Զավոլժսկ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Քաղաք
Զավոլժսկ
Դրոշ Զինանշան

ԵրկիրՌուսաստան Ռուսաստան
Մակերես8 կմ²
ԲԾՄ120 մետր
Բնակչություն9637 մարդ (2020)[1]
Հեռախոսային կոդ49333
Փոստային դասիչ155410
Պաշտոնական կայքzavgoradm37.ru
Զավոլժսկ (Ռուսաստան)##
Զավոլժսկ (Ռուսաստան)

Զավոլժսկ, քաղաք (1954 թվականից) Ռուսաստանում, Իվանովոյի մարզի Զավոլժսկի շրջանի վարչական կենտրոն[2]։

Աշխարհագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Այն գտնվում է Վոլգա գետի ձախ ափին (Գորկի ջրամբար)՝ Կինեշմա քաղաքի դիմաց, որի հետ այն միացված է Իվանովո քաղաքից 105 կմ հյուսիս-արևելք գտնվող Կինեշմա ավտոմոբիլային կամուրջով։ Գտնվում է Հյուսիսային երկաթուղու նույնանուն կայարանից 4 կմ հեռավորության վրա։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կոստրոմայի մարզի Կինեշեմսկի շրջանի Վլադիչնոյե գյուղը ( Բոգոյավլենսկոյե՝ Բոգոյավլենիա տաճարի անունից) հայտնի է առնվազն 17-րդ դարից սկսած։ 19-րդ դարի կեսերին այժմյան քաղաքի տարածքում կառուցվել են մանածագործական և ջուլհակային գործարաններ (հետագայում՝ մանրաթելային գործարան), 1871 թվականին՝ ծծմբաթթվային գործարան (Ռուսաստանի ամենահին քիմիական ձեռնարկություններից մեկը, որի 140 տարին լրացել է 2011 թվականին)[3]։ 1934 թվականի փետրվարի 20-ին Համառուսական կենտրոնական գործադիր կոմիտեի նախագահությունը որոշում է կայացրել «Քիմիական գործարանին, ինչպես նաև «Ֆիբրա» և «Պրիվոլժանկա» գործարաններին կից ստեղծել աշխատողների բնակավայր՝ Զավոլժիե անունով, Կինեշեմսկի շրջանի հետևյալ բնակավայրերի կազմում՝ Կուժլևկա, Ժիլինսկի, Տիխոմիրովսկի, Նովի, Չիրկովսկի, Ալեքսինսկի, Վլադիչնի, Չիրկով, Սկրիպցով, Ժիլին, Ուրակով, Մյասնեև և Ռյաբինսկի՝ Զավոլժսկու հիվանդանոցով»[4]։

1954հոկտեմբերի 4-ին, ստանալով քաղաքի կարգավիճակ, այն վերանվանվեց Զավոլժսկ։ 1968հոկտեմբերի 9-ին այն դարձավ տարածաշրջանային կենտրոն։

Բնակչություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Численность населения
1939
1959 1967 1970 1979 1989 1992 1996 1998
12 117 ↗15 487 ↘15 000 ↗16 718 ↗17 226 ↘16 560 ↘16 100 ↘15 700 ↘15 000
2000 2001 2002 2003 2005 2006 2007 2008 2009
↘14 400 ↘14 000 ↘13 455 ↗13 500 ↘12 600 ↘12 200 ↘11 800 ↘11 600 ↘11 278
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018
↗12 045 ↘12 000 ↘11 757 ↘11 561 ↘11 239 ↘10 952 ↘10 664 ↘10 384 ↘10 121
2019 2020
↘9836 ↘9637

2019 թվականի հունվարի 1-ի դրությամբ բնակչության տեսակետից քաղաքը գտնվել է Ռուսաստանի Դաշնության 1115 քաղաքներից 929-րդ տեղում ։

Տնտեսություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Զավոլժսկի հիմնական արդյունաբերական ձեռնարկություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քիմիական գործարան
  • «Մ. Վ. Ֆրունզեի անվան Զավոլժսկու քիմիական գործարան» (ներկանյութերի արտադրություն և այլն)
  • Քաղաքաշինական ձեռնարկություն
  • Մանրաթելային գործարան (թիթեղի մանրաթելեր, ճամպրուկներ և այլն
  • «Զարեչյե-սերվիս» (սպիտակեղեն, վերնաշապիկ, գուլպաներ)
  • «Զավոլժսկլեն»
  • «Զավոլժսկժելեզոբետոն»
  • Սննդի արդյունաբերության ձեռնարկություններ
  • Փայտանյութի արդյունաբերություն[5]։

Տեսարժան վայրեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Քաղաքի տեսարժան վայրերից մեկը Աստվածահայտնության եկեղեցին է (Բոգոյավլենիա)1778 [6]։
  • Զավոլժսկի ծայրամասում ՝ Բրեդիխինո գյուղում է գտնվում աստղագետ Ֆ. Ա. Բրեդինխինի Պոգոստ կալվածքը։ Նա թաղվել է ընտանեկան դամբարանում 1904 թվականին։ Գիտնականի հուշահամալիրի թանգարանը, որը գտնվում էր այս կալվածքում, այրվել է 1994 թվականինին[7]։ Քաղաքային գեղարվեստական-գավառագիտական թանգարանը, որը գտնվում է Բուռնաև-Կուրոչկին առանձնատան տարածքում։

Մշտական ցուցահանդեսներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Ռուսաստանի ժողովրդական նկարիչ Վ. Ն. Տելինի անվան պատկերասրահ
  • Աստղագետ Ֆ.Ա.Բրեդխինի կյանքը և գիտական գործունեությունը
  • Զավոլժսկու քիմիական գործարանի պատմությունը
  • Գյուղացիական կենցաղավարության սրահ
  • Քարե խաչ Մերեժկա գետից
  • Քաղաքի օր` մայիս ամսվա վերջին շաբաթ օրը (201)-ին` 60-ամյակ)։

Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Էկոլոգիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քաղաքի էկոլոգիական իրավիճակը չափավոր բարենպաստ է։ Էկոլոգիայի վրա հիմնականում ազդում են քիմիական գործարանը և «Գլոբուս-1»-ի միջուկային փորձարկումները, որոնք անցկացվել են 1971 թվականին քաղաքից 30 կմ հեռավորության վրա գտնվող Գալկինո գյուղում[8]։ 2015 թվականի վերջին կատարվել է «Գլոբուս -1»-ի պլանայի հիմնանորոգում։ Այժմ այն բավարարում է սանիտարահիգիենիկ ստանդարտների պահանջները[9]։

Տրանսպորտ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Զավոլժսկ, փողոց Միր

Ավտոմոբիլային[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ավտոբուսային երթուղիներ դեպի Կոստրոմա մարզ, Օստրովսկոյե, կանոնավոր գրաֆիկ դեպի Կինեշմա յուրաքանչյուր 15-20 րոպեի ընթացքում և այլն։

Երկաթուղային[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Զավոլժսկ» բեռնատար կայան։ Ուղևորափոխադրումներ չկան։ Ուղևորափոխադրմամբ ամենամոտ կայարանը գտնվում է Կինեշմա քաղաքում։

Զանգվածային լրատվամիջոցներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Թերթեր

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. http://web.archive.org/web/20200424113056/https://www.gks.ru/storage/mediabank/Численность%20по%20МО_Site.xlsx
  2. ԽՍՀՄ-ը։ 1980-ի հունվարի 1-ին արհմիությունների հանրապետությունների վարչատարածքային բաժանումը / Կոմպ. V. A. Dudarev, N. A. Evseeva. - Մ.. «Իզվեստիա», 1980 թ. - 702 էջ։ - S. 122:
  3. Բարու
  4. Իվանովոյի արդյունաբերական շրջանի վարչական կառուցվածքի փոփոխություններ
  5. «Պատմություն։ Բուժման ամսաթիվ 2016 թվականի դեկտեմբերի 6-ին։». :. Զավոլժսկի քաղաքային բնակավայրի ադմինիստրացիա. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 6-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ հավելյալ կետադրություն (link)
  6. Էքսպեդիցիա: «12. Զավոլժսկ։ Աստվահայտնության եկեղեցի (1778)»
  7. Էքսպեդիցիա: «Աստղագետ Ֆ.Ա.Բրեդխինի կալվածքը»
  8. Իվանովսկայա Հիրոսիմա
  9. ««Գլոբուս -1» օբյեկտի վերականգնումը ավարտվել է։ Իվանովոյի շրջանի Կառավարության պաշտոնական կայք։ 2015-10-09։». Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ փետրվարի 7-ին. Վերցված է 2020 թ․ օգոստոսի 7-ին.
  10. «Ծանուցում» (ռուսերեն). Վերցված է 2020 թ․ օգոստոսի 5-ին.


Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Զավոլժսկ// Ռուսական մեծ հանրագիտարան[ 35 հ.] /գլխ. խմբ. Յու.Ս. Օսիպով, Մ: Ռուսական մեծ հանրագիտարան, 2004-2017 թթ.
  • Զավոլժսկ// Սովետական մեծ հանրագիտարան [ 30 հ.] /գլխ. խմբ. Ա. Մ Պորոխով , 3-րդ հրատարակություն, Մ.,Սովետական հանրագիտարան, 1969-1978թթ.
  • Ս. Վ. Կասատկինա, Զավոլժսկ, պատմություն նկարներում, Իվանովո, նավիգատոր-մեդիա, 2009 թ., էջ 80, 1000 օրինակ
  • Մ. Պ. Շիլով, Զավոլժսկ քաղաքի և նրա շրջակա միջավայրի բնության հուշարձանները // « Պելսյան V ընթերցումներ» գիտաժողովի նյութեր, 1994թ»,Էջ 10-13։
  • Ս. Վ. Կասատկինա, Զավոլժիեի տնտեսությունները, Մ., «Պլանետա», 2012, 240 Էջ, 1000 օրինակ, SBN 978-5-903162-30-7.
  • Հուշեր Հայրենական մեծ պատերազմի մասին /Կազմողներ՝ Ս. Վ. Կասատկինա, Տ. Ն. Կիշկարյովա, Իվանովո, «Ռեֆերենտ» հրատարակչություն, 2015թ, էջ 128, 1050 օրինակ
  • Զավոլժցիներ,Ռ. Ֆ., «Ավանգարդ» թերթ, «Եդինայա Ռոսիա» կուսակցության մերձվոլգյան մասնաճյուղ։ Կայքը պատմում է Իվանովոյի շրջանի Զավոլժսկի քաղաքային շրջանի մարդկանց մասին, 2017 թվականի փետրվարի 1։

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արտաքին տեսաֆայլեր
 Իվանովոյի մարզ, Զավոլոժսկ
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Զավոլժսկ» հոդվածին։