«Ալեքսանդր Նևսկի»–ի խմբագրումների տարբերություն
չ r2.7.3) (Ռոբոտ․ sv:Aleksandr Nevskij փոփոխվել է sv:Alexander Nevskijով |
չ Bot: Migrating 46 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q174044 (translate me) |
||
Տող 26. | Տող 26. | ||
[[Կատեգորիա:Նոյեմբերի 14 մահեր]] |
[[Կատեգորիա:Նոյեմբերի 14 մահեր]] |
||
[[Կատեգորիա:Ռուսներ]] |
[[Կատեգորիա:Ռուսներ]] |
||
[[af:Aleksander Nefski]] |
|||
[[ar:ألكسندر نيفيسكي]] |
|||
[[be:Аляксандр Неўскі]] |
|||
[[bg:Александър Невски]] |
|||
[[ca:Alexandre Nevski]] |
|||
[[ceb:Alexander Nevsky]] |
|||
[[cs:Alexandr Něvský]] |
|||
[[da:Alexander Nevskij]] |
|||
[[de:Alexander Jaroslawitsch Newski]] |
|||
[[el:Αλέξανδρος Νιέφσκι]] |
|||
[[en:Alexander Nevsky]] |
|||
[[eo:Aleksandro Nevskij]] |
|||
[[es:Alejandro Nevski]] |
|||
[[et:Aleksander Nevski]] |
|||
[[eu:Alexandro Nevski]] |
|||
[[fi:Aleksanteri Nevski]] |
|||
[[fr:Alexandre Nevski]] |
|||
[[gl:Alexandre Nevski]] |
|||
[[he:אלכסנדר נבסקי]] |
|||
[[hr:Aleksandar Nevski]] |
|||
[[hu:I. Sándor vlagyimiri nagyfejedelem]] |
|||
[[is:Alexander Nevskíj]] |
|||
[[it:Aleksandr Nevskij]] |
|||
[[ja:アレクサンドル・ネフスキー]] |
|||
[[ka:ალექსანდრე ნეველი]] |
|||
[[kk:Александр Невский]] |
|||
[[ko:알렉산드르 넵스키]] |
|||
[[la:Alexander Nevensis]] |
|||
[[lt:Aleksandras Neviškis]] |
|||
[[lv:Aleksandrs Ņevskis]] |
|||
[[mk:Александар Невски]] |
|||
[[nl:Alexander Nevski (grootvorst)]] |
|||
[[no:Aleksander Nevskij]] |
|||
[[pl:Aleksander Newski]] |
|||
[[pnb:الیگزاندر نیوسکی]] |
|||
[[pt:Alexandre Nevsky]] |
|||
[[ro:Alexandr Nevski]] |
|||
[[ru:Александр Ярославич Невский]] |
|||
[[sk:Alexander Nevský]] |
|||
[[sl:Aleksander Jaroslavič Nevski]] |
|||
[[sr:Александар Невски]] |
|||
[[sv:Alexander Nevskij]] |
|||
[[tr:Aleksandr Nevski]] |
|||
[[uk:Олександр Невський]] |
|||
[[vi:Aleksandr Yaroslavich Nevsky]] |
|||
[[zh:亚历山大·涅夫斯基]] |
12:21, 3 Ապրիլի 2013-ի տարբերակ
Ալեքսանդր Նևսկի | |
---|---|
Ալեքսանդր Նևսկին | |
Ծնունդ | 1220 մայիսի 30 |
Ծննդավայր | Պերեսլավլ Զալեսկի, Grand Principality of Vladimir |
Վախճան | 14 նոյեմբերի 1263 | (տարիքը 43)
Վախճան վայր | Գորոդեց, Grand Principality of Vladimir |
Վախճան պատճառ | թոքաբորբ |
Թաղման վայր | Ալեքսանդր Նևսկու մայրավանք |
Եկեղեցի | Ռուս ուղղափառ եկեղեցի |
Սրբացված կարգ | սուրբ և Right-Believing? |
Պաշտամունքի վայր | Վլադիմիր; Պերեսլավլ-Զալեսկի, Սանկտ Պետերբուրգ |
Հիշատակության օր | Նոյեմբերի 23 մայիսի 23 օգոստոսի 30 |
Սուրբ հովանավոր | Զինվորներ |
Աշխատանք | կառավարիչ և զորավար |
Պաշտոն | Կիևի մեծ իշխան, Grand Prince of Novgorod?, Grand Prince of Novgorod?, Grand Prince of Novgorod?, Grand Prince of Novgorod? և Prince of Pereyaslavl? |
Երկիր | Կիևյան Ռուսիա և Grand Principality of Vladimir |
Մայր | Feodossiya Mstislavna? |
Հայր | Yaroslav II of Vladimir? |
Ամուսին | Alexandra Brachyslavna?[1] |
Զավակներ | Dmitry of Pereslavl?, Andrey of Gorodets?, Daniel of Moscow? և Vassili Aleksandrovitch? |
Քույր/եղբայր | Andrey II of Vladimir?[2][3], Yaroslav of Tver?, Vasily of Kostroma? և Mikhail Khorobrit? |
Ալեքսանդր Նևսկի (ռուս.՝ Алекса́ндр Яросла́вич Не́вский; մայիսի 30, 1220 – նոյեմբերի 14, 1263), ռուս զորավար, պետական գործիչ. եղել է Նովգորոդի իշխան (1236-50 թթ.) և Վլադիմիրի մեծ իշխան (1252–63 թթ.): 19-ամյա Ալեքսանդրը՝ Յարոսլավ իշխանի որդին, նովգորոդյան փոքրաթիվ զորքով 1240 թ-ի հուլիսի 15-ին հարձակվել է շվեդական ճամբարի վրա՝ Նևայի գետաբերանում, և ջախջախել ու փախուստի մատնել նրանց: Այդ հաղթանակի համար Ալեքսանդրին տրվել է Նևսկի պատվանունը: 1242 թ-ի ապրիլի 5-ի վճռական մարտում ռուսական բանակը՝ Ալեքսանդր Նևսկու գլխավորությամբ, Չուդ լճի սառույցի վրա ջախջախել է գերմանական խաչակիր ասպետներին: Ճակատամարտը հայտնի է Սառցաջարդ անունով: Ալեքսանդր Նևսկին միավորել է Ռուսիայի հյուսիսարևելյան և հյուսիս-արևմտյան հողերը, կոտրել բոյարների դիմադրությունը, ամրապնդել կենտրոնական իշխանությունը: Շրջահայաց քաղաքականությամբ կանխել է Ռուսիայի դեմ մոնղոլ-թաթարների արշավանքները: Մահացել է Ոսկե Հորդայի մայրաքաղաք Սարայ-Բաթուից վերադառնալիս: Ի պատիվ Ալեքսանդր Նևսկու՝ Ռուսական կայսրությունում 1725 թ-ին սահմանվել է շքանշան, իսկ 1942 թ-ի հուլիսի 29-ին՝ «Ալեքսանդր Նևսկի» խորհրդային զինվորական շքանշանը: 1547 թ-ին Ալեքսանդր Նևսկին կարգվել է Ռուս ուղղափառ եկեղեցու սրբերի դասը: Նրա անունով կառուցվել են եկեղեցիներ, ստեղծվել է նրա սրբապատկերը:
Այս հոդվածի նախնական տարբերակը կամ նրա մասը վերցված է Հայկական համառոտ հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են՝ Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։ |
- ↑ Александра Брячиславна (ռուս.) // Русский биографический словарь. — СПб.: Русское историческое общество, 1896. — Т. 1. — С. 114.
- ↑ А. А. Кр. Андрей Ярославичъ (ռուս.) // Энциклопедический лексикон — СПб.: 1835. — Т. 2. — С. 282—283.
- ↑ Андрей Ярославич (ռուս.) // Энциклопедический словарь / под ред. И. Е. Андреевский — СПб.: Брокгауз — Ефрон, 1890. — Т. Iа. — С. 763.