«Ղրիմի Ինքնավար Հանրապետություն»–ի խմբագրումների տարբերություն
No edit summary |
չ clean up, replaced: դ: → դ։, կ: → կ։, մ: → մ։ (2), ն: → ն։ (2), ջ: → ջ։ (2), ս: → ս։, վ: → վ։, ց: → ց։, ք: → ք։ oգտվելով ԱՎԲ |
||
Տող 8. | Տող 8. | ||
|Դրոշի նկարագրում = |
|Դրոշի նկարագրում = |
||
|Երկիր = Ուկրաինա |
|Երկիր = Ուկրաինա |
||
|Հիմն = [[ՂԻՀ հիմն|Нивы и горы твои волшебны, Родина]]< |
|Հիմն = [[ՂԻՀ հիմն|Нивы и горы твои волшебны, Родина]]<br />(թարգմանաբար` Քո դաշտերը ու լեռները հրաշալի են, Հայրենիք) |
||
|Կարգավիճակ = [[Ինքնավարություն|Ինքնավար]] [[հանրապետություն]] [[Ուկրաինա]]յի կազմի մեջ |
|Կարգավիճակ = [[Ինքնավարություն|Ինքնավար]] [[հանրապետություն]] [[Ուկրաինա]]յի կազմի մեջ |
||
|Մտնում է = |
|Մտնում է = |
||
Տող 25. | Տող 25. | ||
|ՀՆԱ մեկ շնչի հաշվով = |
|ՀՆԱ մեկ շնչի հաշվով = |
||
|Տեղը ըստ ՀՆԱ-ի մեկ շնչի հաշվով = |
|Տեղը ըստ ՀՆԱ-ի մեկ շնչի հաշվով = |
||
|Լեզու = [[Ուկրաիներեն]]< |
|Լեզու = [[Ուկրաիներեն]]<br /> |
||
|Լեզուներ = [[Ռուսերեն]], [[Ղրիմի թաթարերեն]] |
|Լեզուներ = [[Ռուսերեն]], [[Ղրիմի թաթարերեն]] |
||
|Բնակչություն =2 033 700 մարդ |
|Բնակչություն =2 033 700 մարդ |
||
Տող 33. | Տող 33. | ||
|Խտություն = 75,6 |
|Խտություն = 75,6 |
||
|Տեղը ըստ խտության = |
|Տեղը ըստ խտության = |
||
|Ազգային կազմ =58,32% [[Ռուսներ]]< |
|Ազգային կազմ =58,32% [[Ռուսներ]]<br />24,32% [[Ուկրաինացիներ]]<br />12,10% [[Ղրիմյան թաթարներ]] |
||
|Կրոնական կազմ = |
|Կրոնական կազմ = |
||
|Տարածք = 26,081 հազ. |
|Տարածք = 26,081 հազ. |
||
Տող 59. | Տող 59. | ||
|Ծանոթագրություններ = |
|Ծանոթագրություններ = |
||
}} |
}} |
||
'''Ղրիմի Ինքնավար Հանրապետություն''' ({{lang-uk|Автономна Республіка Крим}}, {{lang-ru|Автономная Республика Крым}}, {{lang-crh|Qırım Muhtar Cumhuriyeti}}), '''ՂԻՀ''' ({{lang-uk|АРК}}, {{lang-ru|АРК}}, {{lang-crh|QMC}}), [[ինքնավար հանրապետություն]] [[Ուկրաինա]]յի կազմի մեջ, տեղաբաշխված է [[Ղրիմ]] թերակղզու մեծ մասի վրա<ref name="BBCprofileCrimea">[http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/country_profiles/6080890.stm Շրջաններ և տարածքներ. Ղրիմի հանրապետություն], Բի-Բի-Սի Նյուս</ref>: Ունի [[Ռուսաստան]]ի հետ ծովային սահման |
'''Ղրիմի Ինքնավար Հանրապետություն''' ({{lang-uk|Автономна Республіка Крим}}, {{lang-ru|Автономная Республика Крым}}, {{lang-crh|Qırım Muhtar Cumhuriyeti}}), '''ՂԻՀ''' ({{lang-uk|АРК}}, {{lang-ru|АРК}}, {{lang-crh|QMC}}), [[ինքնավար հանրապետություն]] [[Ուկրաինա]]յի կազմի մեջ, տեղաբաշխված է [[Ղրիմ]] թերակղզու մեծ մասի վրա<ref name="BBCprofileCrimea">[http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/country_profiles/6080890.stm Շրջաններ և տարածքներ. Ղրիմի հանրապետություն], Բի-Բի-Սի Նյուս</ref>: Ունի [[Ռուսաստան]]ի հետ ծովային սահման արևելքում։ |
||
ՂԻՀ-ի կազմի մեջ չի մտնում թերակղզու հարավ-արևմտյան մասը, որը ենթարկվում է [[Սևաստոպոլի քաղաքային խորհուրդ|Սևաստոպոլի քաղաքային խորհրդին]], որը հանդիսանում է առանձին համապետական ենթակայության միավոր<ref name=sudba>[http://www.moscow-crimea.ru/russia/document/1995_1.html Ղրիմի ճակատագիրը հրամաններով և որոշումներով]</ref>, և [[Արբատյան ցամաքալեզվակ]]ի հյուսիսային մասը, որը մտնում է [[Խերսոնի մարզ]]ի |
ՂԻՀ-ի կազմի մեջ չի մտնում թերակղզու հարավ-արևմտյան մասը, որը ենթարկվում է [[Սևաստոպոլի քաղաքային խորհուրդ|Սևաստոպոլի քաղաքային խորհրդին]], որը հանդիսանում է առանձին համապետական ենթակայության միավոր<ref name=sudba>[http://www.moscow-crimea.ru/russia/document/1995_1.html Ղրիմի ճակատագիրը հրամաններով և որոշումներով]</ref>, և [[Արբատյան ցամաքալեզվակ]]ի հյուսիսային մասը, որը մտնում է [[Խերսոնի մարզ]]ի մեջ։ |
||
[[1921]] թվականի հոկտեմբերի 18-ին [[Տավրիչեսկի գուբերնիա]]յի մի մասից ձևավորվեց [[Ղրիմյան ԻԽՍՀ]]- |
[[1921]] թվականի հոկտեմբերի 18-ին [[Տավրիչեսկի գուբերնիա]]յի մի մասից ձևավորվեց [[Ղրիմյան ԻԽՍՀ]]-ն։ [[1945]] թվականի հունիսի 30-ին այն դարձավ [[ՌԽՖՍՀ]] կազմում [[Ղրիմի մարզ]]: [[1948]] թվականին [[Սևաստոպոլ]] քաղաքը առանձնացվեց, որպես հանրապետական նշանակության քաղաք։ [[1954]] թվականից [[ՈւԽՍՀ]]-ի կազմի մեջ։ [[1991]] թվականի փետրվարի 12-ին վերականգնվեց [[Ղրիմյան ԻԽՍՀ]]-ն։ |
||
Ղրիմի տարածքը պատմության ընթացքում բազմաթիվ անգամներ գրավվել է և վերահսկվել տարբեր պետությունների |
Ղրիմի տարածքը պատմության ընթացքում բազմաթիվ անգամներ գրավվել է և վերահսկվել տարբեր պետությունների կողմից։ Իր պատմության ընթացքում այն վերահսկվել է [[Կիմերիա|կիմերացիների]], [[Հին Հունաստան|հույների]], [[սկյութեր]]ի, [[Ղրիմի գոթեր|գոթերի]], [[հուններ]]ի, [[բուլղարներ]]ի, [[խազարներ]]ի կողմից, և մտել է [[Կիևյան Ռուսիա]]յի, [[Բյուզանդական կայսրություն|Բյուզանդական կայսրության]], [[Կիպչակներ]]ի պետության, [[Օսմանյան կայսրություն|Օսմանյան կայսրության]], [[Ոսկե հորդա]]յի թաթարների պետության և [[Մոնղոլներ]]ի ենթակայության տակ։ 13-րդ դարում այն մասնակիորեն ենթարկվում էր [[Վենետիկի հանրապետություն|Վենետիկի]] և [[Գենուայի հանրապետություն]]ներին, նրանցից հետո Ղրիմը ղեկավարում էին [[Ղրիմի խանություն]]ը և [[Օսմանական կայսրություն]]ը 15-18-րդ դարերում, [[Ռուսական կայսրություն|Ռուսական կայսրության]] կողմից 18-20-րդ դարերում, և ի վերջո մինչև [[Ուկրաինա]]յի կազմի մեջ մտնելը, այն հանդիսանում էր [[Սովետական Միություն|Սովետական Միության]] մաս։ |
||
ՂԻՀ այժմ ինքնավար [[խորհրդարանական հանրապետություն]] է, Ուկրաինայի կազմի մեջ<ref name="BBCprofileCrimea"/>, որը կառավարվում է [[Ղրիմի սահմանադրություն|Ղրիմի սահմանադրության]] համաձայն և Ուկրաինայի |
ՂԻՀ այժմ ինքնավար [[խորհրդարանական հանրապետություն]] է, Ուկրաինայի կազմի մեջ<ref name="BBCprofileCrimea"/>, որը կառավարվում է [[Ղրիմի սահմանադրություն|Ղրիմի սահմանադրության]] համաձայն և Ուկրաինայի օրենքներով։ Մայրաքաղաքը և հանրապետության կառավարության նստավայրն է [[Սիմֆերոպոլ]] քաղաքը, որը գտնվում է թերակղզու կենտրոնում։ Ղրիմի մակերևույթի մակերեսը կազմում է 26 200 կմ², և բնակչությունը, ըստ 2007 թվականի գնահատականների կազմում է 1 973 185 մարդ։ |
||
==Տես նաև== |
==Տես նաև== |
13:57, 23 Օգոստոսի 2013-ի տարբերակ
| |||||
Երկիր | Ուկրաինա | ||||
Հիմն | Hymn of Crimea? | ||||
Կարգավիճակ | Ինքնավար հանրապետություն, region of Ukraine? և վիճելի տարածք | ||||
Մտնում է | Ուկրաինա[1] | ||||
Վարչկենտրոն | Սիմֆերոպոլ | ||||
Ամենաբարձր կետ | Ռոման-Կոշ | ||||
Օրենսդրական մարմին | Supreme Council of Crimea? | ||||
Պաշտոնական լեզուներ | ուկրաիներեն, ռուսերեն և Ղրիմի թաթարերեն | ||||
Բնակչություն | 1 957 801 մարդ (մարտի 1, 2014)[2] | ||||
Տարածք | 26 081 կմ² | ||||
Հիմնադրված է | փետրվարի 12, 1991 թ. | ||||
Սահմանակցում է | Խերսոնի մարզ, Սևաստոպոլ, Կրասնոդարի երկրամաս, Սև ծով և Ազովի ծով | ||||
Ժամային գոտի | DAZD?, UTC+2 և UTC+3 | ||||
Հապավում | АР Крым | ||||
Նախորդ | Ղրիմի ինքնավար խորհրդային սոցիալիստական հանրապետություն | ||||
Փոխարինեց | Ղրիմի մարզ և Republic of Crimea? | ||||
ISO 3166-2 կոդ | UA-43 | ||||
Հեռախոսային կոդ | 65 | ||||
rada.crimea.ua | |||||
Ղրիմի Ինքնավար Հանրապետություն (ուկրաիներեն՝ Автономна Республіка Крим, ռուս.՝ Автономная Республика Крым, Ղրիմի թաթարերեն՝ Qırım Muhtar Cumhuriyeti), ՂԻՀ (ուկրաիներեն՝ АРК, ռուս.՝ АРК, Ղրիմի թաթարերեն՝ QMC), ինքնավար հանրապետություն Ուկրաինայի կազմի մեջ, տեղաբաշխված է Ղրիմ թերակղզու մեծ մասի վրա[3]: Ունի Ռուսաստանի հետ ծովային սահման արևելքում։
ՂԻՀ-ի կազմի մեջ չի մտնում թերակղզու հարավ-արևմտյան մասը, որը ենթարկվում է Սևաստոպոլի քաղաքային խորհրդին, որը հանդիսանում է առանձին համապետական ենթակայության միավոր[4], և Արբատյան ցամաքալեզվակի հյուսիսային մասը, որը մտնում է Խերսոնի մարզի մեջ։
1921 թվականի հոկտեմբերի 18-ին Տավրիչեսկի գուբերնիայի մի մասից ձևավորվեց Ղրիմյան ԻԽՍՀ-ն։ 1945 թվականի հունիսի 30-ին այն դարձավ ՌԽՖՍՀ կազմում Ղրիմի մարզ: 1948 թվականին Սևաստոպոլ քաղաքը առանձնացվեց, որպես հանրապետական նշանակության քաղաք։ 1954 թվականից ՈւԽՍՀ-ի կազմի մեջ։ 1991 թվականի փետրվարի 12-ին վերականգնվեց Ղրիմյան ԻԽՍՀ-ն։
Ղրիմի տարածքը պատմության ընթացքում բազմաթիվ անգամներ գրավվել է և վերահսկվել տարբեր պետությունների կողմից։ Իր պատմության ընթացքում այն վերահսկվել է կիմերացիների, հույների, սկյութերի, գոթերի, հունների, բուլղարների, խազարների կողմից, և մտել է Կիևյան Ռուսիայի, Բյուզանդական կայսրության, Կիպչակների պետության, Օսմանյան կայսրության, Ոսկե հորդայի թաթարների պետության և Մոնղոլների ենթակայության տակ։ 13-րդ դարում այն մասնակիորեն ենթարկվում էր Վենետիկի և Գենուայի հանրապետություններին, նրանցից հետո Ղրիմը ղեկավարում էին Ղրիմի խանությունը և Օսմանական կայսրությունը 15-18-րդ դարերում, Ռուսական կայսրության կողմից 18-20-րդ դարերում, և ի վերջո մինչև Ուկրաինայի կազմի մեջ մտնելը, այն հանդիսանում էր Սովետական Միության մաս։
ՂԻՀ այժմ ինքնավար խորհրդարանական հանրապետություն է, Ուկրաինայի կազմի մեջ[3], որը կառավարվում է Ղրիմի սահմանադրության համաձայն և Ուկրաինայի օրենքներով։ Մայրաքաղաքը և հանրապետության կառավարության նստավայրն է Սիմֆերոպոլ քաղաքը, որը գտնվում է թերակղզու կենտրոնում։ Ղրիմի մակերևույթի մակերեսը կազմում է 26 200 կմ², և բնակչությունը, ըստ 2007 թվականի գնահատականների կազմում է 1 973 185 մարդ։
Տես նաև
Ծանոթագրություններ
|