«Մասնակից:Makruhi/Ավազարկղ աբ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Նոր էջ «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%AB%D6%81:Makruhi/%D4%B1%D5%BE%D5%A1%D5%A6%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B2_%D5%A1%D5%A2&action=edit»: |
No edit summary |
||
| Տող 1. | Տող 1. | ||
'''ժան–բատիստ Դընին''' (ծնվել է 1643 թվականի հոկտեմբերի 3–ին, մահացել՝ 1704 թվականին) ֆրանսիացի բժիշկ, որը հայտնի էր առաջին անգամ փաստացի իրականացնելոց մարդու արյան փոխներարկումը, կսենոփոխներարկումը։ Նա իր ուսումը ստանում է Մոնպելլիեյում և և լինում է Ֆրանսիայի թ ագավոր Լուի XIV–ի անձնական բժիշկը։ |
|||
https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%AB%D6%81:Makruhi/%D4%B1%D5%BE%D5%A1%D5%A6%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B2_%D5%A1%D5%A2&action=edit |
|||
[[File:Jean-Baptiste-Denys.jpg|thumb|right|Ժան–Բատիստ Դընի]] |
|||
== Արյան փոխներարկման փորձեր == |
|||
Դընին փաստացի առաջին անգամ արյան փոխներարկումը կատարում է հունիս 15–ին, 1667 թվականին։<ref>{{cite web|url=http://www.heart-valve-surgery.com/heart-surgery-blog/2009/01/03/first-blood-transfusion |title=The First Blood Transfusion? |publisher=Heart-valve-surgery.com |date=2009-01-03 |accessdate=2010-02-09}}</ref> Նա փոխներարկում է ոչխարի մոտավորապես տասներկու կաթիլ տասնհինգամյա տղային n , որի վրա քսան անգամ դրել էին արնախում տզրուկներին։ Տղան արյան փոխներարկումից հետո ապրեց։ Դընին իրականացրեց մեկ այլ փոխներարկում մի աշխատավորի, որը նույնպես կենդանի մնաց։ Երկու դեպքերում էլ արյան քանակությունը քիչ էր։ Այն թույլ էր տալիս նրանց դիմակայելու ալլերգիկ ռեակցիային։ Երրորդ փոխներարկումը Դընին կատարեց Շվեդացի բարոնին։ իրականացվեց երկու փոխներարկում, սակայն երկրորդից հետո նա մահացավ։<ref name="pbs.org">{{cite web|url=http://www.pbs.org/wnet/redgold/innovators/bio_denis.html |title=Red Gold . Innovators & Pioneers . Jean-Baptiste Denis |publisher=PBS |date= |accessdate=2010-02-09}}</ref> 1667 թվականի ձմռանը, Դընին կատարեց բազմաթիվ փոխներարկումներ Անտուան Մորոյին հորթի արյան ներարկումով, որը երրորդից հետո մահացավ։<ref>{{cite book |first=H. |last=Klein |first2=D. |last2=Anstee |year=2005 |title=Mollison’s Blood Transfusion in Clinical Medicine |location=Oxford |publisher=Blackwell |page=406 |isbn=0-632-06454-4 |edition=11th }}</ref>Բազմաթիվ ասեկոսներ են պտտվում նրա մահվան շուրջ։ Մորոյի կինը պնդում էր, որ իր ամուսնու մահվան պատճառը հանդիսացել էր Դընին, որին դադապարտում են մարդասպանության մեջ։ Սակայն Դընին արդարացվում է, իսկ Մորոյի կինը հենց ինքն է մեղադրվում իր ամուսնու մահվան մեջ։ Դատից հետո Դընին դադարեցնում է բժշկական պրակտիկան։<ref>Asimov, ''[[Asimov's Biographical Encyclopedia of Science and Technology]]'' 2nd Revised edition</ref>Հետագայում պարզվում է, որ Մորոյն իրականում մահացել էր մկնդեղի թունավորումից։ Դընիի փորձարկումները կենդանիների արյան փոխներարկումների հետ Ֆրանսիայում առաջացրեց թեժ բանավեճեր և 1670 թվականին փոխներարկումն արգելվում է։ Այն արգելված է մնում մինչև 1902 թվականի Կառլ Լենդստեյների արյան չորս խմբի հայտնաբերումը, երբ արյան փոխներարկումը դառնում է ապահով և հուսալի։ |
|||
== Ծանոթագրություններ == |
|||
{{ծանցանկ}} |
|||
==Արտաքին հղումներ== |
|||
*[http://www.pbs.org/wnet/redgold/innovators/bio_denis.html Red Gold - Innovators & Pioneers: Jean-Baptiste Denis] |
|||
[[Կատեգորիա:1643 ծնունդներ]] |
|||
[[Կատեգորիա:1704 մահեր]] |
|||
[[Կատեգորիա:Բժշկություն]] |
|||
09:57, 15 Հունիսի 2014-ի տարբերակ
ժան–բատիստ Դընին (ծնվել է 1643 թվականի հոկտեմբերի 3–ին, մահացել՝ 1704 թվականին) ֆրանսիացի բժիշկ, որը հայտնի էր առաջին անգամ փաստացի իրականացնելոց մարդու արյան փոխներարկումը, կսենոփոխներարկումը։ Նա իր ուսումը ստանում է Մոնպելլիեյում և և լինում է Ֆրանսիայի թ ագավոր Լուի XIV–ի անձնական բժիշկը։
Արյան փոխներարկման փորձեր
Դընին փաստացի առաջին անգամ արյան փոխներարկումը կատարում է հունիս 15–ին, 1667 թվականին։[1] Նա փոխներարկում է ոչխարի մոտավորապես տասներկու կաթիլ տասնհինգամյա տղային n , որի վրա քսան անգամ դրել էին արնախում տզրուկներին։ Տղան արյան փոխներարկումից հետո ապրեց։ Դընին իրականացրեց մեկ այլ փոխներարկում մի աշխատավորի, որը նույնպես կենդանի մնաց։ Երկու դեպքերում էլ արյան քանակությունը քիչ էր։ Այն թույլ էր տալիս նրանց դիմակայելու ալլերգիկ ռեակցիային։ Երրորդ փոխներարկումը Դընին կատարեց Շվեդացի բարոնին։ իրականացվեց երկու փոխներարկում, սակայն երկրորդից հետո նա մահացավ։[2] 1667 թվականի ձմռանը, Դընին կատարեց բազմաթիվ փոխներարկումներ Անտուան Մորոյին հորթի արյան ներարկումով, որը երրորդից հետո մահացավ։[3]Բազմաթիվ ասեկոսներ են պտտվում նրա մահվան շուրջ։ Մորոյի կինը պնդում էր, որ իր ամուսնու մահվան պատճառը հանդիսացել էր Դընին, որին դադապարտում են մարդասպանության մեջ։ Սակայն Դընին արդարացվում է, իսկ Մորոյի կինը հենց ինքն է մեղադրվում իր ամուսնու մահվան մեջ։ Դատից հետո Դընին դադարեցնում է բժշկական պրակտիկան։[4]Հետագայում պարզվում է, որ Մորոյն իրականում մահացել էր մկնդեղի թունավորումից։ Դընիի փորձարկումները կենդանիների արյան փոխներարկումների հետ Ֆրանսիայում առաջացրեց թեժ բանավեճեր և 1670 թվականին փոխներարկումն արգելվում է։ Այն արգելված է մնում մինչև 1902 թվականի Կառլ Լենդստեյների արյան չորս խմբի հայտնաբերումը, երբ արյան փոխներարկումը դառնում է ապահով և հուսալի։
Ծանոթագրություններ
- ↑ «The First Blood Transfusion?». Heart-valve-surgery.com. 2009-01-03. Վերցված է 2010-02-09-ին.
- ↑ «Red Gold . Innovators & Pioneers . Jean-Baptiste Denis». PBS. Վերցված է 2010-02-09-ին.
- ↑ Klein, H.; Anstee, D. (2005). Mollison’s Blood Transfusion in Clinical Medicine (11th ed.). Oxford: Blackwell. էջ 406. ISBN 0-632-06454-4.
- ↑ Asimov, Asimov's Biographical Encyclopedia of Science and Technology 2nd Revised edition