Սոլթան Հաջիբեկով

Սոլթան Հաջիբեկով
Բնօրինակ անուն	ադրբ.՝ Soltan Hacıbəyov
Ծնվել է	մայիսի 8, 1919; Շուշի, Ելիզավետպոլի նահանգ, Ադրբեջանի Ժողովրդավարական Հանրապետություն
Երկիր	Ադրբեջանի Ժողովրդավարական Հանրապետություն և ԽՍՀՄ
Մահացել է	սեպտեմբերի 19, 1974 (55 տարեկան); Բաքու, Ադրբեջանական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
Գերեզման	Պատվո հուղարկավորության պուրակ
Ժանրեր	դասական երաժշտություն
Մասնագիտություն	դիրիժոր, կոմպոզիտոր, մանկավարժ, դաշնակահար և երաժշտության ուսուցիչ
Գործիքներ	դաշնամուր
Կրթություն	Բաքվի երաժշտական ակադեմիա
Անդամակցություն	ԽՍՀՄ կոմպոզիտորների միություն
Պարգևներ	; և
	Soltan Hajibeyov Վիքիպահեստում

Սոլթան Հաջիբեկով(ադրբ.՝ Soltan Hacıbəyov), (մայիսի 8, 1919(1919-05-08)^[1], Շուշի, Ելիզավետպոլի նահանգ, Ադրբեջանի Ժողովրդավարական Հանրապետություն - սեպտեմբերի 19, 1974(1974-09-19)^[1], Բաքու, Ադրբեջանական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), ադրբեջանական կոմպոզիտոր և դիրիժոր, մանկավարժ, ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստ^[2]։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սոլթան Հաջիբեկովը ծնվել է 1919 թվականին Շուշիում։ 1930 թվականին Սոլթան Հաջիբեկովը տեղափոխվել է Բաքու։ 1936 թվականից նա ապրում էր իր հորեղբայր Ու.Հաջիբեյովի ընտանիքում։ Ավարտելուց հետո ավագ դպրոցը նա, ընդունվել է երաժշտական դպրոց^[3]։ Աշխատել է երաժշտական կոմեդիայի թատրոնում որպես դիրիժոր։ Կոմպոզիտորի ստեղծագործական գործունեությունը սկսել է այս ժամանակահատվածում։ Նրա առաջին ստեղծագործությունը երգչախմբի և սիմֆոնիկ նվագախմբի համար գրված երաժշտական կատակերգություն է, որը կոչվում է «Ոսկե վարդ»։ 1940 թվականին Բաքվի Երաժշտական Կոմեդիայի թատրոնի բեմում հաջողությամբ կատարվեց «Ոսկե ծաղիկը»։ 1939-ին կոմպոզիտորը ընդունվել է Ադրբեջանի պետական կոնսերվատորիայի կոմպոզիտորական բաժին, պրոֆեսոր Զեյդմանի դասը։ Կոնսերվատորիայի տարիների ընթացքում նա գրել է երկու պրելյուդներ և սոնատ դաշնամուրի համար^[4]։ 1945 թվականին Սոլթան Հաջիբեկովը գրել է «Քեմինե և Գազի» օպերան։ Այդ աշխատանքի սիմֆոնիկ մասը «Քարավան» է։ Սոլթանի Հաջիբեկովը գրեց իր երկրորդ սիմֆոնիան 1946 թվականին։ 1953-ին կոմպոզիտորը գրեց վեց մանկական երգ։ 1950-ին Ս. Հաջիբեկովը գրել է «Գյուլշան» բալետը։ 1950-ական թվականներին Ս. Հաջիբեկովը աշխատել է վոկալ երաժշտության ոլորտում։ 1950-ական թվականներին կոմպոզիտորը գնաց Բուլղարիա և Չեխոսլովակիա։ Հայրենիքը վերադառնալուց հետո նա գրել է «բուլղարական սուիտ» և «չեխական պար»։ 1969-1974թթ եղել է Ադրբեջանի Պետական Կոնսերվատորիայի ռեկտոր։ Ս.Հաջիբեկովը մահացել է 1974 թվականին^[5]։

Ստեղծագործություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1940, երաժշտական կատակերգություն-«Ոսկե վարդ» (Qızıl gül)
1947, մանկական օպերա-«Իսգենդեր և հովիվը» (İsgəndər və çoban)
1950, բալետ-«Քարավան» (Gülşən)
1944, սիմֆոնիա (Simfoniya)
1946, սիմֆոնիա (Simfoniya)
1945, «Քարավան» (Karvan)
1956, ուվերթուր (Uvertüra)
1964, «Համերգ» (Konsert)

Կոչումներ ու պարգևներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ստալինի մրցանակը (1952)
Ադրբեջանական ԽՍՀ արվեստի վաստակավոր գործիչ (1955)
Ադրբեջանական ԽՍՀ ժողովրդական արտիստ (1960)
ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստ (1973)
Աշխատանքային կարմիր դրոշ (09.06.1959)
Ու.Հաջիբեկովի անվան Ադրբեջանի ԽՍՀ պետական մրցանակ (1970)
օրդեն (1967)

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիդեո[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստը Սոլթան Հաջիբեկով
↑ Սոլթան Հաջիբեկով, Կենսագրություն
↑ Энциклопедия / Композиторы / Гаджибеков Солтан
↑ «Гаджибеков, Солтан Исмаил оглы». Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ սեպտեմբերի 16-ին. Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 3-ին.

[_f4218b76173cf10f-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[2] ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստը Սոլթան Հաջիբեկով

[3] Սոլթան Հաջիբեկով, Կենսագրություն

[4] Энциклопедия / Композиторы / Гаджибеков Солтан

[5] «Гаджибеков, Солтан Исмаил оглы». Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ սեպտեմբերի 16-ին. Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 3-ին.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]