Procter & Gamble

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Procter & Gamble
Изображение логотипа
Տեսակբիզնես ձեռնարկություն, ձեռնարկություն և հանրային ընկերություն
Հիմնադրված էհոկտեմբերի 31, 1837
ՀիմնադիրWilliam Procter? և James Gamble?
ՎայրՑինցինատի, Օհայո, ԱՄՆ
Երկիր ԱՄՆ
ՏնօրենJon Moeller?
Արդյունաբերությունդեղամիջոցների արտադրություն և fast-moving consumer goods?
Ընդհանուր ակտիվներ▲ $127,136 միլիարդ (2016)[1]
ՀասույթDecrease $65,299 млрд (2016)[1]
Գործառնական շահույթ▲ $13,441 միլիարդ (2016)[1]
Զուտ շահույթ▲ $10,604 միլիարդ (2016)[1]
Աշխատողների թիվ105 000 մարդ (2016)[2]
Դուստր ընկերություններGillette?, Ferrara Candy Company?, Braun?, Wella?[3], Clairol?[3], Procter & Gamble - Rakona?, Procter & Gamble (Belgium)?, Procter & Gamble (Germany)?, Procter & Gamble (France)?, Tide Cleaners? և OUAI?
Կայքpg.com​(անգլ.)
ԲորսաNYSE: PG և 4852
 Procter & Gamble Վիքիպահեստում

The Procter & Gamble Company ([ðə ˈprɔktə ænd ˈɡæmbl ˈkʌmpənɪ], P&G «Procter & Gamble»), ամերիկյան անդրազգային ընկերություն, սպառողական ապրանքների համաշխարհային շուկայի առաջատարներից մեկը։ Ընկերության բաժնետոմսերը հաշվի են առնվում Դոու Ջոնսի արդյունաբերական ցուցանիշի հաշվարկի ժամանակ։ Ընկերությունը Fortune 500-ի ցանկում 34-րդն է (2016 թվական)։ P&G-ն աշխարհի խոշորագույն գովազդատունը, ընկերության գովազդային ծախսերը գերազանցում են 8 միլիարդ դոլարը։ Ընկերության գլխավոր գրասենյակը գտնվում է Ցինցինատիում (Օհայո նահանգ)։

Ընկերությունն ունի ներկայացուցչություններ 70 երկրներում, նրանց արտադրանքը վաճառվում է 180 երկրներում։ Ռուսաստանում P&G-ի ներկայացուցչությունը բացվել է 1991 թվականին, ներկայումս ընկերությանը պատկանում է չորս տարածաշրջանային գրասենյակ և երկու գործարան։ Գլխավոր ռուսական գրասենյակը գտնվում է Մոսկվայում։

Մտնում է ԱՄՆ-ի գլոբալ առաջնորդության կոալիցիան կազմող շուրջ 500 ընկերությունների և ոչ կառավարական կազմակերպությունների խմբի մեջ[4]։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հիմնադրվել է 1837 թվականին մոմագործ Ուիլյամ Պրոկտերի և օճառագործ Ջեյմս Գեմբլի կողմից[5]։ Արդեն 1859 թվականին ընկերության վաճառքները հասել են 1 միլիոն դոլարի։ ԱՄՆ-ում քաղաքացիական պատերազմի ընթացքում P&G-ն զգալի պայմանագրեր է ստացել սևերյանների բանակի մոմերի և օճառի մատակարարման վերաբերյալ։ 1911 թվականին ընկերությունը սկսեց Crisco-ի շորտենինգի (հիդրոգենացված բուսական յուղերի հիման վրա հրուշակեղենի յուղի) արտադրությունը[5]։

1931 թվականին ընկերությունում ներդրվել է բրենդների կառավարման համակարգ։ 1946 թվականին սկսվել է Tide ապրանքանիշի ներքո լվացքի փոշու արտադրությունը, 1955 թվականին՝ Crest ապրանքանիշի ներքո ատամի մածուկի արտադրությունը։ 1957 թվականին՝ զուգարանի թուղթ արտադրող Charmin Paper Company ընկերության կողմից։ 1961 թվականին շուկա է թողարկվել Pampers մեկանգամյա տակդիրների առաջին փորձնական խմբաքանակը, ինչպես նաև սկսվել Է Head & Shoulders շամպունի արտադրությունը։ 1963 թվականին գնվել են Folgers սուրճի ապրանքանիշի իրավունքները, հինգ տարի անց ընկերությունը սկսել է Pringles չիպսերի արտադրությունը։ 1982 թվականին կլանվել է Norwich-Eaton Pharmaceuticals դեղագործական ընկերությունը, 1985 թվականին՝ Richardson-Vicks Company-ն, Vicks, NyQuil և Olay ապրանքանիշների սեփականատերը, 1988 թվականին՝ Noxell Corporation-ը, կոսմետիկայի արտադրող Noxema և Cover Girl ապրանքանիշների ներքո։ 1991 թվականին Revlon Inc.-ից գնվել են Max Factor և Betrix ապրանքանիշերը։ 1992 թվականին ներկայացվել է շամպուն Pantene Pro-V-ը[5]։

1993 թվականին տեղի է ունեցել P&G-ի լայնածավալ վերակազմավորում, որի ընթացքում փակվել են 30 գործարաններ և կրճատվել 13 հազար աշխատակից։ 1997 թվականին գնվել է tambrands Inc. ընկերությունը՝ արտադրող Tampax տամպոն։ 1999 թվականին գնվել է կենդանիների կեր արտադրող Iams Company (վաճառվել է 2014 թվականին)։ 2001 թվականին Bristol-Myers Squibb Company-ից գնվել է մազերի խնամքի ապրանքների արտադրության բաժին՝ Clairol ապրանքանիշի ներքո[5]։

2003 թվականին գնել է գերմանական Wella ընկերությունը, որն արտադրում է մազերի խնամքի միջոցներ, մազերի ներկեր[5]։ 2005 թվականի հունվարին Procter & Gamble-ը հայտարարեց Gillette ընկերությունից հեռանալու մասին, գործարքի արժեքը կազմել է 56 միլիարդ դոլար։ Այս գնման արդյունքում P&G-ը դարձել է սպառողական ապրանքների թողարկման աշխարհի խոշորագույն ընկերությունը՝ առաջ անցնելով Unilever-ից։

2000 թվականից հետո ընկերությունը սկսել է լքել սննդամթերքի շուկան։ 2002 թվականին վաճառվել է Jif գետնանուշի և Crisco շորտենինգի արտադրությունը[5]։ 2008 թվականին Procter & Gamble-ը 3,3 միլիարդ դոլարով վաճառեց իր սուրճի արտադրող Folgers դուստր ընկերությունը, գնորդ դարձավ Օհայոյից մեկ այլ ընկերություն՝ The J. M. Smucker Company-ն[6]։ 2012 թվականին 2,7 միլիարդ դոլարով վաճառվել է Kellogg's ընկերության Pringles չիպսերի արտադրությունը[7]։

2014 թվականի օգոստոսին P&G-ը հայտարարեց իր բրենդների 60%-ը վաճառելու կամ վերացնելու մտադրության մասին։ 2016 թվականի փետրվարին ավարտվել է Բերքշիր Հեթուեյ ընկերության Duracell ապրանքանիշի տակ գալվանական էլեմենտների արտադրության վաճառքի գործընթացը[1]։ 2016 թվականի հոկտեմբերին P&G-ն Coty ընկերության 43 կոսմետիկ բրենդ է վաճառել 11,4 միլիարդ դոլարով[8]։

P&G-ի կենտրոնական գրասենյակը Ցինցինատիում

Սեփականատերեր և ղեկավարություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ընկերությունը հրապարակային է, նրա բաժնետոմսերը շրջանառվում են Նյու Յորքի ֆոնդային բորսայում և ընդունվում են Դոու-Ջոնսի արդյունաբերական ցուցանիշի հաշվարկի ժամանակ։ P&G-ի շուկայական կապիտալիզացիան 2017 թվականի հունվարի 1-ի դրությամբ կազմում է 225 միլիարդ դոլար։

2017 թվականի դրությամբ ընկերության բաժնետոմսերի 61%-ը պատկանում է ինստիտուցիոնալ ներդրողներին, դրանցից ամենախոշոր կրողներն են՝ The Vanguard Group, BlackRock, State Street Corporation[9]:

Ընկերության տնօրենների խորհրդում ընդգրկված է 13 մարդ, նրանց թվում են այնպիսի ընկերությունների թոփ-մենեջերներ, ինչպիսիք են American Express-ը և Boeing-ը։ Խորհուրդը բաղկացած է չորս հանձնաժողովներից՝

  • աուդիտի կոմիտեն զբաղվում է ռիսկերի գնահատմամբ, ֆինանսական հաշվետվությունների վերահսկմամբ, իրականացնում է ներքին աուդիտի գործառույթներ։
  • կառավարման և կորպորատիվ պատասխանատվության կոմիտեն զբաղվում է կորպորատիվ կառավարման ընդհանուր սկզբունքներով և կորպորատիվ սոցիալական պատասխանատվության վերաբերյալ առաջարկությունների մշակմամբ։
  • փոխհատուցման և զարգացման հանձնաժողովը պատասխանատու է փոխհատուցման քաղաքականության համար, ինչպես նաև պատասխանատու է P&G-ի բարձրաստիճան ղեկավարների զարգացման և գնահատման համար։
  • նորարարության և տեխնոլոգիաների հանձնաժողովը մշակում է ընկերության մոտեցումը տեխնիկական և առևտրային նորարարությանը։

Տնօրենների խորհրդի նախագահի, գլխավոր տնօրենի (Գլխավոր գործադիր տնօրեն) և ընկերության նախագահի պաշտոնները 2016 թվականից համատեղում է Դևիդ Թեյլորը, որն ընկերությունում աշխատում է 1980 թվականից։

Գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հիմնական ստորաբաժանումներ[1]՝

  • Fabric & Home Care (լվացող միջոցներ)՝ լվացքի փոշիների, լվացող և մաքրող միջոցների արտադրություն, այդ կատեգորիաներում ընկերությունը զբաղեցնում է համաշխարհային շուկայի 25-30%-ը, հիմնական ապրանքանիշերը՝ Tide, Ariel, Downy, Gain, Cascade, Dawn, Febreze, Mr. Clean, Swiffer, մասնաբաժինը եկամուտների 2016 թվականին կազմել է 32%, զուտ շահույթի՝ 27%:
  • Baby, Feminine & Family Care (մանկական և կանացի հիգիենա)՝ միանգամյա տակդիրներ (համաշխարհային շուկայի 30%-ը), կանացի հիգիենայի միջոցներ (համաշխարհային շուկայի 25%-ը), զուգարանի թուղթ և թղթե սրբիչներ (միայն Հյուսիսային Ամերիկայում, շուկայի 40%-ը), հիմնական ապրանքանիշեր՝ Luvs, Pampers, Always, Tampax, Bounty, Charmin, եկամուտների մասնաբաժինը 2016 թվականին կազմել է 28%, զուտ շահույթի՝ 26%:
  • Beauty (գեղեցկություն)՝ մազերի և մաշկի խնամքի միջոցներ, դեզոդորանտներ, հիմնական ապրանքանիշերը՝ Head & Shoulders, Pantene, Rejoice, Safeguard, Old Spice, Olay, SK-II, եկամուտների մասնաբաժինը 2016 թվականին կազմել է 18%, զուտ շահույթի՝ 20%:
  • Grooming (խնամք)՝ սափրվելու միջոցներ (Gillette, Venus, Braun, Fusion, Mach3, Prestobarba), համաշխարհային շուկայում բաժինը կազմում է 65%) և կենցաղային տեխնիկա (Braun), եկամուտների բաժինը 2016 թվականին կազմել է 11%, զուտ շահույթի՝ 15%:
  • Health Care (առողջություն)՝ բերանի խոռոչի խնամքի ապրանքներ (Crest, Oral-B), վիտամիններ, այլ սննդային հավելումներ և ոչ դեղատոմսով դեղեր (Prilosec, Vicks, Teva Pharmaceuticals Ltd), եկամուտների մասնաբաժինը 2016 թվականին կազմել է 11%, զուտ շահույթի ՝ 12%:

Նաև ընկերությունում կան 4 ֆունկցիոնալ բաժիններ՝

  • Global Business Units GBUs)՝ գործունեության հիմնական նպատակն է աշխատել սպառողների, ապրանքանիշերի և մրցակիցների հետ գլոբալ մակարդակով։ Ներդրողների առաջ պատասխանատու են նորարարական ներդրման, շահույթի և ցուցանիշների համար։
  • Market Development Organizations (MDOs)՝ պատասխանատու է P&G շուկայում սպառողի և մատակարարի առանձնահատկությունների մանրամասն ուսումնասիրության համար, պատասխանատու է GBU-ից բխող գլոբալ նախաձեռնությունների տեղական կիրառման համար։
  • Global Business Services (GBS)՝ պատասխանատու են P&G բիզնեսի աջակցության, այդ թվում՝ գործընկերների հետ փոխգործակցության շղթաների արժեքի նվազեցման, կորպորացիայի մրցունակությունը ապահովելու համար
  • Lean Corporate Functions (CF)՝ պետք է հետևի ֆունկցիոնալ նորարարությունների շարունակական իրականացմանը և կազմակերպության կարողությունների բարելավմանը

Արտադրանք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հիմնական հոդված՝ Procter & Gamble ապրանքանիշների ցանկ

P&G-ը համարվում է բրենդների կառավարման համակարգի հիմնադիր ընկերություն[10]։ 1931 թվականին «բրենդ-մենեջմենթ» տերմինն առաջին անգամ հայտնվեց ընկերության գովազդային բաժնի աշխատակից Նեյլա Մակելոայի ծառայողական գրության մեջ։ Ներկայում ընկերությանը պատկանում է 23 բրենդ՝ համաշխարհային վաճառքով, որը գերազանցում է 1 միլիարդ ամերիկյան դոլարը, ինչպես նաև ևս 20 բրենդ՝ 500 մլն դոլարից ավելի վաճառքով։ Հենց այդ 43 ապրանքանիշերն են հանդիսանում ընկերության աճի լոկոմոտիվը և ապահովում են վաճառքի տարեկան 10% աճը[11]։

Ընկերության հիմնական ապրանքանիշերը՝

  • մաքրող և լվացող միջոցներ Fairy, Tide, Ariel, Միֆ, Ace, Mr. Clean, Lenor, Comet, Fairy Oxi, Mr. Proper, Dreft,,
  • մանկական տակդիրներ Pampers, կանացի հիգիենայի պարագաներ Always, Alldays, Tampax, Discreet, Naturella,
  • մազերի խնամքի միջոցներ Wash & Go, Head & Shoulders, Pantene, Shamtu, Herbal Essense, Wella, Londa,
  • մարմնի խնամքի միջոցներ և օծանելիք Camay (մինչև 2015 թվական)[12], Safeguard, Secret, Old Spice, Olay, Hugo Boss (ըստ լիցենզիայի Hugo Boss AG)[13], Դոլչե և Գաբանա, Գուչի, Մեքս, Baldessarini,
  • Blend-a-Med, Oral-B, Crest բերանի խնամքի միջոցներ,
  • կոսմետիկայի միջոցներ Cover Girl, Max Factor,
  • ածելիներ Gillette, Venus,
  • կենցաղային տեխնիկա Braun, Eukanuba և շատ ավելին։

Մրցակիցներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Procter & Gamble-ի հիմնական մրցակիցներ՝ կենցաղային քիմիայի և անձնական հիգիենայի գլոբալ արտադրողները։

  • Colgate-Palmolive՝ ատամի մածուկներ և խոզանակներ (Colgate, Elmex), օճառ և ցնցուղի գել (Palmolive), դեզոդորանտներ (Mennen, Lady Speed Stick), կենդանիների կերեր (Hill's), կենցաղային քիմիա (Ajax)
  • Unilever՝ շամպուն (Clear, Sunsilk), ատամի մածուկ (Signal), դեզոդորանտներ (Rexona, Axe), օճառ և ցնցուղի գել (Dove)
  • L’Oréal՝ շամպուն (Fructis, Elseve), մաշկի խնամք (L'Oreal Paris), կոսմետիկա (Maybelline), դեզոդորանտներ (Garnier), մազերի հարդարման միջոցներ (Studio Line), մազերի ներկեր (L'Oreal Paris)
  • Schwarzkopf / Henkel՝ մազերի հարդարման միջոցներ (Taft, got2b), մազերի ներկ (Palette), շամպուններ (Schauma, Gliss Kur), դեզոդորանտներ, լոգանքի գելեր, օճառ (Fa), մաշկի խնամք (Diademine)
  • Henkel` լվացքի փոշիներ (Persil, Losk, Deni, Pemos), սպիտակեղենի օդորակիչներ (Լասկա, Vernel), սպասք լվանալու միջոցներ (Pemolux, Pril), կենցաղային քիմիա (Bref)
  • Reckitt Benckiser՝ սպիտակեցնող և տնային մաքրում (Vanish, Cillit, Harpic), հազի միջոցներ (Strepsils), դեպիլյացիայի միջոցներ (Veet)
  • Kimberly-Clark՝ կանացի հիգիենա (Kotex), միանգամյա օգտագործման տակդիրներ (Huggies), զուգարանի թուղթ (Cottonelle)

Գործունեության ցուցանիշներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ֆինանսական ցուցանիշներ ԱՄՆ միլիարդ դոլարով[14][15]
Տարի 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Շրջանառություն 35,28 35,76 37,15 38,13 39,95 39,24 40,24 43,38 51,41 56,74 64,42 72,44 79,26 76,69 78,94 70,46 73,14 73,91 74,40 70,75 65,30
Մաքուր շահույթ 2,981 3,305 3,472 3,683 3,363 2,612 3,910 4,788 6,156 6,923 8,684 10,34 12,08 13,44 12,74 11,80 10,76 11,31 11,64 7,036 10,60
Ակտիվներ 27,76 27,60 31,04 32,19 34,37 34,39 40,78 43,71 57,05 61,53 135,7 138,0 144,0 134,8 128,2 138,4 132,2 139,3 144,3 129,5 127,1
Սեփական կապիտալ 11,76 12,14 12,49 12,35 12,67 12,56 14,42 17,03 18,19 18,48 63,17 67,01 69,78 63,38 61,44 68,00 64,04 68,71 69,98 63,05 57,98

Նշում՝ Տվյալները հունիսի 30-ին, ամեն տարի, երբ ընկերությունը ավարտում է ֆինանսական տարին։

Procter & Gamble-ը 2016 թվականին 34-րդ տեղն Է զբաղեցրել ԱՄՆ-ի խոշորագույն հասարակական ընկերությունների Fortune 500-ի ցուցակում և 86-րդ տեղը աշխարհի խոշորագույն հանրային ընկերությունների Fortune Global 500-ի ցուցակում[16]։ 2016 թվականին Forbes Global 2000-ի ցուցակում ընկերությունը զբաղեցրել է 39-րդ տեղը, այդ թվում՝ 16-րդը՝ շուկայական կապիտալիզացիայով, 42-րդը՝ զուտ շահույթով, 93-րդը՝ շրջանառությամբ և 206-րդը՝ ըստ ակտիվների չափի[17]։ Զբաղեցնում է գլոբալ կոսմետիկ շուկայի 10%-ը[18]։

Բարեգործություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ընկերությունն իրականացնում է սեփական բարեգործական նախաձեռնությունը՝ «Ապրիր, Սովորիր և Բարգավաճիր» (Live, Learn, and Thrive), որի մեջ մտնում են ավելի քան հարյուր ծրագրեր 60 երկրներում՝ պատվաստումներ և մաքուր խմելու ջուր Աֆրիկայում, վաղ զարգացման ծրագրեր Լատինական Ամերիկայում, դպրոցներ Հնդկաստանում և այլն։ Ընկերությունը նաև աջակցություն է ցուցաբերում աղետի գոտում հայտնված տարածաշրջաններին (երկրաշարժ Սիչուան նահանգում)։ «Ապրիր, Սովորիր և Բարգավաճիր» նախաձեռնությունը նշվել է ԱՄՆ կառավարության մակարդակով, և P&G-ն դարձել է միակ ընկերությունը, որը հրավիրված է ներկայացնելու նախագահ Բարաք Օբամայի վարչակազմի իր բարեգործական ծրագիրը[19]։

Procter & Gamble Ռուսաստանում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Procter & Gamble-ը Ռուսաստանի տնտեսության մեջ խոշորագույն օտարերկրյա ներդրողներից մեկն է՝ երկրում աշխատելով 1991 թվականից։ 2017 թվականի կեսերին Ռուսաստանի տարածքում ընկերությունն իր արտադրանքն արտադրել է երկու ձեռնարկություններում[8]՝

  • կենցաղային քիմիայի կոմբինատ «Պրոքտեր ընդ Գեմբլ-Նովոմոսկովսկ» ՍՊԸ Նովոմոսկովսկում (Տուլայի մարզ), աշխարհի խոշորագույն P&G արտադրությունը, որը մասնագիտացած է Ariel, Tide, «Միֆ», Tix, Ace, Lenor, Comet, Fairy, Mr Proper, մաքրող և լվացող միջոցների արտադրության մեջ, ինչպես նաևւ մանկական միանգամյա տակդիրներ Pampers:
  • Սանկտ Պետերբուրգի «Պետերբուրգ Փրոդաքթս Ինթերնեյշնլ»  ՓԲԸ-ն, որը մասնագիտացած է միանգամյա օգտագործման ածելի հաստոցների, փոխարինելի քարտրիջների և ավանդական երկկողմանի սայրերի արտադրության մեջ Gillette:.

Ավելի վաղ, 2016 թվականին, P&G-ն Նիժնի Նովգորոդի մարզի «Կապելլա» գործարանը վաճառել էր կոսմետիկ բիզնեսի մի մասի վաճառքի գործարքի շրջանակներում[8]։

Ընկերությունն ունի 4 գրասենյակ Մոսկվայում և 4 տարածաշրջանային ներկայացուցչություններ (Սանկտ-Պետերբուրգում, Նովոսիբիրսկում, Դոնի Ռոստովում և Եկատերինբուրգում)։

Ընկերության ղեկավարի խոսքով՝ Ռուսաստանում Procter & Gamble-ի վաճառքներից ստացված հասույթը գերազանցում է տարեկան 1 միլիարդ դոլարը (2008 թվականին՝ արդեն 2 միլիարդ դոլար)[18][20]։

Ռուսաստանում 2006 թվականին օծանելիքի շուկայում տարեկան շրջանառությունը կազմում է շուրջ 60 միլիոն դոլար մեծածախ գներով կամ 135 միլիոն դոլար մանրածախ գներով[21]։

Ռուսաստանում Procter & Gamble-ը լվացող միջոցների շուկայում զբաղեցնում է ավելի քան 40%-ը, մանկական հիգիենայի շուկայում՝ 50%-ը, ածելիների շուկայում՝ 70%-ը, կանանց հիգիենայի շուկայում՝ 30%-ը[22]։

2017 թվականի հունիսի տվյալներով՝ Ռուսաստանում արտադրվող արտադրանքի շուրջ 20% ընկերությունն արտահանել է աշխարհի 18 երկրներ Մերձավոր Արևելքում, Միջին Ասիայում, Արևելյան և Արևմտյան Եվրոպայում[8]։

P&G-ն Ռուսաստանում նույնպես բարեգործական գործունեություն է ծավալում։ Մասնավորապես, ընկերությունը ֆինանսավորել է Նովոմոսկովսկում և Ձերժինսկում մանկական մարզական և առողջարարական կենտրոնների շինարարությունը, ինչպես նաև նույն քաղաքներում հիվանդանոցների համար սարքավորումների գնումը[23]։

Procter & Gamble Ուկրաինայում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ուկրաինայում ընկերությանը պատկանում է 2 գործարան՝ Կիևի մարզի Բորիսպոլում (Tambrands Ukraine), որը թողարկում է կանացի հիգիենայի միջոցներ, իսկ երկրորդը՝ Դնեպրոպետրովսկի մարզի Օրջոնիկիձեում (Procter & Gamble Manufacturing Ukraine): Բորիսպոլի գործարանը՝ նախկին ԽՍՀՄ-ում առաջին համատեղ ձեռնարկությունն է, նախկինում պատկանել է Տամբրանդս ընկերությանը, որը կլանել է P&G-ն 1997 թվականին։ 2005 թվականին երկրորդ գործարանը գնվել է դրա վրա արտադրվող ապրանքային նշանների հետ միասին ուկրաինա-թուրքական «Olvia-beta» համատեղ ձեռնարկությունից, որտեղ արտադրվել են «Gala», «Dax» և «Օկեան» լվացքի փոշիներ (2002 թվականից)։

Հետաքրքիր փաստեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ընկերության խորհրդանշան[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Procter & Gamble-ը բախվել է իր անվան անսպասելի շրջանառությանը 20-րդ դարի 80-ական թվականներին, երբ ամերիկյան հասարակությունում սկսեցին տարածվել լեգենդներ այն մասին, որ ընկերության այն ժամանակվա խորհրդանիշը (1851 թվականից[5]) հանդիսանում էր սատանայական խորհրդանիշ։ Նման կարծիք է հայտնել Աստվածաշնչի տեքստի մեկնաբանություններից մեկի վրա (Հայտնություն Հովհաննես Աստվածաբան, 12:1)՝ «And there appeared a great wonder in heaven; a woman clothed with the sun, and the moon under her feet, and upon her head a crown of twelve stars»</block> Չնայած նրան, որ խորհրդանշանի վրա պատկերված է տղամարդ, այլ ոչ թե կին, և 13 աստղ՝ 12-ի փոխարեն, բնակչության շրջանում փոխանցվել է լեգենդ այն մասին, որ այստեղ կոդավորված են սատանայական խորհրդանիշները։

Մի ժամանակ նաև լուրեր էին շրջանառվում այն մասին, թե իբր Procter & Gamble-ի նախագահը Ֆիլ Դոնահյուի հեռուստատեսային շոուում հանդես է եկել պատմությամբ այն մասին, որ նա սատանիստների աղանդի անդամ է, և դա արտացոլված է ընկերության լոգոյում։ Բնականաբար, այդ լուրերը հիմք չունեին՝ P&G-ի ղեկավարը երբեք չի մասնակցել այդ հեռուստաշոուին և նման հայտարարություններ չի արել։ 2007 թվականին, 12 տարվա դատավարությունից հետո, Սոլթ Լեյք Սիթիի դատարանը ճանաչեց Amway-ի երկու դիստրիբյուտորների կողմից սատանիզմի հետ P&G-ի կապի մասին կեղծ լուրերի տարածման փաստը։ Մեղավորները դատապարտվել են 19,25 միլիոն դոլարի չափով տուգանքի[24]։

Ի վերջո, չնայած այն հանգամանքին, որ «սատանիզմի տարբերակի» կողմնակիցները դրա ոչ մի ապացույց չեն տվել, P&G-ը, ավելորդ աղմուկից խուսափելու համար, խորհրդանշանը փոխարինել է ներկայիս խորհրդանշանին, որն իրենից ներկայացնում է անվան առաջին երկու տառերը։ Միևնույն ժամանակ, նախկին զինանշանը Հոննկոգոնում և Չինաստանում շարունակում է հայտնվել յուրաքանչյուր ընկերության գովազդային հոլովակում։ Բացի այդ, հին լոգոն դեռևս պատկերված է ստվարաթղթե տուփերում, որոնցում Procter & Gamble-ն իր արտադրանքը մատակարարում է խանութներին։

Օճառային օպերա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1930-ական թվականներին Procter & Gamble-ը ֆինանսավորել է ԱՄՆ-ում հայտնված առաջին ռադիո սերիաները։ Հետագայում, հեռուստատեսության հայտնվելուց հետո, ընկերությունը եղել է այդ ժամանակ թողարկվող հեռուստասերիալների մեծ մասի հովանավորը, այդ թվում՝ «Another World», «As the World Turns», «Guiding Light» և այլն։ Հենց Procter & Gamble-ի մասնակցության շնորհիվ սերիալները ստացել են «Օճառային օպերա» անվանումը։

1950-ական թվականներին Procter & Gamble-ը հանդես է եկել որպես լատինաամերիկյան մի շարք հեռուստանովելների պրոդյուսեր։

Procter & Gamble-ն այժմ էլ մասնակցում է մեդիարտադրանքի ստեղծմանը՝ դրանով զբաղվում է Procter & Gamble Productions կորպորացիայի ստորաբաժանումը։ 2008 թվականի ապրիլին ընկերությունը քննադատության էր ենթարկվել ամերիկյան ընտանիքի ասոցիացիայի հիմնադիր Դոնալդ Վիլդմոնի (Donald E. Wildmon) կողմից «As the World Turns» օճառի օպերայում միասեռական անկեղծ համբույրները հեռարձակելու համար[25][26][27][28]։

Procter & Gamble ընկերությունը ռուսական գովազդային շուկայում խոշորագույն գովազդատուն է[29]։

Հակամենաշնորհային պատժամիջոցներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2011 թվականի ապրիլին Եվրոպական հակամենաշնորհային գերատեսչությունը ընկերության վրա 211,1 միլիոն եվրոյի չափով տուգանք էր սահմանել Unilever-ի հետ գնային համաձայնության համար՝ լվացքի փոշիների համար[30]։ Վերահսկող մարմնի տվյալներով՝ մենաշնորհային բարձր գների պահպանման հետ կապված և Բելգիային, Ֆրանսիային, Գերմանիային, Հունաստանին, Իտալիային, Պորտուգալիային, Իսպանիային և Նիդեռլանդներին վերաբերող դավադրությունը տևել է 2002-ից 2005 թվականներին։ Դավադրությանը մասնակցել է նաև Henkel ընկերությունը, սակայն այն ազատվել է հետաքննությանն աջակցելու համար տուգանքից[30]։

Քննադատություն և դատական գործեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Greenpeace-ի մեղադրանքները Procter & Gamble-ի և Unilever-ի հասցեին ինդոնեզական հումքի մատակարար ընկերությունների գործողությունների համար[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2007 թվականի նոյեմբերին Գրինփիս կազմակերպությունը Procter & Gamble և Unilever ընկերություններին մեղադրել էր բնությանը հսկայական վնաս հասցնելու մեջ։ Ընդ որում՝ այրել են անտառները և ջրասուզակները ջրասուզել Ինդոնեզիայի ափի տունկերների տակ, տեղական կորպորացիաները՝ վաստակելու հույսով՝ բավարարելով արմավենու յուղի կորպորացիաների պահանջարկը։ Արմավենու յուղը օգտագործվում է կոսմետիկայի, մաշկի և մազերի խնամքի միջոցների մեջ[31]։

Ընտանի կենդանիների թունավորումը մելամինի պարունակությամբ կերով[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2007 թվականի սկզբին ԱՄՆ-ում 2200 շուն և 1950 կատու են մահացել երիկամների ձախողման պատճառով[32]։ Պատճառը Հյուսիսային Ամերիկայում չոր և խոնավ կերերի խոշորագույն արտադրողի կողմից պատրաստված կերերի օգտագործումն է Menu Foods Inc. ընկերության կողմից (Օնտարիո, Կանադա)[33] ավելի քան 100 ապրանքանիշերի համար (այդ թվում՝ Procter & Gamble)[34]: Procter & Gamble-ը միակն է պարզել պատճառը՝ չինական ծագում ունեցող հացահատիկային գլյուտենում մելամինի առկայությունը և տոքսիկոլոգիական տեղեկատվություն է հրապարակել[35]։ Ըստ «USA Today»-ի, Procter & Gamble ընկերությունը հավաստիացրել է արտադրող ընկերության նկատմամբ վերահսկողության ուժեղացման մասին[33]։

Procter & Gamble մրցույթի հնարքները ընդդեմ Unilever-ի[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Unilever-ի ներկայացուցիչ Սթիվեն Միլթոնի հայտարարության համաձայն, 2001 թվականի գարնանը ընկերությունները վերադարձվել են իրեն պատկանող և արդյունահանված Procter & Gamble-ին կես տարվա ընթացքում «Unilever-ի գրասենյակից դուրս աղբամաններից» մոտ 80 փաստաթուղթ[36]։ Procter & Gamble-ը պաշտոնապես հայտարարել է, որ թեև օրինականորեն, սակայն հակառակ ներքին կանոնների, չի օգտագործել ստացած տեղեկատվությունը[37]։ Unilever-ը և Procter & Gamble-ը հակամարտությունը կարգավորել են առանց մեկնաբանությունների և մանրամասների հրապարակման[38]։ Fortune ամսագրի կարծիքով՝ գործը կարող էր ավարտվել դատարանում[39]։ New York Times-ը հայտնել է, որ P&G-ն աշխատանքից ազատել է երեք աշխատակիցների և, չհաստատված տվյալներով, մտադիր է Unilever-ին 10 միլիոն դոլար վճարել[37]։

Procter & Gamble ընկերության արտադրանքը կենդանիների վրա փորձարկելու քննադատություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բրիտանական Uncaged Campaigns ազգային կազմակերպության ղեկավար Դեն Լայոնի հայտարարության համաձայն, Procter & Gamble ընկերությունը կենդանիների վրա արտադրանքի փորձարկում է իրականացնում[40]:Procter & Gamble ընկերությունը չի ժխտում դա՝ բացատրելով, որ առայժմ չի կարող ամբողջությամբ հրաժարվել արտադրանքի թեստավորման ժամանակ կենդանիների օգտագործումից։ Այդ խնդրի լուծման համար Procter & Gamble-ը Միացյալ Նահանգների մարդասիրական ընկերության (The Humane Society of the United States (HSUS) հետ համատեղ զբաղվում է թեստավորման այլընտրանքային մեթոդների մշակմամբ և քարոզչությամբ՝ առանց կենդանիների մասնակցության[41] և հովանավորում է ամենամյա համաշխարհային կոնգրեսի անցկացումը թեստավորման այլընտրանքային մեթոդների վերաբերյալ[42]։ Ամեն տարի մի շարք երկրներում գործողությունների օր է անցկացվում Procter & Gamble ընկերության դեմ, որոնք ԱՄՆ-ում անցկացնում են «Stop Animal Exploitation Now»-ը՝ Uncaged Campaigns բրիտանական ազգային կազմակերպության հետ համատեղ[43]։

Մեծ Բրիտանիայում Procter & Gamble-ի գովազդի պահանջներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2006 թվականին Մեծ Բրիտանիայի գովազդային ստանդարտների կոմիտեն Procter & Gamble ընկերությանը կոչ էր արել հրաժարվել վեց տարի տևած գովազդային արշավից, քանի որ այն «մոլորության մեջ է գցում»։ Արշավի շրջանակներում հայտարարություններ են հնչել, որ «Սառը անանուխ» և «Օվկիանոսի էներգիա» շամպունների կանոնավոր օգտագործումը «100% ազատում է թեփից»։ P&G-ն պնդում էր, որ այդ արտահայտության մեջ ամենևին չի հաստատվում, որ ամբողջ թեփն իսկապես կվերանա։ Նրանց խոսքով՝ դա նշանակում է միայն, որ շամպունի կանոնավոր օգտագործումը կվերացնի «թեփի տեսանելի փաթիլները», որոնք այլ մարդկանց նկատելի են 2 ֆուտ հեռավորությունից (0,6 մետր՝ մարդկանց միջև պայմանական հեռավորությունը զրույցի ժամանակ)։

P&G-ն ապացույցներ է ներկայացրել, որ իրենց արտադրանքի կանոնավոր կիրառման երեք շաբաթից հետո 95% դեպքերում անհետանում են 100% տեսանելի թեփ փաթիլներ։ Կոմիտեն եզրակացրել է՝ «Մենք չենք հավատում, որ սպառողները կարող են մեկնաբանել «100%-ով վերացնում է տեսանելի թեփը կանոնավոր օգտագործման ժամանակ» արտահայտությունը որպես իրենց համար տեսանելի թեփ, երբ նրանք, օրինակ, նայում են հայելու մեջ, դնելով սանվածքը, այլ ոչ թե միայն թեփ, որը տեսանելի է շրջապատի համար»։ Հետագայում, դիտորդական մարմինը եզրակացրել է, որ P&G ընկերությունը չպետք է դիմի «թեփից 100 տոկոս ազատվելու» մասին[44]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 «Annual Report 2016 on SEC Filing Form 10-K» (անգլերեն). The Procter & Gamble Company. 2016 թ․ ապրիլի 28. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 31-ին.
  2. ↑ տարեկան հաշվետվություն — 2016.
  3. ↑ 3,0 3,1 https://news.pg.com/press-release/pg-corporate-announcements/procter-gamble-completes-transfer-specialty-beauty-business
  4. ↑ «General Membership» (անգլերեն). U.S. Global Leadership Coalition. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ հունվարի 3-ին. Վերցված է 2017 թ․ հունվարի 3-ին.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 5,6 «The Procter & Gamble Company History» (անգլերեն). Funding Universe. Վերցված է 2017 թ․ հունվարի 2-ին.
  6. ↑ «Folgers History» (անգլերեն). The Folger Coffee Company. Վերցված է 2017 թ․ հունվարի 3-ին.
  7. ↑ «Procter & Gamble продала производство чипсов Pringles» (ռուսերեն). lenta.ru. 2012 թ․ փետրվարի 15. Վերցված է 2017 թ․ հունվարի 3-ին.
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 Анна Щербакова. «Мы верим в свои бренды» // Ведомости, №111 (4346), 21 июня 2017
  9. ↑ Procter & Gamble Company (The) Institutional Ownership
  10. ↑ The Birth of Brand Management: Branding Strategy Insider
  11. ↑ «P&G 2009 AR Brand Building, Tangible Assets, Innovation». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 4-ին. Վերցված է 2019 թ․ օգոստոսի 3-ին.
  12. ↑ Procter & Gamble продаст бренд Camay компании Unilever
  13. ↑ Products Hugo Boss lang-en
  14. ↑ «Annual Report to Shareholders 2006» (անգլերեն). The Procter & Gamble Company. 2006 թ․ օգոստոսի 29. Վերցված է 2017 թ․ հունվարի 1-ին.
  15. ↑ «Annual Report to Shareholders 2011» (անգլերեն). The Procter & Gamble Company. 2011 թ․ օգոստոսի 10. Վերցված է 2017 թ․ հունվարի 1-ին.
  16. ↑ «Procter & Gamble - Stock Price, Financials and News» (անգլերեն). Fortune (Time, Inc.). Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ հունվարի 1-ին. Վերցված է 2017 թ․ հունվարի 2-ին.
  17. ↑ «Procter & Gamble on the Forbes Global 2000 List» (անգլերեն). Forbes. Վերցված է 2017 թ․ հունվարի 2-ին.
  18. ↑ 18,0 18,1 Косметический ремонт — Sostav.ru: Статьи о рекламе, маркетинге, PR
  19. ↑ PG.com Live, Learn and Thrive: team building, employee engagement
  20. ↑ Ведомости, №: 182 (1709), 28 сентября 2006
  21. ↑ Procter&Gamble не доливает России туалетной воды, «Коммерсантъ», № 230 (3561), 08.12.2006.
  22. ↑ Больше памперсов и порошка: Procter & Gamble расширяет производство в России :: РБК daily от 06.06.2007
  23. ↑ «Procter&Gamble/Социальная ответственность и благотворительность». Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ նոյեմբերի 26-ին. Վերցված է 2019 թ․ օգոստոսի 3-ին.
  24. ↑ http://www.gdeparfum.ru/news/news_8347.php Արխիվացված 2008-02-16 Wayback Machine Procter & Gamble обвинили в сатанизме.
  25. ↑ Procter & Gamble promotes explicit open-mouth homosexual kissing
  26. ↑ Procter & Gamble promotes explicit open-mouth homosexual kissing " Family Action Organization
  27. ↑ «Claire Beale on Advertising — Advertising, Media — The Independent». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ նոյեմբերի 11-ին. Վերցված է 2019 թ․ օգոստոսի 3-ին.
  28. ↑ MediaPost Publications Gay Kiss Lands P&G In Hot Water 04/28/2008 Արխիվացված 2011-09-18 Wayback Machine
  29. ↑ «Procter & Gamble: ведущий рекламодатель о рынке печатных СМИ, «Курьер печати», 03.10.2005». Արխիվացված է օրիգինալից 2005 թ․ դեկտեմբերի 27-ին. Վերցված է 2019 թ․ օգոստոսի 3-ին.
  30. ↑ 30,0 30,1 Ксения Болецкая. «От экологии до картеля». // Ведомости, 14.04.2011, № 66 (2832). Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 17-ին. Վերցված է 2011 թ․ ապրիլի 14-ին.
  31. ↑ Компания Kay’s разработала натуральную основу для мыла без пальмового масла
  32. ↑ Tainted pet food fund approved — UPI.com
  33. ↑ 33,0 33,1 P&G vows more control of Menu Foods — USATODAY.com
  34. ↑ The Responsibility Paradox, Stanford Social Innovation Review, Winter 2008.(չաշխատող հղում)
  35. ↑ Melamine, San Francisco Chronicle, 22.10.2008. Արխիվացված 2010-03-23 Wayback Machine
  36. ↑ «UNILEVER И PROCTER & GAMBLE РАЗРЕШИЛИ ШПИОНСКИЙ КРИЗИС — Бизнес за рубежом — Деловая пресса. Электронные газеты». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հունվարի 11-ին. Վերցված է 2019 թ․ օգոստոսի 3-ին.
  37. ↑ 37,0 37,1 P. and G. Said to Agree to Pay Unilever $10 Million in Spying Case — NYTimes.com
  38. ↑ Unilever Announces Settlement With Procter & Gamble Over Competitive Intelligence. | North America > United States from AllBusiness.com Արխիվացված 2009-09-17 Wayback Machine
  39. ↑ Ъ-Газета — Procter & Gamble Co. покаялась в грехах
  40. ↑ Редакционная подписка ООО «Актион-пресс». Профессиональные издания Արխիվացված 2008-06-04 Wayback Machine
  41. ↑ Finding Alternatives for Product Safety testing Արխիվացված 2009-07-10 Wayback Machine, P&G publication 2005 стр.5.
  42. ↑ «VII World Congress on Alternatives & Animal Use in the Life Sciences». Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ օգոստոսի 13-ին. Վերցված է 2019 թ․ օգոստոսի 3-ին.
  43. ↑ Global Boycott Procter & Gamble Day XIV Արխիվացված 2010-01-23 Wayback Machine
  44. ↑ ««1K» :: Новости Украины и Крыма N 128 :: ЗДОРОВЬЕ :: Procter&Gamble вынуждена изменить слоган шампуня Head&Shoulders». Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ նոյեմբերի 21-ին. Վերցված է 2019 թ․ օգոստոսի 3-ին.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Procter & Gamble» հոդվածին։
Ֆոտո, վիդեո և աուդիո
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Procter_%26_Gamble&oldid=9454685» էջից