«Հակոբ Կոջոյան»–ի խմբագրումների տարբերություն
չ clean up, փոխարինվեց: → (10), : → ։ (8), → (2) oգտվելով ԱՎԲ |
|||
Տող 16. | Տող 16. | ||
}} |
}} |
||
'''Հակոբ Կարապետի Կոջոյան''' |
'''Հակոբ Կարապետի Կոջոյան''' ([[1883]], [[դեկտեմբեր 13]], [[Ախալցխա]] - [[1959]], [[ապրիլ 24]], [[Երևան]]), հայ նկարիչ, մանկավարժ, ՀԽՍՀ ժողովրդական նկարիչ, գեղարվեստի և գրաֆիկայի վարպետ։ |
||
== Կենսագրություն == |
== Կենսագրություն == |
||
*1900 թվականին ավարտել է [[Վլադիկավկազ]]ի քաղաքային վարժարանը, 1900-1901թթ. աշակերտել |
*1900 թվականին ավարտել է [[Վլադիկավկազ]]ի քաղաքային վարժարանը, 1900-1901թթ. աշակերտել է ոսկերիչ-փորագրիչ Պրուսովին |
||
*1905-1907 թթ. սովորել է [[Մյունխեն]]ի գեղարվեստի ակադեմիայում |
*1905-1907 թթ. սովորել է [[Մյունխեն]]ի գեղարվեստի ակադեմիայում |
||
*1909 թվականին զորակոչվել է բանակ |
*1909 թվականին զորակոչվել է բանակ |
||
*1912-1914 թթ. աշխատել է [[Մոսկվա]] |
*1912-1914 թթ. աշխատել է [[Մոսկվա]]յում։ [[Առաջին համաշխարհային պատերազմ]]ի տարիներին կրկին զորակոչվել է բանակ |
||
*1918 թվականին հաստատվել է Հայաստանում և նույն թվականին [[Նիկողայոս Մառ]]ի հնագիտական արշավախմբի հետ մասնակցել [[Անի]]ի |
*1918 թվականին հաստատվել է Հայաստանում և նույն թվականին [[Նիկողայոս Մառ]]ի հնագիտական արշավախմբի հետ մասնակցել [[Անի]]ի պեղումներին։ Հայոց մայրաքաղաքում անցկացրած օրերի տպավորությունները հետագայում արտահայտվել են նրա «Անիի ավերակները» (1919) նկարում |
||
*1921 թվականին փետրվարյան ապստամբության պարտությունից հետո |
*1921 թվականին փետրվարյան ապստամբության պարտությունից հետո հեռացել է [[Պարսկաստան]], հաստատվել [[Թավրիզ]]ում |
||
*1922 թվականին Խորհրդային Հայաստանի կառավարության հրավերով Կոջոյանը վերադարձել է Երևան |
*1922 թվականին Խորհրդային Հայաստանի կառավարության հրավերով Կոջոյանը վերադարձել է Երևան |
||
* 1945-1954 թթ. դասավանդել է [[Երևանի գեղարվեստա-թատերական ինստիտուտ]]ում |
* 1945-1954 թթ. դասավանդել է [[Երևանի գեղարվեստա-թատերական ինստիտուտ]]ում |
||
== Ստեղծագործական գործունեություն == |
== Ստեղծագործական գործունեություն == |
||
[[Ճարտարապետություն|Ճարտարապետ]] [[Կարո Հալաբյան]]ի և նկարիչ [[Սեդրակ Առաքելյան]]ի հետ Կոջոյանն աշխատել է ռուսաստանյան հեռագրական գործակալության հայկական բաժանմունքի (ԱրմԿավՌՕՍՏԱ) արվեստանոցում, թողարկել ագիտացիոն պլակատներ և |
[[Ճարտարապետություն|Ճարտարապետ]] [[Կարո Հալաբյան]]ի և նկարիչ [[Սեդրակ Առաքելյան]]ի հետ Կոջոյանն աշխատել է ռուսաստանյան հեռագրական գործակալության հայկական բաժանմունքի (ԱրմԿավՌՕՍՏԱ) արվեստանոցում, թողարկել ագիտացիոն պլակատներ և ծաղրանկարներ։ 1923 թվականին նկարչի աշխատանքը Մոսկվայում արժանացել է առաջին կարգի դիպլոմի։ |
||
1924-1930 թթ. Կոջոյանը [[ԵՊՀ]] տեխնիկական ֆակուլտետում |
1924-1930 թթ. Կոջոյանը [[ԵՊՀ]] տեխնիկական ֆակուլտետում դասավանդել է նկարչություն, իսկ 1930-ից շարունակել է աշխատանքը նորաստեղծ [[ԵՊՃՀ|ԵՐՊԻ]]-ում։ |
||
Հայտնի է |
Հայտնի է [[Սասնա ծռեր|«Սասնա Ծռեր»]] ժողովրդական վիպերգության նկարազարդմամբ, 1920-ական թթ արևելյան մոտիվներով գրված մի շարք աշխատանքներով («Ճաշարան Թավրիզում», «Փողոց Թավրիզում» և այլն)։ Հակոբ Կոջոյանը ժամանակակից հայկական գրքային գրաֆիկայի հիմնադիրն է։ Բազմազան են նկարչի հաստոցային գրաֆիկայի ոչ միայն թեմաներն ու ոճը, այլև արտահայտչամիջոցները։ <ref>[http://www.mincult.am/1/am/?module=news&mid=1&id=1749 Հակոբ Կոջոյանի մասին ՀՀ մշակույթի նախարարության պաշտոնական կայքում]</ref> |
||
1925 թվականին նկարազարդել է [[Ստեփան Զորյան]]ի «Հազարան բլբուլ» հեքիաթը, առաջին մանկական պատկերազարդ հրատարակությունները` [[Հովհաննես Թումանյան]]ի [[Գիքորը (պատմվածք)|«Գիքորը»]] և «Տերն ու ծառան», 1933 թ.` [[Եղիշե Չարենց]]ի «Գիրք ճանապարհին» ու [[Ակսել Բակունց]]ի «Սև ցելերի սերմնացանը», 1934 թ.` [[Մաքսիմ Գորկի|Մաքսիմ Գորկու]] «Բանաստեղծություններ և լեգենդներ» ժողովածուն և |
1925 թվականին նկարազարդել է [[Ստեփան Զորյան]]ի «Հազարան բլբուլ» հեքիաթը, առաջին մանկական պատկերազարդ հրատարակությունները` [[Հովհաննես Թումանյան]]ի [[Գիքորը (պատմվածք)|«Գիքորը»]] և «Տերն ու ծառան», 1933 թ.` [[Եղիշե Չարենց]]ի «Գիրք ճանապարհին» ու [[Ակսել Բակունց]]ի «Սև ցելերի սերմնացանը», 1934 թ.` [[Մաքսիմ Գորկի|Մաքսիմ Գորկու]] «Բանաստեղծություններ և լեգենդներ» ժողովածուն և այլն։ 1941 թ. նա ստեղծել է Հ. Ստեփանյանի «Սասունցի Դավիթ» օպերայի դեկորացիաների էսքիզները, 1945 թվականին նկարազարդել` [[Սայաթ Նովա]]յի խաղերի ժողովածուն։ |
||
Հակոբ Կոջոյանը, ճարտարապետ [[Ալեքսանդր Թամանյան]]ի հետ միասին, հեղինակն է<ref>{{cite web|url=http://www.gov.am/am/official/|title=Հայաստանի Հանրապետություն. Ընդհանուր տեղեկություններ}}</ref> [[Հայաստանի Հանրապետության զինանշան]]ի |
Հակոբ Կոջոյանը, ճարտարապետ [[Ալեքսանդր Թամանյան]]ի հետ միասին, հեղինակն է<ref>{{cite web|url=http://www.gov.am/am/official/|title=Հայաստանի Հանրապետություն. Ընդհանուր տեղեկություններ}}</ref> [[Հայաստանի Հանրապետության զինանշան]]ի (հաստատված 1920 թ. հուլիսին ՀՀ կառավարության կողմից)։ |
||
Կոջոյանի վերջին տարիների լավագույն ստեղծագործություններից են Հովհաննես Թումանյանի «Փարվանա» լեգենդի |
Կոջոյանի վերջին տարիների լավագույն ստեղծագործություններից են Հովհաննես Թումանյանի «Փարվանա» լեգենդի նկարազարդումները։ |
||
== Անհատական ցուցահանդեսներ == |
== Անհատական ցուցահանդեսներ == |
||
*[[Երևան]], 1954, 1958 |
*[[Երևան]], 1954, 1958 |
||
*[[Թբիլիսի]], 1959 |
*[[Թբիլիսի]], 1959 |
||
*[[Բաքու]], |
*[[Բաքու]], 1959 |
||
*[[Մոսկվա]], 1959 |
*[[Մոսկվա]], 1959 |
||
*[[Լենինգրադ]], 1959 |
*[[Լենինգրադ]], 1959 |
09:00, 15 Հունիսի 2014-ի տարբերակ
Հակոբ Կոջոյան | |
---|---|
Ծնվել է | դեկտեմբերի 1 (13), 1883[1][2] |
Ծննդավայր | Ախալցխա[3][1][2] |
Վախճանվել է | ապրիլի 24, 1959[3][1][2] (75 տարեկան) |
Մահվան վայր | Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ[3][1][2] |
Ազգություն | հայ |
Քաղաքացիություն | Ռուսական կայսրություն և ԽՍՀՄ |
Կրթություն | Մյունխենի գեղարվեստի ակադեմիա (1907) |
Մասնագիտություն | նկարիչ |
Ուշագրավ աշխատանքներ | Սասունցի Դավիթ |
Աշակերտներ | Աշոտ Մամաջանյան և Կարապետ Տիրատուրյան |
Պարգևներ | |
Հակոբ Կոջոյան Վիքիդարանում | |
Hakob Kojoyan Վիքիպահեստում |
Հակոբ Կարապետի Կոջոյան (1883, դեկտեմբեր 13, Ախալցխա - 1959, ապրիլ 24, Երևան), հայ նկարիչ, մանկավարժ, ՀԽՍՀ ժողովրդական նկարիչ, գեղարվեստի և գրաֆիկայի վարպետ։
Կենսագրություն
- 1900 թվականին ավարտել է Վլադիկավկազի քաղաքային վարժարանը, 1900-1901թթ. աշակերտել է ոսկերիչ-փորագրիչ Պրուսովին
- 1905-1907 թթ. սովորել է Մյունխենի գեղարվեստի ակադեմիայում
- 1909 թվականին զորակոչվել է բանակ
- 1912-1914 թթ. աշխատել է Մոսկվայում։ Առաջին համաշխարհային պատերազմի տարիներին կրկին զորակոչվել է բանակ
- 1918 թվականին հաստատվել է Հայաստանում և նույն թվականին Նիկողայոս Մառի հնագիտական արշավախմբի հետ մասնակցել Անիի պեղումներին։ Հայոց մայրաքաղաքում անցկացրած օրերի տպավորությունները հետագայում արտահայտվել են նրա «Անիի ավերակները» (1919) նկարում
- 1921 թվականին փետրվարյան ապստամբության պարտությունից հետո հեռացել է Պարսկաստան, հաստատվել Թավրիզում
- 1922 թվականին Խորհրդային Հայաստանի կառավարության հրավերով Կոջոյանը վերադարձել է Երևան
- 1945-1954 թթ. դասավանդել է Երևանի գեղարվեստա-թատերական ինստիտուտում
Ստեղծագործական գործունեություն
Ճարտարապետ Կարո Հալաբյանի և նկարիչ Սեդրակ Առաքելյանի հետ Կոջոյանն աշխատել է ռուսաստանյան հեռագրական գործակալության հայկական բաժանմունքի (ԱրմԿավՌՕՍՏԱ) արվեստանոցում, թողարկել ագիտացիոն պլակատներ և ծաղրանկարներ։ 1923 թվականին նկարչի աշխատանքը Մոսկվայում արժանացել է առաջին կարգի դիպլոմի։ 1924-1930 թթ. Կոջոյանը ԵՊՀ տեխնիկական ֆակուլտետում դասավանդել է նկարչություն, իսկ 1930-ից շարունակել է աշխատանքը նորաստեղծ ԵՐՊԻ-ում։
Հայտնի է «Սասնա Ծռեր» ժողովրդական վիպերգության նկարազարդմամբ, 1920-ական թթ արևելյան մոտիվներով գրված մի շարք աշխատանքներով («Ճաշարան Թավրիզում», «Փողոց Թավրիզում» և այլն)։ Հակոբ Կոջոյանը ժամանակակից հայկական գրքային գրաֆիկայի հիմնադիրն է։ Բազմազան են նկարչի հաստոցային գրաֆիկայի ոչ միայն թեմաներն ու ոճը, այլև արտահայտչամիջոցները։ [4]
1925 թվականին նկարազարդել է Ստեփան Զորյանի «Հազարան բլբուլ» հեքիաթը, առաջին մանկական պատկերազարդ հրատարակությունները` Հովհաննես Թումանյանի «Գիքորը» և «Տերն ու ծառան», 1933 թ.` Եղիշե Չարենցի «Գիրք ճանապարհին» ու Ակսել Բակունցի «Սև ցելերի սերմնացանը», 1934 թ.` Մաքսիմ Գորկու «Բանաստեղծություններ և լեգենդներ» ժողովածուն և այլն։ 1941 թ. նա ստեղծել է Հ. Ստեփանյանի «Սասունցի Դավիթ» օպերայի դեկորացիաների էսքիզները, 1945 թվականին նկարազարդել` Սայաթ Նովայի խաղերի ժողովածուն։
Հակոբ Կոջոյանը, ճարտարապետ Ալեքսանդր Թամանյանի հետ միասին, հեղինակն է[5] Հայաստանի Հանրապետության զինանշանի (հաստատված 1920 թ. հուլիսին ՀՀ կառավարության կողմից)։
Կոջոյանի վերջին տարիների լավագույն ստեղծագործություններից են Հովհաննես Թումանյանի «Փարվանա» լեգենդի նկարազարդումները։
Անհատական ցուցահանդեսներ
Պատկերասրահ
-
Հայաստանի Առաջին Հանրապետության զինանշանը
Հղումներ
Հակոբ Կոջոյանի մասին ակադեմիկոս Վ. Հարությունյանի կայքում
Ծանոթագրություն
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Հայկական համառոտ հանրագիտարան (հայ.) — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1990. — հատոր 2.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Коджоян Акоп Карапетович // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ Հակոբ Կոջոյանի մասին ՀՀ մշակույթի նախարարության պաշտոնական կայքում
- ↑ «Հայաստանի Հանրապետություն. Ընդհանուր տեղեկություններ».
- Դեկտեմբերի 13 ծնունդներ
- 1883 ծնունդներ
- Ախալցխա քաղաքում ծնվածներ
- Ապրիլի 24 մահեր
- 1959 մահեր
- Երևան քաղաքում մահացածներ
- Մյունխենի գեղարվեստի ակադեմիայի շրջանավարտներ
- Աշխատանքային կարմիր դրոշի շքանշանի ասպետներ
- Կովկասի պաշտպանության համար մեդալակիրներ
- «Հայրենական մեծ պատերազմի ժամանակ կատարած անձնվեր աշխատանքի համար» մեդալակիրներ
- ՀԽՍՀ ժողովրդական նկարիչներ
- Անձինք այբբենական կարգով
- Նկարիչներ այբբենական կարգով
- Անավարտ հոդվածներ անձի մասին
- Հայ նկարիչներ
- 1969 մահեր