Յուրի Օլեշա

Յուրի Օլեշա
Ծնվել է	փետրվարի 19 (մարտի 3), 1899
Ծննդավայր	Կրոպիվնիցկի, Խերսոնի նահանգ, Ռուսական կայսրություն
Վախճանվել է	մայիսի 10, 1960[…] (61 տարեկան)
Վախճանի վայր	Մոսկվա, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ
Գերեզման	Նովոդեվիչյան գերեզմանոց
Գրական անուն	Зубило
Մասնագիտություն	բանաստեղծ, դրամատուրգ, արձակագիր, սցենարիստ, վիպասան և գրող
Լեզու	ռուսերեն
Քաղաքացիություն	Ռուսական կայսրություն և ԽՍՀՄ
Կրթություն	Richelieu Lyceum?
Ժանրեր	արձակ, երգիծանք, քնարապատմողական, հեքիաթ, վեպ և հրապարակախոսություն
Ուշագրավ աշխատանքներ	Նախանձ և Երեք հաստլիկները
	Yury Olesha Վիքիպահեստում

Յուրի Կառլովիչ Օլեշա (ռուս.՝ Ю́рий Ка́рлович Оле́ша, փետրվարի 19 (մարտի 3), 1899^[1]^[2], Կրոպիվնիցկի, Խերսոնի նահանգ, Ռուսական կայսրություն - մայիսի 10, 1960(1960-05-10)^[3]^[4]^[5]^[…], Մոսկվա, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ^[3]^[1]), ռուս խորհրդային գրող։ 1924 թվականին գրել է «Երեք հաստլիկները» (հայերեն հրատարակություն 1935, համանուն կինոնկար՝ 1967) վեպ-հեքիաթը։ «Նախանձ» (1927, հայերեն հրատարակություն 1977) վեպը, որով հայտնի է դարձել Օլեշա-վիպասանի անունը, արտացոլում է հնի խորտակման և նորի արարման բուռն ժամանակաշրջանը․ միաժամանակ գրողին հուզել է այն հարցը, թե արդյո՞ք «արդյունաբերական» դարը չի աղքատացնի մարդու հոգեկան աշխարհը։ 1931 թվականին լույս է տեսել տարբեր տարիների պատմվածքներն ամփոփող «Բալի կորիզ» ժողովրդական, իսկ Վս․ Մեյերխոլդի անվան թատրոնում ներկայացվել է Օլեշայի «Բարեգործությունների ցուցակ» պիեսը։ Օլեշան գրել է նաև «Խստաբարո պատանին» (1934) կինոպիեսը, հանդես եկել հոդվածներով (գրական թեմաներով), ակնարկներով, հուշերով։ Նրա մահից հետո է լույս տեսել «Ոչ մի օր առանց տողի» գիրքը (1961)՝ օրագրային և կենսագրական բնույթի գրառումների մի համաձուլվածք, որ գրողը մտահղացել է որպես վեպ իր կյանքի մասին։ Օլեշայի ստեղծագործությունները թարգմանվել են արտասահմանյան շատ լեզուներով։

Հայերեն հրատարակություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Յուրի Օլեշա, Երեք հաստլիկներ (հեքիաթ-վեպ), Երևան, Պետհրատ, 1935, 257 էջ
Յուրի Օլեշա, Նախանձ (վեպ), Երևան, Սովետական գրող, 1977, 504 էջ

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Большая российская энциклопедия (ռուս.) — М.: Большая российская энциклопедия, 2004.
↑ ^2,0 ^2,1 ПроДетЛит (ռուս.) — 2019.
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 ^3,5 Олеша Юрий Карлович // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 Internet Speculative Fiction Database — 1995.

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 12, էջ 527)։

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Յուրի Օլեշա» հոդվածին։

[_6a6c7a4951ba6e9e-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Большая российская энциклопедия (ռուս.) — М.: Большая российская энциклопедия, 2004.

[_f905347e8a4aeb73-2] 2,0 ^2,1 ПроДетЛит (ռուս.) — 2019.

[_86f8ab2ed5d1a8ba-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 ^3,5 Олеша Юрий Карлович // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.

[_786a8c93d11d3848-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_974e3e02939fd8df-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 Internet Speculative Fiction Database — 1995.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]