«Դիոկղետիանոս»–ի խմբագրումների տարբերություն
չ r2.7.3) (Ռոբոտը ավելացնում է․: jv:Diokletianus; կոսմետիկ փոփոխություններ |
չ r2.7.3) (Ռոբոտը ավելացնում է․: ga:Dióicléitiánas |
||
| Տող 51. | Տող 51. | ||
[[fr:Dioclétien]] |
[[fr:Dioclétien]] |
||
[[fy:Diokletianus]] |
[[fy:Diokletianus]] |
||
[[ga:Dióicléitiánas]] |
|||
[[gan:底厄勒斯]] |
[[gan:底厄勒斯]] |
||
[[gl:Diocleciano]] |
[[gl:Diocleciano]] |
||
15:01, 20 հունվարի 2013-ի տարբերակ
Diocletianus Դիոկղետիանոս | |
|---|---|
| Հռոմեական կայսրության 51-րդ կայսր | |
 | |
| Դիոկղետիանոսի կիսանդրին | |
| Իշխանություն | Մ.թ. 284 թ., նոյեմբերի 20 – 286 թ., ապրիլի 1 (միայնակ) Ապրիլի 1, 286 թ.-305 թ-ի մայիսի 1 (որպես արևելքի Օգոստոս)[1] (20 տարի, 162 օր) |
| Թագադրում | Մ.թ. 284 թ., նոյեմբերի 20 |
| Լրիվ անուն | Դիոկղոս (լրիվ անունն անհայտ) (ծնվելուց մինչ թագադրում); Կեսար Գայոս Ավրելիանոս Վալերիանոս Դիոկղետիանոս Օգոստոս (որպես կայսր)[2] |
| Ծնվել է՝ | 244 դեկտեմբերի 22 |
| Ծննդավայր | Սալոնա (ժամանակակից Խորվաթիա) |
| Մահացել է՝ | Դեկտեմբերի 3, 311 թ. (66 տարեկան) բնական մահով |
| Վախճանի վայր | Ասպալաթոս (ժամանակակից Խորվաթիա) |
| Թաղվել է՝ | Դիոկղետիանոսի պալատ, Ասպալաթոս (ժամանակակից Խորվաթիա) |
| Սպլիտի մայր տաճար | |
| Երկիր | Հին Հռոմ |
| Նախորդ | Նումերիանոս |
| Հաջորդող | Կոնստանդիոս I Քլոր Գալերիոս |
| Ուղեկից | Ֆրիսկա |
| քաղաքական գործիչ, cavalry officer և միապետ | |
| Մայր | Dioclea? |
| Երեխաներ | Galeria Valeria?, Գալերիոս և Maximian? |
| Հավատք | հին հռոմեական կրոն |
Գայոս Ավրելիանոս Վալերիանոս Դիոկղետիանոս (լատին․՝ Gaius Aurelius Valerius Diocletianus, 245 — 313 թթ.), Հռոմեական կայսրության կայսր 284 թ., նոյեմբերի 20-305 թ-ի մայիսի 1: Դիոկղետիանոսի գահակալմամբ ավարտվում է 3-րդ դարի ճգնաժամը: Դիոկղետիանոսը զգաց, որ միայնակ կառավարել այդ մեծածավալ կայսրությունն անհնար է, և այդ պատճառով կայսրությունը կիսեց երկու հավասարազոր կայսրերի միջև, ովքեր կրում էին Օգոստոս տիտղոսը: Նրա բաժանման հիման վրա հետագայում ստեղծվեցին Արևմտա- և Արևելահռոմեական կայսրությունները: 293 թ. այդ բաժանումն ավելի խորացավ, քանի որ յուրաքանչյուր Օգոստոս ընտրեց ենթակայսրերի` Կեսարների, որպեսզի ապահովեն ժառանգների: Այս կառավարման համակարգը հետագայում հայտնի դարձավ որպես Տետրարխիա ("չորսի իշխանությունը") կամ Չորրորդապետություն: Նա կարողանում է հայոց գահին հաստատել ապագա Տրդատ Գ Մեծին: Նա վարել է խիստ քաղաքականություն, որի շնորհիվ կարողացել է որոշ ժամանակով միավորել կայսրությունը: Դիոկղետիանոսը միակ կայսրն է, ով ինքնակամ հրաժարվել է գահից: