«Կլավդիոս»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
չ r2.7.3) (Ռոբոտը ավելացնում է․: oc:Claudi (emperaire roman)
չ Bot: Migrating 70 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q1411 (translate me)
Տող 17. Տող 17.
{{Link GA|no}}
{{Link GA|no}}
{{Link GA|sv}}
{{Link GA|sv}}

[[af:Claudius]]
[[als:Claudius]]
[[an:Claudio]]
[[ar:كلوديوس]]
[[arz:كلاوديوس الاول]]
[[az:Klavdi]]
[[be:Клаўдзій]]
[[be-x-old:Кляўдыюс]]
[[bg:Клавдий]]
[[bpy:কলাউডিও]]
[[br:Glaoda Iañ]]
[[bs:Klaudije]]
[[ca:Claudi]]
[[cs:Claudius]]
[[cy:Claudius]]
[[da:Claudius]]
[[de:Claudius]]
[[diq:Claudius]]
[[el:Κλαύδιος]]
[[en:Claudius]]
[[eo:Klaŭdio]]
[[es:Claudio]]
[[et:Claudius]]
[[eu:Klaudio]]
[[fa:کلودیوس]]
[[fi:Claudius]]
[[fr:Claude (empereur romain)]]
[[fy:Klaudius]]
[[gl:Claudio]]
[[he:קלאודיוס]]
[[hr:Klaudije]]
[[hu:Claudius római császár]]
[[ia:Claudio]]
[[id:Claudius]]
[[is:Claudíus]]
[[it:Claudio]]
[[ja:クラウディウス]]
[[ka:კლავდიუსი]]
[[ko:클라우디우스]]
[[la:Claudius (imperator)]]
[[lt:Klaudijus]]
[[lv:Klaudijs]]
[[mk:Клаудиј]]
[[mn:Клавдий]]
[[mr:क्लॉडिअस]]
[[ms:Claudius]]
[[nl:Claudius I]]
[[nn:Claudius I av Romarriket]]
[[no:Claudius]]
[[oc:Claudi (emperaire roman)]]
[[pl:Klaudiusz (cesarz)]]
[[pms:Clàudi]]
[[pt:Cláudio]]
[[ro:Claudius]]
[[ru:Клавдий]]
[[sh:Klaudije]]
[[simple:Claudius]]
[[sk:Claudius]]
[[sl:Klavdij I.]]
[[sq:Klaudi]]
[[sr:Клаудије]]
[[sv:Claudius]]
[[ta:குளோடியசு]]
[[th:จักรพรรดิคลอเดียส]]
[[tl:Claudius]]
[[tr:Claudius]]
[[uk:Клавдій]]
[[vi:Claudius]]
[[yo:Claudius]]
[[zh:克勞狄一世]]

11:14, 14 Մարտի 2013-ի տարբերակ

Տիբերիոս Կլավդիոս Կեսար Օգոստոս Գերմանիկուս (լատիներեն՝ Tiberius Claudius Caesar Augustus Germanicus, մ.թ.ա 10թ. օգոստոսի 1 - 54թ. հոկտեմբերի 13), ծնունդով՝ Տիբերիոս Կլավդիոս Դրուզոս (Tiberius Claudius Drusus), հռոմեական կայսր Հուլիոսների-Կլավդիոսների հարստությունից (41-54թթ), Տիբերիոս կայսեր զարմիկը և Կալիգուլայի հորեղբայրը: 41թ. կայսր է հռչակվել զորքի կողմից այն հանգամանքի բերումով, որ Կալիգուլայի սպանությունից հետո նա Հուլիոսների-Կլավդիոսների տոհմի միակ չափահաս շառավիղն էր: Երիտասարդ տարիքից Կլավդիոսը քիչ էր ներգրավված հասարակական-քաղաքական գործունեության մեջ, քանի որ ընտանիքում կասկածում էին նրա մտավոր ընդունակությունների վրա: Բացի դրանից նա կաղում և կակազում էր: Այդ պատճառով նրան հանգիստ թողեցին՝ թույլ տալով զբաղվել այն բանով, ինչը նրա սրտով էր: Դրա շնորհիվ Կլավդիոս մասնագիտցավ պատմագիտության բնագավառում՝ գրելով մի շարք աշխատություններ, այդ թվում Կարթագենի և էտրուսկների պատմության վերաբերյալ, որոնք ցավոք մեզ չեն հասել:

Հիսուն տարեկանում դառնալով կայսր՝ Կլավվդիոսը լուրջ մոտեցավ իր պարտականություններին՝ ձգտելով դրանք կատարել ամենայն բարեխղճությամբ: Նրա գլխավոր ձեռքբերումը կարելի է համարել Բրիտանիայի նվաճումը (մ.թ. 43թ.), գործողություն, որը չէր հաջողվել անգամ Հուլիոս Կեսարին: Բացի դրանից, Կլավդիոսի օրոք հռոմեական նահանգներ դարձան Մավրիտանիան (41–42 թթ), Լիկիան (43թ) և Թրակիան (46թ.): Կլավդիոսի իշխանության օրոք սկսվեց ձևավորվել կայսերական վարչական ապարատը, կայսրին կից ստեղծվեց խորհուրդ, որում պաշտոնները նա վստահեց իր ազատարձակներին: Կլավդիոսն իրականացնում էր հռոմեական քաղաքացիության իրավունքի աստիճանական ընդլայնման քաղաքականություն, նրա օրոք հռոմեական սենատի կազմում ընդգրկվեցին գաղիացիները: Միևնույն ժամանակ նա ուժեղացրեց վերահսկողությունը հռոմեական պրովինցիաների ֆինանսների և կուսակալների առօրյա գործունեության վրա:

Կլավդիոսը ամուսնացած էր չորս անգամ: Երրորդ կինը՝ Մեսալինան աչքի էր ընկնում էր իր անառակ բարքով: Այն բանից հետո, երբ Մեսսալինան բացեիբաց ամուսնական արարողություն կատարեց հռոմեացի ազնվական ոմն Գայոս Սիլիոսի հետ, Կլավդիոսը մահապատճի ենթարկեց նրան (48թ.): Արդեն մյուս տարի Կլավդիոսը ամուսնանում է իր զարմուհու՝ Ագրիպինա Կրտսեր հետ, որը կայսերական ընտանիք բերեց իր որդուն՝ Ներոնին՝ համոզելով կայսրին որդեգրել նրան ի վնաս սեփական որդու՝ Բրիտանիկոսի: Ընտրելով հարմար պահը, երբ Ներոնի գահակալական իրավունքներն ապահովված էին, Ագրիպինան 54թ. հոկտեմբերի 13-ին թունավորում է Կլավդիոսին խնջույքի ժամանակ:

Կաղապար:Link FA Կաղապար:Link FA Կաղապար:Link FA Կաղապար:Link FA Կաղապար:Link GA Կաղապար:Link GA