Ուլրիկա Պաշ

Ուլրիկա Պաշ; շվեդ.՝ Ulrika Pasch
Ծնվել է	հուլիսի 10, 1734
Ծննդավայր	Jakob and Johannes parish, Շվեդիա
Վախճանվել է	ապրիլի 2, 1796 (61 տարեկան)
Մահվան վայր	Riddarholmens parish, Շվեդիա
Քաղաքացիություն	Շվեդիա
Մասնագիտություն	նկարչուհի
Ոճ	ռոկոկկո
Ժանր	դիմապատկեր
Թեմաներ	գեղանկարչություն
Ուշագրավ աշխատանքներ	Sofia Albertina av Sverige?, Kristina Sofia Silfversköld, (1726-1779)? և Sigismund?
Անդամակցություն	Շվեդիայի գեղարվեստի թագավորական ակադեմիա
Հայր	Լորենց Պաշ ավագ
	Ulrika Pasch Վիքիպահեստում

Ուլրիկա "Ուլա" Ֆրեդրիկա Պաշ (շվեդ.՝ Ulrika Fredrika Pasch, հուլիսի 10, 1734(1734-07-10)^[1], Jakob and Johannes parish, Շվեդիա - ապրիլի 2, 1796(1796-04-02)^[2]^[3], Riddarholmens parish, Շվեդիա^[2]^[3]), շվեդ ռոկոկո ոճի նկարիչ, մանրանկարիչ։ Շվեդիայի գեղարվեստի թագավորական ակադեմիայի անդամ։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ուլրիկա Պաշը ծնվել է 1735 թվականին Ստոկհոլմում՝ նկարիչ Լորենց Պաշ ավագի և Աննա Հելենա Բեքմանի ընտանիքում։ Նրա պապը՝ նկարիչ Դանվարտ Պաշը (ծնվ. 1727), Լյուբեկից գաղթել էր Շվեդիա։ 1727 թվականին պապի մահից հետո ընտանեկան ստուդիան ղեկավարել է նրա հայրական տատիկ Յուդիթ Լարսդոտերը, մինչև 1734 թվականին այն վերցրել է նրա հորեղբայր Յոհան Պաշը^[5]։

Ուլրիկա Պաշը և նրա եղբայրը նկարչություն են սովորել իրենց հորից։ Ի տարբերություն քրոջը՝ Հեդվիգ Լովիսա Պաշի (1744-1796), Ուլրիկան վաղ տարիքից դրսևորել է իր նկարչական տաղանդը։ Հեդվիգ Լովիսան երբեք նկարիչ չդարձավ, թեև նշվում է, որ նա թողել է մի քանի նկարներ^[5]։ 1752-1766 թվականներին Ուլրիկայի եղբայրը արվեստի դասեր է առել արտերկրում։ Այդ ժամանակաշրջանում հոր ստեղծագործական գործունեությունը նվազում է, քանի որ նա չէր հարմարվում նոր ռոկոկո ոճին, և ընտանիքը տնտեսական դժվարություններ ուներ։ 1756 թվականին, մոր մահից հետո, Ուլրիկա Պաշը մոր մորաքրոջ այրի ամուսնու՝ ոսկերիչ Գուստաֆ Շտաֆել ավագի տանն աշխատել է որպես տնային տնտեսուհի, ով թույլ է տվել Ուլրիկային ազատ ժամանակ զարգացնել իր գեղարվեստական տաղանդը, և Ուլրիկան սկսել է նկարել և դրամ վաստակել։ Տնային տնտեսուհի դառնալու տարում նա սկսել է պատվերներ ընդունել որպես նկարչուհի։ Շուտով, որպես պրոֆեսիոնալ դիմանկարիչ, կարողացավ աջակցել հորն ու քրոջը^[6], հաջորդության հասավ և հաճախորդներ ձեռք բերեց, քանի որ դիմանկարների համար մատչելի գներ էր պահանջում^[7]։ Ուլրիկան կարողացավ տեղափոխվել իր սեփական բնակարան և ստուդիա բացեց և շուրջ տասը տարի շարունակում էր աջակցել ընտանիքին։

1766 թվականին Ուլրիկայի եղբայրը՝ Լորենց Պաշ կրտսերը վերադարձել է Ստոկհոլմ և քրոջ հետ միասին աշխատել նույն ստուդիայում, իսկ նրանց քույրը` Հեդվիգ Լովիսը, զբաղվել է տնային տնտեսությամբ^[5]։

Ուլրիկա Պաշը նկարել է եղբոր նկարների մանրամասները, որոնք եղբոր համար ձանձրալի են եղել, հատկապես տեքստիլի և հագուստի մանրամասները։ Պաշն ակտիվ և հաջող կարիերա է ունեցել մինչև մահ։ Նրան հաճախ պատվերներ են տվել արքայական պալատի և արիստոկրատիայի անդամները։ Պաշն աչքի է ընկել համեստ բնավորությամբ^[7], որպես մեղմ և հումորային մարդ, ով հեշտությամբ է հարմարվել ցանկացած իրավիճակի^[5]։

Շվեդիայի գեղարվեստի թագավորական ակադեմիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Շվեդիայի գեղարվեստի թագավորական ակադեմիան հիմնադրվել է 1773 թվականին։ Նույն տարում ակադեմիան ընդունել է 15 անդամներ։ Պաշը եղել է այդ տարում անդամագրված միակ կինը^[6]^[7]։ Ի տարբերություն արական սեռի գործընկերների, Ուլրիկան, չնայած կրկնվող բողոքներին, երբեք կենսաթոշակ չստացավ թագից։

Ուլրիկան մասնակցել է ակադեմիայի ցուցահանդեսներին։ Մինչև 19-րդ դարը եղել է Շվեդիայի ամենահայտնի և հաջողակ կին նկարիչը։

Ստեղծագործություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կապիտան Կարլ Ադոլֆ Մյոլերսվարդ, 1775, կտավ յուղաներկ, Ֆիննական ազգային պատկերասրահ^[8]
Կատարինա Շառլոտա Լ'Էստրադ, 1780, կտավ յուղաներկ, Ֆիննական ազգային պատկերասրահ^[8]
Հեդվիգ Ուլրիկա Հեդենգրան, 1772, կտավ յուղաներկ, Ֆիննական ազգային պատկերասրահ^[8]
Լեյդիի դիմանկար oil on canvas, Ֆիննական ազգային պատկերասրահ^[8]
Կառլ Յոհան ֆոն Շուլցենհայմի դիմանկարը 1776, կտավ յուղաներկ, Ֆիննական ազգային պատկերասրահ^[8]

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Svenskt konstnärslexikon [Swedish Art dictionary] (in Swedish). Malmö: Allhems Förlag. 1952.

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 Ulrika Fredrika Pasch (նիդերլ.)
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 ^2,5 ^2,6 ^2,7 Ulrica F Pasch (շվեդերեն) — 1917.
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 ^3,5 Riddarholmens kyrkoarkiv, Död- och begravningsböcker, SE/SSA/0013/F I/1 (1738-1807), bildid: C0055345_00122
↑ Շվեդիայի Ազգային թանգարանի նկարիչների ցանկ — 2016.
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 ^5,3 En mamsell i akademien. Ulrica Fredrica Pasch och 1700-talets konstvärld. av Anna Lena Lindberg, Stockholm: Signum, 2010. 978-91-86221-05-8
↑ ^6,0 ^6,1 Delia Gaze (January 1997). Dictionary of Women Artists: Artists, J-Z. Taylor & Francis. էջ 49. ISBN 978-1-884964-21-3.
↑ ^7,0 ^7,1 ^7,2 Svenskt konstnärslexikon [Swedish Art dictionary] (in Swedish). Malmö: Allhems Förlag. 1952.
↑ ^8,0 ^8,1 ^8,2 ^8,3 ^8,4 «Ulrica Fredrica Pasch Paintings». Finnish National Gallery. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 8-ին. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 1-ին.

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ուլրիկա Պաշ» հոդվածին։

[_89b04665fb0f7947-1] 1,0 ^1,1 Ulrika Fredrika Pasch (նիդերլ.)

[_e23b67e85192ef1b-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 ^2,5 ^2,6 ^2,7 Ulrica F Pasch (շվեդերեն) — 1917.

[_5f17d12443a2f9da-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 ^3,5 Riddarholmens kyrkoarkiv, Död- och begravningsböcker, SE/SSA/0013/F I/1 (1738-1807), bildid: C0055345_00122

[_bb8ab39155c93722-4] Շվեդիայի Ազգային թանգարանի նկարիչների ցանկ — 2016.

[Anna_Lena_Lindberg_2010-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 ^5,3 En mamsell i akademien. Ulrica Fredrica Pasch och 1700-talets konstvärld. av Anna Lena Lindberg, Stockholm: Signum, 2010. 978-91-86221-05-8

[Gaze_p._49-6] 6,0 ^6,1 Delia Gaze (January 1997). Dictionary of Women Artists: Artists, J-Z. Taylor & Francis. էջ 49. ISBN 978-1-884964-21-3.

[Malmö_1952-7] 7,0 ^7,1 ^7,2 Svenskt konstnärslexikon [Swedish Art dictionary] (in Swedish). Malmö: Allhems Förlag. 1952.

[FM-8] 8,0 ^8,1 ^8,2 ^8,3 ^8,4 «Ulrica Fredrica Pasch Paintings». Finnish National Gallery. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 8-ին. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 1-ին.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]