Si vis pacem, para bellum
| Si vis pacem, para bellum | |
|---|---|
_02.jpg) | |
| Տեսակ | լատիներեն արտահայտություն և նշանաբան |
| Բնագիր լեզու | լատիներեն |
 Si vis pacem, para bellum | |
Si vis pacem, para bellum («Խաղաղությու՞ն ես ուզում, պատրաստվի՛ր պատերազմի»)[1], լատիներեն թևավոր արտահայտություն։
Արտահայտության ձևակերպումը պատկանում է հռոմեացի ռազմական գրող Ֆլավիուս Վեգեզիուսին[2]:
|
Այսպիսով, ով խաղաղություն է ուզում, թող պատրաստվի պատերազմի. ով հաղթանակ է ուզում, թող ջանասիրաբար կրթի զինվորներին. ով ցանկանում է բարենպաստ արդյունք ստանալ, թող պատերազմ մղի՝ հենվելով արվեստի և գիտելիքի վրա, այլ ոչ թե պատահականության: Ոչ ոք չի համարձակվում կանչել և վիրավորել նրան, ում մասին գիտի, որ ճակատամարտում իրենից ուժեղ կլինի: Բնօրինակ տեքստ (լատ.)
Igitur qui desiderat pacem, praeparet bellum; qui uictoriam cupit, milites inbuat diligenter; qui secundos optat euentus, dimicet arte, non casu. Nemo prouocare, nemo audet offendere quem intellegit superiorem esse, si pugnet.'' - Պուբլիուս Ֆլավիուս Վեգետիուս Ռենատուս, «Ռազմական գործերի համառոտ ամփոփում», Գիրք III. 5-րդ դար
|
|
Այստեղ Վեգեցիուսը կրկնում է մ.թ.ա. 4-րդ դարի թեբացի զորավար Էպամինոնդասի միտքը, ինչպես այն շարադրված է Կոռնելիուս Նեպոսի գրչի կենսագրության մեջ: Նեպուսը հաղորդում է, որ Էպամինոնդասը, առարկելով իր հակառակորդի «խաղաղասիրական» հռետորաբանությանը, ասել է.
|
|
Դու խաբում ես քո քաղաքացիներին քո խոսքերով՝ տրամադրելով նրանց պատերազմի դեմ. հանգստության անվան տակ դու նրանց ստրկության ես պատրաստում: Խաղաղությունը ծնվում է պատերազմից, և ուստի նրանք, ովքեր ցանկանում են վայելել երկարատև խաղաղություն, պետք է կոփվեն ճակատամարոտում[3]: - Կոռնելիուս Նեպոս, , «Օտարերկրյա հայտնի հրամանատարների մասին, XV. Էպամինոնդաս»
|
|
Լյուգերի ատրճանակը ստացել է Parabellum անվանումը այս առածի վերջին երկու բառերից՝ «պատրաստվիր պատերազմի»: Այս անունը նաև տրվել է 9x19 Parabellum փամփուշտին: Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո այս փամփուշտն ընդունվել է աշխարհի շատ երկրների կողմից և դարձել ՆԱՏՕ-ի երկրների ստանդարտ փամփուշտը:
Մեկ այլ թարգմանություն է՝ «Ուզում ես խաղաղություն, պատրաստիր պատերազմ»[4]։
Նշանաբաններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Տարբեր ռազմական կազմակերպություններ օգտագործում են այս արտահայտությունը որպես նշանաբան.
- Մեծ Բրիտանիայի Թագավորական ռազմածովային նավատորմ,
- Նորվեգիայի ռազմական ակադեմիա,
- Ֆրանսիայի Բարձրագույն ռազմական դպրոց։
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ Оборона государственная // Военная энциклопедия : [в 18 т.] / под ред. В. Ф. Новицкого … [и др.]. — СПб. ; [М.] : Тип. т-ва И. Д. Сытина, 1911—1915.
- ↑ «Epitome institutorum rei militarïs, 3, Prolog»
- ↑ «Корнелий Непот. О знаменитых иноземных полководцах. Эпаминонд». ancientrome.ru. Վերցված է 2025-02-07-ին.
- ↑ Латинско-русский и русско-латинский словарь крылатых слов и выражений. — М.: Русский язык. Н. Т. Бабичев, Я. М. Боровской. 1982
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Si vis pacem, para bellum» հոդվածին։ |