Ջոն Բարրի

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ջոն Բարրի
Բնօրինակ անունանգլ.՝ John Barry
Ի ծնե անունանգլ.՝ John Barry Prendergast
Նաև հայտնի է որպեսJohn Barry
Ծնվել էնոյեմբերի 3, 1933(1933-11-03)[1][2][3][…]
Յորք, Յորք, Նորթ Յորքշիր, Անգլիա, Միացյալ Թագավորություն
Երկիր Միացյալ Թագավորություն և  ԱՄՆ
Մահացել էհունվարի 30, 2011(2011-01-30)[4][1][2][…] (77 տարեկան)
Օյսթեր Բեյ, Նասաու շրջան, Նյու Յորք, ԱՄՆ
ԺանրերՖիլմի երաժշտություն
Մասնագիտությունկոմպոզիտոր, երաժիշտ, երգերի հեղինակ և ֆիլմերի երաժշտությունների հեղինակ
ԼեյբլEMI
ԿրթությունSt Peter's School?
ԱմուսինBarbara Pickard?, Ջեյն Բիրկին, Jane Sidey? և Laurie Barry?
Պարգևներ
 John Barry (composer) Վիքիպահեստում

Ջոն Բարրի (անգլ.՝ John Barry, նոյեմբերի 3, 1933(1933-11-03)[1][2][3][…], Յորք, Յորք, Նորթ Յորքշիր, Անգլիա, Միացյալ Թագավորություն - հունվարի 30, 2011(2011-01-30)[4][1][2][…], Օյսթեր Բեյ, Նասաու շրջան, Նյու Յորք, ԱՄՆ), Բրիտանական կայսրության կարգի սպա-անգլիացի կոմպոզիտոր, ֆիլմի երաժշտության հեղինակ, «Ոսկե գլոբուս» և «ԲԱՖՏԱ» մրցանակների կրող, «Օսկարի» հնգակի մրցանակակիր։ Առավել հայտնի է Ջեյմս Բոնդի մասին 11 ֆիլմերի երաժշտության հեղինակությամբ. հսկայական ազդեցություն ունեցավ գործակալ 007-ի մասին կինոնկարի հիշվող ոճի վրա։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բերին կրթություն է ստացել Յորքի Սբ Պետեր(անգլ.՝ St Peter's School) դպրոցում, իսկ կոմպոզիտորական դասեր նրան տվել է երգեհոնահար Ֆրենսիս Ջեքսոնը։ Մինչև 1970-ականների կեսերը Բարրին ապրում էր Անգլիայում (և կարճ ժամանակ Իսպանիայում, խուսափելով բրիտանական հարկային համակարգից), բայց արդյունքում տեղափոխվեց Միացյալ Նահանգներ՝ Օյստեր Բեյ (Յորքից ոչ հեռու)։

1988 թվականին Բարրին բուժում էր կերակրափողի ինքնաբուխ պատռվածքը, որը թոքաբորբի առաջացման պատճառ դարձավ։

Ամուսնություններ և երեխաներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Բարբարա Պիկարդ (1959-1963)
    • Սյուզաննա (Սյուզի) Բարրի
      • Ֆիբի Ինգլբի, Ֆլորենս Ինգլբի
  2. Ուլլա Լարսոն (փաստացի ամուսնություն) (1963-1965)
    • Շաննա Բարրի
  3. Ջեյն Բիրկին (1965-1968)
    • Քեյթ Բերին (ծնվ. 1967, մահ. 2013 թ.)
      • Ռոման դե Կերմադեկ (ծն. 1987)
  4. Ջեյն Սիդին (1969-1978)
  5. Լաուրին Բարրի (1978-2011)
    • Ջոնպատրիք Բարրի

Ջոն Բարրին կյանքից հեռացավ 2011 թվականի հունվարի 30-ին [[Յորք|Յորքում]] սրտի կաթվածից[6][7]։

Կարիերա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Չնայած այն հանգամանքին, որ նրա ծնողները աշխատել են կինո-բիզնեսում, Բերին որպես երաժիշտ սկսեց հանդես գալ միայն բանակում ծառայելիս։ Ավարտելով հեռավար ուսուցման դասընթացը (ջազային կոմպոզիտոր Բիլ Ռուսոյի մոտ) և վերամշակելով այն ժամանակվա որոշ երաժշտական խմբերի նյութերից, հիմնեց «John Barry Seven»: Այդ ժամանակ էլ Բարրին հանդիպեց Ադամ Ֆեյթին և սկսեց երգեր գրել Լես Վանդայկի հետ միասին, ինչպես նաև գրեց երաժշտություն ֆիլմերի համար այս երգչի անունից։ Երբ 1960 թվականին Ֆեյթը նկարահանեց իր առաջին «Beat Girl» ֆիլմը, Բարրին հանդես եկավ երաժշտության կոմպոզիտոր, գործիքավորող և դիրիժոր, որը ոչ միայն Բարրիի առաջին ֆիլմն էր, այլև առաջին սաունդթրեք-ալբոմը Մեծ Բրիտանիայում։ Բարրին նաև երաժշտություն է գրել Ֆեյթի այլ ֆիլմերի համար։

1959-1962 թվականներին Բարրին աշխատել է EMI ստուդիայում՝ նվագախմբային ուղեկցում ստեղծելով երաժիշտների համար, ովքեր ձայնագրվել են այս պիտակի վրա։ 1962 թվականից սկսած՝ Բարրին անցավ Ember Records լեյբլ, որտեղ նա հանդիսանում էր որպես պրոդյուսեր և գործիքավորող։

Այս հաջողությունները գրավեցին «Բժիշկ Նոու» նոր ֆիլմի պրոդյուսերների ուշադրությունը։ Բարրին ընդունվեց աշխատանքի, իսկ արդյունքը դարձավ կինոյի պատմության մեջ ամենահայտնի մեղեդիներից մեկը՝ «Ջեյմս Բոնդի մասին»։ Երբ պրոդյուսերները ներգրավված էին Լիոնել Բարտի հաջորդ «Ռուսաստանից սիրով» Ջեյմս Բոնդի մասին ֆիլմի ստեղծմանը, նրանք հայտնաբերեցին, որ Բարտը ոչ նոտաներն է կարողանում կարդալ, ոչ էլ երաժշտություն գրել։ Չնայած այն բանին, որ Բարտը գրել էր ֆիլմի համար գլխավոր երգը, պրոդյուսերները հիշեցին Բարրիի «Ջեյմս Բոնդի մասին» գործիքավորումները և նրա մասնակցությունը Ադամ ֆեյթի մի քանի ֆիլմերի երաժշտության կազմակերպման և գործիքավորման մեջ։ Լայնել Բարտը նույնպես առաջարկեց Բարրիին պրոդյուսեր Սթենլի Բեյքերին՝ «Զուլուսներ» ֆիլմի համար։ Բարտը և Բարին միասին աշխատել են «Մարդը մեջտեղում» ֆիլմի վրա։

Սա դարձավ Բարրիի կարիերայի շրջադարձային կետը, և արդյունքում նա դարձավ մեր ժամանակի ամենահայտնի կոմպոզիտորներից մեկը, դառնալով «Օսկար» մրցանակի հնգակի, «Գրեմմի»՝ քառակի կրող, գրելով երգ «Առյուծը ձմռանը», «Կեսգիշերային կովբո», «Ազատությամբ ծնված», «Ինչ-որ տեղ ժամանակում» ֆիլմերի համար։

Բարրին ունի իր յուրօրինակ ոճը։ Այդ ամենի հետ մեկտեղ նա նաև նորարար է. նա առաջինն էր, ով օգտագործեց սինտեզատորը երաժշտության մեջ («Նորին մեծության գաղտնի ծառայությունում») ֆիլմի համար։

Բարրին նաև գրել է «Լրացուցիչ դասի դետեկտիվներ» հեռուստասերիալի գլխավոր երգը, որը հայտնի է նաև «Անբախտ հերոսներ» անվանումով, որտեղ զույգով հանդես էին գալիս Թոնի Քերթիսը և Ռոջեր Մուրը, ովքեր բացահայտում էին բարդ հանցագործությունները։ Այդ երգը որոշ եվրոպական երկրներում հիթ էր դարձել և թողարկվում էր 70-ականների դիսկո-հիթերի հավաքածուների շարքում։ Բարրին նաև համարվում է մի քանի երաժշտությունների հեղինակ,այդ թվում՝ ««Կրքի ծաղիկ հյուրանոց» (բառերը՝ Տրեվր Պիկոկի), «Բիլլի»(բառերը՝ Դոննա Բլեկի), նաև երկու անհաջող բրոդվեյան ներկայացման՝ «Փոքրիկ արքայազնը և ավիատորը», «Լոլիտա,սեր իմ», որտեղ խոսքերի հեղինակը Ալան Ջեյ Լարներն էր։

2006 թվականին Բարրին հանդես եկավ «Տասը տենոր» ավստրալիական համույթում՝ որպես «Հերոսները հերոսներին» ալբոմի գործադիր պրոդյուսեր։ Ալբոմում կան մի քանի երգեր,որոնք Բարրին հորինել է իր ընկեր և երգի խոսքերի հեղինակ Դոն Բլեկի հետ։

2007 թվականի հոկտեմբերին Բարրին հայտնեց Universal Music France-ի հետ երկու ալբոմի համաձայնության մասին, որոնք պետք է ներկայացվեին 2008 թվականի սկզբին։ Դրանք պետք է դառնային նրա առաջին անհատական աշխատանքները 7 տարվա ընթացքում։ Սպասվում էր, որ դրանցից մեկը կլիներ ջազային, իսկ մյուսը՝ դասական, ինչպես օրինակ «The Beyondness of Things» և «Eternal Echoes»:

Ջեյմս Բոնդի մասին ֆիլմեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Բժիշկ Նոու»-ի հաջողությունից հետո Բարրին Ջեյմս Բոնդի հաջորդ տասնչորս ֆիլմերից տասնմեկի համար երգեր գրեց։ Մինչ Բարրին Բոնդի ֆիլմերի համար երգեր էր գրում, բնականաբար ֆիլմի սաունդթրեքի նկատմամբ վաճառքը աճում էր. երկրպագուներին տպավորում էր նվագակցության հանդեպ նրա մոտեցումը։ «Ռուսաստանից Սիրով» ֆիլմի համար նա կազմեց «007» -ը՝ Ջեյմս Բոնդի այլընտրանքային «ֆիրմային» թեման, որը հետագայում օգտագործվել է նաև Բոնդիանայի չորս այլ ֆիլմերում («Գնդաձև կայծակ», «Ապրում ես միայն երկու անգամ», «Ադամանդները հավերժ», «Մունրեյքեր»)։ «Ռուսաստանից սիրով» գովազդային հոլովակից «Stalking» երաժշտական թեմայով նրա գործընկեր Մարվին Հեմլիշը արեց իր քովեր-տարբերակը «Լրտեսին,ով ինձ սիրել է» (1977) համար։ («Ռուսաստանից Սիրով» ֆիլմի երգի բառերը գրել է Լիոնել Բարտը, որը հետագայում դարձավ «Օլիվեր» մյուզիքլի հեղինակը)։

«Գոլդֆինգեր» ֆիլմում նա հետագայում բարելավեց ճանաչելի «Բոնդ» ձայնը` ջազի և զգայական մեղեդիների ուժեղ խառնուրդով։ Կոմպոզիտորի տարիքի հետ Բոնդի կինոնկարների երաժշտությունները ավելի ու ավելի էին կենտրոնացված լինում մեղեդիներով` ինչպիսիք էին «Մունրեյքեր» և «Ութոտնուկ»-ում։

Բարրիի երաժշտությունը «Հայացք սպանությանը» կինոնկարի համար բավականին ավանդական էր, բացի այդ Դուրան Դուրան խմբի հետ համագործակցության պտուղը գլխավոր երաժշտության վրա դարձավ ժամանակակակից և այսօրվա Բոնդիանի ամենահայտնի թեմաներից մեկը, բարձրանալով առաջին տեղը ամերիկյան, իսկ երկրորդ տեղը` բրիտանական երաժշտական չարտերում։ Եվ «Հայացք սպանությանը» և «Աչքերից կայծեր»-ում Ա-ՀԱ խմբերը համատեղել են իրենց մեջ Բարրիի նվագախմբի երաժիշտների այդ ժամանակակից երաժշտական ոճերը։

«Ջեյմս Բոնդի մասին» հեղինակությունը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Ջեյմս Բոնդի թեմաների» հեղինակային իրավունքը վերագրվում է բացառապես Մոնթի Նորմանին, որը վարձվել էր որպես «Բժիշկ Նոու»-ի կոմպոզիտոր։ Բացի այդ Բարրին թեև հայտնի էր և չժխտելով այդ փաստը, միանգամայն հասկացնել տվեց, որ դա այդպես չէ։ Մոտ 30 տարի անց հեղինակային իրավունքի հարցերը հասել էին Գերագույն դատարան, երբ Նորմանը դատական հայց է ներկայացրել «Կիրակի ժամանակ»-ի դեմ, որը 1997 թվականին հրապարակել է այդ մեղադրանքը՝ անվանելով Բարիին «Ջեյմս Բոնդի մասին» իսկական հեղինակ...: Այնուհետև, Բարին ցուցմունք տվեց պաշտպանական կողմում։ Դատարանում Բարրին ասաց, որ իրեն է հանձնվել գնահատականի ձեռագիրը, Նորմանի հեղինակությունը (որը պետք է դառնար գլխավոր երաժշտական թեման), և որ իրեն վստահված է եղել նրա երաժշտական կոմպոզիցիան կազմելու համար, և որ նա գրել է լրացուցիչ երաժշտություն և պատրաստել է «Ջեյմս Բոնդի մասին»-ը։ Դատարանին նաև տեղեկացվել է, որ Նորմանն ունի միանձնյա հեղինակություն այն պատճառով, որ նա արդեն պայմանագիր ուներ արտադրողների հետ։ Նորմանը շահեց հայցը, և դատարանը կարգադրեց նրան փոխհատուցում վճարել։ Բացի այդ 2006 թվականի սեպտեմբերի 7-ին Ջոն Բարրին հրապարակայնորեն պաշտպանեց երաժշտական թեմայի հեղինակային իրավունքը Սթիվ Ուայթի հեռարձակմանը BBC Radio 2–ում։ Ժամանակակից հետազոտությունները ցույց են տալիս, որ Ջոն Բարրին երաժշտական գործերի հեղինակ էր։ Այլ խոշոր ֆիլմերի երաժշտությունները

  • «Զուլուսներ» (1964)
  • «Իպկրեսսի դոսյեն » (1965)
  • «Քվիլերի հւշագիրը» (1966)
  • «Ազատությամբ ծնվածը» (1966)
  • «Շշուկողները» (1967)
  • «Առյուծը ձմռանը» (1968)
  • «Կեսգիշերյան կովբոյ» (1969)
  • «Ժամադրություն» (1969)
  • «Վերջին հովիտը» (1970)
  • «Շրջանցում» (1971)
  • «Ալիսը հրաշքների աշխարհում» (1972)
  • «Տիկնիկների տուն» (1973)
  • «Կինգ-Կոնգ» (1976)
  • «Ռոբին և Մերիան» (1976)
  • «Անդունդ» (1997)
  • «Խաղ մահվան հետ» (1978)
  • «Աստղերի բախումը» (1979)
  • «Հանովեր փողոց» (1979)
  • «Մի տեղ ժամանակում» (1980) («Ոսկե գլոբուս» մրցանակը որպես ամենալավ երաժշտություն ֆիլմի համար)
  • «Մարմնի ջերմություն» (1981)
  • «Ֆրէնսի» (1982)
  • «Կոտտոն ակումբ» (1984)
  • «Աֆրիկայից» (1985)
  • «Ոսկե երեխան» (1986)
  • «Դիմակահանդես» (1988)
  • «Գայլերի հետ պարողը» (1990)
  • «Չապլին» (1992)
  • «Ռուբին Կաիրա» (1992)
  • «Անպարկեշտ առաջարկ» (1993)
  • «Մասնագետ» (1994)
  • «Ժամանակի երկու գույները» (1995)
  • «Ճանապարհորդություն ժամանակի մեջ» (1995)
  • «Ալ տառը» (1995)
  • «Ծովից քշվածը» (1997)
  • «Մերկուրիի արևածագը» (1998)
  • «Սիրո փոփոխականությունը» (1998)
  • «Էնիգմա» (2001)

Մյուզիքլներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • «Կրքի ծաղիկ հյուրանոցը» (1965)
  • «Լոլիտա,սեր իմ»(1971) երաժշտական կատակերգություն (բառերը` Ալան Ջեյ Լեռներ) Վլադիմիր Նաբոկովի « Լոլիտա »վեպի մոտիվներով
  • «Բիլլի» (1974)
  • «Փոքրիկ արքայազնը և ավիատորը» (1981)

Երաժշտական թեմաներ հեռուստատեսության համար[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • «Էլիզաբեթ Թեյլորը Լոնդոնում» («Գրեմմի» մրցանակ)
  • «Արկածներ փնտրողը»
  • «Էլեանորը ևև Ֆրենկլինը»
  • «Նորեկները»
  • «Juke Box Jury»
  • «Վենդետտա»

Այլ ստեղծագործություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Ամերիկացիները
  • «The Beyondness of Things»
  • «Eternal Enchoes»
  • «The Seasons»

1988 թվականին Ջոն Բարրին հանձնվեց կոմպոզիտորների և երգահանների փառքի սրահ։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ջոն Բարրի» հոդվածին։