Յոզեֆ Ֆրանկ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Յոզեֆ Ֆրանկ
գերմ.՝ Joseph Frank
Դիմանկար
Ծնվել էհուլիսի 15, 1885(1885-07-15)[1][2][3][…]
ԾննդավայրԲադեն, Ստորին Ավստրիա, Ավստրո-Հունգարիա[4]
Մահացել էհունվարի 8, 1967(1967-01-08)[1][2][3][…] (81 տարեկան)
Մահվան վայրՕսկար, Շվեդիա[4] կամ Ստոկհոլմ, Շվեդիա[5]
ԳերեզմանՀյուսիսային գերեզմանատուն[6][7]
Քաղաքացիություն Ավստրիա և  Շվեդիա[8]
ԿրթությունՎիեննայի տեխնիկական համալսարան (1908)[9]
Մասնագիտությունճարտարապետ, դիզայներ և կահույքի դիզայներ
Պարգևներ և
մրցանակներ
 Josef Frank (architect) Վիքիպահեստում

Յոզեֆ Ֆրանկ, (գերմ.՝ Joseph Frank, հուլիսի 15, 1885(1885-07-15)[1][2][3][…], Բադեն, Ստորին Ավստրիա, Ավստրո-Հունգարիա[4] - հունվարի 8, 1967(1967-01-08)[1][2][3][…], Օսկար, Շվեդիա[4] և Ստոկհոլմ, Շվեդիա[5]), ավստրիացի և շվեդ ճարտարապետ՝ հրեական ծագումով։ Աշխատել է Օսկար Շտրանդի հետ և կապված է եղել Վենսկիի հետ։ 1933 թվականին նա տեղափոխվել է Շվեդիա, որտեղ աշխատել է «Svenskt Tenn» դիզայներական ընկերությունում և ստեղծել է բազմաթիվ դիզայներական աշխատանքներ մինչև իր կյանքի վերջը։ 1965 թվականին Ֆրանկին շնորհվել է Ավստրիայի մրցանակ ճարտարապետության ոլորտում։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Յոզեֆ Ֆրանկը ունի հրեական ծագում։ Նրա ծնողները՝ առևտրական Իգնազ (Իսահակ) Ֆրանկը (1851 թվականի հոկտեմբերի 17-1921 թվականի հունվարի 27, Վիեննա) և Վիեննայում ծնված Ջեննին (1861 թվականի սեպտեմբերի 3- 1941 թվականի փետրվարի 10), արմատներով Հունգարիայի Հևես քաղաքից էին։ Յոզեֆը նախագծել է իր ծնողների գերեզմանները, ովքեր թաղվել են Վիեննայի կենտրոնական գերեզմանոցում (19-րդ խումբ, 58-րդ շարք, 52 գերեզման)[11]։ Նա ճարտարապետություն է սովորել Վիեննայի տեխնոլոգիայի համալսարանում։ Այնուհետև նա դասավանդել է Վիեննայի արվեստի դպրոցներից մեկում 1919-1925 թվականներին։ Նա Վիեննայի Վերկբունդի հիմնադիրներից է։ 1933 թվականին նա գաղթել է Շվեդիա` չնայած նրան Վիեննա վերադարձնելու փորձերին։ «Վիեննական խմբակ» մանիֆեստը նրա հրապարակումներից երեքն ընդգրկել է կանոնակարգի ցուցակի մեջ[12][13][14]։ Նա նաև ֆիզիկոս, մաթեմատիկոս և փիլիսոփա Ֆիլիպ Ֆրանկի եղբայրն է։

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Johannes gap:Josef Frank 1885—1967. Furniture and equipment and theories, 1981
  • John Hermann gap and CzechTourism:Joseph Frank 1885—1967, 1981
  • Nina Stritzl-Levine:Josef Frank, architect and designer, 1996
  • Mikael Bergquist and Olof Michelsen:Josef Frank — Architecture, 1996
  • Maria Welzig:Josef Frank 1885—1967. The architectural work, 1998
  • Christopher Long:Josef Frank. Life and Work, 2002
  • Guide Austrian authors of Jewish origin 1 p. 348.
  • Biographical Handbook of German emigration to 1933 Volume 2 / 1 p. 317.
  • S. Taylor:Who’s Who in Central-and East-Europe 1933/34 p. 279.
  • Iris Meder (ed.), Josef Frank 1885—1967 — A Modern of disorder, May 2008

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Arkitekter verksamma i Sverige — 2014.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Josef Frank (նիդերլ.)
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Store norske leksikon(նորվ.) — 1978. — ISSN 2464-1480
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Sveriges dödbok 1830–2020 (շվեդերեն) — 8 — Sveriges Släktforskarförbund, 2021.
  5. 5,0 5,1 5,2 Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
  6. Norra begravningsplatsen: Kändisarna
  7. http://www.svenskagravar.se/gravsatt/45616470Svenskagravar.se.
  8. Ժամանակակից արվեստի թանգարանի առցանց հավաքածու
  9. Josef Frank // http://www.architektenlexikon.at/de/146.htmArchitekturzentrum Wien.
  10. https://www.wien.gv.at/kultur/abteilung/ehrungen/preise/preistraeger.html#bild
  11. All information regarding parents from the article by George Gaugusch:Genealogy of the families Feilendorf and Frank in I. Meder (ed.): Joseph Frank 1885-1967 - Eine Moderne der Unordnung, 2008 (in German)
  12. Josef Frank (1927). «Vom neuen Stil». Baukunst.
  13. Josef Frank (1928). Der Gschnas fürs Gemüt und der Gschnas als Problem. Stuttgart: Akad. Verlag.
  14. Josef Frank (1929). «Die Wiener Bautätigkeit 1928 und die Kunst». Zeitfragen auf dem Gebiet der Soziologie. Leipzig.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Յոզեֆ Ֆրանկ» հոդվածին։