«Գնաճ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added

Գծային

12:07, 5 հունվարի 2014-ի տարբերակ

Գնաճը կամ սղաճը (լատ. Inflatio - ուռճացում) դրամական միավորի արժեզրկմամբ ուղեկցվող գների ընդհանուր մակարդակի բարձրացումն է ^[1]։

Մեծ կամ փոքր չափով գնաճն առկա է ժամանակակից բոլոր երկրների տնտեսություններում։ Ապրանքային զանգվածի ամենամյա աճը պահանջում է դրամաշրջանառության համապատասխան արագացում կամ դրամական զանգվածի աճ։ Եվ դրա համար անհրաժեշտ է սնել հասարակական արտադրությունը համապատասխան դրամական զանգվածի ավելացմամբ, ինչն էլ գնաճի հիմք է հանդիսանում ^[2]։

Գնաճի տիպերը

Առանձնացվում է գնաճի երկու տիպ՝

Բաց
Ճնշված կամ քողարկված

Բաց գնաճը հանդիպում է շուկաներում, որտեղ գործում են ազատ գներ։ Գների անհավասարաչափ բարձրացման դեպքում այն ձևախախտում է, բայց չի ոչնչացնում շուկայական մեխանիզմը։ Տնտեսությունը շարունակում է արձագանքել շուկայի ազդակներին և ինքնակարգավորվել տարբեր շուկաների հավասարակշռության ուղղությամբ։ Այն հաշվարկվում է հետևյալ բանաձևով՝

$\pi \,\!={\cfrac {P_{1}-P_{0}}{P_{0}}}*100\%,$

որտեղ $\pi \,\!$ -ն գնաճի տեմպն է մեկ տարում՝ հաշվարկված տոկոսներով, $P_{1}$ - տվյալ տարվա գների մակարդակն է, $P_{0}$ - նախորդ տարվա գների մակարդակն է,

Ճնշված գնաճի դեպքում իրավիճակը այլ է։ Պետությունը անհանգստանալով գների աճի համար՝ պայքարի է ձեռնարկում այդ երևույթի դեմ և գների նկատմամբ կառավարչական վերահսկողություն սահմանում՝ դրանք սառեցնելով որոշակի մակարդակում։ Նմանատիպ հակագնաճային քաղաքականության առանձնահատկությունը այն է, որ պետությունը պայքարում է, ոչ թե շուկայի ձևախախտման և դրա հետեևանքի, գների աճի, դեմ։ Ճնշված գնաճն հղի է մի շարք տնտեսական հետևանքներով՝

այն խեղաթյուրում է շուկայի ինքնակարգավորման մեխանիզմը
սառեցված գները հանգեցնում են կապիտալի տեղաշարժին դեպի արտադրության ավելի քիչ ծախսատար սեգմենտներ, ինչն էլ առաջացնում է մնացած սեգմենտներում արտադրվող ապրանքի խրոնիկական դեֆիցիտ
դեֆիցիտը բնակչության մոտ առաջացնում է հետաձգված պահանջարկի էֆեկտ, որի հետևանքով աճում են հարկադրված խնայողությունները, որոնք ոչ միայն չեն բարձրացնում կենսամակարդակը, այլ նաև նպաստում են քրեական կառուցվածքները հարստացնող սև շուկաների զարգացմանը ^[3]։

Գնաճի տեսակները

Գնաճի տեսակներն են՝

Պահանջարկի գնաճ
Առաջարկի գնաճ
Չհավասարակշռված գնաճ
Կանխատեսելի գնաճ
Անկանխատեսելի գնաճ

Կախված գնաճի տեմպերից տարբերում են գնաճի հետևյալ տեսակնեը՝

Չափավոր կամ սողացող (մինչև 10% տարեկան գնաճ)
Քառատրոփ գնաճ (10-50% տարեկան գնաճ)
հիպերգնաճ

Աղբյուրները

↑ Чепурин М.Н. "Курс экономической теории", 2003
↑ Сидорович А.В. Курс экономической теории", 1997
↑ Н.И. Базылев, С. П. Гурко “Макроэкономика”, 2000

Կաղապար:Link GA

[1] Чепурин М.Н. "Курс экономической теории", 2003

[2] Сидорович А.В. Курс экономической теории", 1997

[3] Н.И. Базылев, С. П. Гурко “Макроэкономика”, 2000

[1]

[2]

[3]

@@ Տող 6. / Տող 6. @@
 == Գնաճի տիպերը ==
-Առանձնացվում է գնաճի երկու տիպ`
+Առանձնացվում է գնաճի երկու տիպ՝
 # Բաց
 # Ճնշված կամ քողարկված
-''Բաց գնաճը'' հանդիպում է շուկաներում, որտեղ գործում են ազատ գներ։ Գների անհավասարաչափ բարձրացման դեպքում այն ձևախախտում է, բայց չի ոչնչացնում շուկայական մեխանիզմը։ Տնտեսությունը շարունակում է արձագանքել շուկայի ազդակներին և ինքնակարգավորվել տարբեր շուկաների հավասարակշռության ուղղությամբ։ Այն հաշվարկվում է հետևյալ բանաձևով`
+''Բաց գնաճը'' հանդիպում է շուկաներում, որտեղ գործում են ազատ գներ։ Գների անհավասարաչափ բարձրացման դեպքում այն ձևախախտում է, բայց չի ոչնչացնում շուկայական մեխանիզմը։ Տնտեսությունը շարունակում է արձագանքել շուկայի ազդակներին և ինքնակարգավորվել տարբեր շուկաների հավասարակշռության ուղղությամբ։ Այն հաշվարկվում է հետևյալ բանաձևով՝
 <math>\pi\,\!=\cfrac{P_1  - P_0}{P_0}*100%,</math>
-որտեղ <math>\pi\,\!</math>-ն գնաճի տեմպն է մեկ տարում` հաշվարկված տոկոսներով, <math>P_1</math>- տվյալ տարվա գների մակարդակն է, <math>P_0</math>- նախորդ տարվա գների մակարդակն է,
+որտեղ <math>\pi\,\!</math>-ն գնաճի տեմպն է մեկ տարում՝ հաշվարկված տոկոսներով, <math>P_1</math>- տվյալ տարվա գների մակարդակն է, <math>P_0</math>- նախորդ տարվա գների մակարդակն է,
-''Ճնշված գնաճի'' դեպքում իրավիճակը այլ է։ Պետությունը անհանգստանալով գների աճի համար` պայքարի է ձեռնարկում այդ երևույթի դեմ և գների նկատմամբ կառավարչական վերահսկողություն սահմանում` դրանք սառեցնելով որոշակի մակարդակում։ Նմանատիպ հակագնաճային քաղաքականության առանձնահատկությունը այն է, որ պետությունը պայքարում է, ոչ թե շուկայի ձևախախտման և դրա հետեևանքի, գների աճի, դեմ։ Ճնշված գնաճն հղի է մի շարք տնտեսական հետևանքներով`
+''Ճնշված գնաճի'' դեպքում իրավիճակը այլ է։ Պետությունը անհանգստանալով գների աճի համար՝ պայքարի է ձեռնարկում այդ երևույթի դեմ և գների նկատմամբ կառավարչական վերահսկողություն սահմանում՝ դրանք սառեցնելով որոշակի մակարդակում։ Նմանատիպ հակագնաճային քաղաքականության առանձնահատկությունը այն է, որ պետությունը պայքարում է, ոչ թե շուկայի ձևախախտման և դրա հետեևանքի, գների աճի, դեմ։ Ճնշված գնաճն հղի է մի շարք տնտեսական հետևանքներով՝
 * այն խեղաթյուրում է շուկայի ինքնակարգավորման մեխանիզմը
 * սառեցված գները հանգեցնում են կապիտալի տեղաշարժին դեպի արտադրության ավելի քիչ ծախսատար սեգմենտներ, ինչն էլ առաջացնում է մնացած սեգմենտներում արտադրվող ապրանքի խրոնիկական դեֆիցիտ
@@ Տող 22. / Տող 22. @@
 == Գնաճի տեսակները ==
-Գնաճի տեսակներն են`
+Գնաճի տեսակներն են՝
 * Պահանջարկի գնաճ
@@ Տող 30. / Տող 30. @@
 * Անկանխատեսելի գնաճ
-Կախված գնաճի տեմպերից տարբերում են գնաճի հետևյալ տեսակնեը`
+Կախված գնաճի տեմպերից տարբերում են գնաճի հետևյալ տեսակնեը՝
 * Չափավոր կամ սողացող (մինչև 10% տարեկան գնաճ)