Gloria Victis հուշարձան

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Gloria Victis հուշարձան
Քարտեզ
Քարտեզ
Տեսակհուշահամալիր
Բացում2006
Երկիր Հունգարիա
ԲնակավայրԲուդապեշտ
ՀասցեSzérűskert utca 8
Շինության ձևՀուշարձան
կայք
 Gloria Victis Memorial Վիքիպահեստում

Gloria Victis հուշարձան (հունգ.՝ Gloria Victis Emlékhely, Փառք պարտվածներին), ստեղծվել է կոմունիզմի համընդհանուր զոհերի հիշատակին, գտնվում է Չյոմոր բնակավայրի գերեզմանատանը կից՝ Բուդապեշտի հյուսիսարևելյան սահմանի մոտ։

Նկարագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Այս թեմատիկայով ստեղծված առաջին հուշարձանն է աշխարհում։ Հուշարձանն օծվել է 2006 թվականի հոկտեմբերի 21-ին՝ 1956 թվականի հունգարական հեղափոխության 50-ամյա տարելիցին։ Բացմանը ուղերձներով հանդես են եկել Լասլո Տյոկեշը, Ռայներ Էպելմանը և այլք[1]։ Միջոցառման իրականացմանն աջակցել է Վիկտոր Օրբանը[2]։

Հուշահամալիրը կառուցվել է 1944 թվականին զոհված երեք հունգարացի զինվորների գերեզմանների հարևանությամբ։ Համալիրի կենտրոնում տեղադրված է Յանոս Վիգի աշխատանքը[3]։ Շրջանաձև քարի վրա պատկերված են չորս մայրցամաքների քարտեզները, որոնց վրա նշված են տուժած տարածքները։ Հուշակոթողի 1956 հատվածը դիտվում է որպես հաղթական դրոշի հատված՝ նշելով այն փաստը, որ հունգարական հեղափոխությունն առաջինն էր, որ կարողացավ ստիպել ընդմիջելու համաշխարհային կոմունիզմի բետոնե պատը[4]։ 2008 թվականի հոկտեմբերին Եվրոպական Խորհրդի 1481 բանաձևը` վերնագրված «Տոտալիտար կոմունիստական վարչակարգի կողմից կատարված հանցագործությունների միջազգային դատապարտման անհրաժեշտություն», երեք լեզվով փորագրվել է «համաշխարհային պատի» հետևի կողմում։ Վերոհիշյալ բանաձևի երկու նախաձեռնողները՝ Շվեդիայից Գորան Լինդբլանդը և Բուլղարիայից Լաչեզար Տոշևը հուշահամալիրի բացման հռետորներն էին։ Այնուհետև հուշահամալիրի մաս է կազմել Հունգարիայի ուկրաինական համայնքի կողմից նվիրաբերված Հոլոդոմորի քարը[5], Խորհրդա-գերմանական պայմանագրի հուշաքարը, ինչպես նաև մարմարի հուշատախտակներ կոմունիզմի հրեա, գնչու զոհերի հիշատակին։ Հուշարձանը ստեղծվել և պահպանվում է Gloria Victis հիմնադրամի կողմից։

Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. «Beszámoló az avatásról». Gloriavictis.hu. Վերցված է 2014 թ․ մարտի 3-ին.
  2. «Orbán Viktor köszöntője». Gloriavictis.hu. Վերցված է 2014 թ․ մարտի 3-ին.
  3. vigart.hu
  4. «The Memorial». Gloriavictis.hu. 2006 թ․ հոկտեմբերի 21. Վերցված է 2014 թ․ մարտի 3-ին.
  5. «Uwc President Eugene Czolij Visits The Ukrainian Community In Hungary». Ukrainianworldcongress.org. 2011 թ․ հուլիսի 8. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 9-ին. Վերցված է 2014 թ․ մարտի 3-ին.