներ]]ը՝ MeAlH<sub>4</sub>։ Իոնական Հիդրոիները [[վերականգնիչ]]ներ են, օգտագործվում են [[օրգանական սինթեզ]]ում։
Իոնական (աղանման) Հիդրոիդներ առաջացնում են ալկալիական և [[հողալկալիական մետաղներ]]ը։ Սպիտակ բյուրեղային, սովորական պայմաններում կայուն նյութեր են։ Տաքացնելիս առանց հալվելու քայքայվում են մետաղի և ջրածնի (բացի LiH-ից, հալվում է 680°C-ում)։ Ջրի հետ փոխազդելիս անջատում են [[ջրածին]]։ Ստացվում են 200 —600°C-ում մետաղները ջրածնի հետ փոխազդելով։ Իոնական կառուցվածք ունեն նաև կրկնակի Հիդրոիդները, օրինակ [[բորհիդրիդներ]]ը՝ MeBH<sub>4</sub>, և [[ալյումինհիդրիդներ]]ը՝ MeAlH<sub>4</sub>։ Իոնական Հիդրոիները [[վերականգնիչ]]ներ են, օգտագործվում են [[օրգանական սինթեզ]]ում։


==Մետաղական (մետաղակերպ) Հիդրոիդներ==
==Մետաղական (մետաղակերպ) Հիդրոիդներ==
Մետաղական (մետաղակերպ) են անցումային մետաղների Հիդրոիդները։ Ըստ քիմիական կապի բնույթի, դրանք նման են մետաղներին , մեծ մասամբ, ունեն փոփոխական բաղադրություն։ Մետաղական Հիդրոիդները [[գորշ]] կամ [[սև]], փխրուն պինդ նյութեր են, ստացվում են բարձր ջերմաստիճաններում մանրացրած մետաղի վրա ջրածին ազդելով։ VI, VII և VIII խմբերի մետաղները (բացի պալադիումից) ջրածին կլանելիս չեն առաջացնում քիմիական որոշակի միացություններ։ I ն II խմբերի ան¬ ցումային, ինչպես նան III խմբի (Al-ի ենթախմբի) մետաղները ջրածնի հետ փոխազդելիս Հիդրոիդներ չեն առաջացնում։ Դրանց Հիդրոիդները ստացվում են, օրինակ, այդ [[մետաղ]]ների միացությունները եթերի միջավայրում [[լիթիումալյումին]]ի հիդրիդով՝ LiAlH<sub>4</sub> վերականգնելիս։ Տաքացնելիս հեշտությամբ քայքայվում են համապատասխան մետաղի և ջրածնի։ Անցումային մետաղների Հիդրոիդները կատալիզատորներ են քիմիական տարբեր ռեակցիաների համար։ Այդ մետաղների Հիդրոիդներ առաջացնելու հատկությունը օգտագործում են բարձրավակուումային տեխնիկայում՝ ջրածին կապելու համար։
Մետաղական (մետաղակերպ) են անցումային մետաղների Հիդրոիդները։ Ըստ քիմիական կապի բնույթի, դրանք նման են մետաղներին , մեծ մասամբ, ունեն փոփոխական բաղադրություն։ Մետաղական Հիդրոիդները [[գորշ]] կամ [[սև]], փխրուն պինդ նյութեր են, ստացվում են բարձր ջերմաստիճաններում մանրացրած մետաղի վրա ջրածին ազդելով։ VI, VII և VIII խմբերի մետաղները (բացի պալադիումից) ջրածին կլանելիս չեն առաջացնում քիմիական որոշակի միացություններ։ I ն II խմբերի ան¬ ցումային, ինչպես նան III խմբի (Al-ի ենթախմբի) մետաղները ջրածնի հետ փոխազդելիս Հիդրոիդներ չեն առաջացնում։ Դրանց Հիդրոիդները ստացվում են, օրինակ, այդ [[մետաղ]]ների միացությունները եթերի միջավայրում [[լիթիումալյումին]]ի հիդրիդով՝ LiAlH<sub>4</sub> վերականգնելիս։ Տաքացնելիս հեշտությամբ քայքայվում են համապատասխան մետաղի և ջրածնի։ Անցումային մետաղների Հիդրոիդները կատալիզատորներ են քիմիական տարբեր ռեակցիաների համար։ Այդ մետաղների Հիդրոիդներ առաջացնելու հատկությունը օգտագործում են բարձրավակուումային տեխնիկայում՝ ջրածին կապելու համար։
==Կովալենտ Հիդրոիդներ==
==Կովալենտ Հիդրոիդներ==


Կովալենտ Հիդրոիդներ առաջացնում են տարրերի պարբերական համակարգի IV, V, VI և VII խմբերի ոչ մետաղները, ինչպես նաև [[բոր]]ը։ Այս խմբում բացի պարզ գազային միացություններից (մեթան՝ CH<sub>4</sub> սիլան՝ SiH<sub>4</sub>) հայտնի են տարրի բազմաթիվ ատոմներով Հիդրոիդներ, որոնք իրար են միացած շղթաներով, օրինակ, սիլաններ՝ SinH<sub>2</sub>n+2։ Բորի պարզագույն Հիդրոիդներ՝ BH<sub>3</sub>, գոյություն չունի, բորաջրածիններն ունեն բարդ կառուցվածք։ Կովալենտ Հիդրոիդներ ստացվում են անմիջականորեն տարրերի փոխազդմամբ, հալոգենիդները և այլ միացություններ ալկալիական մետաղների ալյումինհիդրիդներով, բորհիդրիդներով վերականգնելիս և այլ եղանակներով։ Հիդրոիդների ջերմային քայքայումն օգտագործում են առանձնապես մաքուր [[տար]]րեր ստանալու համար։
Կովալենտ Հիդրոիդներ առաջացնում են տարրերի պարբերական համակարգի IV, V, VI և VII խմբերի ոչ մետաղները, ինչպես նաև [[բոր]]ը։ Այս խմբում բացի պարզ գազային միացություններից (մեթան՝ CH<sub>4</sub> սիլան՝ SiH<sub>4</sub>) հայտնի են տարրի բազմաթիվ ատոմներով Հիդրոիդներ, որոնք իրար են միացած շղթաներով, օրինակ, սիլաններ՝ SinH<sub>2</sub>n+2։ Բորի պարզագույն Հիդրոիդներ՝ BH<sub>3</sub>, գոյություն չունի, բորաջրածիններն ունեն բարդ կառուցվածք։ Կովալենտ Հիդրոիդներ ստացվում են անմիջականորեն տարրերի փոխազդմամբ, հալոգենիդները և այլ միացություններ ալկալիական մետաղների ալյումինհիդրիդներով, բորհիդրիդներով վերականգնելիս և այլ եղանակներով։ Հիդրոիդների ջերմային քայքայումն օգտագործում են առանձնապես մաքուր [[տար]]րեր ստանալու համար։
{{ՀՍՀ}}
{{ՀՍՀ}}



18:48, 16 Հունիսի 2014-ի տարբերակ

Հիդրոիդներ , քիմիական տարրերի ջրածնական միացություններ, որոնցում ջրածինը ունի բացասական օքսիդացման աստիճան։ Ըստ քիմիական կապի բնույթի, տարբերում են՝

Իոնական (աղանման) Հիդրոիդներ

Իոնական (աղանման) Հիդրոիդներ առաջացնում են ալկալիական և հողալկալիական մետաղները։ Սպիտակ բյուրեղային, սովորական պայմաններում կայուն նյութեր են։ Տաքացնելիս առանց հալվելու քայքայվում են մետաղի և ջրածնի (բացի LiH-ից, հալվում է 680°C-ում)։ Ջրի հետ փոխազդելիս անջատում են ջրածին։ Ստացվում են 200 —600°C-ում մետաղները ջրածնի հետ փոխազդելով։ Իոնական կառուցվածք ունեն նաև կրկնակի Հիդրոիդները, օրինակ բորհիդրիդները՝ MeBH4, և ալյումինհիդրիդները՝ MeAlH4։ Իոնական Հիդրոիները վերականգնիչներ են, օգտագործվում են օրգանական սինթեզում։

Մետաղական (մետաղակերպ) Հիդրոիդներ

Մետաղական (մետաղակերպ) են անցումային մետաղների Հիդրոիդները։ Ըստ քիմիական կապի բնույթի, դրանք նման են մետաղներին , մեծ մասամբ, ունեն փոփոխական բաղադրություն։ Մետաղական Հիդրոիդները գորշ կամ սև, փխրուն պինդ նյութեր են, ստացվում են բարձր ջերմաստիճաններում մանրացրած մետաղի վրա ջրածին ազդելով։ VI, VII և VIII խմբերի մետաղները (բացի պալադիումից) ջրածին կլանելիս չեն առաջացնում քիմիական որոշակի միացություններ։ I ն II խմբերի ան¬ ցումային, ինչպես նան III խմբի (Al-ի ենթախմբի) մետաղները ջրածնի հետ փոխազդելիս Հիդրոիդներ չեն առաջացնում։ Դրանց Հիդրոիդները ստացվում են, օրինակ, այդ մետաղների միացությունները եթերի միջավայրում լիթիումալյումինի հիդրիդով՝ LiAlH4 վերականգնելիս։ Տաքացնելիս հեշտությամբ քայքայվում են համապատասխան մետաղի և ջրածնի։ Անցումային մետաղների Հիդրոիդները կատալիզատորներ են քիմիական տարբեր ռեակցիաների համար։ Այդ մետաղների Հիդրոիդներ առաջացնելու հատկությունը օգտագործում են բարձրավակուումային տեխնիկայում՝ ջրածին կապելու համար։

Կովալենտ Հիդրոիդներ

Կովալենտ Հիդրոիդներ առաջացնում են տարրերի պարբերական համակարգի IV, V, VI և VII խմբերի ոչ մետաղները, ինչպես նաև բորը։ Այս խմբում բացի պարզ գազային միացություններից (մեթան՝ CH4 սիլան՝ SiH4) հայտնի են տարրի բազմաթիվ ատոմներով Հիդրոիդներ, որոնք իրար են միացած շղթաներով, օրինակ, սիլաններ՝ SinH2n+2։ Բորի պարզագույն Հիդրոիդներ՝ BH3, գոյություն չունի, բորաջրածիններն ունեն բարդ կառուցվածք։ Կովալենտ Հիդրոիդներ ստացվում են անմիջականորեն տարրերի փոխազդմամբ, հալոգենիդները և այլ միացություններ ալկալիական մետաղների ալյումինհիդրիդներով, բորհիդրիդներով վերականգնելիս և այլ եղանակներով։ Հիդրոիդների ջերմային քայքայումն օգտագործում են առանձնապես մաքուր տարրեր ստանալու համար։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։