«Գնաճ»–ի խմբագրումների տարբերություն
չ r2.6.6) (Ռոբոտ․ sk:Inflácia փոփոխվել է sk:Inflácia (ekonomika)ով |
չ Bot: Migrating 84 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q35865 (translate me) |
||
Տող 42. | Տող 42. | ||
{{Link GA|zh}} |
{{Link GA|zh}} |
||
[[af:Inflasie]] |
|||
[[als:Inflation]] |
|||
[[ar:تضخم اقتصادي]] |
|||
[[arz:تضخم اقتصادى]] |
|||
[[az:İnflyasiya]] |
|||
[[bar:Inflazion]] |
|||
[[be:Інфляцыя]] |
|||
[[be-x-old:Інфляцыя]] |
|||
[[bg:Инфлация]] |
|||
[[br:Monc'hwez]] |
|||
[[bs:Inflacija]] |
|||
[[ca:Inflació]] |
|||
[[cs:Inflace]] |
|||
[[cy:Chwyddiant]] |
|||
[[da:Inflation]] |
|||
[[de:Inflation]] |
|||
[[dv:އިންފްލޭޝަން]] |
|||
[[el:Πληθωρισμός]] |
|||
[[en:Inflation]] |
|||
[[eo:Inflacio]] |
|||
[[es:Inflación]] |
|||
[[et:Inflatsioon]] |
|||
[[eu:Inflazio]] |
|||
[[ext:Enflacion]] |
|||
[[fa:تورم]] |
|||
[[fi:Inflaatio]] |
|||
[[fr:Inflation]] |
|||
[[ga:Boilsciú]] |
|||
[[gl:Inflación]] |
|||
[[gu:ફુગાવો]] |
|||
[[he:אינפלציה]] |
|||
[[hi:मुद्रा स्फीति]] |
|||
[[hr:Inflacija]] |
|||
[[hu:Infláció]] |
|||
[[id:Inflasi]] |
|||
[[io:Inflaciono]] |
|||
[[is:Verðbólga]] |
|||
[[it:Inflazione]] |
|||
[[ja:インフレーション]] |
|||
[[jv:Inflasi]] |
|||
[[ka:ინფლაცია]] |
|||
[[kk:Инфляция]] |
|||
[[kn:ಹಣದುಬ್ಬರ]] |
|||
[[ko:인플레이션]] |
|||
[[ky:Cаясий инфляция]] |
|||
[[la:Inflatio]] |
|||
[[lb:Inflatioun]] |
|||
[[lo:ສະພາວະເງິນເຟີ້]] |
|||
[[lt:Infliacija]] |
|||
[[lv:Inflācija]] |
|||
[[mk:Инфлација]] |
|||
[[ml:നാണയപ്പെരുപ്പം]] |
|||
[[mn:Инфляци]] |
|||
[[ms:Inflasi]] |
|||
[[my:ငွေကြေးဖောင်းပွခြင်း]] |
|||
[[nds:Inflatschoon]] |
|||
[[nl:Inflatie]] |
|||
[[nn:Inflasjon]] |
|||
[[no:Inflasjon]] |
|||
[[pl:Inflacja]] |
|||
[[ps:ډډون]] |
|||
[[pt:Inflação]] |
|||
[[ro:Inflație]] |
|||
[[ru:Инфляция]] |
|||
[[sah:Инфляция]] |
|||
[[sh:Inflacija]] |
|||
[[simple:Inflation]] |
|||
[[sk:Inflácia (ekonomika)]] |
|||
[[sl:Inflacija]] |
|||
[[sq:Inflacioni]] |
|||
[[sr:Инфлација]] |
|||
[[sv:Inflation]] |
|||
[[ta:பணவீக்கம்]] |
|||
[[te:ద్రవ్యోల్బణం]] |
|||
[[tg:Таваррум]] |
|||
[[th:ภาวะเงินเฟ้อ]] |
|||
[[tl:Implasyon (presyo)]] |
|||
[[tr:Enflasyon]] |
|||
[[uk:Інфляція]] |
|||
[[ur:افراط زر]] |
|||
[[vi:Lạm phát]] |
|||
[[wuu:通货膨胀]] |
|||
[[yi:אינפלאציע]] |
|||
[[zh:通货膨胀]] |
04:36, 29 Մարտի 2013-ի տարբերակ
Գնաճը կամ սղաճը (լատ. Inflatio — ուռճացում) դրամական միավորի արժեզրկմամբ ուղեկցվող գների ընդհանուր մակարդակի բարձրացումն է [1]:
Մեծ կամ փոքր չափով գնաճն առկա է ժամանակակից բոլոր երկրների տնտեսություններում: Ապրանքային զանգվածի ամենամյա աճը պահանջում է դրամաշրջանառության համապատասխան արագացում կամ դրամական զանգվածի աճ: Եվ դրա համար անհրաժեշտ է սնել հասարակական արտադրությունը համապատասխան դրամական զանգվածի ավելացմամբ, ինչն էլ գնաճի հիմք է հանդիսանում [2]:
Գնաճի տիպերը
Առանձնացվում է գնաճի երկու տիպ`
- Բաց
- Ճնշված կամ քողարկված
Բաց գնաճը հանդիպում է շուկաներում, որտեղ գործում են ազատ գներ: Գների անհավասարաչափ բարձրացման դեպքում այն ձևախախտում է, բայց չի ոչնչացնում շուկայական մեխանիզմը: Տնտեսությունը շարունակում է արձագանքել շուկայի ազդակներին և ինքնակարգավորվել տարբեր շուկաների հավասարակշռության ուղղությամբ:Այն հաշվարկվում է հետևյալ բանաձևով`
որտեղ -ն գնաճի տեմպն է մեկ տարում` հաշվարկված տոկոսներով, - տվյալ տարվա գների մակարդակն է, - նախորդ տարվա գների մակարդակն է,
Ճնշված գնաճի դեպքում իրավիճակը այլ է: Պետությունը անհանգստանալով գների աճի համար` պայքարի է ձեռնարկում այդ երևույթի դեմ և գների նկատմամբ կառավարչական վերահսկողություն սահմանում` դրանք սառեցնելով որոշակի մակարդակում: Նմանատիպ հակագնաճային քաղաքականության առանձնահատկությունը այն է, որ պետությունը պայքարում է, ոչ թե շուկայի ձևախախտման և դրա հետեևանքի, գների աճի, դեմ: Ճնշված գնաճն հղի է մի շարք տնտեսական հետևանքներով`
- այն խեղաթյուրում է շուկայի ինքնակարգավորման մեխանիզմը
- սառեցված գները հանգեցնում են կապիտալի տեղաշարժին դեպի արտադրության ավելի քիչ ծախսատար սեգմենտներ, ինչն էլ առաջացնում է մնացած սեգմենտներում արտադրվող ապրանքի խրոնիկական դեֆիցիտ
- դեֆիցիտը բնակչության մոտ առաջացնում է հետաձգված պահանջարկի էֆեկտ, որի հետևանքով աճում են հարկադրված խնայողությունները, որոնք ոչ միայն չեն բարձրացնում կենսամակարդակը, այլ նաև նպաստում են քրեական կառուցվածքները հարստացնող սև շուկաների զարգացմանը [3]:
Գնաճի տեսակները
Գնաճի տեսակներն են`
- Պահանջարկի գնաճ
- Առաջարկի գնաճ
- Չհավասարակշռված գնաճ
- Կանխատեսելի գնաճ
- Անկանխատեսելի գնաճ
Կախված գնաճի տեմպերից տարբերում են գնաճի հետևյալ տեսակնեը`
- Չափավոր կամ սողացող (մինչև 10% տարեկան գնաճ)
- Քառատրոցփ գնաճ (10-50% տարեկան գնաճ)
- հիպերգնաճ