«Մարտ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added

Գծային

14:00, 31 Օգոստոսի 2013-ի տարբերակ

<<	Մարտ					>>
Կի	Եկ	Եք	Չո	Հի	Ու	Շա
					1	2
3	4	5	6	7	8	9
10	11	12	13	14	15	16
17	18	19	20	21	22	23
24	25	26	27	28	29	30
31
2024

Մարտ, տարվա երրորդ ամիսն է, ունի 31 օր: Անունն ստացել է հռոմեացիների պատերազմի Մարս աստվածի անունից: Հյուսիսային կիսագնդում գարնան առաջին ամիսն է։
Մինչև Գրիգորյան տոմարի գործածությունը մարտը եղել է հռոմեական օրացույցի առաջին ամիսը։

Հայկական տոմարում մարտը համընկնում է արեգ ամսվա հետ։

Անունն այլ լեզուներով

Եւրոպական լեզուներում մարտ անունը հիմնականում ունի նույն` լատինական ծագումը, բացառությամբ մի քանիսի: Մասնավորապես, ֆիններեն ասում են maaliskuu` հողի ամիս, նկատի ունենալով այն, որ այդ ամսում հողը երեւում է ձյան տակից, ուկրաիներեն` березень« (береза «կեչի» բառից), լիտվաներեն` kovas, որը նշանակում է սերմնագռավ:

Նշանավոր օրերը

Մաթեմատիկայի համաշխարհային օրը մարտի առաջին չորեքշաբթին;
Կանանց միջազգային օրը` մարտի 8-ին;
Պի թվի օրը` մարտի 14-ին;
1848թ. հունգարական հեղափոխության օրը` մարտի 15-ին;
Սուրբ Պատրիկի օրը` մարտի 17-ին;
Գիշերահավասարի օրը` մարտի 19-ից 21-ը;
Նավրուզի օրը, Նոր տարին Իրանում եւ մի շարք այլ երկրներում` մարտի 21-ին;
Ֆրանկաֆոնիայի միջազգային օրը` մարտի 22-ին;
Պակիստանի օրը` մարտի 23-ին;
Լեհ-հունգարական բարեկամության օրը` մարտի 23-ին;
1821թ. Հունաստանի ազատագրական պատերազմի տոնակատարությունը` մարտի 25-ին;
1971թ. Բանգլադեշի անկախության օրը` մարտի 26-ին;
Ամառվա օրը Ալբանիայում մարտի 14-ին:

Հայաստանում նշվող օրերը

Մարտի 8-ը Հայաստանի Հանրապետությունում նշվում է որպես Կանանց միջազգային օր:
Հայ առաքելական եկեղեցին մարտ ամսին նշում է Սուրբ Զատիկը, նրա հաջորդող մեռելոցը եւ նախորդող Ավագ Ուրբաթը:

Բառաստեղծում

Մարտյան նապաստակ

Բանահյուսություն

Ժողովրդի մեջ մարտ ամիսն ունի փոփոխական բնավորություն ունեցողի համբավ: Ըստ ավանդույթի, դա գալիս է նրանից, որ սկզբում այդ ամիսը չի եղել եւ հետո, երբ որոշվեց ստեղծել մարտ ամիսը, դա արվեց մյուս ամիսներից յուրաքանչյուրից մի քանի օր վերցնելով եւ հավաքելով մի տեղ: Եւ, քանի որ, տարբեր ամիսներն ունեին տարբեր բնավորություններ, ապա ստացվեց, որ մարտ ամիսը արդյունքում իր մեջ հավաքեց այդ բնավորությունները:
Բանաստեղծ Հովհ.Թումանյանի բնորոշմամբ, «մարտը մի գիժ ամիս է, որ մարդու հանգիստ չի տալիս, մի օր արեւ օր կանի, մյուս օրն` անձրեւ ու քամի»:

Կենդանաշրջանի նշանները

Մարտ ամսում ծնվածների կենդանաշրջանի նշաններն են`

Ձկները` մինչեւ մարտի 20-ը ծնվածների համար;
Խոյը` մարտի 21-ից հետո ծնվածների համար:

@@ Տող 1. / Տող 1. @@
 {{անաղբյուր}}
 {{ՕրացույցԱմիս|month=03|float=right|show_year=true}}
-'''Մարտ''',  տարվա երրորդ ամիսն է, ունի 31 օր: Անունն ստացել է հռոմեացիների պատերազմի [[Մարս (աստված)|Մարս]] աստվածի անունից: Հյուսիսային կիսագնդում գարնան առաջին ամիսն է։ <br />
+'''Մարտ''', տարվա երրորդ ամիսն է, ունի 31 օր: Անունն ստացել է հռոմեացիների պատերազմի [[Մարս (աստված)|Մարս]] աստվածի անունից: Հյուսիսային կիսագնդում գարնան առաջին ամիսն է։ <br />
 Մինչև Գրիգորյան տոմարի գործածությունը մարտը եղել է հռոմեական օրացույցի առաջին ամիսը։
@@ Տող 7. / Տող 7. @@
 == Անունն այլ լեզուներով ==
 <br />
-Եւրոպական լեզուներում մարտ անունը հիմնականում ունի նույն` լատինական ծագումը, բացառությամբ մի քանիսի: Մասնավորապես, ֆիններեն ասում են maaliskuu` հողի ամիս, նկատի ունենալով այն, որ այդ ամսում հողը երեւում է ձյան տակից, ուկրաիներեն` березень« (береза «[[կեչի]]» բառից), լիտվաներեն` kovas, որը նշանակում է [[սերմնագռավ]]:<br />
+Եւրոպական լեզուներում մարտ անունը հիմնականում ունի նույն` լատինական ծագումը, բացառությամբ մի քանիսի: Մասնավորապես, ֆիններեն ասում են maaliskuu` հողի ամիս, նկատի ունենալով այն, որ այդ ամսում հողը երեւում է ձյան տակից, ուկրաիներեն` березень« (береза «[[կեչի]]» բառից), լիտվաներեն` kovas, որը նշանակում է [[սերմնագռավ]]:
 == Նշանավոր օրերը ==
-<br />
-* [[Մաթեմատիկա]]յի համաշխարհային օրը մարտի առաջին չորեքշաբթին;<br />
+* [[Մաթեմատիկա]]յի համաշխարհային օրը մարտի առաջին չորեքշաբթին;
-* [[Կանանց միջազգային օրը]]` մարտի 8-ին;<br />
+* [[Կանանց միջազգային օրը]]` մարտի 8-ին;
-* [[Պի թվի օրը]]` մարտի 14-ին;<br />
+* [[Պի թվի օրը]]` մարտի 14-ին;
-* 1848թ. հունգարական հեղափոխության օրը` մարտի 15-ին;<br />
+* 1848թ. հունգարական հեղափոխության օրը` մարտի 15-ին;
-* [[Սուրբ Պատրիկ]]ի օրը` մարտի 17-ին;<br />
+* [[Սուրբ Պատրիկ]]ի օրը` մարտի 17-ին;
-* [[Գիշերահավասար]]ի օրը` մարտի 19-ից 21-ը;<br />
+* [[Գիշերահավասար]]ի օրը` մարտի 19-ից 21-ը;
-* [[Նավրուզ]]ի օրը, Նոր տարին [[Իրան]]ում եւ մի շարք այլ երկրներում` մարտի 21-ին;<br />
+* [[Նավրուզ]]ի օրը, Նոր տարին [[Իրան]]ում եւ մի շարք այլ երկրներում` մարտի 21-ին;
-* [[Ֆրանկաֆոնիա]]յի միջազգային օրը` մարտի 22-ին;<br />
+* [[Ֆրանկաֆոնիա]]յի միջազգային օրը` մարտի 22-ին;
-* [[Պակիստան]]ի օրը` մարտի 23-ին;<br />
+* [[Պակիստան]]ի օրը` մարտի 23-ին;
-* Լեհ-հունգարական բարեկամության օրը` մարտի 23-ին;<br />
+* Լեհ-հունգարական բարեկամության օրը` մարտի 23-ին;
-* 1821թ. [[Հունաստան]]ի ազատագրական պատերազմի տոնակատարությունը` մարտի 25-ին;<br />
+* 1821թ. [[Հունաստան]]ի ազատագրական պատերազմի տոնակատարությունը` մարտի 25-ին;
-* 1971թ. [[Բանգլադեշ]]ի անկախության օրը` մարտի 26-ին;<br />
+* 1971թ. [[Բանգլադեշ]]ի անկախության օրը` մարտի 26-ին;
-* Ամառվա օրը [[Ալբանիա]]յում մարտի 14-ին:<br /><br />
+* Ամառվա օրը [[Ալբանիա]]յում մարտի 14-ին:
 == Հայաստանում նշվող օրերը ==
 <br />
 Մարտի 8-ը Հայաստանի Հանրապետությունում նշվում է որպես [[Կանանց միջազգային օր]]:<br />
-[[Հայ առաքելական եկեղեցի]]ն մարտ ամսին նշում է [[Սուրբ Զատիկ]]ը, նրա հաջորդող [[մեռելոց]]ը եւ նախորդող [[Ավագ Ուրբաթ]]ը:<br />
+[[Հայ առաքելական եկեղեցի]]ն մարտ ամսին նշում է [[Սուրբ Զատիկ]]ը, նրա հաջորդող [[մեռելոց]]ը եւ նախորդող [[Ավագ Ուրբաթ]]ը:
 == Բառաստեղծում ==
-<br />
 * '''Մարտյան [[նապաստակ]]'''
 == Բանահյուսություն ==
-<br />
 Ժողովրդի մեջ մարտ [[ամիս]]ն ունի փոփոխական բնավորություն ունեցողի համբավ: Ըստ [[ավանդույթ]]ի, դա գալիս է նրանից, որ սկզբում այդ ամիսը չի եղել եւ հետո, երբ որոշվեց ստեղծել մարտ ամիսը, դա արվեց մյուս ամիսներից յուրաքանչյուրից մի քանի [[օր]] վերցնելով եւ հավաքելով մի տեղ: Եւ, քանի որ, տարբեր ամիսներն ունեին տարբեր բնավորություններ, ապա ստացվեց, որ մարտ ամիսը արդյունքում իր մեջ հավաքեց այդ բնավորությունները: <br />
@@ Տող 42. / Տող 40. @@
 == Կենդանաշրջանի նշանները ==
 <br />
-Մարտ ամսում ծնվածների [[կենդանաշրջան]]ի նշաններն են`<br />
+Մարտ ամսում ծնվածների [[կենդանաշրջան]]ի նշաններն են`
-* [[Ձկներ]]ը` մինչեւ մարտի 20-ը ծնվածների համար;<br />
+* [[Ձկներ]]ը` մինչեւ մարտի 20-ը ծնվածների համար;
 * [[Խոյ]]ը` մարտի 21-ից հետո ծնվածների համար:
 [[Պատկեր:Les Très Riches Heures du duc de Berry mars.jpg|thumb|Մարտ ըստ Les Très Riches Heures du duc de Berry]]
 {{Ամիսներ}}