«Կանեփ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Դիտել պատմությունը

← Նախորդ տարբ Հաջորդ տարբ →

Content deleted Content added

ՎիզուալԵլատեքստ

Գծային

10:22, 30 Մայիսի 2013-ի տարբերակ

՞

Կանեփ

Գիտական դասակարգում

Թագավորություն

Բույսեր

Լատիներեն անվանում

Cannabis

Դասակարգումը
Վիքիցեղերում

Պատկերներ
Վիքիպահեստում

Կանեփ (Cannabis), կանեփազգիների ընտանիքին (canabinaceae՛) պատկանող միամյա խոտաբույս: Հայտնի է կանեփի 53, ՀՀ-ում՝ 3 տեսակ. մշակովի կամ սովորական, որից ստացվում են թել ու սերմ, հնդկական, որից ստանում են թմրանյութեր (հաշիշ, մարիխուան), և մոլախոտային, որը գարնանացան բույսերի ցանքերի մոլախոտ է: ՀՀ-ում տարածված է մշակովի կանեփը:

Կանեփը միամյա, երկտուն, խաչաձև փոշոտվող բույս է (մշակվում են նաև միատուն սորտեր): Արմատն առանցքային է, ցողունի բարձրությունը՝ 0,5–4 մ: Տերևները թաթաձև հատվածավոր են: Արական ծաղիկները ողկուզանման-հուրանանման ծաղկաբույլերով են, իգականները հասկանման ճյուղավորված են տերևանութներում: Ծաղկում է օգոստոսին: Պտուղը երկփեղկ տուփիկ է: Արական բույսի ցողունը նուրբ է (դրանից ստացվում է փափուկ և ամուր թել), իսկ իգականի ցողունը կոպիտ է (ստացված թելն ամուր է, ջրում չփտող):

Կանեփի քուսպն արժեքավոր անասնակեր է. պարունակում է 5–8% սպիտակուցներ: Կանփի սերմերը պարունակում են 30-35% յուղ և 23-25% սպիտակուցային նյութեր, որն օգտագործվում է սննդի մեջ (սերմերը հայկական ավանդական աղանձի բաղադրամաս են): Յուղը շուտ չորացող է (յոդային թիվը կազմում է 140-165), օգտագործվում է տեխնիկական նպատակներով՝ օճառներ, ներկեր, լաքեր և այլ նյութեր ստանալու համար:

Հայտնի են կանեփի 3 ինքնուրույն տեսակներ`

Սովորական կանեփ (Cannabis Sativa L.)
Հնդկական կանեփ (Cannbis Indica Lam.)
Մոլախոտային կանեփ (Cannabis ruderalis janisch.)

Որպես թմրանյութ

Կանեփը (այլ կերպ` մարիխուանա, հայերեն ժարգոնում` պլան, քոլ) հիմնականում անօրինական կերպով երբեմն օգտագործվում է որպես թմրամիջոց: Կանեփի ծաղիկը պարունակում է ՏՀԿ (տետրահիդրականաբիրոլ) կոչվող քիմիական բաղադրիչը: Այն կարող է կանեփ ծխող կամ ուտող մարդկանց մոտ առաջացնել «հաճելի» պահեր, որոնք իրենց բնույթով թմրանյութային ազդեցություն են: Կանեփի նմանատիպ օգտագործումը պետականորեն արգելված են շատ երկրներում: Կանեփը մշակում են նաև թել ստանալու համար: Կանեփի թելն աչքի է ընկնում իր ամրությամբ և փտման գործընթացի նկատմամբ դիմացկունությամբ: Այդ թելը օգտագործվում է պարուսին, բրեզենտ, նավագնացային և ձկնորսական հանդերձանքներ, ճոպան, թոկ, լարան և տարբեր իրեր պատրաստելու համար:

Արտաքին հղումներ

Հակաթմրամոլային քաղաքացիական դաշինք - Կաննաբինոիդներ

@@ Տող 1. / Տող 1. @@
+{{Տաքսոտուփ
-[[Պատկեր:Marijuana.jpg|thumb|250px|right|Մարիխուանա]]
+| name              =Կանեփ
+| image file        =Marijuana.jpg
+| image title       =Կանեփ
+| image descr       =Կանեփ
+| regnum            = Բույսեր
+| ref               =
+| comment           =
+| rang              =
+| latin             = '''''Cannabis'''''
+| author            =
+| syn               =
+| typus             =
+| range map         =
+| range map caption =
+| range map width   =
+| range legend      =
+| wikispecies       =Cannabis
+| commons           =Category:Cannabis
+| itis              =
+| ncbi              =
+| eol               =
+| grin             =
+| ipni              =
+}}
 '''Կանեփ''' (''Cannabis''), կանեփազգիների ընտանիքին (canabinaceae՛) պատկանող միամյա խոտաբույս: Հայտնի է կանեփի 53, [[ՀՀ]]-ում՝ 3 տեսակ. մշակովի կամ սովորական, որից ստացվում են թել ու սերմ, հնդկական, որից ստանում են թմրանյութեր (հաշիշ, մարիխուան), և մոլախոտային, որը գարնանացան բույսերի ցանքերի մոլախոտ է: ՀՀ-ում տարածված է մշակովի կանեփը: