Կարնուլ
| Բնակավայր | ||
|---|---|---|
| Կարնուլ | ||
 | ||
| Երկիր |  Հնդկաստան | |
| Մակերես | 97,69 կմ² | |
| ԲԾՄ | 274±1 մետր | |
| Բնակչություն | ▲457 633 մարդ (2011)[1] | |
| Ժամային գոտի | UTC+5:30 | |
| Հեռախոսային կոդ | 8518 | |
| Փոստային դասիչ | 518000–518999 | |
| ||
Կարնուլ, Կարնուլու[2] (տելուգու՝ కర్నూలు, հինդի՝ कर्नूल, անգլ.՝ Kurnool), քաղաք Հնդկաստանի հարավային հատվածում գտնվող Անդհրա-Պրադեշ նահանգում[3]։ Կարնուլ շրջանի վարչական կենտրոն։ Կարնուլը նահանգի մայրաքաղաքից՝ Հայդարաբադից տեղակայված է 212 կմ դեպի հարավ[4][5]։ Մեծությամբ նահանգի վեցերորդ քաղաքն է։ Հայտնի է որպես «Ռայալասիմայի դարպասներ»։ 1953 թվականի հոկտեմբերի 1-ից մինչև 1956 թվականի հոկտեմբերի 31-ը եղել է Անդհրա նահանգի մայրաքաղաքը[6][7]։
Ծագումնաբանություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
«Կարնուլ» անվանումը ծագում է «Կանդենավոլու» անվանումից։ Կանդենան տելուգուից թարգմանաբար նշանակում է քսուք[8]։ Նաև քաղաքը հայտնի է որպես Սկանդա կամ Կումարասվանի (պատերազմի գլխավոր աստված)[8][9][10]։
Ֆիզիկա-աշխարհագրական բնութագիր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Միջին բարձրություն ծովի մակարդակից կազմում է 273 մետր[11]։ Կարնուլը տեղակայված է Տունգաբհադրա գետի ափերին՝ Կրիշնա գետի աջ վտակի վրա[12]։ Քաղաքի միջով նաև հոսում են Հանդրի և Նիվա գետերը[13]։
Կլիման արևադարձային է՝ ամռանը 26 °C-ից մինչև 45 °C և ձմռանը՝ 12 °C-ից մինչև 31 °C ջերմատիճաններով։ Տեղումների միջին քանակը կազմում է 542 մմ։
| Կարնուլ (1981–2010)ի կլիմայական տվյալները | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ամիս | հունվ | փետ | մարտ | ապր | մայ | հուն | հուլ | օգոս | սեպ | հոկ | նոյ | դեկ | Տարի |
| Ռեկորդային բարձր °C (°F) | 37.3 (99.1) |
39.9 (103.8) |
42.6 (108.7) |
44.8 (112.6) |
46.5 (115.7) |
42 (108) |
38.5 (101.3) |
37.8 (100) |
38.7 (101.7) |
38.4 (101.1) |
38.8 (101.8) |
34.4 (93.9) |
46.5 (115.7) |
| Միջին բարձր °C (°F) | 31.7 (89.1) |
34.8 (94.6) |
38.2 (100.8) |
40.1 (104.2) |
40.5 (104.9) |
36.2 (97.2) |
33.6 (92.5) |
32.5 (90.5) |
32.9 (91.2) |
32.5 (90.5) |
31.2 (88.2) |
30.5 (86.9) |
34.6 (94.3) |
| Միջին ցածր °C (°F) | 17.9 (64.2) |
20.3 (68.5) |
23.8 (74.8) |
26.7 (80.1) |
27.5 (81.5) |
25.5 (77.9) |
24.5 (76.1) |
23.9 (75) |
23.8 (74.8) |
22.8 (73) |
20.1 (68.2) |
17.8 (64) |
22.9 (73.2) |
| Ռեկորդային ցածր °C (°F) | 8.3 (46.9) |
11.1 (52) |
12.8 (55) |
15.5 (59.9) |
19.4 (66.9) |
17.6 (63.7) |
19.2 (66.6) |
19.9 (67.8) |
17.0 (62.6) |
13.0 (55.4) |
9.3 (48.7) |
6.7 (44.1) |
6.7 (44.1) |
| Տեղումներ մմ (դյույմ) | 4.0 (0.157) |
2.2 (0.087) |
9.8 (0.386) |
26.4 (1.039) |
50.4 (1.984) |
93.6 (3.685) |
121.4 (4.78) |
143.4 (5.646) |
145.0 (5.709) |
114.1 (4.492) |
23.0 (0.906) |
3.9 (0.154) |
737.2 (29.024) |
| Միջ. տեղումների օրեր (≥ {{{միավոր տեղումների օրեր}}}) | 0.3 | 0.2 | 0.7 | 1.6 | 2.7 | 5.7 | 7.6 | 9.0 | 7.7 | 5.2 | 1.9 | 0.3 | 43.0 |
| աղբյուր: նդկաստանի օդերևութաբանական դեպարտամենտ[14][15] | |||||||||||||
Բնակչություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հնդկաստանի 2011 թվականի մարդահամարի տվյալների համաձայն՝ Կարնուլի բնակչությունը կազմել է 484 327 մարդ, որոնցից 239 401՝ տղամարդիկ և 238 723՝ կանայք։ Գրագիտության մակարդակը կազմում է 77,37 %[16][17]:
| Գրագիտությունը Կարնուլում[17] | ||||
|---|---|---|---|---|
| Բոլորը | 77.37 % | |||
| Տղամարդիկ | 83.01 % | |||
| Կանայք | 71.24 % | |||
| Բնակչության 1901-2011 թվականների վիճակագրություն | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Արտադրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Գերակշռում է ցեմենտի արտադրությունը։ Բնակիչների գործունեության առաջին ոլորտներից մեկն է դարձել բամբակի արտադրանքի և բամբակազտության արտադրությունը, գորգերի պատրաստումը։ Մեծանում է բուսական յուղերի քանակը, որն արտահանվում է։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 District Census Dataset of Andhra Pradesh - Towns(2011) — Office of Registrar General & Census Commissioner of India.
- ↑ Արտասահմանյան երկրների աշխարհագրական անվանումների բառարան / խմբ․ Ա․ Մ․ Կոմիկով. — 3֊րդ հրատարակություն. — Մոսկվա: Նեդրա, 1986. — С. 152.
- ↑ «District Census Handbook : Kurnool» (PDF). Census of India. էջ 50. Վերցված է 2015 թ․ օգոստոսի 21-ին.
- ↑ «ourkmc.com» (PDF). ww38.ourkmc.com. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2019 թ․ մայիսի 10-ին. Վերցված է 2019 թ․ հոկտեմբերի 21-ին.
- ↑ «KURNOOL MUNICIPAL CORPORATION STATUS REPORT». Docslide.us.
- ↑ «Registration | District Codes | TRANSPORT DEPARTMENT GOVERNMENT OF ANDHRA PRADESH - INDIA». aptransport.org.
- ↑ Sarkar, Siddhartha (2011). International Journal of Economic and Political Integration: Vol.1, No.1. Universal-Publishers. էջ 15. ISBN 978-1-61233-544-5. Վերցված է 2015 թ․ հուլիսի 18-ին.
- ↑ 8,0 8,1 «About Kurnool». Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ հուլիսի 14-ին. Վերցված է 2013 թ․ օգոստոսի 19-ին.
- ↑ Iswara Dutt, K. (1937), «Kamma commanders of the Vijayangara armies», Journal of the Andhra Historical Society, Andhra Historical Research Society, էջեր 222–224
- ↑ «Heritage in Kurnool». AP Tourism Department. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ հուլիսի 13-ին. Վերցված է 2014 թ․ օգոստոսի 10-ին.
- ↑ Kurmanath, K.V (2006 թ․ հունիսի 22). «A rocky, solid gift from nature». The Hindu Business Line. Orvakal (Kurnool district). Վերցված է 2016 թ․ փետրվարի 28-ին.
- ↑ «Gopal Darwaza stands as a witness to history». The Hindu. Kurnool. 2014 թ․ ապրիլի 22. Վերցված է 2016 թ․ փետրվարի 28-ին.
- ↑ «Rollapadu Wildlife Sanctuary», Wikipedia (անգլերեն), 2019 թ․ մարտի 3, Վերցված է 2019 թ․ մարտի 7-ին
- ↑ «Kurnool Climatological Table Period: 1981–2010». India Meteorological Department. Վերցված է 2015 թ․ մայիսի 27-ին.
- ↑ «Ever recorded Maximum and minimum temperatures up to 2010» (PDF). Հնդկաստանի օդերևութաբանական դեպարտամենտ. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2013 թ․ մայիսի 21-ին. Վերցված է 2015 թ․ մայիսի 27-ին.
- ↑ http://www.censusindia.gov.in/2011-prov-results/paper2/data_files/India2/Table_3_PR_UA_Citiees_1Lakh_and_Above.pdf
- ↑ 17,0 17,1 «Kurnool City Population Census 2011-2019 | Andhra Pradesh». www.census2011.co.in.
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Kurnool travel guide from Wikivoyage- Kurnool district Mandal Information
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կարնուլ» հոդվածին։ |
| ||||||
