«Ֆերմիոն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
չ Ռոբոտը ավելացնում է․: nn:Fermion
չ Bot: Migrating 67 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q44363 (translate me)
Տող 28. Տող 28.
[[Կատեգորիա:Քվանտային մեխանիկա]]
[[Կատեգորիա:Քվանտային մեխանիկա]]
[[Կատեգորիա:Տարրական մասնիկներ]]
[[Կատեգորիա:Տարրական մասնիկներ]]

[[ar:فرميون]]
[[as:ফাৰ্মিয়ন]]
[[bg:Фермион]]
[[bn:ফার্মিয়ন]]
[[bs:Fermion]]
[[ca:Fermió]]
[[cs:Fermion]]
[[de:Fermion]]
[[el:Φερμιόνιο]]
[[en:Fermion]]
[[eo:Fermiono]]
[[es:Fermión]]
[[et:Fermionid]]
[[eu:Fermioi]]
[[fa:فرمیون]]
[[fi:Fermioni]]
[[fr:Fermion]]
[[fy:Fermion]]
[[ga:Fearmón]]
[[gl:Fermión]]
[[he:פרמיון]]
[[hi:फर्मियान]]
[[hr:Fermion]]
[[hu:Fermion]]
[[id:Fermion]]
[[io:Fermiono]]
[[is:Fermíeind]]
[[it:Fermione]]
[[ja:フェルミ粒子]]
[[ka:ფერმიონი]]
[[kk:Фермион]]
[[kn:ಫರ್ಮಿಯಾನ್]]
[[ko:페르미온]]
[[la:Fermion]]
[[lt:Fermionas]]
[[lv:Fermioni]]
[[mhr:Пермион]]
[[mk:Фермион]]
[[ml:ഫെർമിയോൺ]]
[[mn:Фермион]]
[[ms:Fermion]]
[[nds:Fermion]]
[[nl:Fermion]]
[[nn:Fermion]]
[[no:Fermion]]
[[oc:Fermion]]
[[pl:Fermion]]
[[pnb:فرمیون]]
[[pt:Férmion]]
[[ro:Fermion]]
[[ru:Фермион]]
[[sh:Fermion]]
[[simple:Fermion]]
[[sk:Fermión]]
[[sl:Fermion]]
[[sr:Фермиони]]
[[su:Fermion]]
[[sv:Fermion]]
[[th:เฟอร์มิออน]]
[[tl:Fermion]]
[[tr:Fermiyon]]
[[uk:Ферміон]]
[[ur:فیرمیون]]
[[uz:Fermion]]
[[vi:Fermion]]
[[war:Fermion]]
[[zh:费米子]]

01:50, 3 Ապրիլի 2013-ի տարբերակ

Տարրական մասնիկների Ստանդարտ մոդելը. առաջին երեք սյունակներում ֆերմիոններն են:

Ֆերմիոնը (այդպես է կոչվել Էնրիկո Ֆերմիի պատվին) Ֆերմի-Դիրակի վիճակագրությամբ նկարագրվող, Պաուլիի սկզբունքին ենթարկվող մասնիկ է` ի հակադրություն Բոզե-Այնշտայնի վիճակագրությամբ նկարագրվող բոզոնի:

Ֆերմիոն կարող է լինել տարրական մասնիկը, ինչպիսին էլեկտրոնն է, ֆերմիոն կարող է լինել նաև բաղադրյալ մասնիկը, ինչպիսին պրոտոնն է: Սպինի վիճակագրության թեորեմի համաձայն, դաշտի քվանտային տեսության մեջ ամբողջ սպին ունեցող մասնիկները բոզոններ են, մինչդեռ կիսաամբողջ սպին ունեցողները` ֆերմիոններ: Ի հակադրություն բոզոնների, տրված ժամանակում որոշակի քվանտային վիճակում կարող է գտնվել միայն մեկ ֆերմիոն: Պաուլիի արգելման սկզբունքը պատասխանատու է ատոմի էլեկտրոնային թաղանթի կայունության համար` դրանով իսկ հնարավոր դարձնելով բարդ քիմիական միացությունների գոյությունը: Այն հնարավոր է դարձնում նաև այլասերված նյութի գոյությունը բարձր ճնշման ազդեցության տակ (նեյտրոնային աստղեր): Միանման ֆերմիոնների համակարգի ալիքային ֆունկցիան հակասիմետրիկ է ցանկացած երկու ֆերմիոնների փոխատեղության նկատմամբ: Կենտ թվով ֆերմիոններից բաղկացած քվանտային համակարգը նույնպես ֆերմիոն է:

Ստանդարտ մոդելը տարբերակում է երկու տիպի տարրական ֆերմիոններ` քվարկներ և լեպտոններ: Ընդհանուր թվով մոդելը նկարագրում է 24 տարբեր ֆերմիոններ. 6 քվարկներ, 6 լեպտոններ և դրանց համապատասխան հակամասնիկները:

Նյութը կառուցվածքային միավորները բաղադրյալ ֆերմիոններն են` պրոտոնները և նեյտրոնները: Թույլ փոխազդող ֆերմիոնները սահմանային պայմաններում կարող են բոզոնային վարք դրսևորել: Սա պատճառ է դառնում նյութի գերհաղորդականությանը և հելիում-3գերհոսությանը: Գերհաղորդիչ նյութերում էլեկտրոնները փոխազդում են` փոխանակվելով Կուպերի զույգեր կազմող ֆոնոններով, մինչդեռ հելիում-3-ում (3He) Կուպերի զույգերը ձևավորվում են սպինային ֆլուկտուացիաների միջոցով:

Բաղադրյալ մասնիկը (հադրոնները, ատոմական միջուկները, ատոմները) կախված բաղադրիչների թվաքանակից, կարող է լինել ֆերմիոն կամ բոզոն: Կենտ թվով ֆերմիոններ պարունակող մասնիկը ֆերմիոն է, զույգը` բոզոն: Մինչդեռ մասնիկի կազմության մեջ մտնող բոզոնները չեն կարող որոշել բաղադրյալ մասնիկի սպինային վիճակագրությունը, քանի որ բոզոնների սպիների գումարը միշտ ամբողջ թիվ է: Հոլի կոտորակային քվանտային էֆեկտի քվազիմասնիկները նույնպես բաղադրյալ ֆերմիոններ են:

Տես նաև