«Պերդիտա (արբանյակ)»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Դիտել պատմությունը
← Նախորդ տարբՀաջորդ տարբ →
Content deleted Content added
ՎիզուալԵլատեքստ
չ →‎Ծանոթագրություններ: clean up, replaced: → (8), → (4) oգտվելով ԱՎԲ
չ clean up, replaced: է: → է։, ն: → ն։ oգտվելով ԱՎԲ
Տող 43. Տող 43.
}}
}}


'''Պերդիտա''' ({{lang-en|Perdita}}), [[Ուրան]] [[մոլորակ]]ի [[արբանյակ]]ն է, հայտնաբերվել է «[[Վոյաջեր-2]]» ԱՄԿ-ի լուսանկարների վրա [[1999]] թվականի մայիսի 18-ին: Այն սկզբում ստացել է '''S/1986 U 10''' ժամանակավոր անվանում<ref name="IAUC 7171" />: Հետագայում այն անվանվել է Պերդիտա ([[լատիներեն]]` 'կորած'), [[Ուիլյամ Շեքսպիր|Շեքսպիրի]] [[Ձմեռային հեքիաթ]] պիեսի հերոսուհու անունով: Այն նույնպես անվանվում է '''Ուրան XXV'''<ref name="Gazetteer" />:
'''Պերդիտա''' ({{lang-en|Perdita}}), [[Ուրան]] [[մոլորակ]]ի [[արբանյակ]]ն է, հայտնաբերվել է «[[Վոյաջեր-2]]» ԱՄԿ-ի լուսանկարների վրա [[1999]] թվականի մայիսի 18-ին։ Այն սկզբում ստացել է '''S/1986 U 10''' ժամանակավոր անվանում<ref name="IAUC 7171" />: Հետագայում այն անվանվել է Պերդիտա ([[լատիներեն]]` 'կորած'), [[Ուիլյամ Շեքսպիր|Շեքսպիրի]] [[Ձմեռային հեքիաթ]] պիեսի հերոսուհու անունով: Այն նույնպես անվանվում է '''Ուրան XXV'''<ref name="Gazetteer" />:


==Հայտնաբերումը==
==Հայտնաբերումը==
Տող 51. Տող 51.
Արբանյակը պտտվում է իր ուղեծրով [[Բելինդա (արբանյակ)|Բելինդայի]] և [[Պակ (արբանյակ)|Պակի]] միջև: Վերը նշված Հաբլի դիտարկումները ապացուցեցին, որ Պերդիտան պտտվում է Ուրանի շուրջ ոչ ըստ [[Յոհան Կեպլեր|Կեպլերյան]] շարժման օրենքների: Փոխարենը այն գտնվում է 43:44 [[ուղեծրային ռեզոնանս]]ի մեջ [[Բելինդա (արբանյակ)|Բելինդայի]] հետ: Այն նույնպես մոտ է 8:7 ռեզոնանսին [[Ռոզալինդա (արբանյակ)|Ռոզալինդայի]] հետ<ref name="Karkoschka, Voyager 2001" /><ref name="Showalter Lissauer 2006" />:
Արբանյակը պտտվում է իր ուղեծրով [[Բելինդա (արբանյակ)|Բելինդայի]] և [[Պակ (արբանյակ)|Պակի]] միջև: Վերը նշված Հաբլի դիտարկումները ապացուցեցին, որ Պերդիտան պտտվում է Ուրանի շուրջ ոչ ըստ [[Յոհան Կեպլեր|Կեպլերյան]] շարժման օրենքների: Փոխարենը այն գտնվում է 43:44 [[ուղեծրային ռեզոնանս]]ի մեջ [[Բելինդա (արբանյակ)|Բելինդայի]] հետ: Այն նույնպես մոտ է 8:7 ռեզոնանսին [[Ռոզալինդա (արբանյակ)|Ռոզալինդայի]] հետ<ref name="Karkoschka, Voyager 2001" /><ref name="Showalter Lissauer 2006" />:


Արբանյակը պատկանում է Պորցիայի խմբին, խումբը նույնպես ներառում է` [[Բիանկա (արբանյակ)|Բիանկան]], [[Կրեսսիդա (արբանյակ)|Կրեսսիդան]], [[Դեզդեմոնա (արբանյակ)|Դեզդեմոնան]], [[Ջուլիետ (արբանյակ)|Ջուլիետը]], [[Պորցիա (արբանյակ)|Պորցիան]], [[Կուպիդոն (արբանյակ)|Կուպիդոնը]], [[Ռոզալինդա (արբանյակ)|Ռոզալինդան]] և [[Կուպիդոն (արբանյակ)|Կուպիդոնը]]<ref name="Karkoschka, Hubble 2001" />: Այս արբանյակները ունեն նման ուղեծրեր և ֆոտոմետրիկ առանձնահատկություններ<ref name="Karkoschka, Hubble 2001" />: Բացի նրա ուղեծրից<ref name="Karkoschka, Voyager 2001" /><ref name="Showalter Lissauer 2006" />, 15 կմ շառավղից<ref name="Karkoschka, Voyager 2001" />, և 0,08 մեծությամբ երկրաչափական ալբեդոյից<ref name="Karkoschka, Hubble 2001" /> այս արբանյակի մասին այլևս ոչինչ հայտնի չէ:
Արբանյակը պատկանում է Պորցիայի խմբին, խումբը նույնպես ներառում է` [[Բիանկա (արբանյակ)|Բիանկան]], [[Կրեսսիդա (արբանյակ)|Կրեսսիդան]], [[Դեզդեմոնա (արբանյակ)|Դեզդեմոնան]], [[Ջուլիետ (արբանյակ)|Ջուլիետը]], [[Պորցիա (արբանյակ)|Պորցիան]], [[Կուպիդոն (արբանյակ)|Կուպիդոնը]], [[Ռոզալինդա (արբանյակ)|Ռոզալինդան]] և [[Կուպիդոն (արբանյակ)|Կուպիդոնը]]<ref name="Karkoschka, Hubble 2001" />: Այս արբանյակները ունեն նման ուղեծրեր և ֆոտոմետրիկ առանձնահատկություններ<ref name="Karkoschka, Hubble 2001" />: Բացի նրա ուղեծրից<ref name="Karkoschka, Voyager 2001" /><ref name="Showalter Lissauer 2006" />, 15 կմ շառավղից<ref name="Karkoschka, Voyager 2001" />, և 0,08 մեծությամբ երկրաչափական ալբեդոյից<ref name="Karkoschka, Hubble 2001" /> այս արբանյակի մասին այլևս ոչինչ հայտնի չէ։


== Տես նաև ==
== Տես նաև ==

02:51, 24 Օգոստոսի 2013-ի տարբերակ


Պերդիտա
(S/1986 U 10; Ուրան XXV)
Հիմնական տվյալներ
Հայտնաբերվել է18 մայիս 1999 թ. (Էրիխ Կարկոշկա / «Վոյաջեր-2»-ի կողմից)
Հեռավորությունը Ուրանից76 417 ± 1 կմ[1]
Ուղեծրային տվյալներ
Մեծ կիսաառանցք76 417 ± 1 կմ[1]
Էքսցենտրիսիտետ0,0012 ± 0,0005[1]
Սիդերիկ պարբերություն0,638021 ± 0,000013 օր[1]
Թեքվածություն0,0 ± 0,3° (Ուրանի հասարակածի նկատմամբ)[1]
Ֆիզիկական հատկանիշներ
Շառավիղ30 × 30 × 30 կմ (15 ± 3 կմ)[1]
Հասարակածային շառավիղ15 ± 3 կմ[1]
Մակերևույթի մակերես~2800 կմ²
Ծավալ~14 000 կմ³
Զանգված~0,18 × 1017 կգ
Միջին խտություն~1,3 գ/սմ³ ենթադրված
Հասարակածային մակերևութային ձգողություն~0,0047 մ/վ²
2-րդ տիեզերական արագություն~0,011 կմ/վ
Պտույտի պարբերությունՍինքրոն[1]
Առանցքի թեքում0,0°[1]
Ալբեդո0,08 ± 0,01[1]
Մթնոլորտային տվյալներ
Մթնոլորտի ջերմաստիճան64 Կ (−209 °C)

Պերդիտա (անգլ.՝ Perdita), Ուրան մոլորակի արբանյակն է, հայտնաբերվել է «Վոյաջեր-2» ԱՄԿ-ի լուսանկարների վրա 1999 թվականի մայիսի 18-ին։ Այն սկզբում ստացել է S/1986 U 10 ժամանակավոր անվանում[2]: Հետագայում այն անվանվել է Պերդիտա (լատիներեն` 'կորած'), Շեքսպիրի Ձմեռային հեքիաթ պիեսի հերոսուհու անունով: Այն նույնպես անվանվում է Ուրան XXV[3]:

Հայտնաբերումը

Պերդիտայի հայտնաբերումը բարդ է եղել: Արբանյակի առաջին լուսանկարները կատարվել են Վոյաջեր-2 կայանի կողմից 1986 թվականի անցման ժամանակ, սակայն այն չի գտնվել լուսանկարների վրա ավելին քան մեկ տասնամյակ: 1999 թվականին, արբանյակը նկատել է Էրիխ Կարկոշկան և հայտնել է այդ մասին[1][2]: Սակայն, քանի-որ հնարավոր չէր կատարել արբանյակի այլ լուսանկարներ, նրա գոյությունը հաստատելու համար, այն 2001 թվականին պաշտոնապես դուրս հանվեց Ուրանի արբանյակների ցանկից[4]: Այնուամենայնիվ, 2003 թվականին, Հաբլ տիեզերական աստղադիտակի միջոցով ստացված լուսանկարներում վերջնականորեն հաստատվեց Պերդիտայի գոյությունը[5][6]:

Ուղեծիրը

Արբանյակը պտտվում է իր ուղեծրով Բելինդայի և Պակի միջև: Վերը նշված Հաբլի դիտարկումները ապացուցեցին, որ Պերդիտան պտտվում է Ուրանի շուրջ ոչ ըստ Կեպլերյան շարժման օրենքների: Փոխարենը այն գտնվում է 43:44 ուղեծրային ռեզոնանսի մեջ Բելինդայի հետ: Այն նույնպես մոտ է 8:7 ռեզոնանսին Ռոզալինդայի հետ[1][5]:

Արբանյակը պատկանում է Պորցիայի խմբին, խումբը նույնպես ներառում է` Բիանկան, Կրեսսիդան, Դեզդեմոնան, Ջուլիետը, Պորցիան, Կուպիդոնը, Ռոզալինդան և Կուպիդոնը[7]: Այս արբանյակները ունեն նման ուղեծրեր և ֆոտոմետրիկ առանձնահատկություններ[7]: Բացի նրա ուղեծրից[1][5], 15 կմ շառավղից[1], և 0,08 մեծությամբ երկրաչափական ալբեդոյից[7] այս արբանյակի մասին այլևս ոչինչ հայտնի չէ։

Տես նաև

Ծանոթագրություններ

  1. ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 Կարկոշկա, Երիկ (2001). «Վոյաջերի տասնմեկերորդ հայտնագործությունը. Ուրանի արբանյակներ և առաջին ինը արբանյակների ֆոտոմետրիան». Իկարուս. 151 (1): 69–77. Bibcode:2001Icar..151...69K. doi:10.1006/icar.2001.6597.
  2. ↑ 2,0 2,1 Գրին, Դենիել Վ. Ե. (18 մայիսի 1999). «S/1986 U 10». ՄԱՄ թերթիկ. 7171. ISSN 0081-0304. Վերցված է 2012-01-26-ին.
  3. ↑ «Մոլորակների և արբանյակների անունները և հայտնաբերողները». Մոլորակների անվանումների լրատու. ԱՄՆԵԾ Աստղաերկրաբանություն. 21 հուլիս 2006. Վերցված է 6 օգոստոս 2006-ին.
  4. ↑ Ֆուստ, Ջեֆ (31 դեկտեմբերի 2001). «Ուրանի արբանյակը հանված է». Սփեյսֆլայթ նաու. Վերցված է 2012-01-26-ին. {{cite web}}: Invalid |ref=harv (օգնություն)
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 Շոուոլտեր, Մարկ Ռ.; Լիսաուեր, Ջեք Ջ. (2006-02-17). «Ուրանի երկրորդ օղակ-արբանյակ համակարգը. Հայտնաբերումը և դինամիկան». Սայենս. 311 (5763): 973–977. Bibcode:2006Sci...311..973S. doi:10.1126/science.1122882. PMID 16373533.
  6. ↑ Գրին, Դենիել Վ. Ե. (3 սեպտեմբերի 2003). «Ուրանի արբանյակները». ՄԱՄ թերթիկ. 8194. ISSN 0081-0304. Վերցված է 2012-01-26-ին.
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 Կարկոշկա, Էրիկ (2001). «Հաբլ տիեզերական աստղադիտակից ստացված Ուրանի օղակների և 16 արբանյակների տարբերակող ֆոտոմետրիան». Իկարուս. 151 (1): 51–68. Bibcode:2001Icar..151...51K. doi:10.1006/icar.2001.6596.

Արտաքին հղումներ

Ուրանի համակարգ
Հայտնաբերումը
Ներքին արբանյակներ
Մեծ արբանյակներ
Անկանոն արբանյակներ
Հետազոտություններ
Առանձնահատկություններ
Այլ
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Պերդիտա_(արբանյակ)&oldid=1397763» էջից