«Արշակ Ֆեթվաճյան»–ի խմբագրումների տարբերություն

Արշակ Ֆեթվաճյան
Ծնվել է	հոկտեմբերի 1, 1866
Ծննդավայր	Տրապիզոն, Օսմանյան կայսրություն
Վախճանվել է	հոկտեմբերի 10, 1947 (81 տարեկան) կամ հոկտեմբերի 7, 1947 (81 տարեկան)
Մահվան վայր	Մեդֆորդ, Միդլսեքս շրջան, Մասաչուսեթս, ԱՄՆ
Ազգություն	հայ
Քաղաքացիություն	Հայաստան
Կրթություն	Հռոմի գեղարվեստի ակադեմիա
Մասնագիտություն	նկարիչ և փոստային բացիկների դիզայներ
Ներշնչվել է	Չեզարե Մակկարի
	Արշակ Ֆեթվաճյան Վիքիդարանում
	Arshak Fetvadjian Վիքիպահեստում

Դիտել պատմությունը

← Նախորդ տարբ Հաջորդ տարբ →

Content deleted Content added

ՎիզուալԵլատեքստ

Գծային

06:34, 8 Հունիսի 2014-ի տարբերակ

Արշակ Աբրահամի Ֆեթվաճյան (հոկտեմբերի 1 1866 - հոկտեմբերի 7 1947), հայ նկարիչ։

Կենսագրություն

Ծնվել է 1863 թվականին։ Սովորել է Տրապիզոնի ազգային, ապա Կոստանդնուպոլսի Գեղարվեստի վարժարաններում, եղել վերջինիս անդրանիկ շրջանավարտներից (1987)։ 1887 - 1891 թվականներին սովորել է Հռոմի Գեղարվեստի ակադեմիայում՝ աշակերտելով Չեզարե Մակկարիին։ 1891 թվականին մասնակցել է Իտալիայի նկարիչների ազգային ցուցահանդեսին։ 1891 - 1895 թվականներին աշխատել է Վիեննայում, ապա մեկնել Սանկտ Պետերբուրգ, դարձել Ռուսաստանի նկարիչների ընկերության անդամ, մասնակցել պատկերահանդեսների։

Շրջել է Արևելյան Հայաստանում, նկարել հայկական հնագույն հուշարձաններ, ստեղծելով ավելի քան 2000 մատիտանկար ու ջրաներկ աշխատանքներ։ Ստեղծել է նաև պետական գործիչների, հայոց պատմության, դիցաբանության, ազգագրական թեմաներով աշխատանքներ, ինչպես նաև ընդօրինակումներ կատարել հայ մանրանկարչության նմուշներից, գեղագիտական հոդվածներով հանդես եկել մամուլում։ Ֆեթվաճյանի հետաքրքրությունները ընդգրկել են հայ ճարտարապետության պատմության, գրքի ձևավորման, ազգային տարազի, ասեղնագործության արվեստին առնչվող խնդիրներ։ Փարիզում ընտրվել է Ջրանկարիչների միջազգային ընկերության անդամ։ Կյանքի վերջին 25 տարին ապրել է ԱՄՆ-ում։ Մահից հետո աճյունը տեղափոխվել և թաղվել է Երևանում, իսկ աշխատանքները, կտակի համաձայն, հանձնվել են Հայաստանի ազգային պատկերասրահին։ ^[2]^[3]

Ստեղծագործություններից

Գեղանկար՝

«Արևելյան փոստ»
«Սասունցի կինը» («Մանուկ Հայաստան»)
«Ղևոնդ Ալիշան»
«Վենետիկի Ս. Մարկոսի տաճարը»
«Մատթեոս Իզմիլյան»
«Անիի ավերակները» - ջրանկարների շարք
«Անի. Միջնաբերդի բլուրը»^[4]
«Անի. Հասարակական շենքը»^[5]
«Վիրիվիս Ֆորտունայի տաճարը»^[6]
«Արևամուտ (Միջերկրական և Սև ծովի ափին)»^[7]
«Փողոցը Բաթումում» ^[8]
«Փոստը սարերում»^[9]

Տարբեր աշխատանքներ՝

Թիֆլիսի Ս. Գևորգ եկեղեցու որմնանկարչական և քանդակագործական ձևավորումները
Կուսանաց անապատի Ս. Ստեփանոս և Արմավիրի Ս. Գևորգ եկեղեցիների վերաշինությունը
Կարսի Ս. Գրիգոր եկեղեցու բեմը և դուռը
Հայաստանի առաջին Հանրապետության 50, 100 և 250 ռուբլի անվանագնով թղթադրամների ձևավորումը
Հայաստանի առաջին Հանրապետության առաջին փոստային նամականիշերի ձևավորումը։

Պատկեր:The Cathedral of Ani (1905).jpg

Անիի Մայր տաճարը 1905 թ.

Անհատական ցուցահանդեսներ

1899 - Բաթում
1900 - Թիֆլիս
1902 - Պյատիգորսկ
1902 - Բաքու
1908 - Թիֆլիս
1919 - Փարիզ
1920 - Փարիզ
1921 - Լոնդոն
1922-1923 - ԱՄՆ-ում Հարվարդի, Կոլումբիայի, Չիկագոյի, Փրիստոնի համալսարաններում
1956 - Երևան

Երկեր

Շրջագայություն նկարչաց աշխարհին մեջ «Հանդես Ամսօրյա» 1892 թ. № 1-6, 9-11, 1893 թ. № 3
Արշակ Ֆեթվաճյան, Իմ մտքերը Բոստոն 1941
Արշակ Ֆեթվաճյան, Les Ruines d'Ani. Venice, 1906. (ֆր.)

ՀՀ առաջին թղթադրամներից (100 ռուբլի) 1919 թ.

Գրականություն

Ա. Տեր-Մանուելյան, Նկարիչ Արշակ Ֆեթվաճեան Բեյրութ 1966
Ռ. Շիշմանյան, Բնանկարն ու հայ նկարիչները Երևան 1958
Ерканян В.С. Армянская культура в 1800-1917 гг. Ереван 1985 (ռուս.)

Արտաքին հղումներ

Հայաստանի կենտրոնական բանկ

Հղումներ

↑ Library of Congress Authorities — Library of Congress.
↑ Արշակ Ֆեթվաճյանի մասին ՀՀ մշակույթի նախարարության կայքում
↑ Ով ով է. Կենսագրական հանչագիտարան. Հայեր, հատոր 2, Երևան, ՀՀՀ, 2007, էջ 692։
↑ «Անի. Միջնաբերդի բլուրը», Արշակ Ֆեթվաճյան
↑ «Անի. Հասարակական շենքը», Արշակ Ֆեթվաճյան
↑ «Վիրիվիս Ֆորտունայի տաճարը», Արշակ Ֆեթվաճյան
↑ «Արևամուտ (Միջերկրական և Սև ծովի ափին)», Արշակ Ֆեթվաճյան
↑ «Փողոցը Բաթումում», Արշակ Ֆեթվաճյան
↑ «Փոստը սարերում», Արշակ Ֆեթվաճյան

[_9e23af9b09f48a06-1] Library of Congress Authorities — Library of Congress.

[2] Արշակ Ֆեթվաճյանի մասին ՀՀ մշակույթի նախարարության կայքում

[3] Ով ով է. Կենսագրական հանչագիտարան. Հայեր, հատոր 2, Երևան, ՀՀՀ, 2007, էջ 692։

[4] «Անի. Միջնաբերդի բլուրը», Արշակ Ֆեթվաճյան

[5] «Անի. Հասարակական շենքը», Արշակ Ֆեթվաճյան

[6] «Վիրիվիս Ֆորտունայի տաճարը», Արշակ Ֆեթվաճյան

[7] «Արևամուտ (Միջերկրական և Սև ծովի ափին)», Արշակ Ֆեթվաճյան

[8] «Փողոցը Բաթումում», Արշակ Ֆեթվաճյան

[9] «Փոստը սարերում», Արշակ Ֆեթվաճյան

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

@@ Տող 16. / Տող 16. @@
 }}
-'''Արշակ Աբրահամի Ֆեթվաճյան''' ([[հոկտեմբերի 1]] [[1866]] - [[հոկտեմբերի 7]] [[1947]]), [[հայ]] նկարիչ։
+'''Արշակ Աբրահամի Ֆեթվաճյան'''  ([[հոկտեմբերի 1]] [[1866]]&nbsp;-&nbsp;[[հոկտեմբերի 7]] [[1947]]),  [[հայ]] նկարիչ։
 == Կենսագրություն ==
-Ծնվել է [[1863]] թվականին։ Սովորել է [[Տրապիզոն]]ի ազգային, ապա [[Կոստանդնուպոլիս|Կոստանդնուպոլսի]] Գեղարվեստի վարժարաններում, եղել վերջինիս անդրանիկ շրջանավարտներից ([[1987]])։ [[1887]] - [[1891]] թվականներին սովորել է [[Հռոմի Գեղարվեստի ակադեմիա]]յում՝ աշակերտելով Չեզարե Մակկարիին։ [[1891]] թվականին
+Ծնվել է [[1863]] թվականին։ Սովորել է [[Տրապիզոն]]ի ազգային, ապա [[Կոստանդնուպոլիս|Կոստանդնուպոլսի]] Գեղարվեստի վարժարաններում, եղել վերջինիս անդրանիկ շրջանավարտներից  ([[1987]])։  [[1887]]&nbsp;-&nbsp;[[1891]] թվականներին սովորել է [[Հռոմի Գեղարվեստի ակադեմիա]]յում՝ աշակերտելով Չեզարե Մակկարիին։ [[1891]] թվականին
-մասնակցել է [[Իտալիա]]յի նկարիչների ազգային ցուցահանդեսին։ [[1891]] - [[1895]] թվականներին աշխատել է [[Վիեննա]]յում, ապա մեկնել [[Սանկտ Պետերբուրգ]], դարձել [[Ռուսաստան]]ի նկարիչների ընկերության անդամ, մասնակցել պատկերահանդեսների։
+մասնակցել է [[Իտալիա]]յի նկարիչների ազգային ցուցահանդեսին։ [[1891]]&nbsp;-&nbsp;[[1895]] թվականներին աշխատել է [[Վիեննա]]յում, ապա մեկնել [[Սանկտ Պետերբուրգ]], դարձել [[Ռուսաստան]]ի նկարիչների ընկերության անդամ, մասնակցել պատկերահանդեսների։
-Շրջել է [[Արևելյան Հայաստան]]ում, նկարել հայկական հնագույն հուշարձաններ, ստեղծելով ավելի քան 2000 մատիտանկար ու ջրաներկ աշխատանքներ։ Ստեղծել է նաև պետական գործիչների, հայոց պատմության, դիցաբանության, ազգագրական թեմաներով աշխատանքներ, ինչպես նաև ընդօրինակումներ կատարել հայ [[մանրանկարչություն|մանրանկարչության]] նմուշներից, գեղագիտական հոդվածներով հանդես եկել մամուլում։ Ֆեթվաճյանի հետաքրքրությունները ընդգրկել են հայ ճարտարապետության պատմության, գրքի ձևավորման, ազգային տարազի, ասեղնագործության արվեստին առնչվող խնդիրներ։ [[Փարիզ]]ում ընտրվել է Ջրանկարիչների միջազգային ընկերության անդամ։ Կյանքի վերջին 25 տարին ապրել է [[ԱՄՆ]]-ում։ Մահից հետո աճյունը տեղափոխվել և թաղվել է [[Երևան]]ում, իսկ աշխատանքները, կտակի համաձայն, հանձնվել են [[Հայաստանի ազգային պատկերասրահ]]ին։<ref>[http://mincult.am/2/en/?module=news&mid=1&id=2251 Արշակ Ֆեթվաճյանի մասին ՀՀ մշակույթի նախարարության կայքում]</ref><ref>Ով ով է. Կենսագրական հանչագիտարան. Հայեր, հատոր 2, Երևան, ՀՀՀ, 2007, էջ 692։</ref>
+Շրջել է [[Արևելյան Հայաստան]]ում, նկարել հայկական հնագույն հուշարձաններ, ստեղծելով ավելի քան 2000 մատիտանկար ու ջրաներկ աշխատանքներ։ Ստեղծել է նաև պետական գործիչների, հայոց պատմության, դիցաբանության, ազգագրական թեմաներով աշխատանքներ, ինչպես նաև ընդօրինակումներ կատարել հայ [[մանրանկարչություն|մանրանկարչության]] նմուշներից, գեղագիտական հոդվածներով հանդես եկել մամուլում։ Ֆեթվաճյանի հետաքրքրությունները ընդգրկել են հայ ճարտարապետության պատմության, գրքի ձևավորման, ազգային տարազի, ասեղնագործության արվեստին առնչվող խնդիրներ։ [[Փարիզ]]ում ընտրվել է Ջրանկարիչների միջազգային ընկերության անդամ։ Կյանքի վերջին 25 տարին ապրել է [[ԱՄՆ]]-ում։ Մահից հետո աճյունը տեղափոխվել և թաղվել է [[Երևան]]ում, իսկ աշխատանքները, կտակի համաձայն, հանձնվել են [[Հայաստանի ազգային պատկերասրահ]]ին։ <ref>[http://mincult.am/2/en/?module=news&mid=1&id=2251 Արշակ Ֆեթվաճյանի մասին ՀՀ մշակույթի նախարարության կայքում]</ref><ref>Ով ով է. Կենսագրական հանչագիտարան. Հայեր, հատոր 2, Երևան, ՀՀՀ, 2007, էջ 692։</ref>
 == Ստեղծագործություններից ==
 [[Գեղանկարչություն|Գեղանկար]]՝
 *«Արևելյան փոստ»
-*«Սասունցի կինը» («Մանուկ Հայաստան»)
+*«Սասունցի կինը»  («Մանուկ Հայաստան»)
 *«Ղևոնդ Ալիշան»
 *«Վենետիկի Ս. Մարկոսի տաճարը»
 *«Մատթեոս Իզմիլյան»
-*«Անիի ավերակները» - ջրանկարների շարք
+*«Անիի ավերակները»&nbsp;-&nbsp;ջրանկարների շարք
 *«Անի. Միջնաբերդի բլուրը»<ref>[http://www.gallery.am/hy/database-egov/item/17759/ «Անի. Միջնաբերդի բլուրը», Արշակ Ֆեթվաճյան]</ref>
 *«Անի. Հասարակական շենքը»<ref>[http://www.gallery.am/hy/database-egov/item/17767/ «Անի. Հասարակական շենքը», Արշակ Ֆեթվաճյան]</ref>
@@ Տող 40. / Տող 40. @@
 *«Փողոցը Բաթումում» <ref>[http://www.gallery.am/hy/database-egov/item/15898/ «Փողոցը Բաթումում», Արշակ Ֆեթվաճյան]</ref>
 *«Փոստը սարերում»<ref>[http://www.gallery.am/hy/database-egov/item/9156/ «Փոստը սարերում», Արշակ Ֆեթվաճյան]</ref>
 Տարբեր աշխատանքներ՝
 *[[Թիֆլիս]]ի Ս. Գևորգ եկեղեցու որմնանկարչական և քանդակագործական ձևավորումները
 *Կուսանաց [[Անապատ (մենաստան)|անապատ]]ի Ս. Ստեփանոս և [[Արմավիր]]ի Ս. Գևորգ եկեղեցիների վերաշինությունը
 *[[Կարս]]ի Ս. Գրիգոր եկեղեցու բեմը և դուռը
 *[[ՀՀ|Հայաստանի առաջին Հանրապետության]] 50, 100 և 250 ռուբլի անվանագնով թղթադրամների ձևավորումը
 *[[ՀՀ|Հայաստանի առաջին Հանրապետության]] առաջին [[փոստային նամականիշ]]երի ձևավորումը։
 [[Պատկեր:The Cathedral of Ani (1905).jpg|275px|մինի| [[Անի]]ի Մայր տաճարը [[1905]] թ.]]
 == Անհատական ցուցահանդեսներ ==
-*[[1899]] - [[Բաթում]]
+*[[1899]]&nbsp;-&nbsp;[[Բաթում]]
-*[[1900]] - [[Թիֆլիս]]
+*[[1900]]&nbsp;-&nbsp;[[Թիֆլիս]]
-*[[1902]] - [[Պյատիգորսկ]]
+*[[1902]]&nbsp;-&nbsp;[[Պյատիգորսկ]]
-*[[1902]] - [[Բաքու]]
+*[[1902]]&nbsp;-&nbsp;[[Բաքու]]
-*[[1908]] - [[Թիֆլիս]]
+*[[1908]]&nbsp;-&nbsp;[[Թիֆլիս]]
-*[[1919]] - [[Փարիզ]]
+*[[1919]]&nbsp;-&nbsp;[[Փարիզ]]
-*[[1920]] - [[Փարիզ]]
+*[[1920]]&nbsp;-&nbsp;[[Փարիզ]]
-*[[1921]] - [[Լոնդոն]]
+*[[1921]]&nbsp;-&nbsp;[[Լոնդոն]]
-*[[1922]]-[[1923]] - [[ԱՄՆ]]-ում Հարվարդի, Կոլումբիայի, [[Չիկագո]]յի, Փրիստոնի [[համալսարան]]ներում
+*[[1922]]-[[1923]]&nbsp;-&nbsp;[[ԱՄՆ]]-ում Հարվարդի, Կոլումբիայի, [[Չիկագո]]յի, Փրիստոնի [[համալսարան]]ներում
-*[[1956]] - [[Երևան]]
+*[[1956]]&nbsp;-&nbsp;[[Երևան]]
 [[Պատկեր:G3g.JPG|275px|մինի|[[ՀՀ]] [[փոստային նամականիշ|նամականիշ]]երը Ֆեթվաճյանի ձևավորմամբ]]