Kraftwerk

Kraftwerk
Ժանրեր	էլեկտրոնային երաժշտություն, Krautrock?, սինթիփոփ, Էլեկտրո, տեխնո, փորձարարական երաժշտություն և Էլեկտրոնային
Գործունեություն	1970
Լեյբլ	Warner Bros. Records, Astralwerks, Elektra Records, EMI և Kling Klang Schallplatten?
Պարգևներ	և Preis für Popkultur? (2016)
Կայք	kraftwerk.com
Kraftwerk Վիքիպահեստում

Kraftwerk (քրաֆթվերք, կրաֆտվերկ, գերմ.՝  էլեկտրակայան), գերմանական երաժշտական խումբ Դյուսելդորֆից։ Մեծ ավանդ ունի Էլեկտրոնային երաժշտության զարգացման գործում։ Խումբը ձևավորվել է 1968 թվականին Ֆլորիան Շնայդերի և Ռալֆ Հյութերի կողմից, սակայն մեծ հռչակ է ձեռք բերել քառյակ դառնալուց հետո, երբ խմբին են միացել նաև Վոլֆգանգ Ֆլյուրն ու Կարլ Բարտոոսը։ Այս երաժիշտների առաջին միավորումը Organisation անվամբ կվինտետն էր։

Երաժշտություն

Organisation-ի և Kraftwerk -ի (մինչև Autobahn ալբոմը, 1974 թվական) վաղ շրջանի աշխատանքներում երաժշտությունը փորձառական էր և առավելապես էլեկտրոնային։ Գերիշխող ոճերն էին քրաութ ռոքը և ավանգարդը։ Այդ ժամանակ Kraftwerk համագործակցում էր հնչյունային ազդեցիկ ինժեներ Կոնի Պլանկի (գերմ.՝ Conny Plank, աշխատել է նաև Can, Neu!, Eurythmic խմբերի հետ), ինչպես նաև` փորձարկումներ էր անում տարբեր երաժիշտների հետ։ Kraftwerk խմբի անդամներն են եղել Միխայիլ Ռոտերը (գերմ.՝ Michael Rother) և Կլաուս Դինգերը (գերմ.՝ Klaus Dinger), որոնք ի վերջո հիմնել են Neu! խումբը։ Autobahn ալբոմը (1974 թվական) բեկումնային է դառնում ոչ միայն խմբի ստեղծագործության, այլ նաև` ամբողջ ժամանակակից երաժշտության համար` ցուցադրելով այդ ժամանակվա սինթեզատորների ու էլեկտրոնիկայի հնարավորությունները։ «Autobahn» երգի թեման, որն էլ որոշել է ալբոմի անվանումը, վերաբերում էր գերմանական մայրուղիներով մեքենայով ճամփորդությանը։ Այս երգի տևողությունը 22 րոպե է, այն զբաղեցրել վինիլե ձայներիզի մեկ երեսը։

Սկսած 1974 թվականից` երաժշտությունը դարձել է ավելի քիչ փորձառական, ավելի որոշակի էլեկտրոնային ռիթմ կառուցվածքով։ Հաջորդ երեք ալբոմները` Radio-Activity (1975), Trans-Europe Express (1977) և The Man Machine (1978), մեծապես ազդել են էլեկտրոնային երաժշտության և առհասարակ` ժամանակակից երաժշտության վրա։ Այս ալբոմներում են այնպիսի հիթեր, ինչպիսիք են «Das Model», «The Robots», «Trans-Europe Express», «Radio Activity», «Neon Lights», «Showroom Dummies» երգերը։ Սրանից հետո Kraftwerk-ի որոշ ալբոմներ թողարկվել են տարբեր լեզվային տարբերակներով, անգլերեն ու գերմաներեն երգի տեքստերով։ Kraftwerk խումբը համարվում է էլեկտրո երաժշտական ժանրի հիմնադիրը, հաճախ խմբին է վերագրվում նաև տեխնո ժանրի ստեղծումը։ Նրանք առաջին փոփ խմբերից էին, որ ստեղծել են երաժշտական կոմպոզիցիա` միայն էլեկտրոնային գործիքների օգնությամբ։ Անգամ ձայնը երբեմն ստեղծվում էր գեներատորի միջոցով կամ անցնում էր վոկոդերի միջով` դառնալով ռոբոտանման։ 1980-ական թվականներին խումբը լույս է ընծայում ևս երկու` «Computer World» (1981) և «Electric Cafe» (1986) ալբոմները, ինչպես նաև` Tour de France սինգլը։ Սրան հաջորդում է երկար դադար, որի ընթացքում խումբը մի քանի համերգային ուղևորություններ է ունենում, թողարկում է հին կոմպոզիցիաների նորացված տարբերակներ։ «Electric Cafe»-ից հետո թողարկած առաջին երգը «Expo 2000»-ն էր (1999 թվական)։ 2003 թվականին թողարկվում է երկար սպասված «Tour de France Soundtracks» ալբոմը, որը ժամանակակից հնչողություն ունի, բայց միևնույն ժամանակ խմբի ոճով է։ Ալբոմին հաջորդում է համաշխարհային շրջագայություն, որի նյութերը հիմք են դառնում «Minimum-Maximum» CD և DVD-ների համար։ 2009 թվականի հունվարին, ըստ EMI պաշտոնական տվյալների, խումբը լքել է դրա հիմնադիրներից մեկը` Ֆլորիան Շնայդերը, ով Kraftwerk-ի հետ աշխատել էր համարյա 40 տարի։ Նրա տեղը գրավում է Շտեֆան Պրաֆեն, ով ավելի վաղ խմբում աշխատել է որպես վիդեո ինժեներ։ 2009 թվականի վերջին-2010 թվականի սկզբին խումբը հայտարարել է նոր ստուդիային ալբոմի ձայնագրման մասին։ Ալբոմի թողարկման օրն ու անունն անհայտ էին, սակայն խմբի անդամները հայտարարում էին, թե երկրպագուները կարող են լսել այն 2010 թվականի վերջին։ Հայտարարված ալբոմն այդպես էլ չի թողարկվում։ 2011 թվականին 1971 թվականին խմբի կողմից թողարկած «K4» ալբոմը 50 ռոքնռոլ ալբոմների մեջ 14-րդ տեղն է գրավում ըստ Uncut ամսագրի վարկանիշի։ 2010 թվականին խումբը ելույթ է ունեցել Նյու Յորքի ժամանակակից արվեստի թանգարանում։

Կազմ

Ներկայիս կազմ

• Ռալֆ Հյութեր (գերմ.՝ Ralf Hütter) - վոկալ, վոկոդեր, սինթեզատոր, ստեղնաշարային գործիքներ, երգեհոն, հարվածային գործիքներ, բաս կիթառ
• Ֆրից Հիլփերթ (գերմ.՝ Fritz Hilpert) - էլեկտրոնային հարվածային գործիքներ, ձայնային ինժեներ
• Հենին Շմից (գերմ.՝ Henning Schmitz) - էլեկտրոնային հարվածային գործիքներ, համերգների ժամանակ` ստեղնաշարային գործիքներ, ձայնային ինժեներ
• Ֆալկ Գրիեֆենհագեն (գերմ.՝ Falk Grieffenhagen) - վիդեոինժեներ

Նախկին մասնակիցներ

Ֆլորիան Շնայդեր (գերմ.՝ Florian Schneider) - սինթեզատոր, բեք վոկալ, վոկոդեր, ֆլեյտա, համերգներին` սաքսոֆոն, հարվածային գործիքներ, կիթառ, ջութակ (1970-2008) Հոուսչոնգ Նեժադեպյուր (գերմ.՝ Houschäng Néjadepour) - էլեկտրո կիթառ (19701971) Պլատո Կոստի (գերմ.՝ Plato Kostic) - բաս կիթառ (1970) Պիտեր Շմիթ (գերմ.՝ Peter Schmidt) - հարվածային գործիքներ (1970) Չարլի Վայս (գերմ.՝ Charly Weiss) - հարվածային գործիքներ (1970)

Թոմաս Լոման (գերմ.՝ Thomas Lohmann) - հարվածային գործիքներ (1970) Էբերհարդ Կրանեման (գերմ.՝ Eberhard Kranemann) - բաս կիթառ (1970-1971) Անդրեաս Հոֆման (գերմ.՝ Andreas Hohmann) - հարվածային գործիքներ (1970) Կլաուս Դինգեր (գերմ.՝ Klaus Dinger) - հարվածային գործիքներ (1970-1971, մահացել է 2008 թվականին) Միխաել Ռոթեր (գերմ.՝ Michael Rother) - էլեկտրո կիթառ (1971) Էմիլ Շուլտ (գերմ.՝ Emil Schult) - էլեկտրո կիթառ, էլեկտրո ջութակ (1973)

Վոլֆանգ Ֆլյուր (գերմ.՝ Wolfgang Flür) - էլեկտրոնային հարվածային գործիքներ (1973-1987) Կլաուս Ռյոդեր (գերմ.՝ Klaus Röder) - էլեկտրո կիթառ, էլեկտրո ջութակ (1974) Կարլ Բարտոս (գերմ.՝ Karl Bartos) - էլեկտրոնային հարվածային գործիքներ, համերգներին` ստեղնաշարային գործիքներ (1975—1991) Ֆերնանդո Աբրանտես (գերմ.՝ Fernando Abrantes) - էլեկտրոնային հարվածային գործիքներ, սինթեզատոր (1991) Շտեֆան Պֆաֆե (գերմ.՝ Stefan Pfaffe) - վիդեոինժեներ (2008—2012)

Ժամանակային սանդղակ

Դիսկոգրաֆիա

Ստուդիային ալբոմներ

• Kraftwerk (1970)
• Kraftwerk 2 (1972)
• Ralf und Florian (1973)
• Autobahn (1974)
• Radio-Activity (1975, ալբոմի գերմանական տարբերակը` Radioaktivität)
• Trans-Europe Express (1977, ալբոմի գերմանական տարբերակը` Trans-Europa Express)
• The Man Machine (1978, ալբոմի գերմանական տարբերակը` Die Mensch-Maschine)
• Computer World (1981, ալբոմի գերմանական տարբերակը` Computerwelt)
• Electric Cafe (1986, սկզբնական անվանումը` Techno Pop, գոյություն ունեն նաև ալբոմի գերմանական և իսպանական տարբերակները)
• The Mix (1991, հին կոմպոզիցիաների նոր ձայնագրություններ, գոյություն ունի նաև ալբոմի գերմաներեն տարբերակը)
• Tour de France Soundtracks (2003)

Հավաքածուներ

• Der Katalog (2009, բոքս-սեթ, վերաթողարկված ալբոմների հավաքածու)

Համերգային ալբոմներ

• Minimum-Maximum (2005)
• 3-D The Catalogue (2017), 3D տեսաերիզ` 2012-2016 թվականներին խմբի ունեցած համերգներով

Սինգլներ

• 1973 Comet Melody (գերմանական անվանումը` Kohoutek-Kometenmelodie)
• 1974 Autobahn
• 1975 Comet Melody 2 (գերմանական անվանումը` Kometenmelodie 2)
• 1976 Radioactivity
• 1977 Trans-Europe Express
• 1977 Showroom Dummies
• 1978 The Robots
• 1978 The Model/Das Modell
• 1978 Neon Lights
• 1981 Pocket Calculator
• 1981 Computer Love
• 1981 Computerwelt
• 1981 The Model
• 1982 Showroom Dummies
• 1983 Tour de France
• 1984 Tour de France (Francois Kevorkian remix)
• 1986 Musique Non Stop
• 1987 The Telephone Call
• 1991 The Robots (նոր տարբերակ The Mix ալբոմից)
• 1991 Radioactivity (նոր տարբերակ The Mix ալբոմից)
• 1999 Tour de France (վերաթողարկում)
• 1999 Expo 2000 (1999)
• 2003 Tour de France 2003
• 2003 Elektro Kardiogramm (promo only radio mix)
• 2004 Aerodynamik

DVD

• Minimum-Maximum DVD (2005)

Մասնակիցների անհատական ալբոմներ

Կարլ Բարտոս

• Communication (2003) - սոլո
• Off the Record (2013)

Elektric Music նախագծի հետ

• Esperanto (1993)
• Electric Music (1996)
• TV

Վոլֆգանգ Ֆլյուր

• Time Pie (1997) (Yamo նախագիծ)

Արտաքին հղումներ

• Kraftwerk-ի պաշտոնական կայքը (անգլ.)
• Kraftwerk-ի պաշտոնական կայքը (գերմ.)
• Խմբի պաշտոնական օնլայն խանութը Archived 2018-05-11 at the Wayback Machine. (անգլ.) (գերմ.)
• Kraftwerk-ի նորությունների գերմաներեն էջը (գերմ.) (անգլ.)