Ռոբերտ Կոխ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Կոխ (այլ կիրառումներ)
Ռոբերտ Կոխ
գերմ.՝ Robert Heinrich Hermann Koch[1]
Ծնվել էդեկտեմբերի 11, 1843(1843-12-11)[2][3][4][…]
Clausthal, Հաննովերի թագավորություն, Գերմանական միություն
Մահացել էմայիսի 27, 1910(1910-05-27)[2][4][5][…] (66 տարեկան)
Բադեն-Բադեն, Բադենի Մեծ Դքսություն, Գերմանական կայսրություն[6]
բնական մահով
Քաղաքացիություն Հաննովերի թագավորություն և  Գերմանական կայսրություն
Մասնագիտությունկենսաբան, բժիշկ, գյուտարար, լուսանկարիչ, համալսարանի դասախոս, քիմիկոս և ռազմական բժիշկ
Հաստատություն(ներ)HU Berlin
Գործունեության ոլորտմանրէաբանություն
ԱնդամակցությունԼոնդոնի թագավորական ընկերություն, Պրուսիայի գիտությունների ակադեմիա, Շվեդիայի թագավորական գիտությունների ակադեմիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Գյոթեբորգի գիտությունների և գրականության թագավորական ակադեմիա, Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիա, Ֆրանսիական գիտությունների ակադեմիա[7], Ազգային բժշկական ակադեմիա և ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա
Ալմա մատերԳյոթինգենի համալսարան
Գիտական աստիճանդոկտոր[8]
Տիրապետում է լեզուներինգերմաներեն[2][9]
Գիտական ղեկավարGeorg Meissner? և Ռուդոլֆ Վիրխով
Եղել է գիտական ղեկավարԷմիլ Ադոլֆ ֆոն Բերինգ, Friedrich August Loeffler?, Շիբասաբուրո Կիտազատո և August von Wassermann?
Հայտնի աշակերտներJohannes Fibiger?, August von Wassermann?, Alexander Crever Abbott? և John Addison Fordyce?
Պարգևներ
Ամուսին(ներ)Emmy Koch? և Hedwig Koch?
Երեխա(ներ)Gertrud Pfuhl?
ՀայրHermann Koch?
ՄայրMathilde Henriette Koch?
Ստորագրություն
Изображение автографа
 Robert Koch Վիքիպահեստում

Ռոբերտ Կոխ (գերմ.՝ Heinrich Hermann Robert Koch, դեկտեմբերի 11, 1843(1843-12-11)[2][3][4][…], Clausthal, Հաննովերի թագավորություն, Գերմանական միություն - մայիսի 27, 1910(1910-05-27)[2][4][5][…], Բադեն-Բադեն, Բադենի Մեծ Դքսություն, Գերմանական կայսրություն[6]), գերմանացի մանրէաբան, բակտերիաբանության և համաճարակաբանության հիմնադիրը։

Կոխը 1866 թվականին ավարտել է Գյոթինգենի համալսարանը։ 1885-1891 թվականներին եղել է Բեռլինի համալսարանի պրոֆեսոր, միաժամանակ՝ Հիգիենայի ինստիտուտի, 1891-1904 թվականներին՝ վարիչ հիվանդությունների ինստիտուտի (հետագայում կոչվել է Կոխի անունով) տնօրեն։ Բացահայտել է վարակիչ հիվանդությունների հարուցիչներ և մշակել դրանց դեմ պայքարի միջոցներ։ Առաջինն է ստացել սիբիրախտի բացիլի մաքուր մանրէախումբը և բացահայտել սպորներ առաջացնելու հատկությունը։ 1882 թվականին հայտնաբերել է տուբերկուլյոզի հարուցիչը (Կոխի ցուպիկ)։ 1890 թվականին ստացել է տուբերկուլին բակտերիային պատրաստուկը, որն օգտագործել է տուբերկուլոզի բուժման նպատակով։ Ներկայումս պատրաստուկը կիրառվում է միայն ախտորոշիչ նպատակով։ Խոլերա հիվանդությունն այլ կերպ կոչվում է «Կոխի ստորակետ»։ Մշակել է բակտերիաբանական հետազոտությունների, վարակազերծման մի շարք եղանակներ։ 1905 թվականին տուբերկուլյոզի ուսումնասիրման համար արժանացել է Նոբելյան մրցանակի։

Որպես ռազմադաշտային բժիշկ՝ աշխատել է ֆրանս-պրուսական պատերազմի ժամանակ, որը հրահրել էր Պրուսիայի կանցլեր Օտտո ֆոն Բիսմարկը։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. https://www.britannica.com/biography/Robert-Koch
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  3. 3,0 3,1 Comité des travaux historiques et scientifiques — 1834.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 Stevenson L. G. Encyclopædia Britannica
  5. 5,0 5,1 5,2 Luminous-Lint — 2005.
  6. 6,0 6,1 6,2 Шамин А. Н. Кох Роберт // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1973. — Т. 13 : Конда — Кун. — С. 295.
  7. Notable Names Database — 2002.
  8. Deutsche Nationalbibliothek Record #118564064 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
  9. CONOR.Sl
  10. http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/medicine/laureates/1905/
  11. https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/
  12. List of Royal Society Fellows 1660-2007Royal Society. — P. 206.

Աղբյուրներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Դպրոցական մեծ հանրագիտարան։ Գիրք 1, հատոր 1։ Երևան 2009, էջ 488