Մարիա Շարապովա

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Մարիա Շարապովա
ռուս.՝ Мария Юрьевна Шарапова
Սեռիգական
ՔաղաքացիությունՌուսաստան Ռուսաստան
Բնակվելու վայրManhattan Beach? և Bradenton?
Ծննդյան ամսաթիվապրիլի 19, 1987(1987-04-19)[1][2][3][…] (36 տարեկան)
ԾննդավայրՆյագան
Հասակ188 սմ
Քաշ65 կգ
Կարիերայի սկիզբ2001 թվականի ապրիլի 19
Աշխատող ձեռքաջ
Հարված ձախիցերկձեռքանի
ՄարզիչՍվեն Գրյոնեֆելդ
Պարգևավճար, USD36 484 486
Մենախաղ
Խաղեր Հ/Պ647–169[4]
Ամենաբարձր վարկանիշ1 (2005 թվականի օգոստոսի 22)
Ներկայիս վարկանիշ30 (2019 թվականի հունվար 7)
Մեծ Սաղավարտի մրցաշարեր
ԱվստրալիաՀաղթանակ (2008)
ՖրանսիաՀաղթանակ (2012,2014)
ՈւիմբլդոնՀաղթանակ (2004)
ԱՄՆՀաղթանակ (2006)
Զուգախաղ
Խաղեր Հ/Պ23–17[4]
Ամենաբարձր վարկանիշ41 (2004 թվականի հունիսի 14)
Մեծ Սաղավարտի մրցաշարեր
Ավստրալիա2-րդ շրջան (2003, 2004)
ԱՄՆ2-րդ շրջան (2003)
mariasharapova.com​(անգլ.)
Թարմացվել է՝ 2019 թ. հունվարի 7

Մարիա Շարապովա (ռուս.՝ Мария Юрьевна Шарапова, ապրիլի 19, 1987(1987-04-19)[1][2][3][…], Նյագան, Խանտի-Մանսիական Ինքնավար Շրջան, Տյումենի մարզ, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ[1][5][6][…]), ռուս թենիսիստուհի։ Թենիսի նախկին աշխարհի առաջին ռակետ և «Մեծ սաղավարտի» հնգակի չեմպիոն։ Թենիսի պատմության մեջ տես թենիսիտուհիներից մեկը, ով տիրում է, այսպես կոչված, «կարիերային սաղավարտին» (տարբեր տարիներին հաղթանակ է տարել Մեծ Սաղավարտի բոլոր մրցաշարերում), աշխարհի մարզուհիների մեջ առաջատարներից մեկը ըստ գովազդային վաստակած գումարների[7]։ Ռուսաստանի Սպորտի Վաստակավոր Վարպետ։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Տատիկը հայրական կողմից՝ Գալինա Դեմյանովնա Շարապովա, ապրում է Գոմելում[8]։
  • Տատիկը մայրական կողմից ապրում է Սոչիում[9]։
  • Հայրը՝ Յուրի Վիկտորովիչ Շարապով։
  • Մայրը՝ Ելենա Պետրովնա Շարապովա[8]։

Ծնողներն ամուսնալուծվել են[9]։

Մարիա Շարապովան ծնվել է 1987 թվականի ապրիլի 19-ին Սիբիրի Նյագան քաղաքում, Ռուսաստանում։ Նրա ծնողները՝ Յուրին և Ելենան, տեղափոխվել էին Բելառուսի Գոմել քաղաքից 1986 թվականին, Չեռնոբիլի ատոմակայանում միջուկային վթարից հետո[10]։ Երբ Շարապովան երկու տարեկան էր, ընտանիքը տեղափոխվեց Սոչի, որտեղ նրա հայրը ծանոթացավ Ալեքսանդր Կաֆելնիկովի հետ, որի որդին՝ Եվգենին, հետագայում հաղթեց Մեծ սաղավարտի մենախաղի երկու տիտղոսներ և դարձավ ռուսաստանցի առաջին աշխարհի թիվ մեկ թենիսիստ։ Ալեքսանդրը թենիսի ռակետ նվիրեց չորս տարեկան Մարիային, որից հետո նա սկսեց պարբերաբար մարզվել իր հոր հետ[11]։ Նա թենիսի իր առաջին դասերը ստացավ ռուս մարզիչ Յուրի Յուտկինի մոտ, ով մի ակնթարթում տպավորվեց Մարիայի խաղով, երբ առաջին անգամ տեսավ նրան խաղալուց, նշելով Մարիայի «բացառիկ ձեռք-աչք համաձեռնումը»[12]։

Յոթ տարեկան հասակում, Մոսկվայում Շարապովան այցելեց թենիսի դպրոց, որը վարում էր Մարտինա Նավրատիլովան, ով նաև առաջարկեց մասնագիտական ուսուցում Ֆլորիդայի Նիք Բոլետիերիյի թենիսի ակադեմիայում, որտեղ նախկինում պատրաստվել էին այնպիսի խաղացողներ, ինչպիսիք են Անդրե Աղասին, Մոնիկա Սելեշը և Աննա Կուրնիկովան[11]։ Գումարի հետ խնդիր ունենալով, Յուրին ստիպված էր պարտքով գումար վերցնել, որը թույլ տվեց նրան և նրա դստերը մեկնել ԱՄՆ 1994 թվականին[12]։ Արտոնագրի սահմանափակումները երկու տարի թույլ չտվեցին Շարապովայի մորը միանալ նրանց[10]։ Ֆլորիդա ժամանեցին հայր և դուստր, ընդամենը $700 դոլարով[12]։ Շարապովայի հայրը տարբեր ցածր վճարվող աշխատանքներ էր անում, այդ թվում՝ ուտեստ լվանալ, որպեսզի կարողանար ֆինանսավորել իր դստեր դասերը՝ մինչև Մարիայի տարիքը թույլ տվեց ընդունվել ակադեմիա։ Շարապովան 1995 թվականին պայմանագիր կնքեց IMG-ի հետ, որը համաձայնվեց վճարել ակադեմիայի ուսման վարձը, որը կազմում էր տարեկան $35, 000 դոլլար, թույլ տալով Մարիային վերջնականապես անդամագրվել ակադեմիայում ինը տարեկան հասակում[11]։

Կարիերա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կրտսեր և վաղ տարիներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Շարապովան թենիսում առաջին հաջողություններին հասել է 2000 թվականի նոյեմբերին, երբ նա հաղթանակ է տարել մինչև 16 տարեկանների համար Eddie Herr Միջազգային պատանեկական թենիսի մրցաշարում, ընդամենը 13 տարեկան հասակում[13]։ Այդ ժամանակ նրան տալիս են հատուկ մրցանակ՝ «Ծագող աստղի մրցանակ», որկ տրվում էր միայն առանձնահատուկ շնորհներով օժտված թենիսիտուհիներին[14]։ Շարապովան իր պրոֆեսիոնալ նորամուտը սկսել է 2001 թվականին, իր 14-րդ ծննդյան տարեդարձին՝ ապրիլի 19-ին և իր առաջին WTA պրոֆեսիոնալ մրցաշարը խաղացել է 2002 թվականին՝ Pacific Life Open-ում, հաղթանակ տանելով Մոնիկա Սելեշի նկատմամբ։ Պրոֆեսիոնալ մրցաշարերում մասնակցության սահմանափակումների պատճառով Մարիան մասնակցում է պատանեկական մրցաշարերում, որտեղ նա 2002 թվականին հասնում է մինչև Ավստրալիայի բաց առաջնության և Ուիմբլդոնի մրցաշարի աղջիկների մենախաղի եզրափակիչներ, միաժամանակ դառնալով ամենաերիտասարդ թենիսիտուհին, ով երբևիցե հասել է Ավստրալիայի բաց առաջնության պատանեկական մրցաշարի եզրափակիչ՝ 14 տարեկան և 9 ամսական[15]։

Շարապովան հասնում է ITF դասակարգման 6-րդ հորիզոնական պատանիների շրջանում 2002 թվականի հոկտեմբերի 21-ին։ Ընդհանուր առմամբ, նա հաղթել է պատանեկական երեք մրցաշարերում և եզրափակիչ է հասել հինգում, այդ թվում Մեծ Սաղավարտի երկու պատանեկական մրցաշարերում։ Պատանեկական մրցաշարերում նրա հաղթանակներպի և պարտությունների հարաբերակցությունը կազմել է 47-9[16]։

Պատանեկական Մեծ Սաղավարտի մրցաշարերի արդյունքներ.

Պատանեկական Մեծ Սաղավարտի մրցաշարերի եզրափակիչներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մենախաղ՝ 2 եզրափակիչ (2 պարտություն)

Արդյունք Թվական Մրցաշար Ծածկույթ Մրցակից Հաշիվ
Պարտություն 2002 Ավստրալիայի բաց առաջնություն Հարդ Չեխիա Բարբորա Ստրիցովա 0–6, 5–7
Պարտություն 2002 Ուիմբլդոն Խոտածածկ Ռուսաստան Վերա Դուշևինա 6–4, 1–6, 2–6

2003 թվական. Առաջին հաղթանակը մրցաշարում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2003 թվականին Շարապովան մասնակցում է ամբողջական մրցաշրջանի և արագ վերելք է կատարում, տարվա վերջին տեղ զբաղեցնելով Թոփ-50-ում[17]։ Այդ տարում նա նորամուտում է Ավստրալիայի և Ֆրանսիայի բաց առաջնություններում, սակայն չի կարողանում հաղթանակ տանել գոնե մեկ խաղում։ Այնուհետև ուայլդ-քարտ է ստանում Ուիմբլդոնի մրցաշարին, որտեղ նա հաղթում է 11-րդ «դասակարգված» Ելենա Դոկիչին[18], իր առաջին հաղթանակը տանելով Թոփ-20-յակի թենիսիտուհու նկատմամբ և հասնում է մինչև չորրորդ շրջան, որտեղ երեք սեթում պարտություն է կրում Սվետլանա Կուզնեցովայից։ Սեպտեմբերի վերջին Մարիան իր առաջին տիտղոսն է նվաճում WTA մրցաշարում, հաղթանակ տանելով Ճապոնիայի բաց առաջնությունում, որից հետո նմանատիպ հաջողության է հասնում Քվեբեկի Bell Challenge մրցաշարում[19]։ Ի նշանավորումն պրոֆեսիոնալ կարիերայում առաջին լիարժեք մրցաշրջանում հասած հաջողությունների, Մարիա Շարապովան արժանանում է «WTA Տարվա նորեկ» մրցանակի[20]։

2004 թվական. Ուիմբլդոնի հաղթող և վերելք դեպի փառք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նշանակալից հաջևղությունների հասնելով թենիսի տարբեր մրցաշարում խաղերի ընթացքում, 2004 թվականի հուլիսի 3-ին Մարիա Շարապովան հաղթանակ է տարել Ուիմբլդոնի մրցաշարում։ Նա կանանց մենախաղի եզրափաչում հաղթել է այդ մրցաշարի կրկնակի հաղթող, ամերիկուհի Սերենա Ուիլյամսին։ Այսպիսով Շարապովան դարձել է առաջին ռուսաստանցին, ով հաղթանակ է տարել Ուիմբլդոնում։ Այդ հաղթանակը նրան թույլ է տվել դառնալ աշխարհի 8-րդ ռակետը[21]։ Նույն թվականին Մարիային է ենթարկվել ևս մեկ բարձունք, որը նախկինում հասանելի չէր ռուսաստանցի թենիսիստուհիներին՝ WTA Ամփոփիչ մրցաշարում Շարապովան եզրափակիչում հաղթանակ է տանում Ուիլյամս քույրերից կրտսերի՝ Սերենայի, նկատմամբ և տիրում է պատվավոր մրցանակին։

2005 թվական. Վերելք դեպի դասակարգման աշխարհի թիվ մեկ ռակետ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Շարապովան տարին սկսում է Ավստրալիայի բաց առաջնությունում, որտեղ նա հաղթում է 5-րդ «դասակարգված» Սվետլանա Կուզնեցովային և դուրս գալիս կարիերայում Մեծ Սաղավարտի մրցաշարի երկրորդ կիսաեզրափակիչ։ Շարապովան իր կիսաեզրափակիչ խաղի երրորդ սեթում մաթչ-բոլ ուներ, սակայն պարտվում է մրցաշարի ապագա հաղթող Սերենա Ուիլյամսին՝ 6-2, 5-7, 6-8։ Փետրվարին Շարապովան հերթականությամբ հաղթում է Toray Pan Pacific Open և Qatar Total Open մրցաշարերում, ինչը նրան թույլ է տալիս կարիերայում առաջին անգամ հասնել համաշխարհային դասակարգման աղյուսակի 3-րդ հորիզոնական։

I մակարդակի Pacific Life Open մրցաշարի կիսաեզրափակիչում Շարապովան պարտություն է կրում Լինդսեյ Դևենպորտից[22]։ Նա հաղթանակներ է տանում աշխարհի նախկին թիվ մեկ ռակետներ Ժյուստին Էնենին և Վենուս Ուիլյամսին և հասնում է Tier I NASDAQ-100 Open մրցաշարի եզրափակիչ, սակայն այնտեղ պարտվում է Կիմ Կլեյստերսին[23][24]։

Շարապովան գրունտային ծածկույթի վրա առաջին կիսաեզրափակիչին հասել է Իտալիայի բաց առաջնությունում, որտեղ նա պարտվել է Պատի Շնայդերին։ Եթե Շարապովան հաղթանակ տաներ մրցաշարում, ապա կդառնար աշխարհի թիվ մեկ ռակետը[25]։ Այնուհետև Շարապովան հասնում է Ֆրանսիայի բաց առաջնության մրցաշարի քառորդ եզրափակիչ, երկրորդ անգամ անընդմեջ, պարտվելով ապագա հաղթող Ժյուստին Էնենին[26]։ Խոտածածկի վրա Շարապովան մրցաշրջանի ընթացքում տոնում է իր երրորդ հաղթանակը, պաշտպանելով իր տիտղոսը DFS Classic մրցաշարում, եզրափակիչում առավելության հասնելով Ելենա Յանկովիչի նկատմամբ[27]։ Որպես Ուիմբլդոնի գործող չեմպիոն, Շարապովան հասնում է մրցաշարի կիսաեզրափակիչ, խոտածածկի վրա իր հաղթանակների քանակը հասցնելով 24-ի։ Այնուամենայնիվ, այնտեղ նա պարտություն է կրում Վենուս Ուիլյամսից՝ 6-7(2-6), 1-6[28]։

Շարապովան ավելիքիչ միավորներ ուներ պաշտպանելու համար և այդպիսով նա դառնում է առաջին ռուս թենիսիտուհին, ով զբաղեցնում է համաշխարհային դասակարգման առաջին հորիզոնականը 2005 թվականի օգոստոսի 22-ին[29]։ Նրա կառավարումը տևում է ընդամենը մեկ շաբաթ, քանի որ Pilot Pen Tennis մրցաշարում հաղթանակից հետո Լինդսեյ Դևենպորտը բարձրանում է աղյուսակի վերին հորիզոնականին[29]։

Որպես առաջին «դասակարգված» ԱՄՆ բաց առաջնությունում, Շարապովան կիսաեզրափակիչում պարտվում է Կիմ Կլեյստերսին[30], ինչը նշանակում էր, որ նա մրցաշրջանի ընթացքում Մեծ Սաղավարտի մրցաշարերում պարտվել է միայն մրցաշարերի ապագա հաղթողներին։ Այնուամենայնիվ, նա ևս մեկ անգամ առաջ է անցնում Լինդսեյ Դևենպորտից առաջին հորիզոնականի մրցարշավում, զբաղեցնելով այն 2005 թվականի սեպտեմբերի 12-ին։ Մարիան այն պահպանում է վեց շաբաթվա ընթացքում, սակայն նրանի հետո, երբ նա վնասվածքով խաղում է մի քանի մրցաշարերում, այն կրկին զիջում է Դևենպորտին.[29][31]։ Տարվա վերջում շարապովան չի կարողանում պաշտպանել տիտղոսը Լոս Անջելեսի Sony Ericsson Championships-ում, հաղթելով Դևենպորտին խմբային մրցաշարում, սակայն, վերջնական արդյունքում, կիսաեզրափակիչում պարտվում է ապագա հաղթող Ամելի Մորեսմոյին։

2006 թվական. ԱՄՆ բաց առաջնության հաղթող[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մարիա Շարապովան ԱՄՆ բաց առաջնությունում հաղթելուց հետո

Շարապովան 2006 թվականի մրցաշարջանը սկսում է Ավստրալիայի բաց առաջնության կիսաեզրափակիչում երեք սեթում Ժյուստին Էնենին պարտությամբ[32], նաև պարտվելով նրան մի քանի շաբաթ անց Դուբայի թենիսի բաց առաջնության մրցախաղում, մրցաշարի նախորդ շրջաններում հաղթանակ տանելով աշխարհի նախկին թիվ մեկ ռակետ Մարտինա Հինգիսի և թիվ 3 ռակետ Լինդսեյ Դևենպորտի նկատմամբ։ Շարապովան ինը ամսվա ընթացքում իր առաջին տիտղոսը նվաճում է Ինդիան Ուելսի I մակարդակի մրցաշարում, Հինգիսի նկատմամբ հաթանակ տանելով կիսաեզրափակիչում և Ելենա Դեմենտևայի նկատմամբ եզրափակիչում[33][34]։ Նա դուրս է գալիս Մայամիի մրցաշարի եզրափակիչ, որտեղ զիջում է Սվետլանա Կուզնեցովային[35]։

Ֆրանսիայի բաց առաջնությունում Շարապովան հասնում է չորրորդ շրջան, որտեղ պարտվում է Դինարա Սաֆինային[36]։ Խոտածածկըի վրա Շարապովան երրորդ անգամ անընդմեջ անհաջողության է մատնվում Բիրմինգհեմի մրցաշարում, կիսաեզրափակիչում պարտվելով Ջամեա Ջեքսոնին[37]։ Չնայած այդ պարտությանը, նա հավակնորդների թվին էր դասվում Ուիմբլդոնում, որտեղ վերջնական արդյունքում մրցաշարի հաղթող Ամելի Մորեսմոն նրան պայքարից դուրս է թողնում կիսաեզրափակիչում[38]։

Շարապովան տարվա ընթացքում իր երկրոր տիտղոսին տիրում է I մակարդակի Acura Classic մրցաշարում, առաջին անգամ եզրափակիչում հաղթելով Կիմ Կլեյստերսին[39]։ ԱՄՆ բաց առաջնությունում Շարապովան «դասակարգվում է» 3-րդ համարի տակ։ Կիսաեզրափակիչում Շարապովան առաջին անգամ հաղթանակ է տանում առաջին դասակարգված Ամելի Մորեսմոյի նկատմամբ[40]՝ 6-0,4-6,6-0, իսկ այնուհետև հետևում է հաղթանակը երկրորդ դասակարգված Ժյուստին Էնենի նկատմամբ՝ 6–4,6–4 և տիրում Մեծ Սաղավարտի մրցաշարերի մենախաղում իր երկրորդ տիտղոսին[41]։

Աշնանը Շարապովան հերթականությամբ հաղթում է Ցյուրիխի և Լինցի մրցաշարերում։ Հաղթելով խմբային մրցաշարի բոլոր երեք հանդիպումներում WTA Ամփոփիչ մրցաշարում, նա իր հաղթանակների շարքը հասցնում է 19 խաղի, մինչ կիսաեզրափակիչում պարտվում է մրցաշարի ապագա հաղթող Ժյուստին Էնենին[42]։ Հաղթանակի դեպքում Շարապովան տարին կեզրափակեր առաջին ռակետի կարգավիճակում, սակայն նա զբացեցնում է 2-րդ հորիզոնականը, նրա լավագույն արդյունքը տարվա ավարտին։

2007 թվական. Ուսի վնասվածք և անկում Թոփ-5-յակից[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Շարապովան առաջին համարի տակ է «դասակարգվում» Ավստրալիայի բաց առաջնությունում, մրցաշարից Ժյուստին Էնենի հրաժարման պատճառով։ Նրանից հետո, երբ նրան պարտությունից երկու միավոր էր բաժանում առաջին շրջանում Կամիլ Պենի հետ մրցախաղում, նա առաջին անգամ հասնում է մինչև մրցաշարի եզրափակիչ, սակայն այնտեղ պարտվում է Սերենա Ուիլյամսին՝ 1–6, 2–6, ով այդ ժամանակ 81-րդ հորիզոնականն էր զբաղեցնում։ Եզրափակիչ հասնելուց հետո Մարիան կրկին զբաղեցնում է դասակարգման աղյուսակի առաջին հորիզոնականը[29]։ Նա այն պահպանում է յոթ շաբաթվա ընթացքում, այն հետ հանձնելով Ժյուստին Էնենին Pacific Life Open մրցաշարում տիտոսը պաշտպանելու անհաջող փորձից հետո, չորրորդ շրջանում պարտվելով Վերա Զվոնարյովային, ծնկային ջիղի վնասվածք ստանալուց հետո[43]։ հաջորդ երկու շաբաթվա ընթացքում նա Sony Ericsson Open մրցաշարի երրորդ շրջանում հաղթում է Վենուս Ուիլյամսին[44], սակայն կրկին պարտություն է կրում Սերենա Ուիլյամսից[45]։

Ուսի վնասվածքը Շարապովային ստիպում է երկրորդ անգամ անընդմեջ բաց թողնել մրցաշրջանի գրունտային շրջանի մեծ մասը, որի արդյունքում նա կրկին մրցաշրջան է վերադառնում Ֆրանիսիայի բաց առաջնությանը նախորդող Ստամբուլի գավաթում[46], որտեղ նա կիսաեզրափակչում զիջում է Արավան Ռեզային։ Նա կարիերայում առաջին անգամ հասնում է Ֆրանսիայի բաց առաջնության կիսաեզրափակիչ, որտեղ պարտվում է Անա Իվանովիչին[47]։ Խոտածածկի վրա Շարապովան DFS Classic մրցաշարի եզրափակիչում պարտվում է Ելենա Յանկովիչին[48]։ Դրանից հետո նա 2003 թվականից ի վեր առաջին անգամ դուրս է մնում Ուիմբլդոնի մրցաշարի վաղ շրջանում, չորրորդ շրջանում պարտվելով Վենուս Ուիլյամսին[49]։

ԱՄՆ բաց առաջնությանը նախորդող մրցաշարերի շարքում Շարապովան պաշտպանում է իր տիտղոսը Acura Classic մրցաշարում, նրա միակ հաղթանակը մրցաշարում ընթացիկ տարվա ընթացքում, և հասնում է Լոս Անջելեսի մրցաշարի կիսաեզրափակիչ[29]։ ԱՄՆ բաց առաջնությունում տիտղոսը պաշտպանելու գործընթացը անհաջողության է մատնվում, երրորդ շրջանում նա պարտվում է 30-րդ «դասակարգված» Ագնեշկա Ռադվանսկայաին[50], ինչը հանդիսանում է նրա ամենավաղ դուրս մնալը Մեծ Սաղավարտի մրցաշարերում, քանի որ 2004 թվականին ԱՄն բաց առաջնությունում նա դուրս էր մնացել նույն փուլում[29]։

ԱՄՆ բաց առաջնությունում պարտությունից հետո Շարապովան կրկին դոդոր է վերցնում, մրցաշարերին մասնակցությունը վերսկսելով հոկտեմբերին Կրեմլի գավաթում, որտեղ նա մեկնարկային խաղում զիջում է Վիկտորիա Ազարենկային[51]։ Դրանից քիչ անց նա կրկին տեղ է գրավում դասակարգման աղյուսակի Թոփ-5-յակում և իրավունք նվաճում մասնակցելու տարվա վերջին ութ լագավույն թենիսիտուհիների Sony Ericsson Championships մրցաշարում՝ մրցաշարից առաջ Վենուս Ուիլյամսի հրաժարումից հետո[29]։ Չնայած նրան, որ նա երկու ամսվա ընթացքում չէր կարողանում հաղթանակ տանել, այնուամենայնիվ նա գլխավորում է շրջանաձև մրցաշարի խմբային փուլը, իր բոլոր երեք հանդիպումներում հաղթանակից հետո, հաղթելով Սվետլանա Կուզնեցովային, Անա Իվանովիչին և Դանիելա Հանտուխովային։ Այնուհետև նա կիսաեյրափակիչում առավելության է հասնում Աննա Չակվետաձեի նկատմամբ[52]։ Եզրափակիչում նա պարտվում է թիվ մեկ ռակետ Ժյուստին Էնենին մրցախաղում, որը տևում է 3 ժամ 24 րոպե։ Շարապովան կրկին լավագույն հնգյակում տեղ է գրավում տարվա վերջին[53]։

2008 թվական. Ավստրալիայի բաց առաջնության հաղթող և ուսի երկրորդ վնասվածք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մարիա Շարապովան 2008 թվականին Bausch & Lomb Championship մրցաշարի մրցանակով

Շարապովան Ավստրալիայի բաց առաջնությունում «դասակարգվում է» հինգերորդ համարի տակ, սակայն հավակնորդ չէր համարվում։ Այնուամենայնիվ, նա երկրորդ շրջանում մրցաշարից դուրս է թողնում աշխարհի նախկին թիվ մեկ ռակետ Լինդսեյ Դևենպորտին, իսկ այնուհետև, քառորդ եզրափակիչում, աշխարհի թիվ մեկ ռակետ Ժյուստին Էնենին[54], ավարտին հասցնելով վերջինիս 32 խաղից բաղկացած անպարտելի շարքին[55]։ Նա հասնում է եզրափակիչ, Ելենա Յանկովիչի նկատմամբ առավելության հասնելով կիսաեզրափակիչում, և եզրափակչում հաղթում է Անա Իվանովիչին, տիրելով Մեծ Սաղավարտի մրցաշարերի երրորդ տիտղոսին, մրցաշարի ընթացքում չզիջելով ոչ մի սեթ։

Ավստրալիայի բաց առաջնությունից հետո Շարապովան իր հաղթանակների շարքը հասցնում է 18 խաղի։ Այդ շարքը ներառում է հաղթանակը I մակարդակի Qatar Total Open մրցաշարը։ Նրա հաղթական շարքը ավարտվում է Pacific Life Open մրցաշարի կիսաեզրափակիչում, Սվետլանա Կուզնեցովայի կողմից։ Ապրիլին Շարապովան հաղթում է Bausch & Lomb մրցաշարում, անց կացնելով մրցաշարի ամենաերկարատև խաղը՝ 3 ժամ 26 րոպե, Մեդինա Գարիգեսի դեմ երրորդ շրջանի մրցախաղում[56]։ Հաջորդ շաբաթ Family Circle Cup մրցաշարում նա քառորդ եզրափակիչում զիջում է Սերենա Ուիլյամսին, որկ նրա չորրորդ անընդմեջ պարտությունն էր ամերիկուհուն[57]։

Մայիսին Շարապովան իրեն է վերադարձնում դասակարգման աղյուսակի առաջին հորիզոնականը՝ Ժյուստին Էնենի անսպասելի պրոֆեսիոնալ կարիերան թողնելու արդյունքում և WTA-ի կողմից նրա վարկանիշը անմիջապես հեռացնելուց հետո[58]։ Որպես առաջին «դասակարգված» Ֆրանսիայի բաց առաջնությունում, Շարապովային պարտությունից երկու միավոր էր բաժանում[59] առաջին շրջանում Եվգենիա Ռոդինայի հետ մրցախաղում, սակայն վերջնական արդյունքում նա հաղթանակի է հասնում[60]։ Չորրորդ շրջանում Դինարա Սաֆինային պարտվելուց հետո՝ 7-6(6),6-7(5),2-6[61], նա զրկվում է թիվ 1 վարկանիշից[62]։ Նրպա մարզավիճակի անկումը շարունակվում է Ուիմբլդոնի մրցաշարում, որտեղ նա երկրորդ շրջանում պարտվում է աշխարհի թիվ 154-րդ ռակետ Ալլա Կուդրյավցևային։ Դա նրա ամենավաղ շրջանում պարտությունն էր Ուիմբլդոնում և Մեծ Սաղավարտի ցանկացած մրցաշարում հինգ տարիների ընթացքում[63]։

Շարապովան օգոստոսին «Rogers Cup» մրցաշարից դուրս է մնում ուսի վնասվածքի պատճառով[64]։ Հետազոտությունները ցույց են տալիս, որ նրա վնասվածքը թույլ չի տա մասնակցել մրցաշարջանի մնացած մասի մրցաշարերում, այդ թվում Պեկինի Օլիմպիադային, ԱՄՆ բաց առաջնությանը և WTA Tour-ի ամփոփիչ մրցաշարին[65]։ Չնայած դրան, Շարապովան տարին եզրափակում է դասակարգման աղյուսակի 9-րդ հորիզոնականում։ Հոկտեմբերին, ուսի վնասվածքը վերականգնելու անհաջող փորձից հետո, Շարապովան վիրաբուժական միջամտության է ենթարկվում[66]։

2009 թվական. Ուսահոդի վիրահատություն և վերականգնում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Շարապովան չի փորձում պաշտպանել Ավստրալիայի բաց առաջնության տիտղոսը, քանի որ նա շարունակում էր վերականգնվել վիրահատությունից հետո[67]։ Նա մրցաշար է վերադառնում մարտին, BNP Paribas Open մրցաշարի զուգախաղերում, սակայն իր խաղընկերուհի Ելենա Վեսնինայի հետ միասին նրանք պարտվում են առաջին շրջանում։ Դրանից հետո նա պրաժարվում է հետագա մենախաղային մրցաշարերից, որի արդյունքում համաշխարհային դասակարգման նրա վարկանիշը զգալի անկում է ապրում։ Նա դուրս է մնում առաջին հարյուրյակից, առաջին անգամ վերջին վեց տարիների ընթացքում, նրա նվազագույն ցուցանիշը լինում է 126-րդ հորիզոնականը[68]։

Մարիա Շարապովան 2009 թվականին Ֆրանսիայի բաց առաջնությունում

Առաջին մենախաղային խաղերին մասնակցելով տաս ամիս անց, Շարապովան հասնում է Վարշավայի գրունտային մրցաշարի քառորդ եզրափակիչ, որտեղ զիջում է Ալյոնա Բոնդարենկոյին[69]։ Հաջորդ շաբաթ, վիրահատությունից հետո Մեծ Սաղավարտի մրցաշարերում իր առաջին մրցելույթում, Շարապովան հասնում է Ֆրանսիայի բաց առաջնության քառորդ եզրափակիչ, որտեղ զիջում է Դոմինիկա Ցիբուլկովային[70], նրա լավագույն արդյունքը 2009 թվականի Մեծ Սաղավարտի մրցաշարերում։

Ամառային խոտածածկի շրջանում Շարապովան մասնակցում է Բիրմինգհեմի մրցաշարին, կիսաեզրափակիչում պարտվելով Նա Լիին[71]։ Այնուհետև Շարապովան 24-րդ «դասակարգվածի» կարգավիճակում մասնակցում է Ուիմբլդոնի մրցաշարին, որտեղ երկրորդ շրջանում զիջում է Գիզելա Դուլկոյին[72]։

Ամառվա մնացած ժամանակահատվածում Շարապովան զգալի հաջողությունների է հասնում, դուրս գալով Bank of the West Classic մրցաշարի քառորդ եզրափակիչ, LA Women's Tennis Championships մրցաշարի կիսաեզրափակիչ և Rogers Cup մրցաշարի որոշիչ խաղում պարտության կրելով Ելենա Դեմենտևայից։ 2009 թվականի ԱՄՆ բաց առաջնությունում Շարապովան «դասակարգվում է» 29-րդ համարի տակ։ Նա հասնում է մրցաշարի երրորդ շրջան, երկու սեթերում հաղթանակներ տանելով Ցվետանա Պիրոնկովայի և Քրիստինա ՄակՀեյլի նկատմամբ։ Երրորդ շրջանում նա պարտվում է պատանի ամերիկուհի Մելանի Ուդենին[73]։ Դա Շարապովայի կարիերայում երկրորդ անգամ էր, որ Մեծ Սաղավարտի մրցաշարում պարտվում է պատանի թենիսիստուհու, 2007 թվականի նույն մրցաշարում Ագնեշկա Ռադվանսկայաին պարտվելուց հետո։ Շարապովան տեղ է զբաղեցնում դասակարգման աղյուսակի 32-րդ հորիզոնականում[68]։

Մրցաշրջանի եզրափակիչ հատվածը Շարապովային բերում է առաջին տիտղոսը տարվա ընթացքում, Տոկիոյի մրցաշարում, եզրափակիչում Ելենա Յանկովիչի հրաժարումից հետո[74]։ Այնուհետև նա մասնակցում է Պեկինի China Open մրցաշարին, սակայն երրորդ շրջանում պարտվում է Պեն Շուային[75]։ Արդյունքում նա մրցաշրջանն ամփոփում է դասակարգման աղյուսակի 14-րդ հորիլոնականում, բարելավելով իր 126-րդ հորիզոնականի դիրքը, որից նա մեկնարկել էր վնասվածքից վերականգնվելուց հետո[68]։

2010 թվական. Վերադարձ և պայքար մարզավիճակ ձեռք բերելու համար[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ասիայում երկու ցուցադրական մրցաշարերի մասնակցելուց հետո Շարպովան պաշտոնապես մրցաշրջանը սկսում է Ավստրալիայի բաց առաջնությունում, որտեղ առաջին շրջանում պարտություն է կրում Մարիա Կիրիլենկոյից։ Այնուհետև նա վերականգնվում է և հաղթում քիչ նշանակալից ամերիկյան Cellular South Cup մրցաշարում, կարիերայում նրա 21-րդ WTA տիտղոսը և առաջինը տարվա ընթացքում[76]։

BNP Paribas Open մրցաշարում Շարապովան երրորդ շրջանում պարտվում է Չժեն Ցզեին, ավելի խորացնելով աջ դաստակի վնասվածքը, որի արդյունքում հրաժարվում է Sony Ericsson Open[77] և Family Circle Cup մրցաշարերից[78]։

2010 թվականին մրցաշարեր վերադառնալով Mutua Madrilena Madrid Open-ում, Շարապովան պարտվում է առաջին շրջանում, Լյուսիա Շաֆարժովային։ Նա Ֆրանսիայի բաց առաջնության նախապատրաստությունը շարունակում է Ստրասբուրգի մրցաշարում, հասնելով մինչև եզրափակիչ, որտեղ նա առավելության է հասնում Կրիստինա Բարուայի նկատմամբ։ Դա նրա առաջին տիտղոսն էր գրունտի վրա և 22-րդը ընդհանուր հաշվարկում[79]։ Ֆրանսիայի բաց առաջնությունում Շարապովան մրցաշարն ավարտում է երրորդ շրջանում, պարտվելով մրցաշարի քառակի հաղթող Ժյուստին Էնենին[80]։

Շարապովան Ուիմբլդոնի նախապատրաստությունը սկսում է Aegon Classic մրցաշարից։ Նա չորրորդ անգամ դուրս է գալիս եզրափակիչ, որտեղ նա պարտվում է Նա Լիին։ Ուիմբլդոնում 16-րդ «դասակարգված» Շարապովան պարտվում է չորրորդ շրջանում, աշխարհի թիվ մեկ ռակետ և մրցաշարի ապագա հաղթող Սերենա Ուիլյամսին[81]։

ԱՄՆ բաց առաջնության նախապատրաստության շարքում Շարապովան հասնում է երկու եզրափակիչներ, պարտվելով Վիկտորիա Ազարենկային Bank of the West Classic մրցաշարում[82] և Կիմ Կլեյստերսին Western & Southern Financial Group Women's Open մրցաշարում[83]։ Վերջին խաղում Շարապովան երեք միավորի առավելություն ուներ Կլեյստերսի նկատմամբ երկրորդ սեթում, շահելով 5-3 հաշվով, սակայն չի կարողանում իրացնել առավելությունը։ ԱՄՆ բաց առաջնությունում Շարապովան 14-րդ «դասակարգվածն էր»։ Նա հասնում է մինչև չորրորդ շրջան, որտեղ նա պարտվում է առաջին դասակարգված Կարոլին Վոզնյացկիին[84]։

Շարապովան մրցաշրջանի վերջին երկու մրցաշարերում անհաջողության է մատնվում։ Նա խաղում է Տոկիոյի Toray Pan Pacific Open մրցաշարում, որտեղ նա պարտվում է առաջին շրջանում 39-ամյա Կիմիկո Դատեին[85]։ Տարվա նրա վերջին մրցաշարը լինում է Պեկինի մրցաշարը, որտեղ նա պարտվում է Ռուսաստանի հավաքականում իր խաղընկերուհի Ելենա Վեսնինային[86]։ Նա տարին ավարտում է համաշխարհային դասակարգման 18-րդ հորիզոնականում[87]։

2011 թվական. Վերադարձ Թոփ-10-յակ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հայտարարավում է, որ Շարապովան 2011 թվականի մրցաշարջանի ընթացքում որպես մարզիչ կաշխատի Թոմաս Հոգշտադտի հետ, միավորելով նրան Մայքլ Ջոյսի հետ[88]։ Դեկտեմբերի 5-ին Շարապովան հաղթում է աշխարհի թիվ 2 ռակետ Վերա Զվոնարյովայի հետ ընկերական մրցախաղում, Մոնտերեյում, Մեքսիկա[89]։ Ավստրալիայի բաց առաջնության նախապատրաստական առաջին պաշտոնական մրցաշարում, ASB Classic-ում, Օքլենդ, Նոր Զելանդիա, նա դասակարգված էր առաջին համարի տակ։ Քառորդ եզրափակիչում նա պարտվում է հունգարացի վետերան Գրետա Արնին։ ASB Classic մրցաշարից հետո Շարապովան որոշում է հրաժարվել Ջոյսի ծառայություններից, ավարտելով հաջող համագործակցությունը, որը նրան բերել էր Մեծ Սաղավարտի երկու տիտղոս և աշխարհի թիվ մեկ ռակետի վարկանիշ[90]։

Շարապովան մասնակցություն է ունենում մրցաշրջանի Մեծ Սաղավարտի առաջին մրցաշարում՝ Ավստրալիայի բաց առաջնությունում, որտեղ նա 14-րդ «դասակարգվածն էր», սակայն չորրորդ շրջանում պարտվում է Անդրեա Պետկովիչին[91]։ Այնուհետև նա հրաժարվում է Dubai Tennis Championships և Qatar Ladies Open մրցաշարերից՝ ականջի բորբոքման պատճառով[92]։ Շարապովան մրցաշրջան է վերադառնում մարտին, մասնակցություն ունենալով BNP Paribas Open մրցաշարին, որտեղ նա «դասակարգված էր» 16-րդ համարի տակ։ Մրցաշարի քառորդ եզրափակիչում նա հաղթում է աշխարհի նախկին թիվ 1 ռակետ Դինարա Սաֆինային և դուրս վալիս կիսաեզրափակիչ, որտեղ նա պարտվում է գործող թիվ մեկ ռակետ Կարոլին Վոզնյացկիին[93]։ Կի Բիսկեյնի Sony Ericsson Open մրցաշարում Շարապովան հաղթում է 26-րդ դասակարգված Ալեքսանդրա Դուլգերուին քառորդ եզրափակիչում, 3 ժամ 28 րոպե տևողությամբ մրցախաղում[94]։ Կիսաեզրափակիչում Շարապովան ռևանշ է վերցնում Ավստրալիայի մրցաշարում իրեն հաղթած Անդրեա Պետկովիչից։ Եզրափակիչում նա պարտություն է կրում Վիկտորիա Ազարենկայից[95]։ Այդ արդյունքների շնորհիվ Շարապովան վերադառնում է Թոփ-10-յակ, առաջին անգամ 2009 թվականի փետրվարից ի վեր[68]։

Մարիա Շարապովան Toray Pan Pacific Open մրցաշարում, 2011 թվական

Գրունտային մրցաշրջանի ընթացքում Շարապովան մասնակցություն է ունենում Mutua madrileña Madrid Open մրցաշարին, որտեղ նա երրորդ շրջանում պարտվում է Դոմինիկա Ցիբուլկովային, իսկ Internazionali BNL d'Italia մրցաշարում, որտեղ նա «դասակարգված էր» 7-րդ համարի տակ, նա կիսաեզրափակիչում առավելության է հասնում վերին դասակարգված Կարոլին Վոզնյացկիի նկատմամբ և եզրափակիչում հաղթում է 6-րդ «դասակարգված» Սամանտա Ստոսուրին, շահելով տիտղոսը, որը մինչ այժմ նրա ամենանշանակալից հաղթանակն է գրունտային ծածկույթի վրա[96]։ 2011 թվականի Ֆրանսիայի բաց առաջնությունում Շարապովան 7-րդ «դասակարգվածն էր»։ Երկրորդ շրջանում նա հաղթում է ֆրանսուհի Կարոլին Գարսիային, չնայած խաղի ընթացքում պարտվում էր 3-6, 1-4 հաշվով։ Քառորդ եզրափակիչում նա առավելության է հասնում 15-րդ «դասակարգված» Անդրեա Պետկովիչի նկատմամբ, դուրս գալով իր առաջին կիսաեզրափակիչը Մեծ Սաղավարտի մրցաշարում ուսի վնասվածքից վերականգնվելուց հետո։ Այնուհետև նա պարտվում է 6-րդ «դասակարգված» և մրցաշարի վերջնական հաղթող Նա Լիին, գրունտային մրցաշարջանն ավարտելով հաղթանակների և պարտությունների 12-2 հարաբերեկցությամբ[97]։

2011 թվականի Ուիմբլդոնի մրցաշարում Շարապովան 5-րդ դասակարգվածն էր և հասնում է մինչև եզրափակիչ, որտեղ երկու սեթում պարտվում է 8-րդ դասակարգված Պետրա Կվիտովային՝ 6–3, 6–4[98]։ Դա երեք տարիների ընթացքում նրա առաջին եզրափակիչն էր Մեծ Սաղավարտի մրցաշարերում։ Շարապովան ամառային մրցաշարջանը սկսում է Սթենֆորդի մրցաշարում։ Քառորդ եզրափակիչում Շարապովան պարտվում է մրցաշարի վերջնական հաղթող Սերենա Ուիլյամսին[99]։ Հաջորդ մրցաշարում, Տորոնտոյի «Rogers Cup»-ում, Շարապովան երրորդ շրջանում պարտվում է Գալինա Վոսկոբոևային, որը դառնում է կարիերայում նրա 100-րդ պարտությունը[100]։

Այնուհետև Շարապովան մասնակցում է Ցինցինատիի Western & Southern Open մրցաշարին։ Մրցաշարին նա դասակարգվում է 4-րդ համարի տակ և տարվա ընթացքում իր չորրորդ եզրափակիչի ճանապարհին առավելության է հսնում Անաստասիա Ռադիոնավայի[101], 14-րդ դասակարգված Սվետլանա Կուզնեցովայի[102], 10-րդ դասակարգված Սամանտա Ստոսուրի[103] և 2-րդ դասակարգված Վերա Զվոնարյովայի նկատմամբ[104]։ Եզրափակիչում նա հաղթում է աշխարհի նախկին թիվ 1 ռակետ Ելենա Յանկովիչին, 2 ժամ 49 րոպեի ընթացքում, ինչը այն դարձնում է WTA մրցաշարերում տարվա ամենաերկարատև եզրափակիչ խաղը[105]։ Արդյունքում նա դասակարգման համաշխարհային աղյուսակում բարձրանում է 4-րդ հորիզոնական, նրա ամենաձարձր վարկանիշը 2008 թվականից ի վեր և ամենաբարձր ցուցանիշը ուսի վնասվածքից վերադառնալուց հետո[106]։

Շարապովան ԱՄՆ բաց առաջնությանը մասնակցում է 3-րդ համարի տակ։ Նա հաղթանակներ է տանում Հիզեր Ուոթսոնի և Անաստասիա Յակիմովայի նկատմամբ և դուրս գալիս երրորդ շրջան։ Այնտեղ նա զիջում է Ֆլավիա Պենետային։ Այնուամենայնիվ, Կիմ Կլեյստերսի և Վերա Զվոնարյովայի վարկանիշի անկման պատճառով Շարապովան աղյուսակում բարձրանում է 2-րդ հորիզոնական[107]։ Հաջորդ մրցաշարը հանդիսանում է Տոկիոյի Toray Pan Pacific Open մրցաշարը[108]։ Որպես երկրորդ դասակարգված, նա երկրորդ շրջանում հաղթում է Թամարին Թանասուգարնին, այնուհետև՝ 13-րդ համար Յուլիա Գյորգեսին, սակայն քառորդ եզրափակիչում զիջում է Պետրա Կվիտովային, ոտնաթաթի վնասվածք ստանալու պատճառով։ Դա ստիպում է նրան հաջորդ շաբաթ բաց թողնել China Open մրցաշարը։ Այնուհետև Շարապովան նախապատրաստվում է Ստամբուլում կայանալիք WTA Tour-ին, նրա առաջին ամփոփիչ մրցաշարը 2007 թվականից ի վեր, որտեղ խմբային փուլում զիջում է Սամանտա Ստոսուրին և Նա Լիին։ Վնասվածքի պատճառով նա բաց է թողնում նաև Տոկիոյի մրցաշարը[109]։ Շարապովան տարին ավարտում է աշխարհի թիվ 4 ռակետի կարգավիճակում, նրա առաջին Թոփ-10-յակի ցուցանիշը 2008 թվականից ի վեր և առաջին Թոփ-5-ը 2007 թվականից ի վեր։

2012 թվական. Վերադարձ աշխարհի թիվ 1 ռակետի և Օլիմպիական արծաթե մեդալ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Շարապովան դուրս է գալիս Բրիսբենի մրցաշարից՝ ոտնաթաթի վնասվածքի պատճառով[110]։ Նրա առաջին մրցաշարը լինում է Ավստրալիայի բաց առաջնությունը, որտեղ նա «դասակարգված էր» 4-րդ համարի տակ։ Շարապովան դուրս է գալիս եզրափակիչ, ճանապարհին մրցաշարից դուրս թողնելով Գիզելա Դուլկոյին, Ջեյմի Հեմփթոնին, 30-րդ համար Անժելիկա Քերբերին, հայրենակցուհի Եկատերինա Մակարովային և աշխարհի թիվ 2 ռակետ Պետրա Կվիտովային։ Եզրափակիչում նա երկու սեթում պարտվում է Վիկտորիա Ազարենկային։ Արդյունքում նրա վարկանիշը բարելավվում է և նա դառնում է աշխարհի թիվ 3 ռակետ։ Այնուհետև նա խաղում է Փարիզի մրցաշարում, որտեղ խառորդ եզրափակիչում պարտվում է Անժելիկա Քերբերին։ Մրցաշարից հետո նա բարձրանում է դասակարգման աղյուսակի 2-րդ հորիզոնական։

Ինդիան Ուելսում, ավելի քան երեք ժամանոց պայքարից հետո, Շարապովան հաղթում է հայրենակցուհի Մարիա Կիրիլենկոյին և դուրս գալիս կիսաեզրափակիչ, որտեղ հաղթում է Անա Իվանովիչին։ Իվանովիչը դուրս է մնում ազդրի վնասվածքի պատճառով[111]։ Եզրափակիչում նա խաղում է աշխարհի թիվ 1 ռակետ Վիկտորիա Ազարենկայի դեմ, սակայն կրկին պարտվում է երկու սեթում։ Հաջորդ մրցաշարը հանդիսանում է Sony Ericsson Open-ը, որտեղ նա 2-րդ «համարն էր»։ Եզրափակիչում Շարապովան երկու սեթում պարտվում է 5-րդ համար Ագնեշկա Ռադվանսկայաին։ Դա երրորդ պարտությունն էր եզրափակիչներում չորս մրցաշարերից, որոնցում նա մասնակցություն էր ունեցել։ Շտուտգարտի Porsche Tennis Grand Prix մրցաշարում Շարապովան երկրորդ դասակարգվածն էր։ Եզրափակիչում նա առավելության է հասնում թիվ 1 ռակետ Վիկտորիա Ազարենկայի նկատմամբ և տիրում տարվա ընթացքում իր առաջին տիտղոսին։ Ընդ որում, Շարապովան մրցաշարի ընթացքում հաղթում է Մեծ Սաղավարտի մրցաշարերի երեք գործող հաղթողներին։ Այնուհետև նա մասնակցում է Մադրիդի մրցաշարին։ Երրորդ շրջանում նա հաղթում է Լյուսիա Շաֆարժովային[112], սակայն այնուհետև երկու սեթում զիջում է ապագա հաղթող Սերենա Ուիլյամսին։

Որպես գործող չեմպիոն և 2-րդ դասակարգված Հռոմի մրցաշարում, Շարապովան կիսաեզրափակիչում հաղթում է Անժելիկա Քերբերին և երկրորդ տարին անընդմեջ դուրս գալիս եզրափակիչ։ Եզրափակիչում Շարապովան 2 ժամ 52 րոպեի ընթացքում հաղթում է Նա Լիին, փրկվելով մաթչ-փոինթից և տիրանում կարիերայում 26րդ տիտղոսին[113]։ Դա չորրորդ անգամ էր, որ Շարապովան կարողանում է պաշտպանել տիտղոսը։

Շարապովան 2-րդն է դասակարգվում Ֆրանսիայի բաց առաջնությունում, որտեղ նա հաղթում է Ալեքսանդրա Կադանցին, Պետրա Կվիտովային և դուրս գալիս եզրափակիչ, ինչը նրան թույլ է տալիս իրեն վերադարձնել աշախարհի թիվ 1 ռակետի կոչումը։ Եզրափակիչում նա առավելության է հասնում Սառա Էրանիի նկատմամբ և տիրում Ֆրանսիայի բաց առաջնության հաղթողի տիտղոսին։ Շարապովան դառնում է տասներորդ թենիսիտուհին, ով «Կարիերայի Մեծ Սաղավարտ»-ին տիրում է Ֆրանսիայի բաց առաջնությունում հաղթելուց հետո[114]։ Մրցաշարի ընթացքում Շարապովային Ռուսաստանի Օլիմպիական կոմիտեի կողմից առաջարկվում է դառնալ Ռուսաստանի դրոշակակիրը Օլիմպիական խաղերի ժամանակ, ինչը նրան դարձնում է առաջին կին դրոշակակիրը Ռուսաստանի օլիմպիական պատմության մեջ[115]։

Այնուհետև Շարապովան իր հաղթանակների շարքը հասցնում է 15-ի։ Ուիմբլդոնի մրցաշարում Շարապովան 1-ին «դասակարգվածն էր», ինչը նրա կարիերայում առաջին անգամ էր։ Այնուամենայնիվ, նա չորրորդ շրջանում պարտվում է 15-րդ համար Սաբինա Լիսիցկիին, ում նա հաղթել էր նախորդ տարվա մրցաշարի կիսաեզրափակիչում։ Արդյունքում, նա թիվ 1 վարկանիշը զիջում է Վիկտորիա Ազարենկային։

Մարիա Շարապովան 2012 թվականի Լոնդոնի Օլիմպիական խաղերում

Նա մասնակցում է 2012 թվականի Լոնդոնի Ամառային Օլիմպիական խաղերին, իր առաջին Օլիմպիական խաղերին[116]։ Քառորդ եզրափակիչում նա հաղթում է նախկին թիվ 1 ռակետ Կիմ Կլեյստերսին և անցնում կիսաեզրափակիչ, որտեղ հանդիպում է հայրենակցուհի Մարիա Կիրիլենկոյի հետ։ Շարապովան հաղթում է Կիրիլենկոյին և դուրս գալիս եզրափակիչ, որտեղ զիջում է Սերենա Ուիլյամսին՝ 6–0, 6–1[117], որը նրա վատագույն պարտությունն էր ամերիկուհուն։ Այդ արդյունքով Շարապովան գերազանցում է Ագնեշկա Ռադվանսկայաին և դասակարգման աղյուսակում բարձրանում 2-րդ հորիզոնական։

Վիկտորիա Ազարենկան, Սերենա Ուիլյամսը և Մարիա Շարապովան՝ Օլիմպիական խաղերի մեդալակիրները

Շարապովան 3-րդ համարն է ստանում ԱՄՆ բաց առաջնությունում։ Չորրորդ շրջանում նրա մրցակցուհին էր Նադեժդա Պետրովան, ում հետ խաղի երրորդ սեթում այն ընդհատվում է անձրևի պատճառով։ Վերսկսված խաղում Շարապովան առավելության է հասնում։ Քառորդ եզրափակիչում նրա մրցակիցն էր Մարիոն Բարտոլին, ով շահում էր խաղը 4-0 հաշվով, մինչ անձրևի պատճառով այն մեկ ամբողջ օր ընդհատվելը։ Անձրևից հետո Շարապովան կրկին հաղթանակ է տանում[118]։ Կիսաեզրափակիչում Շարապովան պարտվում է աշխարհի թիվ 1 ռակետ Վիկտորիա Ազարենկային։

Հաջորդ մրցաշարը լինում է Տոկիոյի Toray Pan Pacific Open-ը։ Նա հասնում է մինչև քառորդ եզրափակիչ, որտեղ զիջում է Սամանտա Ստոսուրին[119]։ China Open մրցաշարում նա երկրորդ համարն էր։ Եզրափակիչում նա կրկին պարտության է մատնվում Ազարենկայի կողմից[120]։ Շարապովայի հաջորդ մրցաշարը լինում է տարվա վերջին Ստամբուլում, որտեղ նա դասակարգված էր 2-րդ համարի տակ։ Շրջանաձև խմբային մրցաշարում նա հաղթում է Սառա Էրանիին, Ագնեշկա Ռադվանսկայաին և Սամանտա Ստոսուրին։ Կիսաեզրափակիչում նա առավելության է հասնում Վիկտորիա Ազարենկայի նկատմամբ, որի արդյունքում նրանց միջև հանդիպումների արդյունքը դառնում է 7-5 հօգուտ Ազարենկայի։ Չնայած շարապովան հասնում է եզրափակիչ, այնուամենայնիվ Ազարենկան տարին եզրափակում է աղյուսակի առաջին հորիզոնականում, շնորհիվ մրցաշարերում նրա նկատմամբ տարած երկու հաղթանակների։ Եզրափակիչում Շարապովան պարտվում է Սերենա Ուիլյամսին, նրա 13-րդ անընդմեջ պարտությունը Սերենային եզրափակիչներում[121]։

2013 թվական. Ուսի երրորդ վնասվածքը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2013 թվականի մրցաշրջանում Շարապովայի առաջին ծրավարվորված մրցաշարը Բրիբանի մրցաշարն էր, որտեղ նա «դասակարգված էր» 2-րդ համարի տակ։ Այնուամենայնիվ, նա հրաժարվում է մրցաշարին մասնակցելուց մինչ նրա սկիզբը, պատճառաբանելով անրակի վնասվածքը[122]։ Նա մրցաշարջանը սկսում է Ավստրալիայի բաց առաջնությունում, որտեղ 2-րդ համարն էր։ Նա հաղթում է Օլգա Պուչկովային և Միսակի Դոիին առաջին երկու շրջանում, նրանց չզիջելով ոչ մի սեթ, ինչկ առաջին անգամ էր, որ թենիսիտուհին Մեծ Սաղավարտի մրցաշարում հաղթում է երկու խաղում նմանատիպ հաշվով, 1985 թվականի մրցաշարից ի վեր[123]։ Այնուհետև Շարապովան հաղթում է Վենուս Ուիլյամսին, Կիրստեն Ֆլիպկենսին և Եկատերինա Մակարովային՝ հինգ խաղում զիջելով ընդամենը ինը գեյմ։ Քառորդ եզրափակիչում նա հաղթում է Մոնիկա Սելեշին, սահմանելով Մեծ Սաղավարին մրցաշարի կիսաեզրափակիչ հասնելու համար նվազագույն գեյմեր պարտվելու ռեկորդ[124]։ Կիսաեզրափակիչում նա զիջում է Նա Լիին։

Մարիա Շարապովան Ֆրանսիայի բաց առաջնությունում

Նա հասնում է մինչև Qatar Total Open մրցաշարի կիսաեզրափակիչ, կարիերայում 10-րդ անգամ անընդմեջ պարտվելով Սերենա Ուիլյամսին[125]։ Ինդիան Ուելսի մրցաշարում նա «դասակարգվում է» 2-րդ համարի տակ։ Այսհեղ նա հաջողությամբ հասնում է մրցաշարի եզրափակիչ, որտեղ 1 ժամ 21 րոպեի ընթացքում առավելության է հասնում 2011 թվականի մրցաշարի հաղթող և աշխարհի նախկին թիվ մեկ ռակետ Կարոլին Վոզնյացկիի նկատմամբ[126]։ Դա նրա կարիերայում 28-րդ և Ինդիան Ուելսում 2-րդ տիտղոսն էր։ Հաղթանակը նրան նաև բարձրացնում է դասակարգման աղյուսակի 2-րդ հորիզոնական, Սերենա Ուլյամսից հետո[127][128][129]։

Այնուհետև Մարիան մրցակցում է Sony Open մրցաշարում, որտեղ նա ևս մեկ անգամ դուրս է գալիս եզրափակիչ, մրցակից ունենալով Սերենա Ուիլյամսին։ Մարիան խաղը շատ հաջող է սկսում, հաղթելով առաջին սեթում։ Այնուամենայնիվ, Սերենան հաղթում է երկրորդ և առավելության հասնում երրորդ սեթում։ Դա Մարիայի 11-րդ անընդմեջ պարտությունն էր Սերենայից[130][131]։

Այնուհետև նա խաղում է Շտուտգարտի գրունտային մրցաշարում, որտեղ նա հաղթող է եղել։ Մարիան «դասակարգված էր» առաջին համարի տակ։ Նրա առաջին երեք հանդիպումները բացկացած էին երեք սեթերից։ Սկզբում նա հաղթանակ է տանում աշխարհի 25-րդ ռակետ Լյուսիա Շաֆարժովայի նկատմամբ, իսկ այնուհետև՝ Անա Իվանովիչի, իսկ կիսաեզրափակիչում նա մրցաշարից դուրս է թողնում 3-րդ դասակարգված Անժելիկա Քերբերին։ Եզրափակիչում, երկու սեթում, նա 14 խաղից 9-րդ անգամ հաղթանակ է տանում 2-րդ դասակարգված և աշխարհի թիվ 5 ռակետ Նա Լիի նկատմամբ և շահում կարիերայում 29-րդ տիտղոսը[132]։

Մեկ շաբաթ անց նա կրկին հասնում է եզրափակիչ, այս անգամ Մադրիդի մրցաշարում։ Այստեղ նա 15-րդ անգամ ընդհանրապես և 12-րդ անգամ անընդմեջ պարտվում է Սերենա Ուիլյամսին[133]։

Այնուհետև նա խաղում է Հռոմում, որտեղ 2-րդ «դասակարգվածն էր»։ Երրորդ շրջանում նա հաղթում է 16-րդ դասակարգված Սլոան Սթիվենսին, երկու սեթում, սակայն չի մասնակցում 7-րդ դասակարգված Սառա Էրանիի դեմ քառորդ եզրափակիչ խաղին՝ վիրուսային հիվանդության պատճառով[134][135]։

2013 թվականի Ֆրանսիայի բաց առաջնությունում Շարապովան կրկին դուրս է գալիս եզրափակիչ, կիսաեզրափակիչում երեք սեթում առավելության հասնելով Վիկտորիա Ազարենկայի նկատմամբ, սակայն եզրափակիչում երկու սեթում պարտվում է Սերենա Ուիլյամսին։ Ուիմբլդոնի մրացաշարի երկրորդ շրջանում Շարապովան պարտվում է Միշել Լարշեր դե Բրիտուին։ Շարապովան մրցաշար է վերադառնում Western & Southern Open-ում, որտեղ մեկնարկային խաղում երեք սեթում պարտվում է Սլոան Սթիվենսին։ Մեկ շաբաթ անց Շարապովան բաց է թողնում ԱՄՆ բաց առաջնությունը, պատճառաբանելով ուսի վնասվածքը և ժամկետից շուտ ավարտում է մրցաշրջանը[136]։

2014 թվական. Վերադարձ և երկրորդ Ֆրանսիայի բաց առաջնության տիտղոս[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Շարապովան չէր խաղում 2013 թվականի օգոստոսից՝ կրկնվող ուսի վնասվածքի պատճառով և մրցաշրջան է վերադառնում 2014 թվականին Բրիսբենի մրցաշարում[137]։ Մրցաշարում նա հասնում է մինչև կիսաեզրափակիչ, որտեղ երկու սեթում պարտվում է Սերենա Ուիլյամսին։ 2014 թվականի Ավստրալիայի բաց առաջնությունում Շարապովան, դասակարգված լինելով 3-րդ համարի տակ, դուրս է մնում չորրորդ շրջանում, պարտվելով 20-րդ դասակարգված Դոմինիկա Ցիբուլկովային։ Այնուհետև նա մասնակցում է GDF Suez մրցաշարին, որտեղ դուրս է գալիս կիսաեզրափակիչ, պարտվելով հայրենակցուհի և վերջնական արդյունքում մրցաշարի հաղթող Անաստասիա Պավլյուչենկոյին, երեք սեթում։

Մարտին, մասնակցելով Indian Wells Masters մրցաշարին, նա երրորդ շրջանում պարտվում է 22-ամյա իտալուհի Կամիլա Ջորջիին, երեք սեթում[138]։ Այդպիսով, շնորհիվ WTA վարկանիշի համակարգի, նա անկում է ապրում դասակարգման աղյուսակում, իջնելով մինչև 7-րդ հորիզոնական։ Ապրիլին նա հաղթում է Շտուտգարտի մրցաշարում, տիրելով տարվա ընթացքում իր առաջին և կարիերայում 30-րդ տիտղոսին, եզրափակիչում երեք սեթում հաղթելով Անա Իվանովիչին։ Շտուտգարտի մրցաշարը հանդիսանում է միակը, որում Շարապովան հաղթանակ է տարել երեք անգամ։ Մայիսին Մարիան հաղթում է Մադրիդում՝ երկրորդ տիտղոսը տարվա ընթացքում և առաջինը Մադրիդում, Սիմոնա Հալեպին հաղթելով երեք սեթում։ Շահելով իններորդ տիտղոսը գրունտի վրա, նա միանում է Վենուս Ուիլյամսին, որպես այդ ծածակույթի վրա առավել հաջողակ թենիսիստուհի[139]։ Այնուհետև շարապովան մրցակցում է Հռոմի մրցաշարին, որտեղ երրորդ շրջանում նա երկու սեթում զիջում է Անա Իվանովիչին։

Շարապովան 7-րդ համարն է ստանում Ֆրանսիայի բաց առաջնությունում և առաջին երեք շրջաններում հաղթում է Քսենիա Պերվակին, Ցվետանա Պիրոնկովային և Պաուլա Օրմաեչեային, բոլորն էլ երկու սեթում։ Չորրորդ շրջանում նա հաղթում է Սամանտա Ստոսուրին։ Դա ավստրալուհու հետ 16 խաղերում 14-րդ հաղթանակն էր։ Քառորդ եզրափակիչում առավելության է հասնում Գարբինե Մուգուրուսայի նկատմամբ և չորրորդ անգամ անընդմեջ դուրս է գալիս մրցաշարի կիսաեզրափակիչ։ Կիսաեզրափակիչում նա հաղթում է Էժենի Բուշարին և երրորդ անգամ անընդմեջ հասնում Ֆրանիսայի բաց առաջնության եզրափակիչ։ Եզրափակիչում երեք սեթում առավելության հասնելով Սիմոնա Հալեպի նկատմամբ, նա տիրում է Ֆրանսիայի առաջնության երկրորդ և Մեծ Սաղավարտի մրցաշարերի հինգերորդ տիտղոսին։ Դա 2001 թվականից ի վեր առաջին անգամ էր, որ մրցաշարի եզրափակիչում խաղարկվում էր երրորդ սեթը։ Մրցախաղը տևում է երպեք ժամից քիչ ավելի և նկարագրվում է որպես վերջին ժամանակների լավագույն կանանց եզրափակիչներից մեկը[140]։ Ուիմբլդոնի մրցաշարը հանդիսանում է հաջորդը, քանի որ Շարապովան որոշում է չմասնակցել մրցաշարջանի Մեծ Սաղավարտի երրորդ մրցաշարից առաջ տեղի ունեցող մրցաշարերին[141]։ Ուիմբլդոնում Շարապովան հասնում է չորրորդ շրջան, որտեղ երեք սեթում պարտվում է 9-րդ դասակարգված գերմանուհի Անժելիկա Քերբերին։

Այնուհետև Շարապովան մասնակցում է Մոնրեալի Rogers Cup մրցաշարին, որտեղ նա 4-րդ դասակարգվածն էր։ Երկրորդ շրջանում հաղթանակ է տանում Գարբինե Մուգուրուսայի նկատմամբ, երեք սեթում, սակայն հաջորդ շրջանում, նույնպես երեք սեթում, պարտվում է Մուգուրուսայի հայրենակցուհի Կարլա Սուարես Նավարոյին։ 2014 թվականի Western & Southern Open մրցաշարում Շարապովան 5-րդ համարն էր և առաջին շրջանում հաղթանակ է տանում Մեդիսոն Կիսի նկատմամբ։ Այնուհետև նա հաղթում է Անաստասիա Պավլյուչենկոյին և վերջերս աշխարհի թիվ 2 ռակետ թագադրված Սիմոնա Հալեպին և մտնում լավագույն քառյակի մեջ։ Նա կրկին բախվում է Անա Իվանովիչին և պարտվում երեք սեթում։ Այնուհետև Շարապովան ուղևորվում է Նյու Յորք՝ ԱՄՆ բաց առաջնություն, որտեղ նա 5-րդ դասակարգվածն էր։ Առաջին երկու շրջաններում նա պայքարից դուրս է թողնում Մարիա Կիրիլենկոյին և ռումինուհի Ալեքսանդրա Դուլգերուին, իսկ երրորդ շրջանում հաղթում է 26-րդ դասակարգված գերմանուհի Սաբինա Լիսիցկիին և լավագույն 16 թենիսիտուհիների մրցապայքարում հանդիպում է Կարոլին Վոզնյացկիի հետ։ Շարապովան Վոզնյացկիին պարտվում է երեք սեթում։

Այնուհետև Շարապովան խաղում է Wuhan open մրցաշարում, որտեղ նա 4-րդ համարն էր։ Նա հաղթանակ է տանում Սվետլանա Կուզնեցովայի նկատմամբ և հաջորդ փուլում հանդիպում Թիմեա Բաչինսկիի։ Չնայած նրան, որ Շարապովան հաղթել էր իրենց նախկին երկու հանդիպումներում, նա պարտվում է երկու սեթում։

Հաջորդ շաբաթ Շարապովան խաղում է Պեկինի մրցաշարում։ Կիսաեզրափակիչ դուրս գալով առանց ոչ մի սեթ պարտվելու, Շարապովան այնտեղ հաղթում է աշխարհի թիվ 9 ռակետ Անա Իվանովիչին։ Եզրափակիչում նա հանդիպում է Ուիմբլդոնի գործող չեմպիոն և աշխարհի թիվ 3 ռակետ Պետրա Կվիտովայի հետ։ 2 ժամ 30 րոպեի ընթացքում Շարապովան հաղթում է եզրափակիչում, Կվիտովային հաղթելով երեք սեթում։ Հաղթանակի արդյունքում Շարապովան դասակարգման աղյուսակի 4-րդ հորիզոնականից բարձրանում է 2-րդ հորիզոնական և տեղ գտնում WTA Ամփոփիչ մրցաշարում։ Բացի այդ, տարվա վերջին նա ընդամենը 467 միավոր է զիջում առաջին հորիզոնականը զբաղեցնող Սերենա Ուիլյամսին։

WTA Ամփոփիչ մրցաշարում Մարիան զբաղեցնում էր 2-րդ հորիզոնականը, հնարավորություն ունենալով գերազանցել Սերենա Ուիլյամսին 1-ին հորիզոնականի համար մրցապայքարում։ Նա տեղ է գտնում սպիտակ խմբում, Պետրա Կվիտովայի, Ագնեշկա Ռադվանսկայաի և Կարոլին Վոզնյացկիի հետ միասին։ Առաջին խաղում նա երեք սեթում զիջում է Վոզնյացկիին։ Մարիան պարտվում է նաև Կվիտովայի հետ իր երկրորդ խաղում, երկու սեթում, նրա առաջին պարտությունը Կվիտովային 2011 թվականից ի վեր։ Երրորդ խաղում նա երեք սեթում հաղթում է Ռադվանսկայաին, սակայն խսբում զբաղեցնում է երրորդ տեղը և դուրս մնում հետագա պայքարից։ Նա տարին եզրափակում է աշխարհի թիվ 2 ռակետի կարգավիճակում։

2015 թվական. Ավստրալիայի բաց առաջնության չորրորդ եզրափակիչ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Շարապովան մրցաշրջանը սկսում է Բրիսբենի մրցաշարում ելույթով, որտեղ նա վերին դասակարգվածն էր։ Մրցաշարի ընթացքում նա հաղթում է Յարոսլավա Շվեդովային և Կարլա Սուարես Նավարոյին։ Կիսաեզրափակիչում Շարապովան երկու սեթում հաղթում է Էլինա Սվիտոլինային։ Եզրափակիչում նա հանդիպում է 2-րդ դասակարգված Անա Իվանովիչի հետ և հաղթանակ է տանում երեք սեթում։ Դա Իվանովիչի նկատմամբ 10-րդ հաղթանակն էր և 34-րդ տիտղոսը WTA մրցաշարերում, ինչը նշանակում էր, որ Շարապովան նվազագույնը մեկ տիտղոս է նվաճել յուրաքանչյուր տարում 13 տարի անընդմեջ։ Հաջորդ մրցաշարը Ավստրալիայի բաց առաջնությունն էր, որտեղ նա առաջին երկու շրջանում հաղթում է Պետրա Մարտիչին և հայրենակցուհի Ալեքսանդրա Պանովային, որից հետո նա հաղթում է Զարինա Դիյասին և Պեն Շուային երկու սեթում։ Քառորդ եզրաբակիչում նա առավելության է հասնում 7-րդ դասակարգված Էժենի Բուշարի նկատմամբ, իսկ կիսաեզրափակիչում՝ Եկատերինա Մակարովայի։ Այսպիսով նա դուրս է գալիս Ավստրալիայի բաց առաջնության իր չորրորդ եզրափակիչ, որտեղ երկու սեթում պարտվում է Սերենա Ուիլյամսին, նրա հետ հանդիպումների հաշիվը դարձնելով 2-17։ Փետրվարին, Ֆեդերացիայի գավաթում ելույթից հետո, նա մասնակցում է Ակապուլկոյի մրցաշարին, որտեղ նա կիսաեզրափակիչի ճանապարհին հաղթում է Շելբի Ռոջերսին, Մարիանա Դուկա-Մարինյոին և Մագդալենա Ռիբարիկովային։ Այնուհետև նա հրաժարվում է Կարոլին Գարսիայի հետ եզրափակիչ հանդիպումից, պատճառաբանելով ստամոքսի վիրուսը։ Այնուհետև Ինդիան Ուելսում նա հաղթում է Յանինա Վիկմայերին և Վիկտորիա Ազարենկային երկու սեթում, սակայն չորրորդ շրջանում երեք սեթում պարտվում է Ֆլավիա Պենետային։ Մայամիի մրցաշարում Շարապովան դուրս է մնում երկրորդ շրջանում, պարտվելով Դարիա Գավրիլովային երկու սեթում, ինչը նրա ամենավաց դուրս մնալն էր Մայամիում 2003 թվականին նրա առաջին հայտնվելուց հետո։

Շարապովան գրունտային մրցաշրջանը սկսում է Շտուտգարտում, որտեղ նա եռակի հաղթող էր եղել։ Առաջին շրջանում հաղթանակից հետո նա երկրորդ շրջանում երեք սեթում պարտվում է Անժելիկա Քերբերին, դուրս մնալով մրցաշարից այն երեք անգամ անընդմեջ (2012, 2013, 2014) հաղթելուց հետո։ Պարտությունը ընդհատում է նաև նրա 64 խաղից բաղկացած հթանակների շարքը, երբ նա շահելով առաջին սեթը, շահում էր նաև խաղը։ Վերջին անգամ առաջին սեթում հաղթանակից հետո Շարապովան գրունտի վրա պարտվել էր Դինարա Սաֆինային, 2008 թվականի Ֆրանսիայի բաց առաջնությունում։ Պարտության արդյունքում Շարապովան վարկանիշային աղյուսակի 2-րդ հորիզոնականը զիջում է Սիմոնա Հալեպին։ Հաջորդ մրցաշարը լինում է Մադրիդի մրցաշարը, որտեղ նա դուրս է գալիս կիսաեզրափակիչ և այնտեղ պարտվում Սվետլանա Կուզնեցովային։ Հռոմի մրցաշարում նա դասակարգված էր 3-րդ համարի տակ։ Քառորդ եզրափակիչում նա երկու սեթում հաղթում է Վիկտորիա Ազարենկային, կիսաեզրափակիչում ռևանշ է վերցնում Դարիա Գավրիլովայից, երկու սեթում և դուրս գալիս եզրափակիչ, որտեղ բախվում է Կարլա Սուարես Նավարոյի հետ։ Զիջելով առաջին սեթը, Շարապովան այնուհետև շահում է հաջորդ երկուսում և տիրում Հռոմի մրցաշարի երրորդ տիտղոսին։ Շարապովան իրեն է վերադարձնում վարկանիշային աղյուսակի 2-րդ հորիզոնականը, ճիշտ է մինչև օգոստոսի 24-ը, երբ Հալեպը կրկին իրեն է վերադարձնում այն Ուիմբլդոնից հետո (որտեղ նա հասնում է մինչև քառորդ եզրափակիչ և պարտվում Սերենա Ուիլյամսին) Շարապովայի կողմից ոչ մրցաշարի չմասնակցելու պատճառով, այդ թվում ԱՄՆ բաց առաջնությունում՝ վնասվածքի պատճառով։

Այնուհետև նա մասնակցում է Wuhan Open մրցաշարին[142] և դուրս մնում երկրորդ շրջանում։ Բարբորա Ստրիցովայի հետ խաղի երրորդ սեթում նա հրաժարվում է պայքարից, հիմնվելով նախաբազկի վնասվածքի վրա[143]։ Այնուհետև նա բաց է թողնում China Open մրցաշարը[144], WTA Ամփոփիչ մրցաշարին և Ֆեդերացիայի գավաթի եզրափակիչին պատրաստվելու նպատակով։

WTA Ամփոփիչ մրցաշարում նա ընդգրկվում է կարմիր խմբում՝ Սիմոնա Հալեպի, Ագնեշկա Ռադվանսկայաի և Ֆլավիա Պենետայի հետ։ Նա հաղթում է խմբային մրցաշարի բոլոր երեք հանդիպումներում և խմբում գրավում առաջին տեղը։ Կիսաեզրափակիչում նա խաղում է մյուս խմբում երկրորդ տեղը գրաված Պետրա Կվիտովայի հետ և պարտվում երկու սեթում, չնայած երկրորդ սեթում 5-1 հաշվով առավելության առկայությանը։

Այնուհետև Շարապովան խաղում է Ֆեդերացիայի գավաթի եզրափակիչում, շահելով Կարոլինա Պլիշկովայի հետ մենախաղը և ռևանշ վերցնելով Պետրա Կվիտովայից WTA Ամփոփիչ մրցաշարում կրած պարտության համար։ Չնայած դրան, Ռուսաստանի հավաքականը ընդհանուր 2-3 հաշվով զիջում է Չեխիայի հավաքականին։

Շարապովան մրցաշրջանն ավարտում է որպես համաշխարհային դասակարգման թիվ 4 ռակետ, չնայած ԱՄն բաց առաջնության շարքին չմասնակցելուն և հարդային ծածկույթի վրա Ասիական մրցաշրջանի մեծ մասի բաց թողնմանը։ Նա ունենում է հաղթանակների և պարտությունների 39-9 հարաբերակցությունը և շահել է 2 տիտղոս։

2016 թվական[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Շարապովան մրցաշրջանը սկում է Բրիսբենի մրցաշարից։ Նա առաջին շրջանում պետք է խաղար Եկատերինա Մակարովայի հետ, սակայն խաղից մի քանի ժամ առաջ հրաժարվում է մրցաշարից՝ հիմնվելով ձախ նախաբազկի վնասվածքի վրա և փոխարինվում է Մարգարիտա Գասպարյանով[145]։ Շարապովան 5-րդ համարի տակ է դասակարգվում Ավստրալիայի բաց առաջնությունում։ Առաջին շրջանում նա երկու սեթում հաղթում է Նաո Հիբինոյին։ նույնպես երկու սեթում հաղթում է երկրորդ շրջանի Ալեքսանդրա Սասնովիչի հետ խաղում։ Այնուհետև Շարապովան զիջում է իր առաջին սեթը մրցաշարում, սակայն երրորդ շրջանում հաղթում է Լորեն Դևիսին։ Չորրորդ շրջանում նա խաղում է Բելինդա Բենչիչի հետ և շահում է այն երկու ժամ տևողությամբ խաղում։ Քառորդ եզրափակիչում Շարապովան բախվում է վաղեմի հակառակորդ Սերենա Ուիլյամսի հետ։ Շարապովան պարտվում է երկու սեթում։ Չկարողանալով պաշտպանել նախորդ մրցաշարի եզրափակիչի իր միավորները, Շարապովան վարկանիշային աղյուսակում իջնում է 6-րդ հորիզոնական։ Մրցաշարից հետո Շարապովան Ռուսաստանի հավաքականի ավագ Անաստասիա Միսկինայի կողմից ընդգրկվում է հավաքականի կազմի մեջ՝ Ֆեդերացիայի գավաթի խաղին մասնակցելու համար։ Սակայն նա նախաբազկի վնասվածք ուներ և նշանակվում է միայն զուգախաղում մասնակցելու[146]։ Ռուսաստանի հավաքականը պարտվում է առաջին երեք խաղերում և ոչինչ չորոշող զուգախաղին Շարապովային փոխարինում է Եկատերինա Մակարովան։ Վերջ ի վերջո, Ռուսաստանը պարտություն է կրում 3-1 հաշվով, սակայն ընդգրկված լինելով խաղին, Շարապովան հաջողությամբ իրավունք է նվաճում մասնակցելու 2016 թվականի Ամառային Օլիմպիական խաղերին։ Պատճառաբանելով ձախ նախաբազկի վնասվածքը, Շարապովան բաց է թողնում Qatar Open[147] մրցաշարը և մրցաշարից մեկ շաբաթ առաջ հրաժարվում է նաև BNP Paribas Open-ից[148]։

Խնդիրներ Համաշխարհային հակադոպինգային գործակալության (WADA) հետ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2016 թվականի մարտի 7-ին հրավիրված հատուկ մամլո-ասուլիսում Մարիա Շարապովան հայտարարում է այն մասին, որ իր մոտ հայտնաբերվել է դոպինգ, ավելի ստույգ՝ արգելված (2016 թվականի հունվարի 1-ին) մելդոնիա պատրաստուկը, որը պարունակվում է իր կողմից արդեն 10 տարի օգտագործվող միլդրոնատ դեղամիջոցի մեջ[149][150]։ Ռուս թենիսիտուհու դոպինգ-թեստը դրական արդյունք է տվել, որը նրանից վերցվել էր Մելբուրնում հունվարի 26-ին, Ավստրալիայի բաց առաջնության ընթացքում[151][152]։ Մամլո-ասուլիսից անմիջապես հետո հիմնական հովանավորները՝ Nike, TAG Heuer և Porsche, հայտարարեցին թենիսիտուհու հետ համագործակցության դադարեցման մասին[153]։ Ապրիլին պարզ է դառնում, որ թենիսիտուհի Մարիա Շարապովայի դոպինգ-թեստի մեջ գերազանցված է մելդոնիի թույլատրելի պարունակությունը[154]։ Թենիսի միջազգային ֆեդերացիան դոպինգ օգտագործելու համար Մարիա Շարապովային որակազրկում է երկու տարով[155][156]։ Արգելման ժամկետը սկսել է գործել 2016 թվականի հունվարի 26-ից[157]։ 2016 թվականի հունիսի 14-ին Մարիա Շարապովան իր որոկազրկման մասին ITF-ի որոշումը բողոքարկել է Մարզական արբիտրաժային դատարան (CAS)։ Դատարանը որոշումը կհրապարակի 2016 թվականի հուլիսի 18-ից ոչ ուշ։ Սակայն դատական գործընթացը ձգձգվում է և միայն հոկտեմբերի 4-ին Մարզական արբիտրաժային դատարանը կայացնում է իր որոշումը, որով Շարապովայի նախկին որակազրկումը երկու տարուց կարճացվում է մինչև 15 ամիս, այսինքն նա կարող է կորտ վերադառնալ 2017 թվականի ապրիլի 26-ին՝ իր 30-ամյակից ուղիղ մեկ շաբաթ անց։

Որակազրկման մասին որոշումից անմիջապես հետո Nike-ը հայտարարեց, որ կշարունակի համագործակցությունը Շարապովայի հետ։ Թենիսիտուհու հետ համագործակցությունը շարունակում են նաև Head և Evian ընկերությունները։

Անձնական կյանք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2005 թվականին Մարիան կարճատև հարաբերություններ է ունեցել «Maroon 5» փոփ-ռոք խմբի մենակատար Ադամ Լևինի հետ[158][159].

2010 թվականի հոկտեմբերի 21-ին հայտարարվել է Շարապովայի և սլովենացի բասկետբոլիստ, Բասկետբոլի ազգային ասոցիացիայի «Նյու Ջերսի Նեթս» թիմում հանդես եկող Սաշա Վույաչիչի նշանադրության մասին[160]։ 2012 թվականի օգոստոսի 31-ին Շարապովան հայտարարում է, որ նրանք Վույաչիչի հետ միասին որոշել են բաժանվել դեռևս գարնան վերջին[161].

2013 թվականի մայիսի 11-ին Շարապովան հաստատել է տեղեկությունը այն մասին, որ հանդիպում է բուլղարացի թենիսիստ Գրիգոր Դիմիտրովի հետ[162]։ 2015 թվականի ամռանը նրանք բաժանվում են։

Հասարակական և բարեգործական գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մարիա Շարապովան ինը տարի հանդիսանում էր[163] Միավորված ազգերի կազմակերպության զարգացման ծրագրի բարի կամքի դեսպան։ Նա հիմնադրել է հիմնադրամ, որը աջակցություն է ցուցաբերում մի շարք ծրագրերի շրջաններում, որոնք տուժել են Չեռնոբիլի ատոմակայանի վթարից Բելառուսիայում, Ռուսաստանում և Ուկրաինայում, ինչպես նաև Բելառուսիայում ֆինանսավորում է այդպիսի շրջաններից եկվոր ուսանողների կրթաթոշակը[164]։ 2012 թվականի ապրիլին ակտիվ բարեգործական գործունեության համար Շարապովան պարգևատրվել է «Հայրենիքի հանդեպ ծառայությունների համար» II աստիճանի շքանշանով[165] Իսկ օգոստոսին պարգևատրվել է «Հայրենիքի հանդեպ ծառայությունների համար» I աստիճանի շքանշանով՝ ֆիզիկական կուլտուրայի է սպորտի բնագավառում մեծ ավանդի, Լոնդոնում (Մեծ Բրիտանիա) 2012 թվականի XXX Օլիմպիական խաղերում բարձր մարզական հաջողությունների համար[166]։

Փաստեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Մարզական հանդերձանքը՝ Nike, թենիսի ռակետը՝ Head։
  • TAG Heuer, Evian, Avon, Porsche, Սամսունգ ընկերությունների «դեմք»[167], Colgate[168], Palmolive[169]).
  • Ըստ «Forbes» ամսագրի տվյալների 2004 թվականին Մարիա Շարապովան վաստակել է 18,2 միլիոն դոլլար[170]։
  • Մինչև 2005 թվականի հունիսի 17-ը Համացանցում նրա անունը հիշատակվել է 829 հազար անգամ, մամուլում հայտնվել է 18 057 հոդված և 112 սյուժեներ նրան է նվիրվել հեռուստատեսությունում և ռադիոյում[170]։
  • Մարիայի հայրը՝ Յուրին, նախկինում ուղեկցում էր նրան բոլոր ուղևորություններում և ներկա էր գտնվել նրա բոլոր խաղերին։ Հայտնի են նրա սկանդալային պահվածքի դեպքեր՝ վիճաբանություններ այլ հանդիսականների հետ, կոպիտ բացականչություններ աղջկա մրցակիցների հասցեին։ Բազմաթիվ ռուսալեզու թենիսիտուհիներ, մասնավորապես, Անաստասիա Միսկինան, բողոքում էին նրա պահվածքից[171].
  • Շարապովային առաջարկում էին նորաձևության բիզնեսով զբաղվել ավելի լրջորեն, սակայն նա հրաժարվում է, քանի որ չէր ցանկանում թողնել սպորտը։ 2006 թվականին նա ճանաչվում է տարվա ամենագեղեցիկ մարզուհին, ըստ «Sports Illustrated» ամսագրի վարկածի[172]։
  • «Forbes» ամսագիրը Շարապովային ընդգրկել է «100 ամենաազդեցիկ համաշխարհային հայտնիներ»-ի մեջ, ընդ որում այդ ցուցակում նա եղել է միակ ռուսաստանցին[173]։ 2010 թվականի մայիսի 1-ից մինչ 2011 թվականի մայիսի 1-ը ընկած ժամանակահատվածում մարիա Շարապովան ընդգրկված էր նաև Forbes-ի վարկածով ամենաբարձր վարձատրվող մարզուհիների ցանկի մեջ։ Այդ ժամանակահատվածում նրա եկամուտը գնահատվում էր 24,2 միլիոն դոլլար[174]։ 2013 թվականին Շարապովային իններորդ անգամ անընդմեջ ճանաչում են աշխարհի ամենաբարձր վարձատրվող մարզուհին։ Ըստ Forbes-ի տվյալների` 2012 թվականի հունիսից մինչ 2013 թվականի հունիսը Շարապովայի ընդհանուր եկամուտը կազմել է $29 միլիոն։ Լոս Անջելեսում Շարապովան ստացել է ԱՄՆ-ում հեղինակավոր ESPY Awards մրցանակը՝ ըստ 2004 թվականի տվյալների։ Ռուսաստանցին ճանաչվել է տարվա լավագույն թենիսիտուհին ըստ ESPN-ի վակածի[175]։ Հարվարդի բիզնեսի դպրոցում գոյություն ունի ռուս թենիսիստուհի Մարիա Շարապովայի հաջող մարքեթինգի մասին դասընթաց[176]։
  • Շամիլ Տարպիշևը Մարիա Շարապովային հանձնել է «Ռուսական գավաթ» «Լավագույն ռուսաստանցի թենիսիստուհի 2004-2005» անվանակարգում և «ՌԴ Սպորտի Վաստակավոր վարպետ»-ի հավաստագիր։
  • Համաձայն Մարիա Շարապովայի հարցազրույցի, տրված իտալական ամսագրին, նա կրում է 43 համարի կոշիկ[177][178].
  • Մարիա Շարապովայի սիրելի կերակուրը տապակած պանրով սենդվիչներն են «Aroma espresso bar»-ի նյու յորքյան մասնաճյուղում[179]։
  • Կորտում Մարիայի բղավոցի առավելագույն ուժը կազմում է 105 դեցիբել (ռեկորդը գրանցվել է 2009 թվականին), ինչը համարյա հավասար է ռեակտիվ ինքնաթիռի շարժիչի աղմուկին[180]։
  • Մարիա Շարապովան հանդիսանում է ամբիդեկստր, այսինքն լավ է տիրապետում ինչպես աջ, այնպես էլ ձախ ձեռքին[181]։
  • 2009 թվականի նոյեմբերին նա գլխավորել է ամենահարուստ ռուս մարզիկների վարկանիշը՝ ըստ «Ֆինանս» ամսագրի[182]։
  • 2012 թվականի հուլիսի 27-28-ը Մարիա Շարապովան եղել է Ռուսաստանի հավաքականի դրոշակակիրը (այդ դերում առաջին կինը) Լոնդոնի 2012 թվականի Ամառային Օլիմպիական խաղերի բացման արարողությունում։
  • 2012 թվականի օգոստոսի 22-ին Նյու Յորքում վաճառքի են հանվում կոնֆետներ Մարիա Շարապովայից՝ «Sugarpova» անվանումով[183]։
  • Ըստ «Forbes»-ի տվյալների` 2012 թվականին Մարիան վաստակել է 29 միլիոն դոլլար[184]։
  • 2013 թվականի օգոստոսի 20-ին Նյու Յորքում ներկայացվում է նորաձև պարագաների հավաքածու Մարիա Շարապովայից՝ «Sugarpova» բրենդի տակ[185]։
  • 2014 թվականի փետրվարի 7-ին Մարիա Շարապովան մասնակցություն է ունենում Սոչիում Օլիմպիական խաղերի բացման արարողությանը, նրան էր վստահվել օլիմպիական կրակի փոխանցումավազքի եզրափակիչ փուլի առաջին հատվածը, որն անցնում էր անմիջապես Սոչիի «Ֆիշտ» գլխավոր օլիմպիական մարզադաշտում[186]։
  • 2016 թվականի հունիսին Մարիան ընդունվում է Հարվարդի բիզնեսի դպրոց (անգլ.՝ Harvard’s Business Executive Program)։ Դպրոցի ուսանողական կոմիտեն նրան առաջարկում է թենիսի մրցաշարերի մասնակցել դպրոցի թենիսի հավաքականի կազմում։

Մարզիչներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Ռուսաստան Յուրի Յուդկին (01.11.1991 - 01.05.1994)
  • Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ Ռոբերտ Լենդսպորտ (01.09.1998 - 12.09.2005)
  • Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ Մայքլ Ջոյս (19.09.2005 - 09.01.2011)
  • Շվեդիա Թոմաս Հոգստեդտ (10.01.2011 - 12.07.2013)
  • Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ Ջիմի Քոնորս (13.07.2013 - 15.08.2013)
  • Նիդերլանդներ Սվեն Գրյոնեֆելդ (21.11.2013-ից)[187]

Մրցաշարերի վիճակագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հիմնական հոդված՝ Մարիա Շարապովայի կարիերայի վիճակագրություն

Մենախաղի Մեծ Սաղավարտի մրցաշերերի վիճակագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մրցաշար 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Հ-Մ Հ-Պ Հ %
Ավստրալիայի բաց առաջնություն 1 շրջան 3 շրջան 1/2 1/2 Ե Հ ՉՄ 1 շրջան 4 շրջան Ե 1/2 4 շրջան Ե ՈԶ 1 / 13 48–11 81.35%
Ֆրանսիայի բաց առաջնություն 1 շրջան 1/4 1/4 4 շրջան 1/2 4 շրջան 1/4 3 շրջան 1/2 Հ Ե Հ 4 շրջան ՉՄ 2 / 13 53–11 82.81%
Ուիմբլդոն 4 շրջան Հ 1/2 1/2 4 շրջան 2 շրջան 2 շրջան 4 շրջան Ե 4 շրջան 2 շրջան 4 շրջան 1/2 ՉՄ 1 / 13 46–12 79.31%
ԱՄՆ բաց առաջնություն 2 շրջան 3 շրջան 1/2 Հ 3 շրջան ՉՄ 3 շրջան 4 շրջան 3 շրջան 1/2 ՉՄ 4 շրջան ՉՄ ՉՄ 1 / 10 32–9 78.38%
Հ-Պ 4–4 15–3 19–4 20–3 16–4 11–2 7–3 8–4 16–4 21–3 12–3 16–3 14–3 0–0 5 / 48 179–43 80.63%

ՈԶ - 2016 թվականի Ավստրալիայի բաց առաջնությունում Մարիա Շարապովան հասել էր քառորդ եզրափակիչ։ Սակայն մի քանի ամիս անց նա հայտարարում է, որ օգտագործել է արգելված մելդոնիա դեղամիջոցը։ Շարապովան որակազրկվում է երկու տարով և չեղյալ են հայտարարվում տվյալ մրցաշարում նրա արդյունքները, մրցանակային գումարները և վարկանիշային միավորները

Մեծ Սաղավարտի մրցաշարերի եզրափակիչներ 10 (5 տիտղոս, 5 պարտություն)[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արդյունք Թվական Մրցաշար Ծածկույթ Մրցակից Հաշիվ
Հաղթանակ 2004 Ուիմբլդոն Խոտածածկ Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ Սերենա Ուիլյամս 6–1, 6–4
Հաղթանակ 2006 ԱՄՆ բաց առաջնություն Հարդ Բելգիա Ժյուստին Էնեն 6–4, 6–4
Պարտություն 2007 Ավստրալիայի բաց առաջնություն Հարդ Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ Սերենա Ուիլյամս 1–6, 2–6
Հաղթանակ 2008 Ավստրալիայի բաց առաջնություն Հարդ Սերբիա Անա Իվանովիչ 7–5, 6–3
Պարտություն 2011 Ուիմբլդոն Խոտածածկ Չեխիա Պետրա Կվիտովա 3–6, 4–6
Պարտություն 2012 Ավստրալիայի բաց առաջնություն (2) Հարդ Բելառուս Վիկտորիա Ազարենկա 3–6, 0–6
Հաղթանակ 2012 Ֆրանսիայի բաց առաջնություն Գրունտ Իտալիա Սառա Էրանի 6–3, 6–2
Պարտություն 2013 Ֆրանսիայի բաց առաջնություն Գրունտ Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ Սերենա Ուիլյամս 4–6, 4–6
Հաղթանակ 2014 Ֆրանսիայի բաց առաջնություն(2) Գրունտ Ռումինիա Սիմոնա Հալեպ 6–4, 6–7(5–7), 6–4
Պարտություն 2015 Ավստրալիայի բաց առաջնություն (3) Հարդ Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ Սերենա Ուիլյամս 3–6, 6–7(5–7)

Մրցանակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2003

  • Տարվա նորեկի Ռուսաստանի գավաթ
  • Կանանց թենիսի ասոցիացիայի (WTA) տարվա նորեկ[188]

2004

  • WTA Տարվա թենիսիստ[189]
  • WTA Տարվա ամենազարգացող թենիսիստուհի[189]

2005

  • ESPY Տարվա լավագույն թենիսիստուհի[189]
  • Prix de Citron Roland Garros[190]
  • Ռուսաստանի առաջնության տարվա թենիսիստուհի

2006

  • Ռուսաստանի առաջնության տարվա թենիսիստուհի
  • Whirlpool 6th Sense Տարվա թենիսիտուհի[189]

2007

  • ESPY Տարվա լավագույն թենիսիստուհի[189]
  • ESPY Լավագույն միջազգային մարզուհի[189]

2008

  • ESPY Տարվա լավագույն թենիսիստուհի[191]
  • Ռուսաստանի գավաթ Լավագույն թիմի համար (Ֆեդերացիայի գավաթի հավաքականի կազմում)

2010

  • WTA Fan Սիրելի մենախաղի թենիսիստուհի[189]
  • WTA Տարվա բարեգործ[189]
  • WTA Ամենանորաձև թենիսիտուհի (կորտում)[189]
  • WTA Ամենանորաձև թենիսիտուհի (կորտից դուրս)[189]
  • WTA Ամենադրամատիկ արտահայտություն[189]

2012

  • ESPY Լավագույն թենիսիտուհի[192]
  • «Հայրենիքի հանդեպ ծառայությունների համար» II աստիճանի շքանշան (2012 թվականի ապրիլի 28) - նրա բարեգործական գործունեության համար[193]
  • «Հայրենիքի հանդեպ ծառայությունների համար» I աստիճանի շքանշան (2012 թվականի օգոստոսի 13) - ֆիզիկական կուլտուրայի է սպորտի բնագավառում մեծ ավանդի, Լոնդոնում (Մեծ Բրիտանիա) 2012 թվականի XXX Օլիմպիական խաղերում բարձր մարզական հաջողությունների համար[194]
  • Ռուսաստանի առաջնության տարվա թենիսիտուհի

2016

  • «Հայրենիքի հանդեպ վաստակի համար» Շքանշան (2016 թվականի փետրվարի 5)[195]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Collins B. The Bud Collins History of Tennis: An Authoritative Encyclopedia and Record Book — 2 — NYC: New Chapter Press, 2010. — P. 679. — ISBN 978-0-942257-70-0
  2. ↑ 2,0 2,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  3. ↑ 3,0 3,1 The International Who's Who of Women 2006 — Routledge, 2005. — ISBN 978-1-85743-325-8
  4. ↑ 4,0 4,1 WTA կայքէջ
  5. ↑ 5,0 5,1 http://bleacherreport.com/articles/29401-maria-sharapova-rags-to-riches-the-story-of-a-superstar
  6. ↑ 6,0 6,1 http://espn.go.com/tennis/player/photos/_/id/399/maria-sharapova
  7. ↑ «Самые высокооплачиваемые спортсмены мира: рейтинг Forbes» (ռուսերեն). Forbes. Վերցված է 3 февраля 2014-ին.
  8. ↑ 8,0 8,1 ЖИЗНЬ: Мать бросила Машу Шарапову в младенческом возрасте
  9. ↑ 9,0 9,1 Родители Марии Шараповой развелись(չաշխատող հղում) //sport.oboz.ua
  10. ↑ 10,0 10,1 «Maria Sharapova plans 1st trip back to Chernobyl since family fled». The Free Library. Associated Press. 2007 թ օգոստոսի 13. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ մարտի 22-ին. Վերցված է 2011 թ․ սեպտեմբերի 4-ին.
  11. ↑ 11,0 11,1 11,2 Paul Kimmage (2008 թ հունվարի 13). «The Big Interview: Maria Sharapova». The Times. London. Վերցված է 2011 թ սեպտեմբերի 4-ին.
  12. ↑ 12,0 12,1 12,2 Will Stewart (2004 թ հուլիսի 2). «'Masha' was a star at four». London Evening Standard. UK. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հուլիսի 7-ին. Վերցված է 2011 թ սեպտեմբերի 4-ին.
  13. ↑ «Eddie Herr Past Champions». Eddie Herr Official Website. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 25-ին. Վերցված է 2010 թ․ հունիսի 12-ին.
  14. ↑ «Eddie Herr International Special Awards» (PDF). Eddie Herr Official Website. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2012 թ․ մարտի 17-ին. Վերցված է 2010 թ․ հունիսի 12-ին.
  15. ↑ Nick Collins (2009 թ․ հունիսի 24). «Wimbledon 2009: Maria Sharapova – 20 facts you didn't know». The Daily Telegraph. Վերցված է 2010 թ․ հուլիսի 19-ին.
  16. ↑ ITF Tennis Player Profile Արխիվացված 2013-06-16 Wayback Machine, ITF Juniors
  17. ↑ Liz Schroeder (2003 թ․ նոյեմբերի 10). «WTA Tour Singles Ranking 2003» (PDF). WTA. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2017 թ․ սեպտեմբերի 28-ին. Վերցված է 2010 թ․ հունիսի 12-ին.
  18. ↑ «Sharapova dismisses Dokic». BBC. 2003 թ․ հունիսի 28. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 12-ին.
  19. ↑ «Sharapova handed Bell Challenge title». USA Today Co. 2003 թ․ նոյեմբերի 2. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 12-ին.
  20. ↑ «WTA Awards». Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 18-ին.
  21. ↑ Мария Шарапова - Биография // sharapova.ru
  22. ↑ «Sharapova humiliated by Davenport». BBC. 2005 թ․ մարտի 18. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 7-ին.
  23. ↑ Sandra Harwitt (2005 թ․ ապրիլի 1). «Sharapova Rights Her Game vs. Venus Williams». Նյու Յորք Թայմս. Վերցված է 2013 թ․ հունիսի 8-ին.
  24. ↑ Amy Shipley (2005 թ․ ապրիլի 3). «Clijsters's Dream Continues». The Washington Post. Վերցված է 2013 թ․ հունիսի 8-ին.
  25. ↑ «Sharapova edges nearer to summit». BBC. 2005 թ․ մայիսի 13. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 7-ին.
  26. ↑ Stephen Bierley (2005 թ․ հունիսի 1). «Henin reduces Sharapova to dust». The Guardian. Վերցված է 2013 թ․ հունիսի 8-ին.
  27. ↑ «Sharapova keeps Birmingham title». BBC. 2005 թ․ հունիսի 12. Վերցված է 2013 թ․ հունիսի 8-ին.
  28. ↑ «Williams ends Sharapova's defence». BBC. 2005 թ․ հունիսի 30. Վերցված է 2013 թ․ հունիսի 8-ին.
  29. ↑ 29,0 29,1 29,2 29,3 29,4 29,5 29,6 «Q&A: Sharapova's First Business Aims for the Sweet Spot». The Moscow Times. 2013 թ․ ապրիլի 26. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 4-ին.
  30. ↑ «Clijsters battles past Sharapova». BBC. 2005 թ․ սեպտեմբերի 9. Վերցված է 2013 թ․ հունիսի 8-ին.
  31. ↑ «Davenport regains No. 1 ranking». NDTV. 2005 թ․ օգոստոսի 27. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ հունիսի 10-ին. Վերցված է 2013 թ․ հունիսի 8-ին.
  32. ↑ «Sharapova, Henin-Hardenne advance to Open final». ESPN. 2006 թ․ սեպտեմբերի 8. Վերցված է 2013 թ․ հունիսի 9-ին.
  33. ↑ «Sharapova into all-Russian final». BBC. 2006 թ․ մարտի 18. Վերցված է 2013 թ․ հունիսի 9-ին.
  34. ↑ «Sharapova wins Pacific Life». Chicago Tribune. 2006 թ․ մարտի 19. Վերցված է 2013 թ․ հունիսի 9-ին.
  35. ↑ «Kuznetsova quiets Sharapova scream on the way to title». The Guardian. 2006 թ․ ապրիլի 2. Վերցված է 2013 թ․ հունիսի 9-ին.
  36. ↑ «Sharapova Falls at French Open». Նյու Յորք Թայմս. 2006 թ․ հունիսի 4. Վերցված է 2013 թ․ հունիսի 9-ին.
  37. ↑ «Sharapova suffers surprise defeat». BBC. 2006 թ․ հունիսի 17. Վերցված է 2013 թ․ հունիսի 9-ին.
  38. ↑ «Mauresmo survives lapse to reach Wimbledon final». ABC. 2006 թ․ հուլիսի 7. Վերցված է 2013 թ․ հունիսի 9-ին.
  39. ↑ «Sharapova outlasts Clijsters in Acura final». USA Today. 2006 թ․ օգոստոսի 6. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 31-ին.(չաշխատող հղում)
  40. ↑ «Sharapova stops No. 1 Mauresmo, will meet Henin-Hardenne in U.S. Open final». USA Today. 2006 թ․ սեպտեմբերի 8. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 31-ին. {{cite news}}: Check |url= value (օգնություն)(չաշխատող հղում)
  41. ↑ «Sharapova drops Henin-Hardenne to win U.S. Open title». ESPN. 2006 թ․ սեպտեմբերի 12. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 31-ին.
  42. ↑ «Henin-Hardenne came up aces». Sun Sentinel. 2006 թ․ նոյեմբերի 26. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ հունիսի 6-ին. Վերցված է 2013 թ․ հունիսի 9-ին.
  43. ↑ «Leg injury forces Sharapova out». BBC. 2007 թ․ փետրվարի 3. Վերցված է 2013 թ․ հունիսի 2-ին.
  44. ↑ «Sharapova sets up Venus showdown in rainy Miami». Reuters. 2007 թ․ մարտի 27. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ սեպտեմբերի 24-ին. Վերցված է 2013 թ․ հունիսի 9-ին.
  45. ↑ Verdell A. Wright (2007 թ․ մարտի 27). «Սերենա Ուիլյամս Defeats Maria Sharapova Today in Key Biscayne». Yahoo. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ հուլիսի 29-ին. Վերցված է 2013 թ․ հունիսի 9-ին.
  46. ↑ «Sharapova battles to Istanbul win». BBC. 2007 թ․ մայիսի 24. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 22-ին.
  47. ↑ «Ivanovic stuns Sharapova to set up Henin showdown». The Guardian. 2007 թ․ հունիսի 7. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 22-ին.
  48. ↑ «Jankovic seals win over Sharapova». BBC. 2007 թ․ հունիսի 17. Վերցված է 2013 թ․ հունիսի 9-ին.
  49. ↑ «Henin sends Serena crashing out». The Guardian. 2007 թ․ հուլիսի 4. Վերցված է 2013 թ․ հունիսի 9-ին.
  50. ↑ «Sharapova loses to teen Radwanska». BBC. 2007 թ․ սեպտեմբերի 1. Վերցված է 2008 թ․ հուլիսի 23-ին.
  51. ↑ «Sharapova crashes out in Moscow». BBC. 2007 թ․ հոկտեմբերի 10. Վերցված է 2013 թ․ հունիսի 9-ին.
  52. ↑ Richard Evans (2007 թ․ նոյեմբերի 11). «Sharapova straight in». Վերցված է 2013 թ․ հունիսի 9-ին.
  53. ↑ Joel Drucker (2007 թ․ դեկտեմբերի 13). «Strong finish for Sharapova; stronger return by Davenport». ESPN. Վերցված է 2013 թ․ հունիսի 9-ին.
  54. ↑ «Brilliant Sharapova hammers Henin». BBC. 2008 թ․ հունվարի 22. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 7-ին.
  55. ↑ Clarey, Christopher (2008 թ․ հունվարի 24). «Sharapova Reaches the Final Again and Hopes for a Better Outcome». The New York Times. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 7-ին.
  56. ↑ «Sharapova wins epic battle». BBC. 2008 թ․ ապրիլի 11. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 4-ին.
  57. ↑ «Tennis: Սերենա Ուիլյամս beats Maria Sharapova 4th time in a row». The Seattle Times. 2008 թ․ ապրիլի 19. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 4-ին.
  58. ↑ «Sharapova to take over top ranking from retired Henin». ESPN. 2008 թ․ մայիսի 15. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 4-ին.
  59. ↑ «Sharapova needs 8–6 win in third set to overcome Rodina». ESPN. 2008 թ․ մայիսի 28. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 4-ին.
  60. ↑ «Sharapova a long way from Grand Slam form». Fox News Channel. 2008 թ․ մայիսի 28. Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ փետրվարի 15-ին. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 7-ին.
  61. ↑ Clarey, Christopher (2008 թ․ հունիսի 3). «Sharapova Roars, but She Is Silenced by Safina Once Again». Նյու Յորք Թայմս. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 7-ին.
  62. ↑ «Sharapova to drop from top spot after French Open». ESPN. 2008 թ․ հունիսի 3. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 7-ին.
  63. ↑ «Sharapova loss just the start of a chaotic day at Wimbledon». ESPN. 2008 թ․ հունիսի 27. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 7-ին.
  64. ↑ «Sharapova withdraws from Rogers Cup». CBC. 2008 թ․ հուլիսի 31. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 4-ին.
  65. ↑ «Sharapova to miss US Open & Games». BBC. 2008 թ․ օգոստոսի 1. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 4-ին.
  66. ↑ Christine Brennan (2011 թ․ հունիսի 30). «Sharapova back at last where she belongs». USA Today. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 4-ին.(չաշխատող հղում)
  67. ↑ Linda Pearce (2009 թ․ հունվարի 12). «Sharapova out after shoulder fails to recover». The Age. Fairfax Digital. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 4-ին.
  68. ↑ 68,0 68,1 68,2 68,3 «Maria Sharapova». WTA. Վերցված է 2015 թ․ սեպտեմբերի 1-ին.
  69. ↑ «Bondarenko wins in straight sets». ESPN. 2009 թ․ մայիսի 21. Վերցված է 2013 թ․ հունիսի 9-ին.
  70. ↑ Mark Hodgkinson (2009 թ․ հունիսի 2). «French Open 2009: Maria Sharapova and the curse of the cover stars». The Daily Telegraph. Վերցված է 2013 թ․ հունիսի 9-ին.
  71. ↑ «Sharapova broken six times in loss». ESPN. 2009 թ․ հունիսի 13. Վերցված է 2013 թ․ հունիսի 9-ին.
  72. ↑ Hodgkinson, Mark (2009 թ․ հունիսի 24). «Wimbledon 2009: Maria Sharapova suffers shock defeat by Gisela Dulko». The Daily Telegraph. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 18-ին.
  73. ↑ «Oudin's run continues; Safina exits early». ESPN. 2009 թ․ սեպտեմբերի 6. Վերցված է 2013 թ․ հունիսի 9-ին.
  74. ↑ «Sharapova lands Tokyo title as Jankovic quits». CNN. 2009 թ․ հոկտեմբերի 3. Վերցված է 2013 թ․ հունիսի 9-ին.
  75. ↑ «Tired Maria Sharapova knocked out of China Open by Peng Shuai». The Guardian. 2009 թ․ հոկտեմբերի 7. Վերցված է 2013 թ․ հունիսի 9-ին.
  76. ↑ «Maria Sharapova beats Sofia Arvidsson in Memphis final». BBC Sport. 2010 թ․ հունվարի 21. Վերցված է 2010 թ․ փետրվարի 22-ին.
  77. ↑ «Sharapova suffers fresh setback after elbow injury». CNN. 2010 թ․ մարտի 18. Վերցված է 2010 թ․ հունիսի 12-ին.
  78. ↑ «Սերենա Ուիլյամս, Sharapova withdraw from Family Circle Cup». United States Tennis Association. 2010 թ․ ապրիլի 9. Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ ապրիլի 13-ին. Վերցված է 2010 թ․ հունիսի 12-ին.
  79. ↑ «Sharapova wins second 2010 title at Strasbourg». The China Post. Taiwan (ROC). 2010 թ․ մայիսի 24. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ սեպտեմբերի 25-ին. Վերցված է 2010 թ․ հունիսի 12-ին.
  80. ↑ «French Open 2010: Justine Henin defeats Maria Sharapova». The Telegraph. 2010 թ․ մայիսի 30. Վերցված է 2013 թ․ հունիսի 14-ին.
  81. ↑ «Sharapova tests Serena». Sky Sports. 2010 թ․ հունիսի 29. Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ հուլիսի 1-ին. Վերցված է 2010 թ․ հուլիսի 3-ին.
  82. ↑ «Azarenka rolls past Sharapova to win Bank of the West title». USA Today. 2010 թ․ փետրվարի 8. Վերցված է 2013 թ․ հունիսի 14-ին.
  83. ↑ «Clijsters Storms Back to Win 2010 Women's Open». WTA. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ փետրվարի 24-ին. Վերցված է 2013 թ․ հունիսի 14-ին.
  84. ↑ «Maria Sharapova loses in 4th round». ESPN. 2010 թ․ սեպտեմբերի 7. Վերցված է 2013 թ․ հունիսի 14-ին.
  85. ↑ «Japan's Date Krumm ousts Sharapova at Pan Pacific Open». USA Today. 2010 թ․ սեպտեմբերի 29. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 4-ին.
  86. ↑ «Tired Maria Sharapova knocked out of China Open by Peng Shuai». The Guardian. 2010 թ․ հոկտեմբերի 7. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 4-ին.
  87. ↑ «2010: Year-End Top 20». WTA. 2010 թ․ նոյեմբերի 10. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 4-ին.
  88. ↑ Matthew Cronin (2010 թ․ դեկտեմբերի 4). «Sharapova hires Hogstedt to co-coach with Joyce». TENNIS.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ հունվարի 8-ին. Վերցված է 2014 թ․ հոկտեմբերի 23-ին.
  89. ↑ «Maria & Vera In Monterrey». WTA. 2010 թ․ դեկտեմբերի 7. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հունիսի 15-ին. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 4-ին.
  90. ↑ «Sharapova's long-time coach leaves job». RIA Novosti. 2011 թ․ հունվարի 16. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ հոկտեմբերի 23-ին. Վերցված է 2014 թ․ հոկտեմբերի 23-ին.
  91. ↑ Anton Denisov (2011 թ․ հունվարի 23). «Russia's Sharapova loses out to Germany's Petkovic in Australian Open». Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ մարտի 27-ին. Վերցված է 2011 թ․ հուլիսի 5-ին.
  92. ↑ Ravi Ubha (2011 թ․ փետրվարի 16). «Work to do for Roddick and the Americans». ESPN. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 4-ին.
  93. ↑ Beth Harris (2011 թ․ մարտի 20). «Wozniacki Wins BNP Paribas Open, Beats Marion Bartoli In Finals». The Huffington Post. Վերցված է 2013 թ․ հունիսի 14-ին.
  94. ↑ «Russia's Sharapova moves into semis at Miami tennis tournament». RIA Novosti. 2011 թ․ մարտի 30. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 29-ին. Վերցված է 2013 թ․ հունիսի 14-ին.
  95. ↑ «Victoria Azarenka routs Sharapova». ESPN. 2011 թ․ հունվարի 29. Վերցված է 2013 թ․ հունիսի 14-ին.
  96. ↑ «Sharapova's Greatest Clay Court Triumph». WTA. 2011 թ․ մայիսի 15. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 4-ին.
  97. ↑ Louisa Baker (2011 թ․ հունիսի 2). «Li sweeps Sharapova aside for tilt at title». Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 22-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 4-ին.
  98. ↑ Piers Newbery (2011 թ․ հուլիսի 2). «Wimbledon 2011: Petra Kvitova beats Maria Sharapova to title». BBC. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 4-ին.
  99. ↑ «Serena Shines In QFs, Lisicki Awaits In SFs». WTA. 2011 թ․ հուլիսի 29. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 4-ին.
  100. ↑ «Stosur Dismisses Li, Tough Day For Faves». WTA. 2011 թ․ օգոստոսի 11. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 4-ին.
  101. ↑ «Bartoli Back On Track, Serena Edges Hradecka». WTA. 2011 թ․ օգոստոսի 16. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 4-ին.
  102. ↑ «Hantuchova Gets Past Bartoli, Zvonareva Next». WTA. 2011 թ․ օգոստոսի 18. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 4-ին.
  103. ↑ «Zvonareva & Sharapova to clash in semifinals». WTA. 2011 թ․ օգոստոսի 19. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 4-ին.
  104. ↑ «Former world No. 1s to Collide in Cincinnati». WTA. 2011 թ․ օգոստոսի 20. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 4-ին.
  105. ↑ Shannon Russell (2011 թ․ օգոստոսի 22). «Sharapova wins women's title». Cincinnati.com. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 4-ին.
  106. ↑ «Ranking Watch: Maria Moves Up To No. 4». WTA. 2011 թ․ օգոստոսի 22. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 4-ին.
  107. ↑ «Maria Sharapova Shocked Out of US Open, More From New York». Tennisnow. 2011 թ․ սեպտեմբերի 2. Վերցված է 2011 թ․ սեպտեմբերի 2-ին.
  108. ↑ Rob Smaal (2011 թ․ սեպտեմբերի 30). «Sharapova limps out of Pan Pacific Open». The Asahi Shimbun Company. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ փետրվարի 21-ին. Վերցված է 2013 թ․ հունիսի 2-ին.
  109. ↑ «Ankle injury forces Sharapova to retire in Tokyo QF against Kvitova». RIA Novosti. 2011 թ․ սեպտեմբերի 29. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 4-ին.(չաշխատող հղում)
  110. ↑ MԱՄՆll, Jeff (2011 թ․ ապրիլի 20). «Maria Sharapova Withdraws from Brisbane, Still on for Australian Open: Fan Reaction – Tennis – Yahoo! Sports». Sports.yahoo.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հունիսի 21-ին. Վերցված է 2012 թ․ հունվարի 25-ին.
  111. ↑ Greg Heakes (2012 թ․ մայիսի 17). «Ivanovic sweats on extent of hip injury». Google. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հունիսի 15-ին. Վերցված է 2013 թ․ հունիսի 2-ին.
  112. ↑ «Sharapova, Serena reach Madrid Open quarters». Fox News. 2012 թ․ մայիսի 10. Վերցված է 2013 թ․ հունիսի 2-ին.
  113. ↑ «Maria Sharapova». BBC. 2013 թ․ մայիսի 20. Վերցված է 2012 թ․ մայիսի 21-ին.
  114. ↑ «Sharapova savours her 'sweetest triumph' as reward for comeback». The Independent. 2012 թ․ հունիսի 11. Վերցված է 2012 թ․ հունիսի 11-ին.
  115. ↑ Reid Cherner (2012 թ․ հունիսի 14). «Maria Sharapova to carry Russian flag in opening ceremony». CBS Sports. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 4-ին.
  116. ↑ «Serena, Maria Sharapova in final». ESPN. 2012 թ․ օգոստոսի 3. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 4-ին.
  117. ↑ «London 2012 Olympics: Serena Williams storms to gold medal as she thrashes Maria Sharapova in women's final». Վերցված է 2012 թ․ օգոստոսի 4-ին.
  118. ↑ Jane McManus (2012 թ․ սեպտեմբերի 6). «Maria Sharapova reigns after rain». ESPN. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ սեպտեմբերի 7-ին. Վերցված է 2013 թ․ հունիսի 2-ին.
  119. ↑ «Sharapova and Azarenka out in Tokyo». ESPN. 2012 թ․ սեպտեմբերի 27. Վերցված է 2013 թ․ հունիսի 2-ին.
  120. ↑ «Azarenka overwhelms Sharapova to win China Open». China Central Television. 2012 թ․ հոկտեմբերի 8. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հունվարի 4-ին. Վերցված է 2013 թ․ հունիսի 2-ին.
  121. ↑ «Scores». WTA. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ օգոստոսի 10-ին. Վերցված է 2013 թ․ հունիսի 2-ին.
  122. ↑ «Maria Sharapova skips Brisbane». ESPN. 2013 թ․ հունվարի 1. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 22-ին.
  123. ↑ «Once In A Lifetime For Sharapova». WTA. 2013 թ․ հունվարի 16. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 4-ին.
  124. ↑ Maria Sharapova and Li Na reach Australian Open semi-finals, BBC Sport, Retrieved January 22, 2013
  125. ↑ Martin Baccardax (2013 թ․ փետրվարի 16). «Qatar Total Open: Williams Blasts Sharapova as New World Number One Rolls into Doha Final». International Business Times. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 22-ին.
  126. ↑ Martin Baccardax (2013 թ․ մարտի 17). «Maria Sharapova wins Indian Wells». ESPN. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 22-ին.
  127. ↑ «Maria Sharapova dominates Caroline Wozniacki for second Indian Wells title». SI.com. 2013 թ․ մարտի 17. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 22-ին.
  128. ↑ «Sharapova aims for coast-to-coast double». Ubisporting. 2013 թ․ մարտի 23. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ հունիսի 6-ին. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 22-ին.
  129. ↑ «Sharapova sails past Wozniacki in Indian Wells final». Fox News. 2013 թ․ մարտի 17. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 22-ին.
  130. ↑ Joseph Wilson (2013 թ․ մայիսի 12). «Serena Williams Beats Maria Sharapova To Win Madrid Open 2013, Retain No. 1 Ranking». The Huffington Post. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 22-ին.
  131. ↑ Patrick Clarke (2013 թ․ մայիսի 11). «Serena Williams vs. Maria Sharapova: World No. 1 Will Dominate Madrid Open Final». Bleacher Report. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 22-ին.
  132. ↑ «Maria Sharapova beats Li Na to retain Stuttgart title». Վերցված է 2013 թ․ ապրիլի 28-ին.
  133. ↑ «Serena Williams repeats as Madrid Open champion». United Press International. 2013 թ․ մայիսի 12. Վերցված է 2013 թ․ հունիսի 2-ին.
  134. ↑ «Djokovic loses at Rome Masters, hurting French Open preparations». CNN. 2013 թ․ մայիսի 18. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 22-ին.
  135. ↑ «Serena, Azarenka reach semis; Sharapova pulls out in Rome». Fox News. 2013 թ․ մայիսի 17. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 22-ին.
  136. ↑ «Maria Sharapova withdraws from the U.S. Open». ԱՄՆ Today. Վերցված է 2013 թ․ օգոստոսի 22-ին.(չաշխատող հղում)
  137. ↑ «Maria Sharapova to make tennis comeback at Brisbane International». News.com.au. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ հունվարի 8-ին. Վերցված է 2013 թ․ նոյեմբերի 14-ին.
  138. ↑ «Maria Sharapova ousted by Camila Giorgi in third round at Indian Wells | Beyond The Baseline». Tennis.si.com. Վերցված է 2014 թ․ մարտի 11-ին.
  139. ↑ «Sharapova wins Madrid Open title». Times of India. Վերցված է 2014 թ․ մայիսի 11-ին.
  140. ↑ Meyers, Nalia-Jean. «Maria Sharapova Wins French Open». The New York Times. Վերցված է 2014 թ․ հունիսի 7-ին.
  141. ↑ Maria Sharapova hops on the London Underground Dailymail. June 10, 2014. Retrieved June 11, 2014.
  142. ↑ «Maria Sharapova To Come Back In Wuhan». Women's Tennis Association. Վերցված է 2016 թ․ հունվարի 5-ին.
  143. ↑ «Injury Cuts Short Sharapova Comeback». Women's Tennis Association. Վերցված է 2016 թ․ հունվարի 5-ին.
  144. ↑ «Maria Sharapova Withdraws From Beijing». Women's Tennis Association. Վերցված է 2016 թ․ հունվարի 5-ին.
  145. ↑ «Halep & Sharapova Out Of Brisbane». Women's Tennis Association. Վերցված է 2016 թ․ հունվարի 5-ին.
  146. ↑ «Sharapova to Sit out Fed Cup Singles – Tennis Now». www.tennisnow.com. Վերցված է 2016 թ․ փետրվարի 6-ին.
  147. ↑ «Sharapova Out Of Doha». Women's Tennis Association. Վերցված է 2016 թ․ փետրվարի 27-ին.
  148. ↑ «Sharapova Out Of Indian Wells». Women's Tennis Association. Վերցված է 2016 թ․ մարտի 4-ին.
  149. ↑ Препаратные игры // Lenta.ru 08.03.2016
  150. ↑ Как Шарапова попалась на допинге // Спорт-Экспресс 08.03.2016
  151. ↑ «Maria Sharapova admits to failing drug test, will be provisionally banned». CNN. Վերցված է 2016 թ․ մարտի 7-ին.
  152. ↑ «Maria Sharapova's Meldonium drug used to fight heart problems, diabetes and wild boar impotence». The Sun (անգլերեն). 2016 թ․ մարտի 8.
  153. ↑ «Porsche приостановил сотрудничество с Шараповой вслед за TAG Heuer и Nike». Forbes (ռուսերեն). 2016 թ․ մարտի 8.
  154. ↑ «В допинг-пробе Шараповой превышена допустимая норма концентрации мельдония». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ հուլիսի 1-ին. Վերցված է 2016 թ․ հուլիսի 11-ին.
  155. ↑ «Марию Шарапову дисквалифицировали на два года за допинг». rbc.ru. 2016 թ․ հունիսի 8.
  156. ↑ «Теннисистку Шарапову дисквалифицировали на два года». Украинские новости. ukranews.com. 2016 թ․ հունիսի 8.
  157. ↑ Марию Шарапову дисквалифицировали на два года
  158. ↑ «С кем встречалась Мария Шарапова?». sport.rbc.ru. Վերցված է 2016 թ․ ապրիլի 15-ին.
  159. ↑ «Adam Levine apologizing to his exes before wedding to Behati Prinsloo». Mail Online. Վերցված է 2016 թ․ ապրիլի 15-ին.
  160. ↑ «Maria Sharapova & Sasha Vujacic -- Engaged». TMZ. 2010 թ․ հոկտեմբերի 21. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 22-ին. Վերցված է 2010 թ․ հոկտեմբերի 21-ին.
  161. ↑ Мария Шарапова и Саша Вуячич расстались
  162. ↑ Мария Шарапова подтвердила, что встречается с Григором Димитровым
  163. ↑ «ООН лишила Шарапову статуса посла доброй воли». lenta.ru. Վերցված է 2016 թ․ մարտի 15-ին.
  164. ↑ Мария Шарапова после Уимблдона наведается в Гомельскую область
  165. ↑ Указ Президента Российской Федерации от 28 апреля 2012 года № 529 «О награждении государственными наградами Российской Федерации»
  166. ↑ «Указ Президента Российской Федерации от 13.08.2012 № 1165 "О награждении государственными наградами Российской Федерации"». Официальный интернет-портал правовой информации. 15 августа 2012. Վերցված է 2012 թ․ օգոստոսի 15-ին.
  167. ↑ Мария Шарапова на три года стала лицом Samsung
  168. ↑ Мария Шарапова - новое лицо Colgate
  169. ↑ «Очередной контракт Марии Шараповой». Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ փետրվարի 21-ին. Վերցված է 2016 թ․ հուլիսի 11-ին.
  170. ↑ 170,0 170,1 Список знаменитостей России - Форбс
  171. ↑ today.com/sports/tennis/fed/2004-11-25-myskina-sharapova_x.htm Статья в газете USA Today Արխիվացված 2013-07-18 Wayback Machine (անգլ.)
  172. ↑ Мария Шарапова признана самой красивой спортсменкой мира
  173. ↑ «Мария Шарапова - в списке самых влиятельных мировых знаменитостей». Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ փետրվարի 20-ին. Վերցված է 2016 թ․ հուլիսի 11-ին.
  174. ↑ Шарапова - в списке самых высокооплачиваемых спортсменов по версии «Forbes»
  175. ↑ Мария Шарапова признана самой красивой спортсменкой мира
  176. ↑ В Гарварде преподают курс о Марии Шараповой
  177. ↑ «Размер обуви М. Ю. Шараповой». Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ սեպտեմբերի 16-ին. Վերցված է 2016 թ․ հուլիսի 11-ին.
  178. ↑ Интервью
  179. ↑ «Интервью журналу Time». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ հունվարի 30-ին. Վերցված է 2016 թ․ հուլիսի 11-ին.
  180. ↑ «Уимблдон. Портят ли игру крики теннисисток? - «Protennis.by»». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 29-ին. Վերցված է 2016 թ․ հուլիսի 11-ին.
  181. ↑ Ambidexterity - Encyclopedia
  182. ↑ «Самые богатые спортсмены России». Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ նոյեմբերի 25-ին. Վերցված է 2016 թ․ հուլիսի 11-ին.
  183. ↑ Первая конфетка мира. Мария Шарапова представила в Москве свой бренд конфет Sugarpova
  184. ↑ Самые высокооплачиваемые спортсмены мира: рейтинг Forbes | Forbes.ru
  185. ↑ Мария Шарапова представит коллекцию модных аксессуаров под брендом «Sugarpova»., gotennis.ru
  186. ↑ «Шарапова приняла участие в церемонии открытия Олимпиады в Сочи». GoTennis.ru - Твой теннис!. 07.02.2014. Վերցված է 2015 թ․ նոյեմբերի 28-ին.
  187. ↑ «Почему Мария Шарапова покорила Париж». Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ հունվարի 1-ին. Վերցված է 2016 թ․ հուլիսի 11-ին.
  188. ↑ «WTA Awards». WTA. Վերցված է 2013 թ․ ապրիլի 29-ին.
  189. ↑ 189,00 189,01 189,02 189,03 189,04 189,05 189,06 189,07 189,08 189,09 189,10 «Players: Maria Sharapova». WTA. Վերցված է 2013 թ․ ապրիլի 29-ին.
  190. ↑ «Communiqués de presse» [Press releases] (French). Prix Orange. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ նոյեմբերի 13-ին. Վերցված է 2011 թ․ սեպտեմբերի 6-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  191. ↑ «Women's Tennis». Hickock Sports. Արխիվացված է օրիգինալից 2002 թ․ փետրվարի 23-ին. Վերցված է 2011 թ․ սեպտեմբերի 6-ին.
  192. ↑ Richard Langford (2012 թ․ հուլիսի 12). «2012 ESPY Awards Winners: Results, Recap and Top Moments». Bleacher Report. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 4-ին.
  193. ↑ Указ Президента Российской Федерации от April 28, 2012 № 529 "О награждении государственными наградами Российской Федерации" (Russian). Government of Russia. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մայիսի 17-ին. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 5-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  194. ↑ Указ Президента Российской Федерации от 13 августа 2012 года № 1165 "О награждении государственными наградами Российской Федерации" (Russian). Government of Russia. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 23-ին. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 5-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  195. ↑ «Мутко вручил Шараповой государственные награды» [Mutko handed in government awards to Sharapova] (Russian). Championat.com. 2016 թ․ փետրվարի 5. Վերցված է 2016 թ․ փետրվարի 5-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մարիա Շարապովա» հոդվածին։
Ֆեյսբուք (անգլ.) · MySpace (անգլ.) · Թվիթթեր (անգլ.)
Ֆոտո, վիդեո և աուդիո
Ինստագրամ (անգլ.)
Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Թենիսի կանանց մենախաղի առաջին ռակետներ

{{{2}}} Կրիս Էվերտ  •{{{2}}}Իվոն Գուլագոնգ-Քոուլի  • {{{2}}}{{{2}}}Մարտինա Նավրատիլովա  •{{{2}}} Թրեյսի Օստին  • {{{2}}}Շտեֆի Գրաֆ  •{{{2}}} Մոնիկա Սելեշ  •{{{2}}} Արանչա Սանչես-Վիկարիո  •{{{2}}} Մարտինա Հինգիս  • {{{2}}}Լինդսեյ Դևենպորտ  • {{{2}}} Ջենիֆեր Կապրիատի  •{{{2}}} Վենուս Ուիլյամս  •{{{2}}} Սերենա Ուիլյամս  •{{{2}}} Կիմ Կլեյստերս  •{{{2}}} Ժյուստին Էնեն  •{{{2}}} Ամելի Մորեսմո  •{{{2}}} Մարիա Շարապովա  • {{{2}}}Անա Իվանովիչ  • {{{2}}}Ելենա Յանկովիչ  • {{{2}}}Դինարա Սաֆինա  •{{{2}}} Կարոլին Վոզնյացկի  •{{{2}}} Վիկտորյա Ազարենկա  •{{{2}}} Անժելիկա Քերբեր

 
Ուիմբլդոնի կանանց մենախաղի հաղթողներ

(1968)Բիլի Ջին Քինգ  •(1969)Էնն Հայդոն-Ջոնս  •(1970)Մարգարետ Կուրտ  •(1971)Իվոն Գուլագոնգ  • (1972)Բիլի Ջին Քինգ  •(1973)Բիլի Ջին Քինգ  •(1974)Կրիս Էվերտ  •(1975)Բիլի Ջին Քինգ  •(1976)Կրիս Էվերտ  •(1977)Վիրջինիա Վայդ  •(1978)Մարտինա Նավրատիլովա  •(1979)Մարտինա Նավրատիլովա  •{(1980)Էվոն Գուլիգանգ  •(1981)Կրիս Էվերտ  •(1982)Մարտինա Նավրատիլովա  •(1983)Մարտինա Նավրատիլովա  •(1984)Մարտինա Նավրատիլովա  •(1985)Մարտինա Նավրատիլովա  •(1986)Մարտինա Նավրատիլովա  •(1987)Մարտինա Նավրատիլովա  •(1988)Շտեֆի Գրաֆ  •(1989)Շտեֆի Գրաֆ  •(1990)Մարտինա Նավրատիլովա  •(1991)Շտեֆի Գրաֆ  •(1992)Շտեֆի Գրաֆ  •(1993)Շտեֆի Գրաֆ  •(1994)Կոնչիտա Մարտինես  •(1995)Շտեֆի Գրաֆ  •(1996)Շտեֆի Գրաֆ  •(1997)Մարտինա Հինգիս  •(1998)Յանա Նովոտնա  •(1999)Լինդսեյ Դևենպորտ  •(2000)Վենուս Ուիլյամս  •(2001)Վենուս Ուիլյամս  •(2002)Սերենա Ուիլյամս  •(2003)Սերենա Ուիլյամս  •(2004)Մարիա Շարապովա  •(2005)Վենուս Ուիլյամս  •(2006)Ամելի Մորեսմո  •(2007)Վենուս Ուիլյամս  •(2008)Վենուս Ուիլյամս  •(2009)Սերենա Ուիլյամս  •(2010)Սերենա Ուիլյամս  •(2011)Պետրա Կվիտովա  •(2012)Սերենա Ուիլյամս  •(2013)Մարիոն Բարտոլի  •(2014)Պետրա Կվիտովա  •(2015)Սերենա Ուիլյամս  •(2016)Սերենա Ուիլյամս

 
Ավստրալիայի թենիսի բաց առաջնության կանանց մենախաղի հաղթողներ

(1969)Մարգարետ Կուրտ  •(1970)Մարգարետ Կուրտ  •(1971)Մարգարետ Կուրտ  • (1972)Վիրջինիա Վայդ  •(1973)Մարգարետ Կուրտ  •(1974)Իվոն Գուլագոնգ  •(1975)Իվոն Գուլագոնգ  •(1976)Իվոն Գուլագոնգ  •(1977 (հունվար))Կերի Ռիդ  •(1977 (դեկտեմբեր))Իվոն Գուլագոնգ  •(1978)Քրիս Օ'Նեյլ  •(1979)Բարբարա Ջորդան  •{(1980)Հանա Մանդլիկովա  •(1981)Մարտինա Նավրատիլովա  •(1982)Կրիս Էվերտ  •(1983)Մարտինա Նավրատիլովա  •(1984)Կրիս Էվերտ  •(1985)Մարտինա Նավրատիլովա  •(1986)Չի անցկացվել  •(1987)Հանա Մանդլիկովա  •(1988)Շտեֆի Գրաֆ  •(1989)Շտեֆի Գրաֆ  •(1990)Շտեֆի Գրաֆ  •(1991)Մոնիկա Սելեշ  •(1992)Մոնիկա Սելեշ  •(1993)Մոնիկա Սելեշ  •(1994)Շտեֆի Գրաֆ  •(1995)Մարի Պիրս  •(1996)Մոնիկա Սելեշ  •(1997)Մարտինա Հինգիս  •(1998)Մարտինա Հինգիս  •(1999)Մարտինա Հինգիս  •(2000)Լինդսեյ Դևենպորտ  •(2001)Ջենիֆեր Կապրիատի  •(2002)Ջենիֆեր Կապրիատի  •(2003)Սերենա Ուիլյամս  •(2004)Ժյուստին Էնեն  •(2005)Սերենա Ուիլյամս  •(2006)Ամելի Մորեսմո  •(2007)Սերենա Ուիլյամս  •(2008)Մարիա Շարապովա  •(2009)Սերենա Ուիլյամս  •(2010)Սերենա Ուիլյամս  •(2011)Կիմ Կլեյստերս  •(2012)Վիկտորյա Ազարենկա  •(2013)Վիկտորյա Ազարենկա  •(2014)Լի Նա  •(2015)Սերենա Ուիլյամս  •(2016)Անժելիկա Քերբեր

 
Ֆրանսիայի թենիսի բաց առաջնության կանանց մենախաղի հաղթողներ

(1968)Նենսի Ռիչի  •(1969)Մարգարետ Կուրտ  •(1970)Մարգարետ Կուրտ  •(1971)Իվոն Գուլագոնգ  • (1972)Բիլի Ջին Քինգ  •(1973)Մարգարետ Կուրտ  •(1974)Կրիս Էվերտ  •(1975)Կրիս Էվերտ  •(1976)Սու Բարկեր  •(1977)Միմա Յաուշովեց  •(1978)Վիրջինիա Ռուզիչի  •(1979)Կրիս Էվերտ  •{(1980)Կրիս Էվերտ  •(1981)Հանա Մանդլիկովա  •(1982)Մարտինա Նավրատիլովա  •(1983)Կրիս Էվերտ  •(1984)Մարտինա Նավրատիլովա  •(1985)Կրիս Էվերտ  •(1986)Կրիս Էվերտ  •(1987)Շտեֆի Գրաֆ  •(1988)Շտեֆի Գրաֆ  •(1989)Արանչա Սանչես-Վիկարիո  •(1990)Մոնիկա Սելեշ  •(1991)Մոնիկա Սելեշ  •(1992)Մոնիկա Սելեշ  •(1993)Շտեֆի Գրաֆ  •(1994)Արանչա Սանչես-Վիկարիո  •(1995)Շտեֆի Գրաֆ  •(1996)Շտեֆի Գրաֆ  •(1997)Իվա Մաջոլի  •(1998)Արանչա Սանչես-Վիկարիո  •(1999)Շտեֆի Գրաֆ  •(2000)Մարի Պիրս  •(2001)Ջենիֆեր Կապրիատի  •(2002)Սերենա Ուիլյամս  •(2003)Ժյուստին Էնեն  •(2004)Անաստասիա Միսկինա  •(2005)Ժյուստին Էնեն  •(2006)Ժյուստին Էնեն  •(2007)Ժյուստին Էնեն  •(2008)Անա Իվանովիչ  •(2009)Սվետլանա Կուզնեցովա  •(2010)Ֆրանչեսկա Սկիավոնե  •(2011)Լի Նա  •(2012)Մարիա Շարապովա  •(2013)Սերենա Ուիլյամս  •(2014)Մարիա Շարապովա  •(2015)Սերենա Ուիլյամս  •(2016)Գարբինե Մուգուրուսա

 
ԱՄՆ թենիսի բաց առաջնության կանանց մենախաղի հաղթողներ

(1968)Վիրջինիա Վայդ  •(1969)Մարգարետ Կուրտ  •(1970)Մարգարետ Կուրտ  •(1971)Բիլի Ջին Քինգ  • (1972)Բիլի Ջին Քինգ  •(1973)Մարգարետ Կուրտ  •(1974)Բիլի Ջին Քինգ  •(1975)Կրիս Էվերտ  •(1976)Կրիս Էվերտ  •(1977)Կրիս Էվերտ  •(1978)Կրիս Էվերտ  •(1979)Թրեյսի Օստին  •{(1980)Կրիս Էվերտ  •(1981)Թրեյսի Օստին  •(1982)Կրիս Էվերտ  •(1983)Մարտինա Նավրատիլովա  •(1984)Մարտինա Նավրատիլովա  •(1985)Հանա Մանդլիկովա  •(1986)Մարտինա Նավրատիլովա  •(1987)Մարտինա Նավրատիլովա  •(1988)Շտեֆի Գրաֆ  •(1989)Շտեֆի Գրաֆ  •(1990)Գաբրիելա Սաբատինի  •(1991)Մոնիկա Սելեշ  •(1992)Մոնիկա Սելեշ  •(1993)Շտեֆի Գրաֆ  •(1994)Արանչա Սանչես-Վիկարիո  •(1995)Շտեֆի Գրաֆ  •(1996)Շտեֆի Գրաֆ  •(1997)Մարտինա Հինգիս  •(1998)Լինդսեյ Դևենպորտ  •(1999)Սերենա Ուիլյամս  •(2000)Վենուս Ուիլյամս  •(2001)Վենուս Ուիլյամս  •(2002)Սերենա Ուիլյամս  •(2003)Ժյուստին Էնեն  •(2004)Սվետլանա Կուզնեցովա  •(2005)Կիմ Կլեյստերս  •(2006)Մարիա Շարապովա  •(2007)Ժյուստին Էնեն  •(2008)Սերենա Ուիլյամս  •(2009)Կիմ Կլեյստերս  •(2010)Կիմ Կլեյստերս  •(2011)Սամանտա Ստոսուր  •(2012)Սերենա Ուիլյամս  •(2013)Սերենա Ուիլյամս  •(2014)Սերենա Ուիլյամս  •(2015)Ֆլավիա Պենետա  •(2016)Անժելիկա Քերբեր

 
✯
 Այս հոդվածն ընտրվել է Հայերեն Վիքիպեդիայի օրվա հոդված:
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Մարիա_Շարապովա&oldid=9769186» էջից