Ուլոֆ Լագերկրանց

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ուլոֆ Լագերկրանց
Ծնվել էմարտի 10, 1911(1911-03-10)[1][2][3][…]
ԾննդավայրՀեդվիգ Էլեոնորա, Ստոկհոլմ, Ստոկհոլմի լեն, Շվեդիա[4]
Վախճանվել էհուլիսի 23, 2002(2002-07-23)[2][3][4] (91 տարեկան)
Վախճանի վայրLovö church parish, Էկերյո, Ստոկհոլմի լեն, Շվեդիա[4]
Մասնագիտությունգրող, գրական քննադատ, բանաստեղծ և խմբագիր
Լեզուշվեդերեն
Քաղաքացիություն Շվեդիա
Պարգևներ
ԱմուսինMartina Ruin?
ԶավակներՄարիկա Լագերկրանց և Դեյվիդ Լեջրքրենց
 Olof Lagercrantz Վիքիպահեստում

Ուլոֆ Գուստավ Հուգո Լագերկրանց (շվեդ.՝ Olof Gustaf Hugo Lagercrantz, մարտի 10, 1911(1911-03-10)[1][2][3][…], Հեդվիգ Էլեոնորա, Ստոկհոլմ, Ստոկհոլմի լեն, Շվեդիա[4] - հուլիսի 23, 2002(2002-07-23)[2][3][4], Lovö church parish, Էկերյո, Ստոկհոլմի լեն, Շվեդիա[4][5]), շվեդ բանաստեղծ, գրականագետ և հրապարակախոս։ Որպես Dagens Nyheter թերթի գլխավոր խմբագիր՝ 1960-1975 թվականներին առանցքային դեր է խաղացել շվեդական մշակույթում, լինելով «մշակութային արմատականության» ձախակողմյան ուղղության գլխավոր գործիչներից մեկը[6]։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Օլոֆ Լագերկրանցը բանկի տնօրեն Կարլ Լագերկրանցի և կոմսուհի Ագնես Համիլթոնի որդին է, ով սերում էր բանաստեղծ Էրիկ Գուստավ Գեյերից և հանդիսանում էր շվեդ քաղաքական գործիչ Ուգո Համիլթոնի դուստրը։ Ֆալչյոպինգում անցկացրած մանկությունը ստվերում էր մոր կլինիկական դեպրեսիան, իսկ ավելի ուշ՝ նրա քրոջ ինքնասպանությունը։ 1939 թվականի դեկտեմբերի 31-ին նա ամուսնացավ[7] Մարտին Ռուի (ծնվ. 1921, Հելսինգֆորս), պրոֆեսոր Հանս Ռուինի և Կարին Ռուինի դստեր հետ։ Նրանք ունեցել են հինգ երեխա, այդ թվում դերասանուհի Մարիկա Լագերկրանցը և գրող Դեյվիդ Լագերկրանցը, Օլոֆ Լագերկրանցը գրող Լիզ Ասլունդի և բժշկագիտության պրոֆեսոր Ռուտգեր Լագերկրանցի եղբայրը[8], գրող և լրագրող Արվիդ Լագերկրանցի եղբայրը, գրականագետ Լարս Լյոնտրուտի և քաղաքական գործիչ Յոհան Լյոնտրուտի հորեղբայրը։

Երբ սկսվեց ձմեռային պատերազմը, Լագերկրանցը մասնակցեց ի պաշտպանություն Ֆինլանդիայի շարժմանը։ Կարլ Գուստավ Հիլդեբրանդի հետ միասին նա գրել է, որ «Ֆինական գործը մեր գործն է» բրոշյուրը, որը տարածվել է 900000 օրինակով, ինչպես նաև աշխատել է շվեդական կամավորական կազմակերպության Den frivillige (Կամավորներ) թերթի խմբագիր։ Նա նույնիսկ կոչ արեց, որ Շվեդիան պատերազմի մեջ մտնի Ֆինլանդիայի կողմից։ Մոսկվայի պայմանագրի կնքումից հետո նա մեծ հիասթափություն հայտնեց այն բանի համար, որ նա ընկալում էր որպես խարդախություն սեփական երկրի կողմից, ինչը վերջ տվեց նրա իդեալիզմին[9]։

Հետագա տարիներին Օլոֆ Լագերկրանցը գրքերի արտահաստիքային քննադատ էր մշակույթի մասին գրող տարբեր ցերեկային թերթերում և ամսագրերում։ Նա համակրում էր բանվորական գրականությանը, հակադարձում էր արիստոկրատական միջավայրին, որում նա մեծացել էր, և կոչ էր անում պայքարել բուրժուական հասարակության դեմ և այն ամենի համար, ինչ թվում էր ավանդական։ Այնուամենայնիվ, այդ ժամանակ նա աշխատում էր Nya Dagligt Allehanda և Svenska Dagblade պահպանողական թերթերում։ Լագերկրանցը 1940 թվականից աշխատել է Svenska Dagblade՝ նախ որպես արտահաստիքային թղթակից, ապա՝ 1945-1951 թվականներին՝ որպես մշակույթի բաժնի խմբագիր։ Այդ ժամանակ էլ նրա մոտ արտահայտվեցին մշակութային պահպանողականության որոշակի գծեր[10], չնայած նա նաև «զբաղվում էր ... մշակութային սաբոտաժով»՝ աջակցելով արմատական գրողներին[11]։

Լագերկրանցը 1951 թվականին ստացավ փիլիսոփայության դոկտորի կոչում գրող (և ազգական) Ագնես ֆոն Կրուզենշերնի մասին գրած աշխատության համար։ 1942-1950 թվականներին նա համագործակցել է Bonniers Litterära Magasin-ի («Bonniers» հրատարակչության գրական ամսագրի) հետ, 1944-1945 թվականներին եղել է Samtid och Framtid-ի («Այսօր և վաղը») խմբագրական խորհրդի անդամ, 1945-1947 թվականներին եղել է Vintergatan ամսագրի խմբագիրը, 1949-1951 թվականներին նա եղել է Ստոկհոլմի քաղաքապետարանում կազմակերպվող հասարակական դասախոսությունների պատասխանատու[12][13]։ 1951-1960 թվականներին նա սկզբում աշխատել է Շվեդիայի այն ժամանակվա ամենամեծ թերթի Dagens Nyheter-ի մշակույթի բաժնի խմբագիր, որից հետո 1960-1975 թվականներին նույն թերթի երկու գլխավոր խմբագիրներից մեկն էր և պատասխանատու էր մշակույթի համար։

Գրող և գրական քննադատ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պոեզիան և վաղ շրջանի ստեղծագործություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պատանեկության տարիներին Լագերկրանցը լուրջ հիվանդ էր տուբերկուլյոզով, ինչը իր արտացոլումն է գտել նրա «Մահացած թռչուն» բանաստեղծությունների առաջին ժողովածուում (1935)։ Իր բանաստեղծությունների առաջին ժողովածուում նա ներկայացնում է բնության նուրբ քնարական նկարագրությունները և մեղմ արտահայտված կրոնական դրսևորմամբ զգացմունքները։ Իր Թրուդի միակ վեպում նա նկարագրում է կնոջ քայքայիչ հոգեկան հիվանդությունը ՝ ներշնչված մոր կլինիկական դեպրեսիաներով։ Մանկական ողբերգությունների դրդապատճառները առկա են նաև «Dikter från mossen» ժողովածուում («Բանաստեղծություններ տորֆե ճահճից», 1943), որով հեղինակը հանդես եկավ որպես «ներաշխարհ ունեցող հասուն բանաստեղծ, համառորեն ելք փնտրելով, գաղտնիքներով և հուսահատ ապրերումներով լի իրավիճակից, ինչը հաճախ ստեղծում էր ճշգրիտ և բարդ բանաստեղծություններ, որոնք տոգորված էին բյուրեղային պարզ ձևերով»[14]։

Dagbok (Օրագիր) (1954) և լրացված՝ Dikter och dagbok (Բանաստեղծություններ և օրագիր) (1955) ստեղծագործությունները իրենցից ներկայացնում են բարձր որակի բանաստեղծական և պատմողական սուբյեկտիվ ապրումների դրսևորումներ։ Linjer («Գծեր») բանաստեղծությունների ժողովածուն աչքի է ընկնում ավանդական ձևերով և արտահայտում զգացմունքների խռովքով։ Linjer-ը «հանգեցնում էր այն գիտակցմանը, որ կյանքը իմաստ չունի առանց դրախտի»։ Ընթերցանության ժամանակ մենք մեզ պատկերացնում ենք «իրականության ծանր քարե աշխարհում»։ Linjer-ի թողարկմամբ Օլոֆ Լագերկրանցը վերջ է դնում բանաստեղծություններ գրելուն։ Հետագայում նա բացատրեց, որ պոեզիան իր համար մի տեսակ փախուստ էր իրականությունից. «Պոեզիան, որպես կյանքի հավերժ պահապանը և պաշտպանը, գայթակղություն էր դարձել, մինչդեռ իմ խիղճը ստիպում էր ինձ՝ քաղաքական կյանքում բացահայտ դիրք գրավել»[15]։

Մենագրություններ գրողների մասին[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ագնես ֆոն Կրուզենշենի (1951) թեզ-կենսագրությունը առաջինն է հայտնի գրողների կենսագրությունների շարքում, որ գրվել է Օլոֆ Լագերկրանցի կողմից։ Ագնես ֆոն Կրուզենշենի կենսագրությունը հիմնականում հիմնված է նրա մասին Լագերկրանցի հիշողությունների, նրանից հետո մնացած փաստաթղթերի և նրանց ընդհանուր ընտանեկան շրջապատի մարդկանց հիշողությունների ուսումնասիրության վրա։ Ավելի ուշ գրված գրքերը, ներառյալ Սթիգ Դագերմանի, Դանթեի, Գունար Էկելեֆի Ավգուստ Ստրինբերգի և Ջոզեֆ Կոնրադակի կենսագրությունները («Jag bor i en anan värld men du bor ju i samma» «Ես ապրում եմ այլ աշխարհում, բայց դու նույնպես») տատանվում են կենսագրության, ստեղծագործության ակունքների վերլուծության և քննադատական ակնարկների միջև, և մատչելի լեզվով շարադրման և հնարավորություն տալիս ստեղծելու բանաստեղծական ոճ ու մթնոլորտ։ 1961 թվականին լույս տեսավ շվեդ բանաստեղծներ գիրքը, որում Լագերկրանցը ի թիվս այլոց ներկայացրել էր Վիկտոր Ռյուդբերգի, Գուստավ Ֆրյոդինգի, Էդիթ Սյոդերգրանի, Նիլս Ֆերլինի, Հարի Մարտինսոնի և Կարին Բոյեի դիմանկարների ուրվագծերը։

Գրական քննադատություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Օլոֆ Լագերկրանցը պատասխանատու է եղել 1946 թվականից Svenska Dagbladet թերթում պոեզիայի վերաբերյալ գրված քննադատական հոդվածների համար[16], իսկ 1951 թվականին դարձել է Dagens Nyheter-ի մշակույթի բաժնի խմբագիրը և պատասխանատու էր գրականության մեջ տեղի ունեցող նոր երևութների համար։ Այս պաշտոնում նա եզրակացություն է տվել հրապարակված շվեդական գրքերի մեծամասնության վերաբերյալ և գրել գրախոսականներ նորեկների և արդեն կայացած գրողների ստեղծագործությունների վերաբերյալ[17]։

Լագերկրանցը հաճախ լավ ծանոթ էր այն հեղինակների հետ, որոնց ստեղծագործությունների վերաբերյալ գրել էր գրախոսականներ, ինչը չէր խանգարում, որ նա երբեմն քննադատի նրանց գրքերը։ Այնուհետև դա ազդեց այդ մարդկանց հետ հարաբերությունների վրա։ Այսպիսով, Լագերկրանցի և գրող և քննադատ Սվեն Ստուլպի միջև եղած վեճը ավելի թեժացավ նրանց քննադատական գրախոսականներից հետո։ 1964 թվականին Լագերկրանցը քննադատական գրախոսական գրեց հանրաճանաչ հրապարակախոս և Dagens Nyheter թերթի գլխավոր խմբագիր Հերբերտ Թինգսթենի հուշերի վերաբերյալ, ինչը հանգեցրեց նախկին ընկերների և գործընկերների միջև հարաբերությունների խզմանը[18]։

Որպես շվեդական խոշորագույն թերթի գրական քննադատ, Լագերկրանցը մեծ ազդեցություն ունեցավ այդ ժամանակ շվեդական մշակույթի հետագա զարգացման գործում տեղի ունեցած բանավեճերի վրա։ Լագերկրանցը միշտ գրախոսականներ էր գրում շատ անձնական տեսանկյունից, ինչը երբեմն հանգեցնում էր շատ կտրուկ բացասական հետևանքների։ Շրջապատի կողմից այն ընկալվում էր այնպես, կարծես թե ինքը լիովին չէր գիտակցում, թե ինչ մեծ իշխանություն ունի որպես քննադատ։

Այլ աշխատանքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1941 թվականին Möten med Bibeln («Հանդիպում Աստվածաշնչի հետ»), հրապարակախոսական ուրվագծում Լագերկրանցը հարգանքով է վերաբերվում քրիստոնեության հանդեպ, ինչը հետագայում վերածվեց նրա նկատմամբ արմատապես բացասական վերաբերմունքի։ Նա նաև պնդում էր, որ քրիստոնեական բարոյականությունը «գրեթե ամբողջովին սխալ է»[19]։

Լագերկրանցը գրել է երկու ինքնակենսագրական։ 1982 թվականին Min första krets-ը («Իմ առաջին շրջան»)[20] նա նկարագրում է իր մանկությունը, որպես կարծրացած սահմանափակումների և ավանդույթների մի աշխարհ, որտեղ իշխում էր հայրը, իր աննորմալ խստությամբ և կոշտությամբ։ 1990 թվականին լույս տեսած Ett år på sextiotalet («Մեկ տարի 1960-ական թվականներից») նա նկարագրում է այն ժամանակները, երբ ինքը աշխատել է «Dagens Nyheter»-ում։

Որպես մշակույթի բաժնի լրագրող՝ Լագերկրանցը գրել է բազմաթիվ հոդվածներ, որոնցից մի քանիսը հատուկ ուշադրության են արժանի, ինչպես, օրինակ, 1970 թվականին Չինաստանից գրած նրա հոդվածները։

Հրապարակախոսությունը և նրա ազդեցությունը շվեդական մշակույթի վրա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Dagens Nyheter շենքը Ստոկհոլմում: Տասնհինգ տարի շարունակ Ուլոֆ Լագերկրանցը եղել է Dagens Nyheter-ի գլխավոր խմբագիրը, որոնցից տասնմեկը նա աշխատել է այս շենքում:

Հրապարակախոսություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լագերկրանցին 1951 թվականին Dagens Nyheter-ում աշխատանքի է հրավիրել գլխավոր խմբագիր Հերբերտ Տինգստենը։ Հետագայում նրանց միջև համագործակցությունը հանգեցրեց նրան, որ 50-ականներին թերթն առաջատար տեղ գրավեց Շվեդիայի հասարակական և մշակութային կյանքում[21]։

1960 թվականին, երբ Տինգստենը հրաժարական տվեց գլխավոր խմբագրի պաշտոնից, Լագերկրանցը դարձավ թերթի երկու գլխավոր խմբագիրներից մեկը, որը հիմնականում պատասխանատու էր մշակութային հարցերի համար։ Երկրորդ գլխավոր խմբագիր Սվեն-Էրիկ Լարսոնի հետ հարաբերությունները լարված էին[22]։ 1968 թվականին Լագերկրանցը պահանջեց, որ նա դառնա միակ գլխավոր խմբագիրը, հակառակ դեպքում նա կթողներ թերթը։ Անկախ մարմինը, Շվեդիայի գրողների միությունը և լրագրողների տեղական կազմակերպությունը ցանկություն հայտնեցին, որ նա մնա, բայց միևնույն ժամանակ, վերջինս շեշտեց, որ Լարսոնի դերը նույնպես շատ կարևոր է։ Արդյունքում ոչ մի փոփոխություն տեղի չունեցավ։ 1972 թվականին Լագերկրանցի հետ պայմանագիրը երկարաձգելուց առաջ շուրջ քառասուն լրագրողներ նամակ գրեցին` դեմ արտահայտվելով նրան, բայց միևնույն ժամանակ, մեծամասնությունը սատարեց նրան[23][24]։

Ուժեղ էքսպանսիայի ժամանակաշրջանից հետո՝ սկսած 1970-ականներից, թերթը սկսում է կորցնել իր դիրքերը և շուկայի մասնաբաժինը՝ Svenska Dagbladet-ի հետ մրցակցությունում։ Այս անհաջողությունները սկսեցին վերագրվել ձախ ուղղությանը, որն առաջացավ Լագերկրանցի ղեկավարությամբ իրականացվող խմբագրական քաղաքականության բնագավառում[25]։

Եվ եթե սկզբում նա լավ հարաբերություններ ուներ Բոննիերի ընտանիքի սեփականատերերի հետ, ապա հարաբերությունները Բոննիերների և հրատարակչության գործադիր տնօրեն Էրիկ Հուսի հետ հետագայում բավականին լարվեցին։ Ընտանիքի որոշ ներկայացուցիչներ իրենց դժգոհությունն արտահայտեցին Dagens Nyhete-ի հրապարակումների որակի վատթարացման վերաբերյալ, բայց մյուսները պաշտպանեցին Լագերկրանցին, որի արդյունքում խմբագրությունը պահպանեց ավանդական ազատությունը` գրելու այն, ինչ համարում է ճիշտ[26][27][28][29]։

Ազդեցությունը շվեդական մշակույթի վրա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Dagens Nyheter-ում նա համարվում էր գլխավոր դեմքերից մեկը, հատկապես 1960 թվականին գլխավոր խմբագիր դառնալուց հետո։ Ուլոֆ Լագերկրանցը շվեդական մշակույթի ամենաազդեցիկ մարդկանցից մեկն էր մինչև 1975 թվականին կենսաթոշակի անցնելը։

Գրական քննադատի դերում Լագերկրանցն աջակցում էր «մշակութային արմատականությանը», քանի որ քննադատի կարծիքը անխուսափելիորեն արտացոլվում էր նրա գրախոսությունների մեջ։ Նա չէր ճանաչում որևէ հեղինակություն, ինչը արտացոլումն է գտել նրա այսպես կոչված «trolöshetsdebatten» տեսակետում, մշակութային ավանդույթների և հեղինակությունների նշանակության վերաբերյալ 1966 թվականի ծավալուն մշակութային բանավեճում, որը հիմնականում ընթանում էր թերթերի էջերում, և արտացոլում նրա անզիջում դիրքորոշումը եկեղեցու դեմ։ Նա նաև փորձում էր թերթի մշակույթի էջը դարձնել բաց քննարկումների հրապարակ, որտեղ կարող էին տպագրվել ոչ միայն հասարակության մեջ գերակշռող տեսակետները, այլև, այնպիսի ձախ գրողների տեսակետներ, ինչպիսիք են Յորան Փալմը, Լարս Ֆորսելը, Լարս Յյուլենստենը[30]։

Պաշտոնը ստանձնելուց հետո Լագերկրանցը հեռացավ իր հակակոմունիստ նախորդ Տինգստենից[31], իսկ 1965 թվականից` «լիբերալիզմից»[32]։ Լրագրողների Dagens Nyheter Myggan (Կոմար) ակումբի թերթում հրապարակված ելույթում նա բացատրեց, որ լիբերալ գծի մասին խոսակցությունը «միայն բառեր» և «անհեթեթություններ» են և նա երբեք համակրանք չի ունեցել այդ ժամանակվա «լիբերալիզմի» հետ[33]։ 1973 թվականին, երբ թերթը պաշտոնապես հայտարարեց անկախություն ցանկացած քաղաքական կուսակցությունից, թերթի առաջին էջից հանվեց «լիբերալ» բառը[34]։

Լագերկրանցը հանդես եկավ «սեռական հեղափոխության» պաշտպանությամբ։ Գրող և լրագրող Սառա Լիդմանը թերթը անվանեց «Շվեդիայում պոռնոգրաֆիայի արգելքը ոչնչացնողներից մեկը»[35]։ Երբ Բու Իերտսը դատապարտեց «անբարոյական» գրականությունը, Լագերկրանցը այն անվանեց «ատելություն» և այն համեմատեց ֆաշիզմի հետ[36]։

1960-ականների կեսերից ի վեր հասարակության հիմնական խնդիրներից մեկը վերաբերմունքն էր Վիետնամի պատերազմի նկատմամբ։ Լագերկրանցը ոչ մի համակրանք չուներ ո՛չ հարավային Վիետնամի պատերազմի, ո՛չ էլ պարտիզանների հետ, ո՛չ Հյուսիսային Վիետնամի, կամ այս պատերազմում ԱՄՆ-ի դերի վերաբերյալ։ Նա համարում էր, որ աշխարհի իրադարձությունների վերաբերյալ արևմտյան աշխարհի տեսակետը մեծապես աղավաղվում է «արևմտյան գերակայությունը լրատվական ճակատում»[37]։ Լագերկրանցը այցելել է ԽՍՀՄ և Չինաստան և փորձել է օբյեկտիվ գնահատական տալ տեսածին իր զեկույցներում։ Նա հավատում էր, որ Խորհրդային Միությունը նկարագրվում էր միակողմանիորեն և հաճախ հանդես էր գալիս նրա պաշտպանությամբ[38]։

Ուլոֆ Լագերկրանցի անձի քննադատություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ուլոֆ Լագերկրանցը միշտ պատրաստ էր պայքարելու և չէր կարող դիմակայել հակամարտություններին։ Հավանաբար դա էր պատճառը, որ նրա անհատականությունը միշտ չէ, որ ընկալվում է միանշանակ։ Քննադատաբար տրամադրված շվեդները կարծում էին, որ նա, հարձակվելով այնպիսի հարգված մարդկանց վրա, ինչպիսիք են Աստրիդ Լինդգրենը, Դագ Համարշոլդը և իր նախորդի` Հերբերտ Թինգսթենի վրա, առաջացնում է զայրույթ և դժգոհություն, ինչպես նաև նրա ամբարտավան դիտողություններն ուղղված են այնպիսի կազմակերպությունների դեմ, ինչպիսիք են եկեղեցին, միապետությունը և Շվեդական ակադեմիան[39]։ Նույնիսկ լիբերալիզմի և հակակոմունիզմի հանդեպ նրա վերաբերմունքը և Վիետնամի պատերազմի վերաբերյալ նրա չեզոք տեսակետը առաջացնում էին ուժեղ զգացողություններ բնակչության որոշակի շրջանակներում[31]։

Որոշ հայտնի մարդիկ բավականին քննադատորեն էին խոսում Լագերկրանցի մասին։

  • Սվեն Ստուլպեն 1980 թվականին հրատարակեց Ուլոֆ Լագերկրանցի կենսագրությունը, որտեղ հիմնականում քննադատում է Լագերկրանցին և հատկապես նրա աշխարհայացքը։ Ստուլպեն իր հակառակորդին նկարագրում էր հետևյալ կերպ. «Նա բարոյական ապուշ էր, բայց ոչ հիմար»։ Սա մեջբերում է, որը վերցված է Կալիգուլա Վիկտոր Ռուդբերգի կենսագրությունից[40]։
  • Երբ Հարրի Մարտինսոնը և Էյվինդ Յոնսոնը ստացան Գրականության Նոբելյան մրցանակ, այդ որոշումը խստորեն քննադատվեց, այդ թվում՝ Լագերկրանցի կողմից։ Շվեդական ակադեմիայի քարտուղար Լարս Յյուլենստենը պնդում էր, որ Մարտինսոնի նկատմամբ այս վերաբերմունքը դարձավ նրա ինքնասպանության պատճառ[41]։ Բնութագրելով Լագերկրանցին՝ Իյուլենստենը գրել է, որ նա նման է քնքուշ, մլավող կատվի, որը հանկարծ ամբողջ ուժով ճանկերով կառչում է ձեռքին[42]։

Ռուսերեն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2006 թվականին Պրոգրես-Տրադիցիա հրատարակչության կողմից ռուսերեն լեզվով հրատարակվեց Լագերկրանցի ամենահայտնի «Դժոխքից մինչև դրախտ։ Գիրք Դանթեի և նրա կատակերգության մասին» գիրքը։

Մատենագիտություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գեղարվեստական գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Den döda fågeln, («Мёртвая птица»), 1935 (բանաստեղծություններ)
  • Den enda sommaren 1937 (բանաստեղծություններ)
  • Trudi, («Труди»), 1939 (роман)
  • Dikter från mossen, («Стихи из торфяного болота»), 1943 (բանաստեղծություններ)
  • Dikter och dagbok, («Стихи и Дневник»), 1955 (сборник стихов)
  • Linjer, («Линии»), 1962 (բանաստեղծություններ)
  • Стихи 1935—1962 1964
  • En blödande ros 1991 (избранные стихи)

Ինքնակենսագրական[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Min första krets, («Мой первый круг»), 1982
  • Ett år på sextiotalet, («Один год из 1960-х»), 1990

Էսսեներ, հոդվածներ և այլն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Möten med bibeln, («Встреча с Библией»), 1941
  • Om kärlek 1946
  • Fågelropet ur dimman 1947 (эссе)
  • Dagbok 1954
  • Ensamheter i öst och väst 1961 (ճանապարհորդի գրառումներ)
  • Opinionslägen 1968 (избранные статьи в Dagens Nyheter)
  • Tröst för min älskling 1971

| width="50%" valign="top" |

  • Enhörningen 1977
  • Om konsten att läsa och skriva 1985
  • Mina egna ord 1994 (избранные статьи в Dagens Nyheter)

Գրական աշխատանքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Jungfrun och demonerna 1938 (ստեղծագործություն Էրիկ Կարլֆելդտի մասին)
  • Studieplan i svensk lyrik 1950
  • Agnes von Krusenstierna («Ագնես ֆոն Կրուզենխերնա»), 1951
  • Stig Dagerman, 1958
  • Svenska lyriker («Շվեդ բանաստեղծներ»), 1961
  • «От Ада до Рая. Книга о Данте и его комедии», 1964, ռուսերեն, 2006
  • Den pågående skapelsen 1966 (Նելլիի Զակսի մասին)
  • Att finnas till, 1970 (Ջեյմս Ջոյսի մասին)
  • Tretton lyriker och Fågeltruppen, 1973
  • Från Aeneas till Ahlin, 1978
  • August Strindberg, 1979
  • Eftertankar om Strindberg, 1980
  • Färd med mörkrets hjärta, 1987 (Ջեզեֆ Կոնրադի մասին)
  • Att läsa Proust,1992
  • Jag bor i en annan värld men du bor ju i samma, («Ես այլ աշխարհում եմ ապրում, ինչպես և դու»), 1994, (Գուննար Էկեյոֆի մասին)
  • Dikten om livet på den andra sidan, 1996 (Էմմանուիլ Սվեդենբորգի մասին)

Պարգևներ և ձեռքբերումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Բելլմանի մրցանակ, 1957
  • Հյուսիսային խորհրդի գրական մրցանակ «Դժոխքից դրախտ. Գիրք Դանթեի և նրա կատակերգության մասին», 1965
  • Անիարիի մրցանակ, 1986
  • Կարլֆելդտի մրցանակ, 1988
  • Pilot կորպորացիայի մրցանակ, 1989
  • Լոտտն ֆոն Կրեմերսի մրցանակ, 1995
  • Իլլիս Քվորում ոսկե մեդալ, 1996
  • Սկարաբորգի պատվավոր քաղաքացի «20-րդ դար ամենասուր գրիչ» ձևակերպմամբ

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 GeneaStar
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 4,7 4,8 Sveriges dödbok 1830–2020 (շվեդերեն) — 8 — Sveriges Släktforskarförbund, 2021.
  5. Sveriges dödbok 1901-2009, Version 5.0, 2010, Sveriges släktforskarförbund,Solna
  6. Jfr. Alf W Johansson i DN 1994-06-16: «Med känslomässig och ideologisk öppenhet låter Lagercrantz den nya tidsandan blåsa igenom sig.»
  7. Sveriges dödbok 1947-2003, (CD-ROM version 3.0), utgiven av Sveriges Släktforskarförbund 2005
  8. «アーカイブされたコピー». Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ դեկտեմբերի 5-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 23-ին. Rutger Lagercrantz
  9. Storå 1990, էջ. 211-228
  10. Ruin 2001, էջ. 185
  11. Barck 1973, էջ. 104
  12. Vem är det Svensk biografisk handbok 1985, P. A. Norstedt & Söners Förlag, Stockholm 1984 ISBN 91-1-843222-0 ISSN 0347-3341 s. 618
  13. Vem är det Svensk biografisk handbok 1999, red. Elisabeth Gafvelin, P. A. Norstedt & Söners Förlag, Stockholm 1998 ISBN 91-1-300536-7 ISSN 0347-3341 s. 620
  14. Linder 1965, էջ. 487
  15. Storå 1990, էջ. 398
  16. Otterberg 2010, էջ. 23
  17. Otterberg 2010, էջ. 143
  18. Otterberg 2010, էջ. 145
  19. Storå 1990, էջ. 290, 292, 295, 315
  20. http://www.blaskan.nu/Blaskan/Nummer1/Essaer/olof_lagercrantz.html Արխիվացված 2010-04-10 Wayback Machine Micheles Kindh «Essä Olof Lagercrantz», Blaskan, 1, 16 januari 2010
  21. Hadenius 2002, էջ. 314-315
  22. Brandell 1976, էջ. 17
  23. Hadenius 2002, էջ. 321, 328f, 346-48, 374
  24. Ortmark 1969, էջ. 359-62
  25. Hadenius 2002, էջ. 350f, 389
  26. Ortmark 1969, էջ. 359, 361f
  27. Hadenius 2002, էջ. 333, 348, 457
  28. Stolpe 1980, էջ. 114
  29. Lagercrantz 1990, էջ. 243
  30. Hadenius 2002, էջ. 329
  31. 31,0 31,1 Wizelius 1989, էջ. 122
  32. DN 1965-01-24.
  33. Stolpe 1980, էջ. 115
  34. Hadenius 2002, էջ. 443
  35. Stolpe 1980, էջ. 48
  36. Lagercrantz 1990, էջ. 151
  37. Hadenius 2002, էջ. 332
  38. Hadenius 2002, էջ. 329f
  39. Wizelius 1989, էջ. 121-122
  40. Magnus Halldin «Sven Stolpe, 1905—1996», Kulturnat.se,16 januari 2010
  41. Gyllensten 2000, էջ. 273-75
  42. Gyllensten 2000, էջ. 42

Տպագիր աղբյուրներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Asklund, Lis (1986), Uppbrott, Stockholm: Norstedts
  • Barck, P.O. (1973), Mina oroliga år, Helsingfors: Söderström
  • Brandell, Ulf (1976), Dagbok med DN, Stockholm: Trevi
  • Gyllensten, Lars (2000), Minnen, bara minnen, Stockholm: Bonniers
  • Hadenius, Stig (2002), Dagens Nyheters historia. Tidningen och makten 1864-2000, Stockholm: DN, ISBN 91-7588-480-1
  • Hultén, Gösta; Samuelsson, Jan (1983), Mediavänstern – En närbild av den dolda åsiktsproduktionen i Sverige, Stockholm: Bonniers
  • Lagercrantz, Olof (1961), Ensamheter i Öst och väst, Stockholm: Wahlström & Widstrand
  • Lagercrantz, Olof (1964), Från helvetet till paradiset. En bok om Dante och hans komedi., Stockholm: Wahlström & Widstrand
  • Lagercrantz, Olof (1980), Eftertankar om Strindberg, Stockholm: Författarförlaget
  • Lagercrantz, Olof (1982), Min första krets, Stockholm: Wahlström & Widstrand
  • Lagercrantz, Olof (1990), Ett år på sextiotalet, Stockholm: Wahlström & Widstrand
  • Linder, Erik Hjalmar (1965), Ny illustrerad litteraturhistoria I Fem decennier av nittonhudratalet, Stockholm: Natur och kultur
  • Ortmark, Åke (1969), De okända makthavarna, Stockholm: Wahlström & Widstan
  • Otterberg, Stina (2010), Klädd i sitt språk. Kritikern Olof Lagercrantz., Stina Otterberg och ellerströms förlag, ISBN 978 91 7247 237 2
  • Ruin, Olof (2001), Vårt behov av Olof. En vänbok till Olof Lagercrantz 90-årsdag, Stockholm: Wahlström & Widstan, ISBN 91-46-18187-3
  • Stolpe, Sven (1980), Olof Lagercrantz, Stockholm: Askild & Kärnekull
  • Storå, Siv (1990), Lyriker med förhinder. Studier i Olof Lagercrantz’ tidiga författarskap., Åbo: Åbo Akademis förlag
  • Wizelius, Ingemar (1989), Stormarnas hus. En krönika om DN 1964-1989 Del 2, Stockholm: DN, ISBN 91 7588 955-2

Հավելյալ գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • En vänbok till Olof Lagercrantz 90-årsdag, Stig (2001), Vårt behov av Olof, Stockholm: Wahlström & Widstrand, ISBN 91-46-18187-3{{citation}}: CS1 սպաս․ թվային անուններ: authors list (link)
  • ABF seminarium november 2005 (2005), Röster om Olof Lagercrantz, Stockholm: ABF och författarna, ISBN 91-87980-19-3{{citation}}: CS1 սպաս․ թվային անուններ: authors list (link)
  • Hagman, Urban (2011), Illusionisten Olof Lagercrantz, Stockholm: Bokförlaget Mormor, ISBN 978-91-85841-38-7

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ուլոֆ Լագերկրանց» հոդվածին։