«Միքելանջելո»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added

Գծային

15:28, 15 Օգոստոսի 2013-ի տարբերակ

Միքելանջելո Բուոնարոտտի (իտալ.՝ Michelangelo Buonarroti, մարտի 6, 1475 — փետրվարի 18, 1564), իտալացի քանդակագործ, գեղանկարիչ, ճարտարապետ և պոետ։

Կյանքը

Միքելանջելոն ծնվել է Կապրեզե քաղաքում, Արեցցոյի մոտ, Լոդովիկո Բուոնարոտտիի ընտանիքում։ Դեռ վեց տարեկան հասակում զրկվել է մորից։ Մոտ 1485-1498 թ. Միքելանջելոն հաճախում էր Ֆրանչեսկո դա Ուրբինոյի գիմնազիա։ Երբ երեխա էր, դաստիարակվել է Ֆլորենցիայում, իսկ հետո որոշ ժամանակ ապրել է Սետտինյանո քաղաքում։

1488 թ. Միքելանջելոն գնում է հայտնի նկարիչ Դոմենիկո Գիրլանդայոյի արվեստանոց։ Այնտեղ նա սովորում է մեկ տարի։ Այնուհետև ուսանում է հայտնի քանդակագործ Բերտոլդո դի Ջովաննիի դպրոցում, որը հովանավորվում էր Ֆլորենցիայի փաստացի տիրակալ Լորենցո դե Մեդիչիի կողմից։ Մեդիչին բացահայտում է, Միքելանջելոյի տաղանդը, և սկսում հովանավորել նրան։ Որոշ ժամանակ Միքելանջելոն ապրում է Մեդիչիի դղյակում։ Հնարավոր է, որ այս ժամանակահատվածում է ստեղծվել «Մադոննան սանդուխքի մոտ» ստեղծագործությունը։ 1492 թվականին Մեդիչին մահանում է, և Միքելանջելոն վերադառնում է հայրենի բնակավայր։

1494-1495 թթ. Միքելանջելոն ապրում է Բոլոնիայում և ստեղծում է սբ. Դոմինիկի կամարի համար քանդակներ։ 1495 թվին նա նորից մտնում է Ֆլորենցիա, որտեղ կառավարում էր քարոզիչ Ջիրոլամո Սավոնառոլլան և այստեղ կերտում է «Սբ. Օհաննես» և «Քնած կուպիդոն» քանդակները։ 1496 թ. կարդինալ Ռաֆայել Ռիարիոն գնում է Միքելանջելոյի մարմարյա «Կուպիդոնին» և հրավիրում գործի հեղինակին Հռոմ` աշխատելու։ 1496-1501 թվականները Միքելանջելոն ստեղծում է «Հռոմի Պիետան» և «Վակհան»։

1501 թվականին Միքելանջելոն վերադառնում է Ֆլորենցիա և այստեղ ստեղծում է «Դավիթ» արձանը և որոշ քանդակներ «Պիկկամիկիի զոհասեղանի» համար։ 1503 թվականին պատվերով ստեղծվում է «Տասներկու առաքյալները», սկսում է «Սբ. Մատֆեյը»։ 1503-05 թթ. կերտվում են «Մադոննա Դոնի», «Բրյուգերյան մադոննա» և այլ ստեղծագործությունները։

1505 թվականին նկարիչը մեկնում է Հռոմ և Յուլի Բ-ի պատվերով սկսում է նրա դամբարանի կարուցումը։ Այս ժամանակաշրջանին են պատկանում «Մովսես», «Կապված ստրուկ», «Մեռած ստրուկ» և «Լիա» քանդակները։ Միքելանջելոն մահացել է 1564 թվականի փետրվարի 18-ին և թաղված է Սանտա-Կռոչե եկեղեցում, որը գտնվում է Ֆլորենցիայում։ Մահից առաջ նա թելադրել է իր կտակը իրեն բնորոշ քչախոսությամբ.

Ես հանձնում եմ հոգիս Աստծուն, մարմինս` հողին, ունեցվածքս` բարեկամներիս։

Միքելանջելոյի աշխատանքները

Ավանդադրում, 1547-1553 թվականների Միքելան-ջելոյի աշխատանքը
Կիսանդրի, 1964թ.

Հիմնական ստեղծագործությունները

Դավիթ. մարմար, 1501—1504, Ֆլորենցիա, Նրփագեղ արվեստների ակադեմիա
Մադոննա Տադդեի, մարմար, մոտ 1502—1504, Լոնդոն, Արվեստների թագավորական ակադեմիա
Մատթեոս առաքյալը, մարմար, Ֆլորենցիա, Նրփագեղ արվեստների ակադեմիա
Մադոննա Դոնի, 1503—1504, Ֆլորենցիա, Ուֆիցի պատկերասրահ
Մադոննա Պիտտի, մոտ 1504—1505. Ֆլորենցիա, Բարջելո ազգային թանգարան
Մովսես, մոտ 1515, Հռոմ, Սան Պիետրո ին Վինկոլի եկեղեցի
Հուլիոս II-ի դամբարանը, 1542—1545, Հռոմ, Սան Պիետրո ին Վինկոլի եկեղեցի
Մահացող ստրուկը, մարմար, մոտ1513, Փարիզ, Լուվր
Սիկստինյան կապելլայի որմնանկարներ, Վատիկան
Մադոննա, Ֆլորենցիա, կապելլա Մեդիչի, մարմար, 1521—1534.
Լաուրենցիանա գրադարան, 1524—1534, 1549—1559, Ֆլորենցիա
Կապելլա Մեդիչի, 1520—1534.
Դուքս Ջուլիանոյի դամբարանը, կապելլա Մեդիչի, 1526—1533, Ֆլորենցիա, Սան Լորենցո եկեղեցի
Դուքս Լորենցոյի դամբարանը, կապելլա Մեդիչի, 1524—1531, Ֆլորենցիա, Սան Լորենցո եկեղեցի
Վախճանված տղան, մարմար, 1530—1534, Ռուսաստան, Սանկտ Պետերբուրգ, Էրմիտաժ
Ատլանտ, 1519 և 1530—1534 թթ միջև, Ֆլորենցիա, Նրփագեղ արվեստների ակադեմիա
Պիետա Սանտա Մարիա դել Ֆիորե տաճարի, մարմար, մոտ 1547—1555, Ֆլորենցիա, Օպերա դել դուոմո թանգարան

Արտաքին հղումներ

Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Միքելանջելո կատեգորիայում։

Գրականություն

Ա. Ջիվելեգով. «Միքելանջելո», «Սովետական գրող» հրատ., Երևան 1977թ.

Կաղապար:Link FA Կաղապար:Link FA Կաղապար:Link FA Կաղապար:Link FA Կաղապար:Link FA Կաղապար:Link FA Կաղապար:Link FA Կաղապար:Link FA Կաղապար:Link FA Կաղապար:Link FA

@@ Տող 8. / Տող 8. @@
 Միքելանջելոն ծնվել է [[Կապրեզե]] քաղաքում, [[Արեցցո]]յի մոտ, Լոդովիկո Բուոնարոտտիի ընտանիքում։ Դեռ վեց տարեկան հասակում զրկվել է մորից։ Մոտ [[1485]]-[[1498]] թ. Միքելանջելոն հաճախում էր Ֆրանչեսկո դա Ուրբինոյի գիմնազիա։ Երբ երեխա էր, դաստիարակվել է [[Ֆլորենցիա]]յում, իսկ հետո որոշ ժամանակ ապրել է Սետտինյանո քաղաքում։
-[[1488]] թ. Միքելանջելոն գնում է հայտնի նկարիչ [[Դոմենիկո Գիրլանդայո]]յի  արվեստանոց։ Այնտեղ նա սովորում է մեկ տարի։
+[[1488]] թ. Միքելանջելոն գնում է հայտնի նկարիչ [[Դոմենիկո Գիրլանդայո]]յի արվեստանոց։ Այնտեղ նա սովորում է մեկ տարի։
-Այնուհետև ուսանում է հայտնի քանդակագործ Բերտոլդո դի Ջովաննիի դպրոցում, որը հովանավորվում էր Ֆլորենցիայի փաստացի տիրակալ  Լորենցո դե Մեդիչիի կողմից։ Մեդիչին բացահայտում է, Միքելանջելոյի տաղանդը, և սկսում հովանավորել նրան։ Որոշ ժամանակ Միքելանջելոն ապրում է Մեդիչիի դղյակում։ Հնարավոր է, որ այս ժամանակահատվածում է ստեղծվել «Մադոննան սանդուխքի մոտ» ստեղծագործությունը։ [[1492 թվական]]ին Մեդիչին մահանում է, և Միքելանջելոն վերադառնում է հայրենի բնակավայր։
+Այնուհետև ուսանում է հայտնի քանդակագործ Բերտոլդո դի Ջովաննիի դպրոցում, որը հովանավորվում էր Ֆլորենցիայի փաստացի տիրակալ Լորենցո դե Մեդիչիի կողմից։ Մեդիչին բացահայտում է, Միքելանջելոյի տաղանդը, և սկսում հովանավորել նրան։ Որոշ ժամանակ Միքելանջելոն ապրում է Մեդիչիի դղյակում։ Հնարավոր է, որ այս ժամանակահատվածում է ստեղծվել «Մադոննան սանդուխքի մոտ» ստեղծագործությունը։ [[1492 թվական]]ին Մեդիչին մահանում է, և Միքելանջելոն վերադառնում է հայրենի բնակավայր։
-[[1494]]-[[1495]] թթ. Միքելանջելոն ապրում է [[Բոլոնիա]]յում և ստեղծում է [[սբ. Դոմինիկի կամար]]ի համար քանդակներ։ [[1495]] թվին նա նորից մտնում է [[Ֆլորենցիա]], որտեղ կառավարում էր քարոզիչ [[Ջիրոլամո Սավոնառոլլան]] և այստեղ կերտում է «Սբ. Օհաննես» և «Քնած կուպիդոն» քանդակները։ [[1496]] թ. կարդինալ Ռաֆայել Ռիարիոն գնում է Միքելանջելոյի մարմարյա «Կուպիդոնին»  և  հրավիրում գործի հեղինակին Հռոմ` աշխատելու։ [[1496]]-[[1501]] թվականները Միքելանջելոն ստեղծում է «Հռոմի Պիետան» և «Վակհան»։
+[[1494]]-[[1495]] թթ. Միքելանջելոն ապրում է [[Բոլոնիա]]յում և ստեղծում է [[սբ. Դոմինիկի կամար]]ի համար քանդակներ։ [[1495]] թվին նա նորից մտնում է [[Ֆլորենցիա]], որտեղ կառավարում էր քարոզիչ [[Ջիրոլամո Սավոնառոլլան]] և այստեղ կերտում է «Սբ. Օհաննես» և «Քնած կուպիդոն» քանդակները։ [[1496]] թ. կարդինալ Ռաֆայել Ռիարիոն գնում է Միքելանջելոյի մարմարյա «Կուպիդոնին» և հրավիրում գործի հեղինակին Հռոմ` աշխատելու։ [[1496]]-[[1501]] թվականները Միքելանջելոն ստեղծում է «Հռոմի Պիետան» և «Վակհան»։
-[[1501 թվական]]ին Միքելանջելոն վերադառնում է Ֆլորենցիա և այստեղ ստեղծում է  «Դավիթ» արձանը և որոշ քանդակներ «Պիկկամիկիի զոհասեղանի» համար։ [[1503 թվական]]ին պատվերով ստեղծվում է «Տասներկու առաքյալները», սկսում է «Սբ. Մատֆեյը»։ [[1503]]-[[1505|05]] թթ. կերտվում են «Մադոննա Դոնի», «Բրյուգերյան մադոննա» և այլ ստեղծագործությունները։
+[[1501 թվական]]ին Միքելանջելոն վերադառնում է Ֆլորենցիա և այստեղ ստեղծում է «Դավիթ» արձանը և որոշ քանդակներ «Պիկկամիկիի զոհասեղանի» համար։ [[1503 թվական]]ին պատվերով ստեղծվում է «Տասներկու առաքյալները», սկսում է «Սբ. Մատֆեյը»։ [[1503]]-[[1505|05]] թթ. կերտվում են «Մադոննա Դոնի», «Բրյուգերյան մադոննա» և այլ ստեղծագործությունները։
 [[1505 թվական]]ին նկարիչը մեկնում է Հռոմ և Յուլի Բ-ի պատվերով սկսում է նրա դամբարանի կարուցումը։ Այս ժամանակաշրջանին են պատկանում «Մովսես», «Կապված ստրուկ», «Մեռած ստրուկ» և «Լիա» քանդակները։ Միքելանջելոն մահացել է [[1564 թվական]]ի [[փետրվարի 18]]-ին և թաղված է [[Սանտա-Կռոչե]] եկեղեցում, որը գտնվում է Ֆլորենցիայում։ Մահից առաջ նա թելադրել է իր կտակը իրեն բնորոշ քչախոսությամբ.
@@ Տող 28. / Տող 28. @@
 * [[Դավիթ (Միքելանջելո)|Դավիթ]]. մարմար, 1501—1504, Ֆլորենցիա, Նրփագեղ արվեստների ակադեմիա
 * Մադոննա Տադդեի, մարմար, մոտ 1502—1504, Լոնդոն, Արվեստների թագավորական ակադեմիա
-* Մատթեոս առաքյալը, մարմար,  Ֆլորենցիա, Նրփագեղ արվեստների ակադեմիա
+* Մատթեոս առաքյալը, մարմար, Ֆլորենցիա, Նրփագեղ արվեստների ակադեմիա
 * Մադոննա Դոնի, 1503—1504, Ֆլորենցիա, Ուֆիցի պատկերասրահ
 * Մադոննա Պիտտի, մոտ 1504—1505. Ֆլորենցիա, Բարջելո ազգային թանգարան