«Սևան (քաղաք)»–ի խմբագրումների տարբերություն

Սևան
Քաղաք
	Սևան
	Սևանա լճի տեսարան
Երկիր	Հայաստան
Մարզ	Գեղարքունիքի
Քաղաքապետ	Ռուդիկ Ղուկասյան
Հիմնադրված է	1842 թ.
Այլ անվանումներ	մինչև 1935 — Ելենովկա;
Տվյալ կարգավիճակում	1961 թվականից
Մակերես	17,75 կմ²
ԲԾՄ	1 900 մ
Պաշտոնական լեզու	Հայերեն
Բնակչություն	24060 մարդ (2012)
Ազգային կազմ	Հայեր
Կրոնական կազմ	Հայ Առաքելական եկեղեցի
Տեղաբնականուն	սևանցի
Ժամային գոտի	UTC+4
Հեռախոսային կոդ	+374 (261)
Փոստային դասիչ	1501-1505
Պաշտոնական կայք	sevancity.am
	Սևան (քաղաք) (Հայաստան)
	Սևան (քաղաք) (Հայաստան)
	Սևան Վիքիպահեստում

Դիտել պատմությունը

← Նախորդ տարբ Հաջորդ տարբ →

Content deleted Content added

ՎիզուալԵլատեքստ

Գծային

05:39, 2 Սեպտեմբերի 2013-ի տարբերակ

Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Սևան (այլ կիրառումներ)

Սևանը, քաղաք Հայաստանի Գեղարքունիքի մարզում, Սևանա լճի հյուսիս-արևմտյան ափին, Երևանից 66 կմ հյուսիս-արևելք։ Գտնվում է ծովի մակերևույթից 2000 մ բարձրության վրա և զբաղեցնում է 7500 քկմ տարածք։ ^[1] Բնակավայրը 1842թ-ին հիմնադրել են եկվոր ռուս աղանդավորները և կոչել են Ելենովկա`ի պատիվ Պավել 1-ին ցարի աղջիկներից մեկի` Ելենայի։ 1935թ. այն վերանվանվեց Սևան։ 1961թ. բնակավայրին շնորհվեց շրջանային ենթակայության քաղաքի կարգավիճակ /մեկ ավանով և տասը գյուղով/, իսկ 1967թ.-ին` հանրապետական ենթակայության։

Հայաստանի վարչատարածքային նոր բաժանմամբ Սևանը դարձավ ինքնուրույն համայնք և ներառում է Սևան քաղաքը, Ցամաքաբերդ, Գոմաձոր թաղամասերը, Գագարին բնակավայրը։2005թ-ին հաստատվեցին համայնքի վարչական սահմանները, որի արդյունքում Սևան համայնքը զբաղեցնում է 1775.7հա հողատարածք։

Իր աշխարհագրական դիրքով Սևանը Հայաստանի ամենալեռնոտ շրջաններից է. գտնվում է Արեգունի, Փամփակի և Գեղամա լեռնաշղթաների հանգուցակետում։ Համայնքն իր ափամերձ տարածքներով զբոսաշրջությամբ, հանգստի, առողջարանային հիանալի բնակավայր է։ Այն առանձնանում է ջրային ռեսուրսներով, բնապահպանական և մշակութային հուշարձաններով։

Համայնքում գործունեություն են իրականացնում մի շարք հասարակական կազմակերպություններ, ասոցիացիաներ, հիմնադրամներ։

Անցյալ դարի 90-ական թթ-ին փակվեցին և սեփականաշնորհվեցին քաղաքի խոշոր ձեռնարկություններն ու գործարանները, որոնք այսօր չեն գործում։

Ներկայումս սոցիալ-տնտեսական զարգացման առաջնահերթություններից է փոքր և միջին բիզնեսի, զբոսաշրջության գործի զարգացումը, որոնց ուղղությամբ իրականացվում են ծրագրեր։ Բնակչության մի մասը զբաղված է կրթության, մշակույթի, ծառայությունների մատուցման ոլորտներում։^[2]^[3] 2012 թվականի նոյեմբերի 10-ին մեծ շուքով նշվեց քաղաքի 170 ամյակը։

Համայնքի բնակարանային տնտեսության պահպանումն իրականացվում է գործող 4 համատիրությունների միջոցով, որոնք ընդգրկում են 201 բազմաբնակարան շենք։

Համայնքային ոչ առևտրային 11 կազմակերպությունների` 5 նախակրթարանների, Հովհ. Այվազովսկու անվան արվեստի, երաժշտական դպրոցների, Ն. Դագարյանի անվան մանկապատանեկան մարզադպրոցի, Վ. Ստեփանյանի անվան Գրադարանների կենտրոնացված համակարգի /7 գրադարան/, մանկապատանեկան ստեղծագործական կենտրոնի, համայնքային մշակութային կենտրոնի գործունեության շնորհիվ նախադպրոցական կրթության իրականացումը, մարզամշակութային առօրյան, երեխաների արտադպրոցական աշխատանքների կազմակերպումը իրականացվում է համակարգված ու նպատակային։

Համայնքային մշակութային կյանքի ռիթմն ապահովում են «Սևան» ժողովրդական և «Սուինա-Սևան» ժամանակակից պարերի և «Ակորդներ» էստրադային համույթները։

Համայնքում գործում են 6 հիմնական և 1 ավագ դպրոց, արհեստագործական ուսումնարան, քոլեջ, բժշկական ուսումնարան։ Սևանում է գտնվում «Սևան ազգային պարկ» ՊՈԱԿ-ը, որի բնագիտական թանգարանն էլ Սևանա լճի, տարածաշրջանի կենդանական և բուսական աշխարհի, ժողովրդագրության, ավանդույթների ամբողջական ցուցանմուշների և ցուցադրությունների եզակի վայր է։

Սևանը գործնական-ընկերային ապակենտրոնացված հարաբերությունների ոլորտում ունի լուրջ հաջողություններ։ «Սևան-Գրենոբլ» քույր քաղաքներ համագործակցությունը բոլորում է իր 7-ամյա կենսագրությունը և ներառում է զբոսաշրջային, կրթական և առողջապահական ոլորտները` ամրապնդելով հայ-ֆրանսիական բարեկամությունը գործնական ծրագրերի տեսքով։

Մեկամյա կենսագրություն ունեն Սևանի և Լեհաստանի Բրոդնիցա քաղաքի միջև հաստատված ապակենտրոնացված հարաբերությունները։ Համագործակցության ոլորտներն են` տեղական ինքնակառավարման մարմինների միջև փորձի, տեղեկատվության փոխանակում, համագործակցություն կրթության, մշակույթի, սպորտի բնագավառներում, զբոսաշրջության, երիտասարդների փոխանակման ծրագրերի իրականացում։

Վերջին տարիների ընթացքում համայնքում միջազգային և տեղական կազմակերպությունների և համայնքային ներդրումների միջոցով իրականացվել են մի շարք ծրագրեր։

Համայնքի ղեկավար Գ. Մալխասյանի նախաձեռնությամբ 2003թ-ին ստեղծված «Սևան բարեգործական» հիմնադրամի կողմից իրականացված հեռուստամարաթոների միջոցով հանգանակված գումարով իրականացվել են քաղաքապահպան ձեռնարկներ։ Սևանում լույս են տեսնում «Սևան» թերթը, «Ափ» ամսագիրը, գործում է «Գեղամա» հեռուստաընկերությունը։

Համայնքում գործունեություն են իրականացնում մի շարք հասարակական կազմակերպություններ, ասոցիացիաներ, հիմնադրամներ։

Զբաղվածությունը

Անցյալ դարի 90-ական թթ-ին փակվեցին և սեփականաշնորհվեցին քաղաքի խոշոր ձեռնարկություններն ու գործարանները, որոնք այսօր չեն գործում։

Ներկայումս սոցիալ-տնտեսական զարգացման առաջնահերթություններից է փոքր և միջին բիզնեսի, զբոսաշրջության գործի զարգացումը, որոնց ուղղությամբ իրականացվում են ծրագրեր։ Բնակչության մի մասը զբաղված է կրթության, մշակույթի, ծառայությունների մատուցման ոլորտներում։

Կլիման

Բարենպաստ աշխարհագրական դիրքի շնորհիվ արևոտ օրերի քանակը հասնում է 250-ի։ Ամառային ամիսների ընթացքում օդի միջին ջերմաստիճանը տատանվում է 20°C-30°C։ Ձմեռները ձյունառատ են, իսկ ապրիլ-նոյեմբեր ամիսներին բավական ցուրտ է։ ^[1]

Ջերմաստիճանի և տեղումների տարեկան միջին ցուցանիշները Սևան (քաղաք)ում
Ամիս	հունվ	փետ	մարտ	ապր	մայ	հուն	հուլ	օգոս	սեպ	հոկ	նոյ	դեկ

Մշակույթ

Սևանի բնագիտական թանգարան

Սևանի բնագիտական թանգարանում ներկայացված են Սևանա լճի և նրա շրջակայքի, ֆլորայի և ֆաունայի, ինչպես նաև հայերի ավանդական կյանքի տարրերի երկրաբանական առանձնահատկությունները։ ^[1]

Բուսաբանական այգի

Բուսաբանական այգին գտնվում է ծովի մակերևույթից 2000 մ բարձրության վրա։ Այգում կարելի է գտնել եվրոպական և ասիական ավելի քան 420 բուսատեսակներ։ ^[1]

Քույր քաղաքներ

Աղբյուրներ

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 Գեղարքունիքի մարզի ուղեցույց, 2012թ
↑ Հ, Ղ Գրգեարյան, Ն. Մ. Հարությունյան (1989). Աշխարհագրական անունների բառարան. Երևան: «Լույս». էջ էջ 290.{{cite book}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)
↑ Ա. Ա. Ասլանյան, Հ, Ղ Գրգեարյան (1981). Հայկական ՍՍՀ աշխարհագրական անունների համառոտ բառարան. Երևան: ՀՍՍՀ ԳԱ հրատարակչություն. էջ էջ 173.{{cite book}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)

Արտաքին հղումներ

[ուղեցույց-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 Գեղարքունիքի մարզի ուղեցույց, 2012թ

[2] Հ, Ղ Գրգեարյան, Ն. Մ. Հարությունյան (1989). Աշխարհագրական անունների բառարան. Երևան: «Լույս». էջ էջ 290.{{cite book}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)

[3] Ա. Ա. Ասլանյան, Հ, Ղ Գրգեարյան (1981). Հայկական ՍՍՀ աշխարհագրական անունների համառոտ բառարան. Երևան: ՀՍՍՀ ԳԱ հրատարակչություն. էջ էջ 173.{{cite book}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)

[1]

[2]

[3]

@@ Տող 1. / Տող 1. @@
 {{այլ|Սևան (այլ կիրառումներ)}}
 {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր
- | կարգավիճակ  = Քաղաք
+ | կարգավիճակ = Քաղաք
  | հայերեն անվանում = Սևան
- | ենթարկում  =
+ | ենթարկում =
- | երկիր  = Հայաստան
+ | երկիր = Հայաստան
- | պատկեր  = Sevan peninsula.jpg
+ | պատկեր = Sevan peninsula.jpg
  | պատկերի նկարագրում = Սևանա լճի տեսարան
- | զինանշան  =
+ | զինանշան =
  | զինանշանի լայնություն =
  | զինանշանի նկարագրում =
- | դրոշ  =
+ | դրոշ =
  | դրոշի լայնություն =
  | դրոշի նկարագրում =
  |lat_deg= 40|lat_min= 33|lat_sec=18
  |lon_deg= 44|lon_min= 57|lon_sec=13
- | CoordAddon  =
+ | CoordAddon =
- | CoordScale  =
+ | CoordScale =
  |երկրի քարտեզի չափ = 250
  | երկրամասի քարտեզի չափ =
  | շրջանի քարտեզի չափ =
  | երկրամասի տեսակ = Մարզ
- | երկրամաս  = Գեղարքունիքի մարզ{{!}}Գեղարքունիքի
+ | երկրամաս = Գեղարքունիքի մարզ{{!}}Գեղարքունիքի
  | երկրամասը աղյուսակում = Գեղարքունիքի մարզ{{!}}Գեղարքունիքի
- | շրջանի տեսակ  =
+ | շրջանի տեսակ =
- | շրջան  =
+ | շրջան =
  | շրջանը աղյուսկաում =
  | համայնքի տեսակ =
- | համայնք  =
+ | համայնք =
  | համայնքը աղյուսակում =
- | երկրի քարտեզ  =
+ | երկրի քարտեզ =
  | երկրամասի քարտեզ =
  | շրջանի քարտեզ =
  | ներքին բաժանում =
  | ղեկավարի պաշտոն = Քաղաքապետ
- | ղեկավար  = [[Ռուդիկ Ղուկասյան]]
+ | ղեկավար = [[Ռուդիկ Ղուկասյան]]
  | հիմնադրման թվական = 1842
  | տվյալ կարգավիճակում = 1961
  | առաջին հիշատակում =
  | այլ անվանումներ = {{Բն-անվ|1935|Ելենովկա}}
- | տարածք  =
+ | տարածք =
  | բարձրության տեսակ = Բարձրություն ծովի մակարդակից
  | կենտրոնի բարձրություն = 1&nbsp;900
- | կլիմա  =
+ | կլիմա =
  | պաշտոնական լեզու = Հայերեն
- | բնակչություն  = &nbsp;24060
+ | բնակչություն = &nbsp;24060
 | մարդահամարի թվական = 2012
- | խտություն  =
+ | խտություն =
- | ագլոմերացիա  =
+ | ագլոմերացիա =
- | ազգային կազմ  = [[Հայեր]]
+ | ազգային կազմ = [[Հայեր]]
  | կրոնական կազմ = [[Հայ Առաքելական եկեղեցի]]
- | էթնոհորոնիմ  = սևանցի
+ | էթնոհորոնիմ = սևանցի
- | ժամային գոտի  = +4
+ | ժամային գոտի = +4
- | DST   =
+ | DST =
  | հեռախոսային կոդ = +374 (261)
  | փոստային ինդեքս =
@@ Տող 60. / Տող 60. @@
  | թվային իդենտիֆիկատոր =
  | հոլովված անվանում = Սևանը
- | Վիքիպահեստում  = Sevan
+ | Վիքիպահեստում = Sevan
- | կայք   =
+ | կայք =
- | կայքի լեզու  =
+ | կայքի լեզու =
- | կայքի լեզու 2  =
+ | կայքի լեզու 2 =
- | կայքի լեզու 3  =
+ | կայքի լեզու 3 =
 }}