Ալեքսանդր Ստուբ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ալեքսանդր Ստուբ
շվեդ.՝ Alexander Stubb
 
Կուսակցություն՝ Ազգային կոալիցիոն կուսակցություն
Կրթություն՝ Լոնդոնի տնտեսության և քաղաքական գիտությունների դպրոց, Եվրոպական քոլեջ, Ֆուրմանի համալսարան, Փարիզ 1 Պանթեոն-Սորբոն համալսարան, Փարիզ Սորբոնի համալսարան և Mainland High School?
Մասնագիտություն՝ քաղաքական գործիչ, դիվանագետ, համալսարանի դասախոս և գրող
Ազգություն Ֆինլանդիայի շվեդախոս բնակչություն և Ֆիննական առածներ
Ծննդյան օր ապրիլի 1, 1968(1968-04-01)[1][2][3] (56 տարեկան)
Ծննդավայր Հելսինկի, Ֆինլանդիա[4]
Քաղաքացիություն  Ֆինլանդիա
Ի ծնե անուն ֆիններեն՝ Cai-Göran Alexander Stubb
Հայր Göran Stubb?
Մայր Christel Stubb?
Ամուսին Suzanne Innes-Stubb?[5]
 
Կայք՝ alexstubb.fi
 
Պարգևներ

Ալեքսանդր Ստուբ (շվեդ.՝ Cai-Göran Alexander Stubb, ապրիլի 1, 1968(1968-04-01)[1][2][3], Հելսինկի, Ֆինլանդիա[4]), ֆինն քաղաքական գործիչ, Ազգային կոալիցիա աջ կենտրոնամետ կուսակցության անդամ (2014-2016 թվականներին կուսակցության նախագահ), Եվրոպական ներդրումային բանկի գլխավոր տնօրենի տեղակալ (2017 թվականից)։

Ավելի վաղ եղել է ֆինանսների նախարար (2015-2016), իսկ մինչ այդ՝ Ֆինլանդիայի վարչապետ (2014-2015)[14]։ Քաթայնենի կառավարությունում (2011-2014) զբաղեցրել է ԵՄ-ի գործերի և արտաքին առևտրի նախարարի պաշտոնը, մինչ այդ՝ Ֆինլանդիայի արտաքին գործերի նախարարի պաշտոնը (2008-2011), 2008 թվականին եղել է ԵԱՀԿ-ի գործող նախագահը։

Ազատ խոսում է ֆիններեն և շվեդերեն (մայրենի լեզուները), ինչպես նաև անգլերեն, գերմաներեն և ֆրանսերեն[15][16][17]։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մանկություն, ուսում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է 1968 թվականի ապրիլի 1-ին Հելսինկիում[15][16][18] ֆինն հոկեյիստ Յորան Ստուբի ընտանիքում, որը հետագայում գլխավորել է Ֆինլանդիայի հոկեյի ասոցիացիան, իսկ 1984 թվականից՝ ԱՄՆ հոկեյի ազգային լիգայի (NHL) եվրոպական գրասենյակը[17][18][19]։

Ալեքսանդր Ստուբը երկլեզու դաստիարակություն է ստացել (նրա հոր համար մայրենի լեզուն շվեդերենն էր, մոր համար՝ Ֆիններեն)։ Սովորել է Դեյթոն Բիչի դպրոցում (Ֆլորիդա, ԱՄՆ), ավարտել է 1986 թվականին[15]։ 1988 թվականին ավարտել է Հելսինկիի Larkan վարժարանը և հանձնել միասնական պետական քննություն։ Դրանից հետո ծառայել է Ֆինլանդիայի զինված ուժերում[18]։

1989 թվականին գոլֆի հաջողությունների համար Ստուբը ստացել է սպորտային կրթաթոշակ Հարավային Կարոլինայի Ֆուրմանի համալսարան ընդունվելու համար[18]։ Սկզբում նա ընտրել է ձեռնարկատիրական մասնագիտությունը, բայց հետո անցել է քաղաքագիտության ֆակուլտետ և 1993 թվականին ավարտել է այն գերազանցությամբ և բակալավրի աստիճանով[15][18][20]։

1994 թվականին Ստուբը Սորբոնում ֆրանսերենով պաշտպանել է քաղաքակրթության պատմության դիպլոմը[15][17][18], իսկ մեկ տարի անց Բրյուգեի Եվրոպական քոլեջից ստացել է եվրոպական ներքին գործերի մագիստրոսի կոչում[15][16][17][18]։ Ազատ ժամանակ Ստուբը հոկեյի մարզիչ է, գոլֆի հանդերձանքի խանութում՝ վաճառող, Գերմանիայի թղթի արտադրության ֆաբրիկայում՝ աշխատող[15]։ Բացի այդ, նա մասնակցել է գոլֆի միջազգային մրցաշարերին[17][18]։

Աշխատանքի առաջին տարիներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1995-1997 թվականներին Ստուբն աշխատել է որպես խորհրդական Ֆինլանդիայի արտաքին գործերի նախարարությունում, 1997-1998 թվականներին Ֆինլանդիայի գիտությունների ակադեմիայում զբաղվել է հետազոտություններով[15]։ 1999 թվականին Լոնդոնի տնտեսագիտության դպրոցում Ստուբը ստացել է փիլիսոփայության դոկտորի աստիճան[15][16]։ 1999-2001 թվականներին ԵՄ-ում Ֆինլանդիայի ներկայացուցչությունում հատուկ հետազոտող է եղել, ինչպես նաև Նիցցայի համաձայնագրի վերաբերյալ միջկառավարական բանակցություններում ֆիննական կառավարական պատվիրակության անդամ[15][18]։ 2000 թվականին Ստուբը Բրյուգեի Եվրոպական քոլեջում ստացել է պրոֆեսորի կոչում[15]։

2001 թվականից Ստուբը եղել է որպես Եվրոպական հանձնաժողովի նախագահ Ռոմանո Պրոդիի խորհրդական և Եվրոպական կոնվենցիայի մշակման հատուկ հանձնաժողովի անդամ[15][17][21]։ 2003 թվականին Ստուբը վերադարձել է ԵՄ-ի ֆիննական պատվիրակություն՝ որպես հատուկ փորձագետ և եվրոպական սահմանադրության շուրջ միջկառավարական բանակցությունների մասնակից[15][16]։

Քաղաքական և գործարար կարիերա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2004 թվականին Ստուբը առաջադրվել է Ազգային կոալիցիա կուսակցության կողմից և, հավաքելով ընտրողների ավելի քան հարյուր հազար ձայն, դարձել է պատգամավոր[15][18]։ Եվրախորհրդարանում նա մտել է Եվրոպական ժողովրդական կուսակցության՝ եվրոպական դեմոկրատների (EPP-ED) խմբակցության մեջ[15]։ Ստուբը Եվրախորհրդարանի ամենանշանավոր և ակտիվ անդամներից մեկն էր, ընդգրկված էր բյուջետային վերահսկողության կոմիտեի կազմում, եղել է սպառողների պաշտպանության և ներքին շուկայի կոմիտեի փոխնախագահը[15][16][17], մասնակցել է սահմանադրական կոմիտեի աշխատանքներին[15][16]։ Պահանջել է ավելացնել Եվրախորհրդարանի թարգմանչական ծառայության ծախսերը[22]։

Ստուբը և ԱՄՆ պետքարտուղար Հիլարի Քլինթոնը (2010)

2008 թվականից Ֆինլանդիայի կառավարությունում է։ Դեռևս Եվրախորհրդարանում իր մանդատի ժամկետը լրանալուց առաջ՝ 2008 թվականի ապրիլի 1-ին, Ստուբը միաձայն նշանակվել է Ֆինլանդիայի արտաքին գործերի նախարար Մարի Կիվինիեմիի գլխավորած կառավարությունում։ Դա տեղի է ունեցել այն բանից հետո, երբ ԶԼՄ-ների ճնշման տակ հրաժարական է տվել Իլկա Կաներվան[23]։ Ստուբը պաշտոնը ստանձնել է 2008 թվականի ապրիլի 4-ին[16][21], ինչպես նաև Ժառանգելել է Կաներվայից Եվրոպայի անվտանգության և համագործակցության կազմակերպության (ԵԱՀԿ) նախագահի փոխարինելի պաշտոնը, որտեղ 2008 թվականին նախագահում էր Ֆինլանդիան[21]։ Արտաքին գործերի նախարարի պաշտոնում Ստուբը կողմնակից էր Ֆինլանդիայի անդամակցությանը ՆԱՏՕ-ին[21]։ 2008 թվականի օգոստոսին Հարավային Օսիայում զինված հակամարտության ժամանակ Ստուբը ֆրանսիացի գործընկեր Բեռնար Քուշների և Ֆրանսիայի նախագահ Նիկոլա Սարկոզիի հետ միասին խաղաղության ծրագրի հեղինակներից մեկն էր[21][24][25][26]։

Ստուբը դատապարտել է Ռուսաստանի կողմից Հարավային Օսիայի և Աբխազիայի անկախության ճանաչումը, որի մասին նախագահ Դմիտրի Մեդվեդևը հայտարարել էր 2008 թվականի օգոստոսի 26-ին։ Ստուբն այս որոշումն անվանել է ԵԱՀԿ սկզբունքներին հակառակ[27]։ Այնուամենայնիվ, նա կտրականապես դեմ էր Ռուսաստանի դեմ պատժամիջոցների կիրառմանը[27] և նույն տարվա սեպտեմբերի 7-ին հայտարարել է, որ գոհ է Հարավային Օսիայում ԵԱՀԿ առաքելության հետ Մոսկվայի համագործակցությունից[28]։

2011 թվականին Ստուբն Ազգային կոալիցիա կուսակցությունից ընտրվել է Ֆինլանդիայի խորհրդարան[29]։ 2011 թվականի հունիսի 22-ին նշանակվել է ԵՄ և արտաքին առևտրի հարցերով նախարար նոր կառավարությունում, որը ձևավորվել է Յուրկի Կատայնենի կողմից[30][31]։

2013 թվականի հոկտեմբերին հայտարարել է 2014 թվականի գարնանը Եվրոպական խորհրդարանի ընտրություններին մասնակցելու հնարավորության մասին[32]։

2014 թվականի ապրիլին հայտարարել է Ազգային կոալիցիա կուսակցության նախագահի պաշտոնի համար պայքարելու իր մտադրության մասին և, համապատասխանաբար, կառավարությունում վարչապետի պաշտոնի համար։ Իր հաղթանակի դեպքում հայտարարել է ՆԱՏՕ-ի ռազմական դաշինքին Ֆինլանդիայի անդամակցության աշխատանքներն ակտիվացնելու մտադրության մասին[33]։ Հասարակական կարծիքի հարցումների համաձայն՝ առաջատարը եղել է երեք թեկնածուների մեջ (30-ից 44 տարեկան հարցվածների 37%-ը կցանկանար նրան տեսնել ապագա վարչապետի պաշտոնում)[34]։ Հունիսի 14-ին Ստուբն ընտրվել է կուսակցության նոր նախագահ[35]։ Հունիսի 16-ին վարչապետ Յուրկի Կատայնենը հրաժարականի դիմում է ներկայացրել, որը հավանության է արժանացել Ֆինլանդիայի նախագահ Սաուլի Նինիստոի կողմից[36], որից հետո Ստուբը նշանակվել է նոր կառավարության ձևավորման շուրջ կառավարական բանակցությունների նախագահ[37]։

2015 թվականի խորհրդարանական ընտրություններում Ազգային կոալիցիայի պարտվելուց հետո Ստուբը վայր է դրել երկրի վարչապետի լիազորությունները։ Նոր վարչապետ է ընտրվել Յուհա Սիպիլը։

2016 թվականի հունիսի 11-ին, կուսակցության հերթական համագումարում, Ստուբը հրաժարական է տվել կոալիցիայի կուսակցության նախագահի պաշտոնից։ Նոր նախագահ է ընտրվել ՆԳ նախարար Պետերի Օրպոն[38], նա նաև ստանձնել է ֆինանսների նախարարի պաշտոնը։ Օրպոն առաջարկել է Ստուբին զբաղեցնել արտաքին առևտրի և զարգացման նախարարի պաշտոնը, բայց Ստուբը նախընտրել է հեռանալ կառավարությունից և կենտրոնանալ խորհրդարանում աշխատելու վրա[39]։

2017 թվականի օգոստոսին Ստուբը նշանակվել է Եվրոպական ներդրումային բանկի գործադիր տնօրենի տեղակալ։ Այս պաշտոնում նրա գործունեության շրջանակը ներառում է, մասնավորապես, բանկային գործառնություններ վարկավորման ոլորտում, ինչպես նաև սկանդինավյան երկրներում բանկի նախագծերի ընդհանուր կառավարում[40]։

Այլ գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ստուբը 1997 թվականից հրատարակված հոդվածների հեղինակ է այնպիսի հրապարակումներում, ինչպիսիք են՝ Ekonomi och Teknik-magazine, Ilta-Sanomat, Financial Times, Blue Wings, Apu, Suomen Lehtiyhtyma Nykypaiva և Hufvudstadsbladet[15]: Նա Եվրամիության պատմության վերաբերյալ մի քանի գրքերի հեղինակ է[16][18]։

Իր պաշտոնական կայքում ուներ անձնական բլոգ, որում խոսում էր Եվրախորհրդարանում և Ֆինլանդիայի արտաքին գործերի նախարարությունում իր աշխատանքի մասին[15][18]։

Ընտանիք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ամուսնացած է անգլիացի Սյուզաննա Ինես Ստուբի հետ, ով բելգիական ընկերությունում աշխատում է որպես իրավաբան և զբաղվում է հակամենաշնորհային օրենսդրության և անձնական տեղեկությունների պաշտպանության հարցերով[41]։ Նրանք ունեն երկու երեխա՝ Էմիլիան և Յոհանը[15][16][18]։ Ընտանիքի հետ ապրում է Էսպոո քաղաքում[15]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,0 1,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  2. ↑ 2,0 2,1 Munzinger Personen (գերմ.)
  3. ↑ 3,0 3,1 Դավոս 2014 մասնակիցների ցանկ
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #128576340 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
  5. ↑ http://www.mtv.fi/viihde/muut/artikkeli/ulkoministeri-stubb-muuttaa-brysselista-espooseen/2977232
  6. ↑ https://www.is.fi/kotimaa/art-2000000360206.html
  7. ↑ https://fi.ambafrance.org/Alexander-Stubb-sai-Ranskan-kunnialegioonan-upseerimerkin
  8. ↑ https://www.kongehuset.no/binfil/download2.php?tid=114673
  9. ↑ https://www.epressi.com/tiedotteet/kotimaa/sotainvalidien-ansioristit-luovutettu.html
  10. ↑ quirinale.it (իտալ.)
  11. ↑ https://president.ee/et/teenetemargid/teenetemarkide-kavalerid/30129-alexander-stubb
  12. ↑ 12,0 12,1 12,2 https://ritarikunnat.fi/suurmestari-vastaanotti-kunniamerkkinsa-stormastaren-emottog-sina-utmarkelsetecken/
  13. ↑ https://www.kungahuset.se/arkiv/nyheter/2024-04-23-statsbesok-fran-finland
  14. ↑ Президент назначил правительство // Сайт телерадиокомпании Yleisradio Oy. Служба новостей Yle. — 24 июня 2014.(Ստուգված է 24 Հունիսի 2014)
  15. ↑ 15,00 15,01 15,02 15,03 15,04 15,05 15,06 15,07 15,08 15,09 15,10 15,11 15,12 15,13 15,14 15,15 15,16 15,17 15,18 15,19 15,20 Alexander Stubb profile. — Официальный сайт Александра Стабба (alexstubb.com), 20.08.2008
  16. ↑ 16,00 16,01 16,02 16,03 16,04 16,05 16,06 16,07 16,08 16,09 Personal details: Minister for Foreign Affairs Alexander Stubb. — Правительство Финляндии (regeringen.fi), 20.08.2008
  17. ↑ 17,0 17,1 17,2 17,3 17,4 17,5 17,6 Anna Karismo. Finland’s No.1 eurocrat. — Helsingin Sanomat, 24.02.2002
  18. ↑ 18,00 18,01 18,02 18,03 18,04 18,05 18,06 18,07 18,08 18,09 18,10 18,11 18,12 Martin Banks. The Smile. — European Voice, 14.07.2005
  19. ↑ Alan Adams. Ovechkin the jewel of 2004 Draft. — NHL.com, 06.04.2004
  20. ↑ Vince Moore. Riley Institute’s EU Conference Continues Today; Stubb to Present Closing Address. — Furman University (furman.edu), 29.03.2007
  21. ↑ 21,0 21,1 21,2 21,3 21,4 MEP Alexander Stubb to replace Ilkka Kanerva as Foreign Minister. — Helsingin Sanomat, 01.04.2008
  22. ↑ More awareness on translation costs. Alexander Stubb MEP. — EPP-ED Group (epp-ed.eu), 10.07.2007
  23. ↑ Finnish FM loses job over texts. — BBC News, 01.04.2008
  24. ↑ Sarkozy plans Moscow peace mission. — CNN News, 11.08.2008
  25. ↑ Ceasefire bid amid Georgia crisis. — BBC News, 11.08.2008
  26. ↑ Germany, EU Step Up Efforts to Help End Caucasian War. — Deutsche Welle, 11.08.2008
  27. ↑ 27,0 27,1 Russia Recognises Georgia’s Rebel Regions; Stubb Cries Foul. — Yleisradio Oy (yle.fi), 26.08.2008
  28. ↑ Derek Scally. Finland rejects sanctions against Russia ahead of key EU summit. — The Irish Times, 01.09.2008
  29. ↑ Top 10 individual vote-winners. — Helsingin Sanomat, 18.04.2011
  30. ↑ New six-party Finnish government takes shape. — Monsters and Critics, 18.06.2011
  31. ↑ Joonas Laitinen. Stubbin nimitykset narastavat ministeriossa. — Helsingin Sanomat, 09.07.2011
  32. ↑ Стубб не против стать комиссаром ЕС // Сайт телерадиокомпании Yleisradio Oy. Служба новостей Yle. — 8 октября 2013.(Ստուգված է 11 Հոկտեմբերի 2013)
  33. ↑ Стубб: «Естественно, я буду вести страну в НАТО» // Сайт телерадиокомпании Yleisradio Oy. Служба новостей Yle. — 30 апреля 2014.(Ստուգված է 1 Մայիսի 2014)
  34. ↑ Опрос: граждане хотят видеть следующим премьером Александра Стубба // Сайт телерадиокомпании Yleisradio Oy. Служба новостей Yle. — 19 мая 2014.(Ստուգված է 22 Մայիսի 2014)
  35. ↑ Александер Стубб — новый премьер-министр страны // Сайт телерадиокомпании Yleisradio Oy. Служба новостей Yle. — 14 июня 2014.(Ստուգված է 16 Հունիսի 2014)
  36. ↑ Катайнен подал заявление об уходе // Сайт телерадиокомпании Yleisradio Oy. Служба новостей Yle. — 16 июня 2014.(Ստուգված է 16 Հունիսի 2014)
  37. ↑ Стубб: Наша цель — политическая стабильность // Сайт телерадиокомпании Yleisradio Oy. Служба новостей Yle. — 16 июня 2014.(Ստուգված է 16 Հունիսի 2014)
  38. ↑ Петтери Орпо возглавит Коалиционную партию // Сайт телерадиокомпании Yleisradio Oy. Служба новостей Yle. — 11 июня 2016.(Ստուգված է 11 Հունիսի 2016)
  39. ↑ Стубб не войдет в министерскую команду Орпо // Сайт телерадиокомпании Yleisradio Oy. Служба новостей Yle. — 15 июня 2016.(Ստուգված է 7 Հուլիսի 2016)
  40. ↑ «Александер Стубб назначен в руководство Европейского инвестиционного банка». Сайт телерадиокомпании Yleisradio Oy. Служба новостей Yle. 2017 թ․ օգոստոսի 1. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ օգոստոսի 2-ին. Վերցված է 2017 թ․ օգոստոսի 1-ին.
  41. ↑ Suzanne Innes-Stubb. — White & Case LLP (whitecase.com), 20.08.2008

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ալեքսանդր Ստուբ» հոդվածին։
Ֆոտո, վիդեո և աուդիո
Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Ալեքսանդր_Ստուբ&oldid=9486374» էջից