«Տիտոս Մակկիոս Պլավտուս»–ի խմբագրումների տարբերություն

Տիտոս Մակկիոս Պլավտոս; Titus Maccius Plautus
	; (դրամատուրգ)
Ծնվել է	մ.թ.ա. 254,
Ծննդավայր	Սարսինա (Ումբրիա)
Մահացել է	մ.թ.ա.184,
Մահվան վայր	Հռոմ
Քաղաքացիություն	Հին Հռոմ
Երկեր	Pseudolus?, Menaechmi?, Cistellaria?, Rudens?, Aulularia?, Miles gloriosus? և Mostellaria?
Մասնագիտություն	կատակերգակ, դրամատուրգ և գրող
Ծնողներ	հայր՝ անհայտ, մայր՝ անհայտ
	Plautus Վիքիպահեստում

Դիտել պատմությունը

← Նախորդ տարբ Հաջորդ տարբ →

Content deleted Content added

ՎիզուալԵլատեքստ

Գծային

19:40, 31 Հուլիսի 2013-ի տարբերակ

Տիտոս Մակկիոս Պլավտոս (Titus Maccius Plautus, «Պլաուտուս» բառացիորեն նշանակում է «տափակաոտ»)։ Հռոմեական այս տաղանդավոր դրամատուրգը ծագումով ստրուկ էր։ Նա ծնվել է (մ.թ.ա. 254.) Ումբրիայի Սարսինա քաղաքում։ Հռոմեական գրականության մեջ դրամատիկական ժանրի ամենացայտուն դեմքերից մեկն է։ Կյանքը անցել է չքավորության մեջ։ Երիտասարդ տարիքում թողնում է ծննդավայրն ու աշխատանք որոնում մայրաքաղաքում։ Հռոմում նա առաջին անգամ աշխատում է թատրոնում որպես սպասավոր։ Հռոմ վերադառնալով և լինելով զուրկ ապրուստի միջոցներից Պլավտոսը հարկադրվում է աշխատել մի ջրաղացպանի մոտ որպես բանվոր։ Այստեղ նա ազատ ժամանակը գործադրում է ստեղծագործական աշխատանքի վրա և գրում երեք կոմեդիա, որոնցից մեկը խորագրել է «Սատուրիո», իսկ մյուսը «Ադդիկտուս»(«Անձնվերը»)։ Այս աշխատանքը ծախում է բեմադրության համար և հաջողություն գտնելով թողնում է ջրաղացպանի գործը ու նվիրվում բեմական ստեղծագործական արվեստին։ Թե ինչ ընթացք է ունենում նրա կյանքը, ոչինչ հայտնի չէ, հայտնի է միայն , որ նա մահացել է ( մ.թ.ա.184.)։

Կյանքը և գրական գործունեությունը

Պլավտուսի կյանքը և գրական գործունեությունը լավագույն կերպով ուսումնասիրել է գերմանացի բանասեր Ֆրիդրիխ Ռիչլը, որն իր ամբողջ կյանքը նվիրել է այդ գործին։ Այս ուղղությամբ Ռիչլը տվել է մի շարք գործեր , որոնք զանազան վերնագրերի տակ լույս են տեսել 1848-1879 թվականներին։ Հնագույն կենսագրական աղբյուր Պլավտուսի մասին հանդիսանում են Հելիուսը և Կիկերոնը։

Կա կարծիք, որ գրել սկսել է 17 տարեկանից, բայց ըստ ուրիշ տեղեկությունների` 50 տարեկանից։ Հելիուսի հաղորդումով Պլավտուսի անունով մնացել է 130 կոմեդիա։ Դա բացատրվում է նրանով, որ Պլավտուսը իր ժամանակին վայելել է շատ մեծ համբավ, նրա հեղինակությունն օգտագործել են նրա յամանակակից անտաղանդ հեղինակները , որոնք շահադիտական նպատակներով իրենց ստեղծագործուրյունները ներկայացրել են հասարակությանը Պլավտուսի անունով և դրամ վաստակել։ Զանազան հեղինակներ զբաղվել են Պլավտուսին վերագրված այդ երկերի իսկության հարցով, դրանց մեջ ամենաարժանահավատը համարվում է հռոմեական մեծ գրականագետ Վարրոի ուսումնասիրությունը։ Վարոն իր «Պլավտուսի կատակերգությունները» աշխատության մեջ հաստատում է, որ վերը նշված 130 կատակերգություններից 21-ը, և լավագույնները անկասկածելիորեն պատկանում են Պլավտուսին, 10-ը կասկածելի են, իսկ մնացած 90-ը` նրանը չեն։ Այդ 21 կատակերգությունները տպագրվել են առանձին գրքով, որը մեզ հասել է վարրոյան պիեսներ անունով։ Աղբյուրների օգտագործման պրոբլեմի լուծումը չի վերաբերվում Պլավտուսի բոլոր կատակերգություններին, այլ մի քանիսին, որոնց նախերգանքում ինքը հեղինակը նշում է կատակերգության աղբյուրը։ Նրա կատակերգությունների բեմադրման ժամանակի մասին բացակայում են ստույգ տեղեկությունները։ Հայտնի է միայն , որ «Պսեվդուլուս» կատակերգությունը բեմադրվել է (մ.թ.ա. 191), իսկ «Ստիխուսը»` (մ.թ.ա.200)։ «Տրուկուլենտուս» (Անտաշ գռեհիկը) և «Պսեվդուլուս» կատակերգությունները Կիկերոնի վկայությամբ գրվել են հեղինակի ծեր տարիքում։

Ստեղծագործությունները

«Ամփիտրիո»,
«Կճուճ»,
«Բաքոսուհիներ»,
«Գերիներ»,
«Վիճակ»,
«Երկվորյակներ»,
«Սնապարծ զինվոր»,
«Տեսիլք»,
«Վաճառական»,
«Երեք ռուբլի»,
«Խարդավանք»,
«Պարսիկ»,
«Էշեր»,
«Ճամպրուկ» և այլն։

Քաղվածքներ

Պլավտոսի պիեսներից բազմաթիվ հատվածներ վերծվել են թևավոր արտահայտությունների։ Առավել հայտնի է «Էշեր» կատակերգությունեից Homo homini lupus est քաղվածքը որ բառացիորեն թարգմանվում է` Մարդը մարդու նկատմամբ գայլ է:

@@ Տող 1. / Տող 1. @@
 {{Տեղեկաքարտ Անձ
-| ԱԱՀ                           = ''Տիտոս Մակկիոս Պլավտոս''
+| ԱԱՀ      = ''Տիտոս Մակկիոս Պլավտոս''
-| բնագիր ԱԱՀ           = Titus Maccius Plautus
+| բնագիր ԱԱՀ = Titus Maccius Plautus
-| պատկեր                  = Plautus.gif
+| պատկեր   = Plautus.gif
-| նկարագրում          = (դրամատուրգ)
+| նկարագրում    = (դրամատուրգ)
-| ծննդյան օր              = [[մ.թ.ա. 254]],
+| ծննդյան օր    = [[մ.թ.ա. 254]],
-| ծննդավայր              = [[Սարսինա]] ([[Ումբրիա]])
+| ծննդավայր    = [[Սարսինա]] ([[Ումբրիա]])
-| վախճանի օր           = [[մ.թ.ա.184]],
+| վախճանի օր = [[մ.թ.ա.184]],
-| վախճանի վայրը    = [[Հռոմ]]
+| վախճանի վայրը = [[Հռոմ]]
 }}
@@ Տող 35. / Տող 35. @@
 * «Էշեր»,
 * «Ճամպրուկ»   և    այլն։
+== Քաղվածքներ ==
+Պլավտոսի պիեսներից բազմաթիվ հատվածներ վերծվել են թևավոր արտահայտությունների։ Առավել հայտնի է «Էշեր» կատակերգությունեից '''Homo homini lupus est''' քաղվածքը որ բառացիորեն թարգմանվում է` '''Մարդը մարդու նկատմամբ գայլ է''':
+<!-- Այլ լեզուներով -->
 [[Կատեգորիա:Անձինք այբբենական կարգով]]
@@ Տող 40. / Տող 45. @@
 [[Կատեգորիա:Մ. թ. ա. 254 ծնունդներ]]
 [[Կատեգորիա:Մ. թ. ա. 184 մահեր]]
-== Քաղվածքներ ==
-Պլավտոսի պիեսներից բազմաթիվ հատվածներ վերծվել են թևավոր արտահայտությունների: Առավել հայտնի է «Էշեր» կատակերգությունեից '''Homo homini lupus est''' քաղվածքը որ բառացիորեն թարգմանվում է` '''Մարդը մարդու նկատմամբ գայլ է''':
-<!-- Այլ լեզուներով -->