«Սալվադոր Դալի»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
չ Ռոբոտը ավելացնում է․: yo:Salvador Dalí
չ Ռոբոտը ավելացնում է․: new:साल्भाडोर् डाली
Տող 105. Տող 105.
[[nah:Salvador Dalí]]
[[nah:Salvador Dalí]]
[[nds:Salvador Dalí]]
[[nds:Salvador Dalí]]
[[new:साल्भाडोर् डाली]]
[[nl:Salvador Dalí]]
[[nl:Salvador Dalí]]
[[nn:Salvador Dalí]]
[[nn:Salvador Dalí]]

13:24, 11 Դեկտեմբերի 2009-ի տարբերակ

Սալվադոր Դալի
կատ.՝ Salvador Dalí i Domènech
Ի ծնեիսպ.՝ Salvador Domingo Felipe Jacinto Dalí i Domènech և իսպ.՝ Salvador Felipe Jacinto Dalí i Domènech[1]
ԿեղծանունDali, Salvador[1] և Dalí Domènech, Salvador
Ծնվել էմայիսի 11, 1904(1904-05-11)[2][3][4][…] կամ մայիսի 21, 1904(1904-05-21)[5]
ԾննդավայրՖիգերաս, Alt Empordà[6][7]
Վախճանվել էհունվարի 23, 1989(1989-01-23)[8][9][2][…] (84 տարեկան)
Մահվան վայրՖիգերաս, Alt Empordà[7]
Քաղաքացիություն Իսպանիա[10]
ԿրթությունՍան Ֆեռնանդոյի գեղարվեստի թագավորական ակադեմիա (1926)
Մասնագիտություննկարիչ, քանդակագործ, գրող, դերասան, կինոռեժիսոր, սցենարիստ, լուսանկարիչ, կինոդերասան, բեմանկարիչ, նկարազարդող, ակնագործ, գծանկարիչ և holographer
Ոճսյուրռեալիզմ[11][12]
Ժանրնատյուրմորտ[12], ժանրային նկարչություն[12], դիմապատկեր[12], բնանկար[12], այլաբանություն[12] և հոգևոր արվեստ[12]
Թեմաներգեղանկարչություն, քանդակագործություն, direction? և ակնագործություն[13]
Ուշագրավ աշխատանքներՀիշողության հարատևություն, Christ of Saint John of the Cross?, Վերջին ընթրիքը, The Great Masturbator?, Soft Construction with Boiled Beans? և Պատերազմի դեմքը
ԱշակերտներԻնթերնեշնլ Քրիզիս
Ներշնչվել էՖրիդրիխ Նիցշե, Պաբլո Պիկասո և Հիերոնիմոս Բոսխ[14]
Պարգևներ
Կառլոս III-ի շքանշանի Մեծ խաչի ասպետ Կաթոլիկ Իզաբելի շքանշանի մեծ խաչ[15] Gold Medal for Tourism Merit
Կատալոնիայի խորհրդարանի մեդալ
և «Կերպարվեստի ոլորտում վաստակի համար» ոսկե մեդալ
ԱնդամակցությունԳեղեցիկ արվեստների ակադեմիա և Բելգիայի գիտությունների, գրականության և կերպարվեստի թագավորական ակադեմիա
ՀայրՍալվադոր Դալի ի Կուզի
ՄայրFelipa Domènech i Ferrés?
ԱմուսինԳալա Դալի
Կայքsalvador-dali.org(անգլ.)
ստորագրություն
Изображение автографа
Սալվադոր Դալի Վիքիքաղվածքում
 Salvador Dalí Վիքիպահեստում

Սալվադոր Դալի (իսպաներեն՝ Salvador Dalí, Մայիս 11, 1904Հունվար 23, 1989) - Իսպանացի նկարիչ, գրող, և սյուրռեալիզմի հիմնադիրներից:

Կենսագրություն

Նա ծնվել է Իսպանիայի Կաթալոնիա նահանգի Ֆիգուերաս քաղաքում, ուսանել է Մադրիդի "Գեղեցիկ արվեստների դպրոց"-ում, ինչն էլ ազդել է նրա սկզբնական մասնագիտական ժամանակաշրջանում կատարած նկարների վրա, նրանք եղել են զուտ ակադեմիստական ոճի մեջ: Նրա առաջին ցուցահանդեսը տեղի է ունեցել 1925թ-ի նոյեմբերին Բարսելոնա քաղաքում: Այդ տարիներին նա նկարում էր միայն ծովային պեյզաժներ:1929թ-ին Դալին ծանոթանում է Պիկասսոյի և Բրետոնի հետ և հենց այդ ծանոթությունն է դառնում նրա սյուրռեալիստական ճանապարհ բռնելու սկիզբը, և 1929թ-ից նա լիովին ընկղմված էր այդ ոճի մեջ: Հենց այդ տարիներին Դալին ծանոթանում և ամուսնանում է Գալա Էլյուառի հետ, որը հետագա Դալիական կյանքի մեծագույն ոգեշնչումն է դառնում:

Պատկեր:Dali-the-persistence-of-mem.jpg
Հիշողության կայունություն

Դալին աջակցել և մասնակցել է սյուրռեալիզմի զարգացմանը, և մեծ գովազդ է արել այդ ոճը, ինչևէ ոճի առաջնորդները հետագայում նրան մեղադրել են չափազանց շահամոլ լինելու մեջ: Դալիի այս ժամանակաընթացքի նկարները արտացոլում են` տեսիլքային կերպարներն ու ամենօրյա առարկաները, ասնպասելի կառուցվածքների տեսքով, ինչպիսին են, օրինակ նրա հայտնի "փափուկ" ժամացույցները "Հիշողության կայունություն" նկարում (1931թ., Նորագույն արվեստի թանգարան, Նյու-Յորք):

Պատկեր:Dali-portrait.jpg
Սալվադոր Դալի

Դալիի արվեստը ծագում է հենց սյուրռեալիստական էսթետիկայից, որտեղ նա գտել է իրեն ամենամոտիկ մոտիվները: Այն բոլոր սյուժեները, որոնք տեղափոխվում են Դալիի մեկ նկարից մյուսը, բացում են հեղինակի ապրումների աշխարհը, այդ բոլոր սյուժեները գտան իրենց արտացոլանքը նաև պոեմների և ֆիլմերի մեջ, որոնք Դալին նկարահանում էր Լուի Բյունուելի հետ համատեղ ("Անդալուզական շունը"1928թ, "Ոսկե դար"1930թ ): 1936թ-ին Դալին անսպասելի և ընդգծված մասնագիտական շեղում է կատարում դեպի իտալական կլասիցիզմ: 1948թ-ին Դալին մեկնեց ԱՄՆ, որտեղ նա ապրեց մինչ 1948թ-ը: Իր արվեստի մեջ Դալին ներգրավել էր ամենատարբեր աղբյուրներ` նիդերլանդական ռեալիզմ, իտալական բարոկկո, աբստրակցիոնիզմ, փոփ-արթ: Դալիի ավելի ուշ նկարները, որոնք հաճախ կրոնական թեմատիկա էին կրում, ավելի դասական են իրենց ոճի մեջ, օրինակ` "Կորպուս Գիպերկուբուս" (1954, Մետրոպոլիտան թանգարան, Նյու-Յորք) և "Գաղտնի Ընթրիքը" (1955, Ազգային արվեստի թանգարան, Վաշինգտոն):

Պատկեր:Dali-the-sacrament-of-the-l.jpg
Գաղտնի Ընթրիքը

Դալիի նկարները բնորոշվում են իրենց մանր գծանկարով և իրատեսական մանրամասնություններով և անշուշտ անբասիր գույներով, որոնք ևս շեշտվում են թափանցիկ ջնարակումով: Դալին նաև նկարահանել է սյուրռեալիստական ֆիլմեր, տպագրել նկարազարդված գրքեր, զվաղվել է նաև ոսկերչությամբ, պատրաստել թատրոնային բեմեր և հագուստներ: Դալիի նկարչության հետ մեկտեղ, կան նրա բալետային սցենարները և մի շարք գրքեր, որոնցից են` "Սալվադոր Դալիի գաղտնի կյանքը" (1942թ) և "Հանճարի օրագիրը" (1964թ): Դալիի կյանքն ու արվեստը դարձել էին մի կախարդական միաձուլում, որը նույնպես կարելի է Դալիի ստեղծագործություններից համարել: Սալվադոր Դալին ներկայացված է ԱՄՆ-ի և Եվրոպայի թանգարաններում` Լոնդոն, Բասել, Գլազգո, Փարիզ, Չիկագո, Նյու-Յորք, Վաշինգտոն և Ֆիլադելֆիա քաղաքներում:

Այցելեք նաև

Արտաքին հղումներ

Վիքիքաղվածքն ունի քաղվածքների հավաքածու, որոնք վերաբերում են
Սալվադոր Դալի հոդվածին

Կաղապար:Link FA

Կաղապար:Link FA Կաղապար:Link FA

  1. 1,0 1,1 https://ccemx.org/evento/salvador-dali-suenos-urbanos/
  2. 2,0 2,1 Salvador DalíOUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7
  3. Kunstindeks Danmark (դան.)
  4. Internet Speculative Fiction Database — 1995.
  5. Deutsche Nationalbibliothek Record #118523481 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
  6. Дали Сальвадор // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  7. 7,0 7,1 Կերպարվեստի արխիվ
  8. Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  9. Salvador Dalí (նիդերլ.)
  10. Ժամանակակից արվեստի թանգարանի առցանց հավաքածու
  11. Encyclopædia Britannica
  12. 12,0 12,1 12,2 12,3 12,4 12,5 12,6 RKDartists (նիդերլ.)
  13. https://hedendaagsesieraden.nl/2019/11/09/salvador-dali/
  14. https://www.wikidata.org/wiki/Q5432
  15. https://www.boe.es/boe/dias/1964/04/28/pdfs/A05391-05391.pdf